CODEX JUSTINANEUS

Liber decimus
CJ.10.1.0. De iure fisci.
CJ.10.2.0. De conveniendis fisci debitoribus.
CJ.10.3.0. De fide et iure hastae fiscalis et de adiectionibus.
CJ.10.4.0. De venditione rerum fiscalium cum privatis communium.
CJ.10.5.0. Ne fiscus rem quam vendidit evincat.
CJ.10.6.0. De his qui ex publicis rationibus mutuam pecuniam acceperunt.
CJ.10.7.0. Poenis fiscalibus creditores praeferri.
CJ.10.8.0. De fiscalibus usuris.
CJ.10.9.0. De sententiis adversus fiscum latis retractandis.
CJ.10.10.0. De bonis vacantibus et de incorporatione.
CJ.10.11.0. De delatoribus.
CJ.10.12.0. De petitionibus bonorum sublatis.
CJ.10.13.0. De his qui se deferunt.
CJ.10.14.0. Si liberalitatis imperialis socius sine herede defecerit.
CJ.10.15.0. De thesauris.
CJ.10.16.0. De annona et tributis.
CJ.10.17.0. De indictionibus.
CJ.10.18.0. De superindicto.
CJ.10.19.0. De exactionibus tributorum.
CJ.10.20.0. De superexactionibus.
CJ.10.21.0. De capiendis et distrahendis pignoribus tributorum causa.
CJ.10.22.0. De apochis publicis et descriptionibus curialium.
CJ.10.23.0. De canone largitionalium titulorum.
CJ.10.24.0. Ne operae a collatoribus exigantur.
CJ.10.25.0. De immunitate nemini concedenda.
CJ.10.26.0. De conditis in publicis horreis.
CJ.10.27.0. Ut nemini liceat in coemptione specierum se excusare et de munere sitoniae.
CJ.10.28.0. De collatione donatorum vel relevatorum aut translatorum seu adaeratorum.
CJ.10.29.0. De collatione aeris.
CJ.10.30.0. De discussoribus.
CJ.10.32.0. De decurionibus et filiis eorum et qui decuriones habentur quibus modis a fortuna curiae liberentur.
CJ.10.33.0. Si libertus aut servus ad decurionatum adspiraverit.
CJ.10.34.0. De praediis curialium sine decreto non alienandis.
CJ.10.35.0. Quando et quibus debetur quarta pars ex bonis decurionum et de modo distributionis eorum.
CJ.10.36.0. De imponenda lucrativis descriptione.
CJ.10.37.0. De praebendo salario.
CJ.10.38.0. Si curialis relicta civitate rus habitare maluerit.
CJ.10.39.0. De municipibus et originariis.
CJ.10.40.0. De incolis et ubi quis domicilium habere videtur et de his qui studiorum causa in alia civitate degunt.
CJ.10.41.0. De honoribus et muneribus non continuandis inter patrem et filium et de intervallis.
CJ.10.42.0. De muneribus patrimoniorum.
CJ.10.43.0. Quemadmodum civilia munera indicuntur.
CJ.10.44.0. De his qui sponte munera susceperunt.
CJ.10.45.0. De his qui a principe vacationem acceperunt.
CJ.10.46.0. De vacatione muneris.
CJ.10.47.0. De decretis decurionum super immunitate quibusdam concedenda.
CJ.10.48.0. De excusationibus munerum.
CJ.10.49.0. De quibus muneribus vel praestationibus nemini liceat se excusare.
CJ.10.50.0. Qui aetate se excusant.
CJ.10.51.0. Qui morbo.
CJ.10.52.0. De his qui numero liberorum vel paupertate excusationem meruerunt.
CJ.10.53.0. De professoribus et medicis.
CJ.10.54.0. De athletis.
CJ.10.55.0. De his qui non impletis stipendiis sacramento soluti sunt.
CJ.10.56.0. Quibus muneribus excusantur ii, qui post impletam militiam vel advocationem per provincias suis commodis vacantes commorantur et de privilegiis eorum.
CJ.10.57.0. De conductoribus vectigalium fisci.
CJ.10.58.0. De libertinis.
CJ.10.59.0. De infamibus.
CJ.10.60.0. De reis postulatis.
CJ.10.61.0. De his qui in exsilium dati vel ordine moti sunt.
CJ.10.62.0. De filiis familias et quemadmodum pater pro his teneatur.
CJ.10.63.0. De peculo successorum parentis.
CJ.10.64.0. De mulieribus in quo loco munera sexui congruentia et honores agnoscant.
CJ.10.65.0. De legationibus.
CJ.10.66.0. De excusationibus artificum.
CJ.10.67.0. De potioribus ad munera nominandis.
CJ.10.68.0. Si propter inimicitias creatio facta sit.
CJ.10.69.0. De sumptuum recuperatione.
CJ.10.70.0. Si post creationem quis decesserit.
CJ.10.71.0. De tabulariis scribis logographis et censualibus.
CJ.10.72.0. De susceptoribus praepositis et arcariis.
CJ.10.73.0. De ponderatoribus et auri illatione.
CJ.10.74.0. De auri publici prosecutoribus.
CJ.10.75.0. De his quae ex publica collatione illata sunt non usurpandis.
CJ.10.76.0. De auro coronario.
CJ.10.77.0. De irenarchis.
CJ.10.78.0. De argenti pretio quod thesauris infertur.

























CJ.10.1.0. De iure fisci.
CJ.10.1.1: Imperatores Severus, Antoninus Si prius, quam fisci rationibus pater vester obligaretur, perfectam praediorum donationem fecisse fuerit probatus, quod citra fraudem creditorum gestum est, non rescinditur. * sev. et ant. aa. attico et severo. * [a xxx ]
CJ.10.1.2: Imperator Gordianus Instar obtinere minime potest rei iudicatae computatio a tabulariis facta, nisi sententia procuratoris fuerit comprobata. * gord. a. sereno. * [a xxx ]
CJ.10.1.3: Imperator Gordianus Si minori pretio, quam res est, aperta fraude emptoris vel gratia quae obligata sunt a fisco venierunt, aditus procurator meus debitam quantitatem inferenti restitui ea praedia iubebit. * gord. a. atticae. * [a xxx ]
CJ.10.1.4pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Certa forma super metoecis data est, qui iussu principis in aliam civitatem translati sunt. nam praedia eorum, quae antequam demigrarent habuerint, si ab his distracta non essent, fisci rationibus vindicari iam pridem decretum est, nisi aliud speciali praecepto augusta maiestas decreverit. * diocl. et maxim. aa. mucatraulo. * [a xxx ]
CJ.10.1.4.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Ut igitur a principibus salubriter statutum est, ita salvis his, quae utiliter placuerunt, parentibus heredes eos exsistere minime oportere nulla legis sanctione statutum est. [a xxx ]
CJ.10.1.5pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Prohibitum est cuiuscumque bona, qui fisco locum fecisse existimabitur capi prius, quam a nobis forma fuerit data. * diocl. et maxim. aa. exempl. sacr. litt. ad flaccum.* [x ]
CJ.10.1.5.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Et ut omni improvisionis genere occursum sit caesarianis, sancimus licere universis quorum interest obicere manus his, qui ad capienda bona alicuius venerint, qui succubuerit legibus, ut, etiamsi officiales ausi fuerint a tenore datae legis desistere, ipsis privatis resistentibus a facienda iniuria arceantur. [x ]
CJ.10.1.5.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Tunc enim is, cuius interest bona alicuius non interpellari, officialibus volentibus ea capere debet adquiescere, cum litteris nostris cognoverit non ex arbitrio suo caesarianos ad capiendas easdem venisse facultates, sed iustitiae vigorem id fieri statuisse. [x ]
CJ.10.1.6: Imperator Constantinus Iustas etiam et quae locum habent fisci actiones praecipimus concremari ob hoc solum, quod suis temporibus prolatae non sunt. iam calumniae privatorum eo saltem arceantur exemplo, quo iustas fisci lites silere praecipimus. * constant. a. ad provinciales. * [a 319 d.Iii k.Iun.Constantino a.V et licinio c.Conss.]
CJ.10.1.7pr.: Imperator Constantinus Defensionis facultas danda est his, quibus aliquam inquietudinem fiscus infert, cum facultates eorundem adhuc controversia pendente inquietari describique fas non sit. * const. a. * [a 326 d.Prid.K.Ian.Sirmio constantino a.Vii et constantio c.Conss]
CJ.10.1.7.1: Imperator Constantinus Ubi ergo controversia extiterit fisco alicuius patrimonium vindicante, apud eum omnibus facultatibus constitutis cognitio ventiletur, ut, cum rei exitus debere eas vindicari probaverit, tum demum res persequi liceat et super modo facultatum ac rerum interrogationem haberi, quae per condicionales servos investiganda est , ut, si quid subtractum fuerit, exigatur et extrinsecus tantum aliud multae nomine, quantum fuerat per fraudem ablatum. [a 326 d.Prid.K.Ian.Sirmio constantino a.Vii et constantio c.Conss]
CJ.10.1.7.2: Imperator Constantinus Sane in huiuscemodi quaestione si caesariani nomen inciderit, ad usurpationem constitutionis istius non debebit accedere, si quidem consuetudo fraudium, quibus praedicti omnia temerare consueverunt, exceptionem eorundem meruerit. [a 326 d.Prid.K.Ian.Sirmio constantino a.Vii et constantio c.Conss]
CJ.10.1.8: Imperatores Valentinianus, Valens Qui in contractibus scaelestis ac fisco perniciosis interversorum maculosis se fraudibus implicuerunt, in quadrupli redhibitionem teneantur. * valentin. et valens aa. ad dracontium vic. africae. * [a 365 d.Xv k.Dec.Hadrumeto valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.10.1.9: Imperatores Honorius, Theodosius Super creandis susceptoribus periculo procuratorum rei dominiciae dispositionem tuae sublimitatis firmam esse praecipimus, ita ut, omni ambitione cessante, quae statuta sunt quaeque antiqua consuetudine commendantur, in pabulis vel sumptu familiae ministrando intemerata permaneant: super irenarcho et optione omni antiqua consuetudine observanda. * honor. et theodos. aa. patricio com. rer. privat. * [a 420 d.Iii k.Ian.Constantinopoli theodosio a.Viiii et constantio iii conss.]
CJ.10.1.10: Imperatores Honorius, Theodosius Eorum patrimonia mortuorum, qui vitae suae tempore diversis conscientiam suam dicuntur polluisse criminibus, fisci rationibus nequaquam competere vel ab eo alienari censemus, nisi post publicam accusationem eos constiterit fuisse convictos. * honor. et theodos. aa. palladio pp. * [a 421 d.Viii id iul.Ravennae eustathio et agricola conss.]
CJ.10.2.0. De conveniendis fisci debitoribus.
CJ.10.2.1: Imperator Gordianus Non iniusta ratione desideratis repromissa fisco indemnitate eos principali loco conveniri, qui reliqua contraxerunt, mox ad vos perveniri, qui ab his quaedam mercati estis. * gord. a. saturnino et aliis. * [a xxx ]
CJ.10.2.2: Imperatores valer., gallien. Fisco quidem contra te manet actio, quod argentum, quod inferre debebas, rationibus fuit relatum, si cautioni, quae tibi super eo exposita est, tabularius non subnotavit. aequum est tamen, ut prius de bonis eius qui exactor fuit, si solvendo est et conveniendi eius facultas datur, indemnitati fisci satisfiat, tunc a te, si servari hic modus non possit, reposcatur. * valer. et gallien. aa. et valer. c.Patrophilo. * [a xxx ]
CJ.10.2.3pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Quoniam augurio ac filio eius ad exigenda reliqua consortes vos atque sociatos esse dicatis eisque certorum dumtaxat nominum exactionem mandatam nec inter eum et ceteros, qui exactores fuerant nominati, confusae exactionis mutuum periculum constitutum, sed separato muneris obsequio discretam sollicitudinis rationem fuisse adseveratis, a iure non discrepat, ut prius ex bonis exactorum, qui principali loco ad exactionem fuerant destinati, indemnitati fiscali satisfiat, postque eos, si solidum debitum exsolutum non sit, nominatores conveniri. * diocl. et maxim. aa. ianuario. * [a xxx ]
CJ.10.2.3.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Rationalis igitur noster iuris ordinem sequetur, excussisque exactorum facultatibus nec non etiam nominatorum, si fiscus in universi debiti quantitate securitatem indemnitatis consecutus non fuerit, etiam vos ad restituenda fiscalia debita adstringet. [a xxx ]
CJ.10.2.4: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Hi, qui fisco nostrae mansuetudinis obnoxii sunt, omissa frustratione teneantur, ut, quod suis nominibus debent, de suis facultatibus cogantur exsolvere, servatis, cum compleverint, adlegationibus propriis, si quas adversus quoscumque ex suis contractibus debitores competere sibi ex iure crediderint, ita ut adversus eos, quos sibi obnoxios adseverant, legibus et iudiciis experiendum esse cognoscant. * valentin. valens et grat. aaa. ad archelaum com. orientis. * [a 369 d.Iii non.Iul.Novioduno valentiniano np.Et victore conss.]
CJ.10.2.5pr.: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Inter chartulas confiscati brevis quidam adseveratur inventus, qui nomina continebat debitorum seu contractorum. * valens grat. et valentin. aaa. fortunatiano com. rer. privat.* [a 377 d.Prid.Non.Iul.Hierapoli gratiano a.Iiii et merobaude conss. ]
CJ.10.2.5.1: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Cum tamen neque testibus credita pecunia probaretur neque cautionibus ea quae brevi inserta sunt ostendantur, iniquum esse perspeximus, ut sub propriae adnotationis manu unusquisque faciat debitorem. [a 377 d.Prid.Non.Iul.Hierapoli gratiano a.Iiii et merobaude conss. ]
CJ.10.2.5.2: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Occasionis igitur huius calumniam praesenti volumus iussione cohiberi, ut brevis vanitate reiecta nullus ad redhibitionem de his, quorum nomina conscripta sunt, urgeatur. [a 377 d.Prid.Non.Iul.Hierapoli gratiano a.Iiii et merobaude conss. ]
CJ.10.2.5.3: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Quod et in aliis similibus causis observandum esse censemus. [a 377 d.Prid.Non.Iul.Hierapoli gratiano a.Iiii et merobaude conss. ]
CJ.10.3.0. De fide et iure hastae fiscalis et de adiectionibus.
CJ.10.3.1: Imperator Antoninus Quod in libellum contulisti, procuratori meo, ad cuius officium desiderium tuum pertinet, adlega. cui si probaveris non auctore procuratore vel eo, cui vendendi fuit facultas, neque habitis hastis nec omni ordine peracto venditas res esse, et id quod ex causa iudicati debes exsolveris, rescissa venditione mala fide facta easdem res recipies cum fructibus, quos ad emptorem mala fide pervenisse vel pervenire debere constiterit. * ant. a. agortiae. * [a 213 pp.Non.Ian.Antonino a.Iiii et balbino conss.]
CJ.10.3.2: Imperator Gordianus Duplex ratio desiderium tuum iuvat, et quod praetermissa hastarum sollemnitate possessiones tuas ex officio distractas suggeris, et quod pretii vilitate ob exiguum debitum gratiosam emptionem in fraudem tuam utilitatemque rationum mearum adversarium commentum fuisse dicis. quapropter illicita ista redargue, tam indemnitati fisci consulturus quam tuae securitati opem laturus. * gord. a. heracleoni. * [a 239 pp.V k... gordiano a.Et aviola conss.]
CJ.10.3.3: Imperator Gordianus Etsi instrumenta emptionis non extent, quibuscumque tamen probationibus uxor tua ostenderit ad se eam domum pertinere, quam a fisco eius nomine dicis comparatam , pretiumque ab ea exsolutum et in eam dominium translatum, frustra fiscum ex persona matris eius referre quaestionem procurator meus non sinet. * gord. a. crispo. * [a 239 pp.V k.Nov.Gordiano a.Et aviola conss.]
CJ.10.3.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Si tempora, quae in fiscalibus hastis statuta sunt, patiuntur, cum etiam augmentum te facturam esse profitearis, adi rationalem nostrum, ut iuxta ius pretii uberioris oblationem admittat. * diocl. et maxim. aa. Marcellinae. * [a 290 pp.Iii id.Ian.Sirmi ipsis iiii et iii aa. conss.]
CJ.10.3.5pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Quaecumque pro reliquis prodigorum in annonario titulo ceterisve fiscalibus debitis in quibuscumque corporibus sub auctione licitanda sunt, fisco auctore vendantur, ut perpetuo penes eos sint iure dominii, quibus res huiusmodi sub hastae sollemnis arbitrio fiscus addixerit. * valentin. valens et grat. aaa. ad viventium pp.Galliarum. * [a 369 d.Iii id.Nov.Treviris valentiniano np.Et victore conss.]
CJ.10.3.5.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Et si quid umquam, ut a fisco facta venditio possit infringi, auctoritate rescripti fuerit impetratum, nullus obtemperet, cum etiam minoribus, si quando aliquid ex rebus eorum pro fiscalibus debitis adiudicatur emptoribus, repetitionis facultas in omnem intercipiatur aetatem. [a 369 d.Iii id.Nov.Treviris valentiniano np.Et victore conss.]
CJ.10.3.6: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Si qui proscribente ac distrahente fisco debitorum fiscalium emerint facultates, pro earum rerum tantum pretio obnoxii sint, quas eos patuerit decursis hastis et proscriptione habita comparasse. nam ita eos munimus, ut nullius conventioni reliquorum fiscalium nomine patiamur extrinsecus subiacere. * valentin. valens et grat. aaa. ad felicem com. sacr. lar * [a 370 d.Vii id.Mart.Marcianopoli valentiniano et valente aa.Conss. ]
CJ.10.4.0. De venditione rerum fiscalium cum privatis communium.
CJ.10.4.1pr.: Imperator Alexander Severus Forma est, quotiens ad fiscum vel minima portio rei pertineat, ut universa a procuratoribus meis distrahantur, sed pretium partis tantum in fiscum redigatur, reliquum dominis partium restituatur. * alex. a. victorio. * [a 225 pp.Vii k.Oct.Fusco et dextro conss.]
CJ.10.4.1.1: Imperator Alexander Severus Emptorem igitur praediorum, de quibus libellum dedisti, apud suum iudicem conveni usurum defensionibus, si quae sibi competunt. [a 225 pp.Vii k.Oct.Fusco et dextro conss.]
CJ.10.5.0. Ne fiscus rem quam vendidit evincat.
CJ.10.5.1pr.: Imperator Alexander Severus Gravissimum verecundia mea duxit, ut, cuius rei pretium, cum bona fide esset addicta, semel fiscus acceperit, eius controversiam referat. * alex. a. ad rationales. * [a 228 d.Xv k.Mai.Modesto et probo conss.]
CJ.10.5.1.1: Imperator Alexander Severus Non solum ergo emptorem ab eadem statione, sed ne ab alia quidem quaestionem pati debere aequum est, cum et in his venditionibus emptore non inquietato officia inter se possint experiri. [a 228 d.Xv k.Mai.Modesto et probo conss.]
CJ.10.5.2: Imperator Marcianus Retractare fiscum, quod semel vendidit, aequitatis honestatisque ratio non patitur. * marcian. a. palladio pp. orientis. * [a 451 d.V k.Ian.Constantinopoli marciano a. cons.]
CJ.10.6.0. De his qui ex publicis rationibus mutuam pecuniam acceperunt.
CJ.10.6.1: Imperatores Valentinianus, Valens Si quis ab exactoribus tabulariis arcariis officiisve rationum fenebrem pecuniam sumpserit, detectus in eodem ad quadrupli poenam ex hac auctoritate teneatur. * valentin. et valens aa. ad probum pp. * [a 368 vel 370 d.Iiii id.Mart.Treviris valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.10.6.2pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Sciant omnes accipiendi mutuo ex largitionibus sacris auri non patere cuiquam facultatem. * grat. valentin. et theodos. aaa. palladio com. sacr. larg. * [a 381 d.Xii k.Aug.Heracleae eucherio et syagrio conss.]
CJ.10.6.2.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quod si quis aurum ex nostro aerario privatis commodis profuturum occulte aut cautionis aut sponsionis fide ut debitor redditurus sine nostra auctoritate acceperit, ablatis bonis omnibus perpetuae deportationis subdetur exilio. [a 381 d.Xii k.Aug.Heracleae eucherio et syagrio conss.]
CJ.10.6.2.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Is etiam, qui ex memoratis thesauris sub specie publici creditoris aurum cuiquam commodarit ac dederit, capitali sententia subiugetur. [a 381 d.Xii k.Aug.Heracleae eucherio et syagrio conss.]
CJ.10.7.0. Poenis fiscalibus creditores praeferri.
CJ.10.7.1: Imperator Alexander Severus Rem suam persequentibus poenae exactio postponitur. sicut itaque in sortis quantitate fisci persecutio potior est, ita in triplo quod poenae nomine adiectum est propria forma ferenda est. * alex. a. Marcello. * [a 224 pp.K.Iul.Iuliano et crispino conss.]
CJ.10.8.0. De fiscalibus usuris.
CJ.10.8.1: Imperator Antoninus Eius summae, quam tibi poenae nomine inflictam probaturus es, usurae non exigentur: nec enim multam tibi procurator meus inrogavit ultra quam placitum est, sed poenam te iussit inferre. * ant. a. antiocho. * [a 216 pp.Xv k.Dec.Sabino et anullino conss.]
CJ.10.8.2: Imperator Alexander Severus Si sub pignore creditum fuit, etiam fiscum, qui successit in locum debitoris, usuras praestare oportet, si eas dependi saltem pacto placuit. * alex. a. victorino. * [a 224 pp.Iii non.Sept iuliano et crispino conss.]
CJ.10.8.3: Imperator Justinianus Fiscum etiam nostrum parere sanctioni nostri numinis iubemus, per quam usque ad dimidiam centesimae usuras stipulari creditoribus exceptis certis personis permisimus, ut ipse etiam fiscus ultra dimidiam centesimae partem a debitoribus suis minime exigat, sive principaliter ei promiserunt sive a prioribus suis creditoribus actiones ad eum quocumque modo devolutae sunt. * iust. a. menae pp. * [a 529 d.Viii id.April.Constantinopoli decio vc.Cons.]
CJ.10.9.0. De sententiis adversus fiscum latis retractandis.
CJ.10.9.1: Imperator Antoninus Causas, in quibus contra fiscum iudicatum est, intra triennium retractari posse, et post id tempus, si praevaricatio arguatur vel manifesta fraus probetur, notum est. * ant. a. aristaeo. * [a 212 pp.Non.Iul. duobus aspris conss.]
CJ.10.10.0. De bonis vacantibus et de incorporatione.
CJ.10.10.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Scire debet gravitas tua intestatorum res, qui sine legitimo herede decesserint, fisci nostri rationibus vindicandas nec civitates audiendas, quae sibi earum vindicandarum ius veluti ex permissu vindicare nituntur: et deinceps quaecumque intestatorum bona a civitatibus obtentu privilegiorum suorum occupata esse compereris, ad officium nostrum eadem revocare non dubites. * diocl. et maxim. aa. scyrioni rationali. * [a 292 d.Prid.Id.April.Hannibaliano et asclepiodoto conss.]
CJ.10.10.2: Imperator Constantinus Si quando adnotationes nostrae contineant possessionem sive domum, quam donaverimus, " integro statu" donatam, hoc verbo ea vis continebitur, quam ante scribebamus " cum adiacentibus et mancipiis et pecoribus et fructibus et omni iure suo ": ut ea, quae ad instructum possessionis vel domus pertinent, tradenda sint. * const. a. ad aemilium rationalem. * [a 313 d.Vi id.Mart.Mediolani constantino a.Iii et licinio conss.]
CJ.10.10.3pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Si quando aut alicuius publicatione aut ratione iuris aliquid rei nostrae addendum est, rite atque sollemniter per comitem rerum privatarum, deinde rationales in singulis quibusque provinciis commorantes incorporatio impleatur et diligens stilus singillatim omnia adscribat. * valentin. valens et grat. aaa. ad florianum com. rer. privat.* [a 369 d.Iiii k.April.Valentiniano np.Et victore conss.]
CJ.10.10.3.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Tituli vero, quorum adiectione praedia nostris sunt consecranda substantiis, non nisi publica testificatione ponantur: gravissimis statim subdendis suppliciis, qui huiusmodi aliquid propria usurpatione temptaverint. [a 369 d.Iiii k.April.Valentiniano np.Et victore conss.]
CJ.10.10.4: Imperatores Honorius, Theodosius Vacantia mortuorum bona tunc ad fiscum iubemus transferri, si nullum ex qualibet sanguinis linea vel iuris titulo legitimum reliquerit intestatus heredem. * honor. et theodos. aa. palladio pp. * [a 421 d.Viii id.Iul.Ravennae eustathio et agricola conss.]
CJ.10.10.5pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si vacantia vel alio modo bona delata legibus ad aerarium perhibeantur, certi palatini electi et iureiurando obstricti mittantur, ut eorum instantia praeses provinciae praesente fisci patrono diligenter inquirat, cuius vacans cadensque fuerit patrimonium, quantumque vel quale videatur. * theodos. et valentin. aa. hermocrati com. rer. privat. * [a 435 d.Vii id.Oct.Constantinopoli theodosio xv et valentiniano iiii aa.Conss.]
CJ.10.10.5.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Et cum data reclamandi copia nullum id iure possidere vel vindicare constiterit locumque aerario factum esse tam ipsius relatione quam publicorum monumentorum fide constiterit, rerum nobis notitia intimetur, ut iussu nostro vacantia vel aliae res nomine occupentur aerarii. [a 435 d.Vii id.Oct.Constantinopoli theodosio xv et valentiniano iiii aa.Conss.]
CJ.10.10.5.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quae forma etiam in parte bonorum vel in una alterave re seu actione una vel etiam pluribus servetur. nam si quid per fraudem in dispendium aerarii fuerit admissum, missi quidem exsecutores non evitant indignationem, praeses autem facultatum parte dimidia multabitur, fisci vero patronus detrimentum quod vitio eius fisco ingeritur resarcire urguebitur. [a 435 d.Vii id.Oct.Constantinopoli theodosio xv et valentiniano iiii aa.Conss.]
CJ.10.11.0. De delatoribus.
CJ.10.11.1: Imperator Alexander Severus Si ei qui capere potest tacitum fideicommissum relictum est, cessat delatio. his enim prohibetur tacite relinqui, qui palam relictum capere non possunt. * alex. a. basso. * [a 223 pp.Xiii k.Mai.Maximo ii et aeliano conss.]
CJ.10.11.2pr.: Imperator Gordianus Monente officii sollicitudine, quin immo iussu procuratoris, ut causam ab alio delatam convenienti diligentia instrueres, non ipsum voluntarium delationis munus suscepisse te actorum lectio, quae precibus intexta sunt, manifeste declarat. * gord. a. eutychemo. * [a 238 pp.Viii id.Sept.Pio et pontiano conss.]
CJ.10.11.2.1: Imperator Gordianus Eapropter ne quid in persona tua quod est sectae temporum meorum alienum attemptetur, praeses provinciae vir clarissimus ad sollicitudinem suam revocabit. [a 238 pp.Viii id.Sept.Pio et pontiano conss.]
CJ.10.11.3: Imperator Gordianus Nulla macula vel crimine delatoris adspergitur is, qui, cum ab officialibus fundum seu domum fisci possidere contenderetur, non se sed alium eius rei possessorem esse monstravit. * gord. a. caecilio. * [a 241 pp.Prid.K.Iul.Gordiano a.Ii et pompeiano conss.]
CJ.10.11.4: Imperatores carinus, numer. Ex varia statutorum diversitate ad id decursum est, ut hi, qui rei publicae causas defendunt, delatorum criminibus non teneantur, cum omnibus notissimum est eos solos exsecrabiles nuntiatores esse, qui fisco deferunt. * carinus et numer. aa. candido. * [a 284 pp.Iii k.Sept.Carino et numeriano aa.Conss.]
CJ.10.11.5pr.: Imperator Constantinus Omnes iudices invigilare praecipimus delatores sine fisci advocato denuntiantes poenis adficere. apertissimi enim iuris est, ut, quod ex cuiuscumque patrimonio ceciderit in casum, et legibus et retro iuris ordine fisci advocatis agentibus vindicetur. * const. a. ad provinciales. * [a 335 d.Xi k.April.Constantinopoli constantio et albino conss.]
CJ.10.11.5.1: Imperator Constantinus Sed quia nonnulli praecipites secundum ius possessa patrimonia deferre non cessant, damus omnibus qui se laesos existimant contra delatores severitatem iudicum implorare ferro destrictam. [a 335 d.Xi k.April.Constantinopoli constantio et albino conss.]
CJ.10.11.6: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Servum domini delatorem iubemus in exemplum omnium proditorum severissimae sententiae subiugari, etiamsi obiecta probaverit, excepto crimine maiestatis. * grat. valentin. et theodos. aaa. panhellenio consulari lydiae.* [a 382 d.Vii k.Nov.Constantinopoli antonio et syagrio conss.]
CJ.10.12.0. De petitionibus bonorum sublatis.
CJ.10.12.1pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quisquis in crimine maiestatis deprehensus fuerit et punitus bonaque eius, sicut plectendi consuetudo criminis habet, fiscus invaserit, nullus eadem sub spe munificentiae principalis audeat proprio iure poscere. qui contra legem id ausus fuerit sperare, quod non licet, reus violatae legis habeatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. eutropio pp. * [a 380 d.Xvi k.Dec.Thessalonicae gratiano v et theodosio aa.Conss. ]
CJ.10.12.1.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Sed quoniam plerumque ita in nonnullis inverecunda petentium inhiatione constringimur, ut etiam non concedenda tribuamus, nec rescripto quidem nostro adversus formam latae legis loci aliquid relinquatur. [a 380 d.Xvi k.Dec.Thessalonicae gratiano v et theodosio aa.Conss. ]
CJ.10.12.1.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si quid autem ex bonis talibus nostro iudicio, nullo tamen desiderante atque poscente, concedi cuiquam voluerimus, huiusmodi tantum valeat liberalitas. [a 380 d.Xvi k.Dec.Thessalonicae gratiano v et theodosio aa.Conss. ]
CJ.10.12.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Omne semen alienas appetendi fortunas stirpitus eruere cupientes nulli deinceps volumus petitionis rerum esse licentiam, etsi intestatus quisquam quaeve ac nullis e numero propinquorum extantibus vel uxore vel marito fati munus impleverit et cuiuscumque sit condicionis aut sectae, seu quolibet titulo res fuerit fiscalis. * theodos. et valentin. aa. zoilo pp. * [a 444 d.X k.Mai.Constantinopoli theodosio a.Xviii et albino conss. ]
CJ.10.12.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nemo audeat ad petitionem rerum defuncti defunctaeve, cuiuscumque fortunae aut sectae sit, etsi fisco nostro locus pateat, adspirare, cum nec illis quidem, quorum actu atque officio petitionem procedebat effectus, impune liceat nostris sanctionibus adversari. [a 444 d.X k.Mai.Constantinopoli theodosio a.Xviii et albino conss. ]
CJ.10.12.2.1a: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sed vir illustris quidem cuiuscumque temporis quaestor, si oblatae petitioni subscripserit vel etiam responsum dederit, virque illustris comes rerum privatarum , si vel instrui permiserit vel petitionem, si qua insinuatur, admiserit, indignationem nostri numinis sustinebunt, ceterisque fient vindictae temeritatis exemplum. [a 444 d.X k.Mai.Constantinopoli theodosio a.Xviii et albino conss. ]
CJ.10.12.2.1b: Imperatores Theodosius, Valentinianus Memoriales vero, qui excipienda eiusmodi rescripta vel implenda ciraverint, et palatinos, qui instruxerint vel gesta admissae petitionis ediderint, bonorum proscriptione puniri decernimus. [a 444 d.X k.Mai.Constantinopoli theodosio a.Xviii et albino conss. ]
CJ.10.12.2.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Pari forma res etiam civiles et ad ius publicum pertinentes ab omni petitione muniendas esse censemus, scilicet nec pragmatica iussione vel sacra adnotatione vel quolibet oraculo divino seu mandatis, si qua contra hanc sanctionem nostram fuerint impetrata, quodcumque roboris habere valituris. [a 444 d.X k.Mai.Constantinopoli theodosio a.Xviii et albino conss. ]
CJ.10.13.0. De his qui se deferunt.
CJ.10.13.1pr.: Imperator Constantinus Is, cuius tacite fidei commissa fuerit hereditas, statim officio gravitatis tuae nuntiet et gesta prodat et continuo quod actum fuerit renuntiet, et post hanc fidem tertiam ab omnibus defuncti bonis percipiat portionem. * const. a. rationalibus hispaniarum. * [a 317 d.Id.Mart.Gallicano et basso conss.]
CJ.10.13.1.1: Imperator Constantinus Quod si ab uxore defuncti istud officio devotionis tuae fuerit revelatum, ipsa etiam, quam defunctus esse voluit heredem, si gesta aperuit, tali praemio mancipetur, ut ex omni patrimonio medium consequatur et cum fisco nostro celebret divisionem, id etiam habitura privilegium, ut prior eligat portionem: et tunc occultator ille gestorum, fisci et mulieris pariter inimicus, exutus omni patrimonio suo ac fisco vindicato in insulam deportetur. [a 317 d.Id.Mart.Gallicano et basso conss.]
CJ.10.14.0. Si liberalitatis imperialis socius sine herede defecerit.
CJ.10.14.1: Imperator Constantius Iubemus, ut, si quis forte ex his, quibus communiter a nobis aliquid donatum sit , nullo herede relicto decesserit, ad consortem potius solacium quam ad personam aliam pars perveniat decedentis. * constantius a. orioni com. rer. privat. * [a 348 d.Xv k.Iul.Mediolani philippo et salia conss.]
CJ.10.15.0. De thesauris.
CJ.10.15.1pr.: Imperatores Leo, Zeno Nemo in posterum super requirendo in suo vel alieno loco thesauro vel super invento ab alio vel a se effusis precibus pietatis nostrae benignas aures audeat molestare. * leo et zeno aa. epinico consulari. * [a 474 d.Vi id.Oct.Leone iuniore a.Cons.]
CJ.10.15.1.1: Imperatores Leo, Zeno Nam in suis quidem locis unicuique, dummodo sine sceleratis ac puniendis sacrificiis aut alia qualibet arte legibus odiosa, thesaurum ( id est condita ab ignotis dominis tempore vetustiore mobilia) quaerere et invento uti liberam tribuimus facultatem, ne ulterius dei beneficium invidiosa calumnia persequatur, ut superfluum sit hoc precibus postulare, quod iam lege permissum est, et imperatoriae magnanimitatis videatur praevenire liberalitas postulanda. [a 474 d.Vi id.Oct.Leone iuniore a.Cons.]
CJ.10.15.1.2: Imperatores Leo, Zeno In alienis vero terrulis nemo audeat invitis, immo nec volentibus vel ignorantibus dominis opes abditas suo nomine perscrutari. [a 474 d.Vi id.Oct.Leone iuniore a.Cons.]
CJ.10.15.1.3: Imperatores Leo, Zeno Quod si nobis super hoc aliquis crediderit supplicandum aut praeter huius legis tenorem in alieno loco thesaurum scrutatus invenerit, totum hoc locorum domino cedere compellatur et velut temerator legis saluberrimae puniatur. [a 474 d.Vi id.Oct.Leone iuniore a.Cons.]
CJ.10.15.1.4: Imperatores Leo, Zeno Quod si forte vel arando vel alias terram alienam colendo vel quocumque casu, non studio perscrutandi, in alienis locis thesaurum invenerit, id quod repertum fuerit dimidia retenta altera data cum locorum domino patiatur. ita enim eveniet , ut unusquisque suis fruatur et non inhiet alienis. [a 474 d.Vi id.Oct.Leone iuniore a.Cons.]
CJ.10.16.0. De annona et tributis.
CJ.10.16.2: Imperatores valer., gallien. Aes quidem alienum pro portionibus, ex qua quisque defuncto heres extitit, praestare oportet, annonas autem is solvere debet, qui possessiones tenet et fructus percipit. * valer. et gallien. aa. et valer. c. antiocho. * [a 260 pp... saeculare et donato conss.]
CJ.10.16.3: Imperator dec. Indictiones non personis, sed rebus indici solent: et ideo, ne ultra modum earundem possessionum quas possides conveniaris, praeses provinciae prospiciet. * dec. a. citicio. * [a 249 pp. xvii k. nov. aemiliano et aquilino conss.]
CJ.10.16.4: Imperator Constantinus Omnes pensitare debebunt, quae manus nostrae delegationibus adscribuntur, nihil amplius exigendi. nam si quis vicarius aut rector provinciae aliquid iam cuiquam crediderit remittendum, quod aliis remiserit, de propriis dare facultatibus compelletur. * const. a. ad proclianum. * [a 315 d. xv k. iul. constantino a. iiii et licinio iiii conss.]
CJ.10.16.5: Imperator Constantius Omnes omnino ad oblationem functionum publicarum oportet urgueri. lege enim nostra signatum est nec esse extraordinaria nec vocari, quae sollemniter a provincialibus devotissimis conferenda sunt. * constantius a. ad uranium. * [a 339 d. iii non. febr. constantio a. ii et constante conss.]
CJ.10.16.6: Imperatores Valentinianus, Valens Pro locis ac proximitate possessionum annonam ad limitem transvehi praecipimus. * valentin. et valens aa. ad dracontium vic. africae. * [a 365 d. xv k. iul. mediolani valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.10.16.7: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius In fraudem annonariae rei ac devotionis publicae elicitum damnabili subreptione rescriptum manifestum est vires non posse sortiri circa omnes igitur par atque aequalis illationis forma teneat. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad principium pp. * [a 385 d. viii k. oct. aquileia arcadio a. et bautone conss.]
CJ.10.16.8: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Nemo possessorum ad instruendas mansiones vel conferendas species longius delegetur, sed omnis itineris ac necessitatis habita ratione delegentur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. * [a 385 d. x k. ian. constantinopoli arcadio a. et bautone conss.]
CJ.10.16.9: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Mediterraneae civitates antea maritimis et maritimae mediterraneis onerabantur expensis, ut plus haberet dispendii translatio quam devotionis illatio. hoc non solum in praesens, verum etiam in posterum prohibemus ea lege, ut se ultimo noverint supplicio puniendos, qui ista commiserint. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. * [a 386 d. iii non. sept. valentiae honorio np. et euodio conss.]
CJ.10.16.10: Imperatores Arcadius, Honorius Obsistere commodis publicis et statutis necessitatibus non possunt privilegia dignitatum. unde ut quisque praedii emolumenta consequitur, si non is evoluto anni spatio intra sex menses omnem cui esse constrictus dicitur reliquorum intulerit cumulum, ad ipsos qui sunt domini praedii exactionem volumus pertinere. * arcad. et honor. aa. minervio com. rer. privat. * [a 398 pp. romae honorio a. iiii et eutychiano conss.]
CJ.10.16.11: Imperatores Arcadius, Honorius Iudices, quos circa profliganda aerarii nostri compendia neglegentes ac desides fuisse constiterit, omnia quae in administratione positi perceperunt emolumenta reddere compellantur. * arcad. et honor. aa. hadriano pp. * [a 401 d. iii k. mart. mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.10.16.12pr.: Imperator Theodosius Id ab unaquaque provincia censuimus expetendum, quod ab isdem nuper esse promissum tua sublimitas indicavit. * theodos. a. isidoro pp. illyrici. * [a 424 d. vi id. oct. constantinopoli victore vc. cons.]
CJ.10.16.12.1: Imperator Theodosius Ut nullus vero de cetero ad possessiones eorum ( quod maxime formidant) inspector accedat, macedonum reliqui exemplum secuti mediae quantitatis, ut obtulisse noscuntur, tributa sucipiant( !). [a 424 d. vi id. oct. constantinopoli victore vc. cons.]
CJ.10.16.12.2: Imperator Theodosius Sed achivi, qui protestati sunt nihil a se ultra tertiam partem posse conferri, illud exsolvant, ad quod se indubitanter fore idoneos pollicentur. [a 424 d. vi id. oct. constantinopoli victore vc. cons.]
CJ.10.16.12.3: Imperator Theodosius Quae dispositio in perpetuum observabitur: sacrosancta thessalonicensis ecclesia civitatis excepta, ita tamen, ut aperta sciat propriae tantummodo capitationis modum beneficio mei numinis sublevandum, nec externorum gravamine tributorum rem publicam ecclesiastici nominis abusione laedendam. [a 424 d. vi id. oct. constantinopoli victore vc. cons.]
CJ.10.17.0. De indictionibus.
CJ.10.17.1pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Omnes omnino quocumque titulo possidentes, quod delegatio superindicti nomine videtur amplexa, velut canonem cogantur inferre: et ne qua sit dubietas, hac aperta definitione decernimus, ut id potius canonis vocabulo postuletur. * honor. et theodos. aa. palladio pp. * [a 416 d. vii id. ian. ravennae theodosio a. vii et palladio conss.]
CJ.10.17.1.1: Imperatores Honorius, Theodosius Nulla igitur domus vel sacri patrimonii vel emphyteutici iuris vel hominum privatorum, etiamsi privilegium aliquod habere doceantur, ab hac necessitate seiuncta sit, quae iam non extraordinarium, ut hactenus, sed ipsis facientibus canonicum nomen accepit. [a 416 d. vii id. ian. ravennae theodosio a. vii et palladio conss.]
CJ.10.17.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Particulari delegationum notitia ante indictionis exordium singulis transmissa provinciis, collationis modum a possessoribus multo ante prospectum devotionis solitae, non subitis calumniis, tua sublimitas faciat imputari, ut et provincialibus subeundi dispendii necessitas auferatur et officiis ingerendi damna licentia denegetur. * theodos. et valentin. aa. dario pp. * [a 436 d. v k. sept. apameae isidoro et senatore conss.]
CJ.10.18.0. De superindicto.
CJ.10.18.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Nihil superindictorum nomine ad solas praefecturae litteras quisquam provincialis exsolvat, neque ullius omnino indictionis titulus etiam sollemnis immineat, nisi eum nostro confirmata iudicio et imperialibus nexa praeceptis sedis amplissimae deposcat indictio et cogat exactio. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad proconsules vics omn. rectorres.* [a 382 d. vii k. iun. mediolani antonio et syagrio conss.]
CJ.10.19.0. De exactionibus tributorum.
CJ.10.19.1: Imperator Constantinus Ducenarii et centenarii sive sexagenarii non prius debent aliquem ex debitoribus convenire, quam a tabulario civitatis nominatim breves accipiant debitorum. quam quidem exactionem sine omni fieri concussione oportet. * const. a. ad aelianum procons. africae. * [a 315 d. k. nov. treviris constantino a. iiii et licinio iiii conss.]
CJ.10.19.2pr.: Imperator Constantinus Nemo carcerem plumbatarumque verbera aut pondera aliaque ab insolentia iudicium reperta supplicia in debitorum solutionibus vel a perversis vel ab iratis iudicibus expavescat. carcer poenalium, carcer hominum noxiorum est: officialium et cum denotatione eorum iudicum, quorum de officio coercitiores esse debebunt, qui contra hanc legem admiserint. * const. a. ad pop. * [a 320 d. k. febr. constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.10.19.2.1: Imperator Constantinus Securi iuxta praesidem transeant solutores: vel certe, si quis tam alienus ab humano sensu est, ut hac indulgentia ad contumaciam abutatur, contineatur aperta et libera et in usum hominum instituta custodia militari. [a 320 d. k. febr. constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.10.19.2.2: Imperator Constantinus Si in obdurata nequitia permanebit, ad res eius omnemque substantiam eius exactor accedat solutionis obsequio cum substantiae proprietate suscepto. qua facultate praebita omnes fore credimus proniores ad solvenda ea, quae ad nostri usus exercitus pro communi salute poscuntur. [a 320 d. k. febr. constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.10.19.3: Imperator Constantius Quotiens quis et privati debitor invenitur et fisci, et abreptus ab uno officio teneatur, ad universi debiti solutionem qui eum abstulit coartetur ac totius summae exactionem in se suscipiat, qui eundem avellendum subtrahendumque crediderit. * constantius a. nemesiano com. larg. * [a 345 d. iiii id. mai. nizibi amantio et albino conss.]
CJ.10.19.4: Imperator Constantius Actores ceterique rei privatae nostrae ad solutionem specierum sollemnium debiti vigoris auctoritate cogantur, ne provinciales rei privatae nostrae fatiget immunitas. * constantius a. eustathium pp. * [a 349 d. viii id. mart. pp. romae limenio et catullino conss.]
CJ.10.19.5: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Apparitores, quicumque in collatione auri praecepti fuerint officii sui adhibere servitium, titulorum debita et collationum summas relationis suae fide et adnotatione praescribant, sitque ex officialis instructione officium conscium, quid exactum quidve perlatum esse videatur, ne longinqui itineris diversitate susceptor abductus et curiae suae desit et rei familiaris detrimenta sustineat. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. * [a 393 d. prid. id. april. constantinopoli theodosio a. iii et abundantio conss.]
CJ.10.19.6: Imperatores Arcadius, Honorius In fiscalibus debitis, hoc est annonariis ceterisque titulis, qui ad arcam eminentissimae pertinent praefecturae, nec non in iis debitis, quae rationalis usurpat officium, rectores provinciarum constringantur et eos necessitas maneat exigendi, a quibus expectatur auctoritas. * arcad. et honor. aa. theodoro pp. * [a 398 d. viii k. iun. mediolani honorio a. iiii et eutychiano conss.]
CJ.10.19.7pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Missi opinatores cum delegatoriis iudicibus eorumque officiis insistant, ut intra anni metas id quod debetur accipiant: nihil his sit cum possessore commune, cui non militem, sed exactorem, si sit obnoxius, convenit imminere. * arcad. et honor. aa. hadriano pp. * [a 401 d. iii id. iul. mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.10.19.7.1: Imperatores Arcadius, Honorius Iudices itaque, qui provinciales passi fuerint opinatoribus delegari, eiusdem quantitatis duplex poena retinebit: et apparitores ex quodlibet officio sententiam deportationis excipient, si per semet exigendos voluerint delegare militibus: et curiales temporale manebit exilium, si eos quos sollemniter exigere consuerunt opinatoribus putaverint esse tradendos, cum iudicem oporteat inquirere debitores, tabularios fideliter providere nomina debitorum, apparitores sive curiales consuetudine servata regionum convictis debitoribus imminere: ut perceptis congruis emolumentis opinatores impleto anno ad proprios numeros valeant remeare. [a 401 d. iii id. iul. mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.10.19.7.2: Imperatores Arcadius, Honorius Qui si ultra annum protracti fuerint, iudices et officia absque ulla mora de proprio cogantur exsolvere militibus quod debetur, ipsis adversus obnoxios repetitione servata. [a 401 d. iii id. iul. mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.10.19.7.3: Imperatores Arcadius, Honorius Quod si ad nos aliqua de retentis opinatoribus querella pervenerit, in duplum ab his protinus exigetur, ut partem debitam miles, reliquum fiscus accipiat. [a 401 d. iii id. iul. mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.10.19.7.4: Imperatores Arcadius, Honorius Iudicibus quoque eorumque officiis eatenus subvenimus, ut in contumaces debitores cuiuslibet dignitatis auctoritatem suam exserant ac, si impudenter solutio differatur, actores procuratores eorumque praedia persequantur, de eorum quoque nominibus ad nostram scientiam relaturi. [a 401 d. iii id. iul. mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.10.19.8: Imperatores Leo, Anthemius Si divina domus aut quilibet cuiuscumque dignitatis atque fortunae re vera fundos extra metrocomias non patrocinii gratia, sed emptionis iure vel quolibet alio titulo legitimo possederit et non impositas rei publicae functiones agnoverit, quemadmodum prior dominus dependebat, omnibus modis possessiones eorum publico vindicentur et curiae eiusdem civitatis sub qua vici siti sunt adsignentur, ut publicis commoditatibus circa tributarias functiones undique nostra provisione videatur esse consultum. * leo et anthem. aa. nicostrato pp. * [a 468 d. k. sept. anthemio a. ii cons.]
CJ.10.20.0. De superexactionibus.
CJ.10.20.1pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Quidquid ultra debitum elicitum fuerit a curialibus vel cohortalibus vel aliis exactoribus, in duplum eruatur, quod provincialibus restitui protinus oportebit. * arcad. et honor. aa. apollodoro procons. africae. * [a 400 d. prid. id. mart. mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.10.20.1.1: Imperatores Arcadius, Honorius Si quis autem exactorum in superexactionis crimen fuerit confutatus, capitali periculo cupiditas eius amovenda atque prohibenda est, si in isdem sceleribus perseveret. [a 400 d. prid. id. mart. mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.10.21.0. De capiendis et distrahendis pignoribus tributorum causa.
CJ.10.21.1: Imperator Constantinus Res eorum, qui fiscalibus debitis per contumaciam satisfacere differunt, distrahantur: comparatoribus data firmitate perpetua possidendi. * const. a. ad afros. * [a 327 d. xv k. iun. serdicae constantio et maximo conss.]
CJ.10.21.2: Imperator Constantinus Satis sit debitorem annonarum ad solvendi necessitatem capione pignorum conveniri. * const. a. restituto praes. sardiniae. * [a xxxx d. viii id. dec. thessalonicae constantio vi et constante iii aa. conss.]
CJ.10.22.0. De apochis publicis et descriptionibus curialium.
CJ.10.22.1pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Ad inferiorem curialium relevandas fortunas et impressionem potentium itidem curialium cohibendam placuit, ut descriptiones, si quae per singulos ordines cogentibus diversis negotiis agitantur, non sumant ante principium, quam apud acta provinciarum rectoribus intimentur et ex eorum fuerint receptae sententiis. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. * [a 410 d. vii k. sept. constantinopoli varane cons.]
CJ.10.22.1.1: Imperatores Honorius, Theodosius Sed et aurum, quod ex huiusmodi contributione redigitur, ita debet susceptori aurario consignari, ut securitatibus nomen inferentis, dies consul mensis causa et summa comprehendatur, quo et descriptionis aequitas illustretur et descriptus documentis evidentibus fulciatur. [a 410 d. vii k. sept. constantinopoli varane cons.]
CJ.10.22.1.2: Imperatores Honorius, Theodosius Hoc etiam observando, ut in quadrimenstruis quoque brevibus, qui ad excellentiae tuae officium sollemniter diriguntur, celebratae descriptionis dispunctio societur, ut omnes vestrae potestatis scientiam formidantes nihil ad relevationem locupletum atque inopum perniciem audeant pertemptare. [a 410 d. vii k. sept. constantinopoli varane cons.]
CJ.10.22.1.3: Imperatores Honorius, Theodosius Quod et tunc optimum est custodiri, cum lucrativae facultates ex bonis curialium curiae obvenerint, ut et inopes et locupletes fructu provisionis simillimae potiantur. [a 410 d. vii k. sept. constantinopoli varane cons.]
CJ.10.22.1.4: Imperatores Honorius, Theodosius Quam dispositionem si quis iudicum numerariorum vel curialium mutilandam esse crediderit, interminationi quam vestra sedes statuerit subiacebit. [a 410 d. vii k. sept. constantinopoli varane cons.]
CJ.10.22.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Semel securitatem de refusione munerum emissam ab alio iudice non liceat refricari.Et ideo spectabilitas tua saluberrimae ac iustissim1e praeceptionis formam secuta prohibebit in posterum eos ad discussionem transacti muneris constringi, quos claruit accepta securitatis prosperitate laetari. * theodos. et valentin. aa. celeri procons. africae. * [a 429 d. v k. mai. ravennae post consulatum felicis et tauri vv. cc.]
CJ.10.22.3: Imperator Marcianus Quicumque de provincialibus et collatoribus decurso posthac quantolibet annorum numero, cum probatio aliqua ab eo tributariae solutionis exposcitur, trium cohaerentium sibi annorum apochas securitatesque protulerit, superiorum temporum apochas non cogatur ostendere, neque de praeterito ad illationem functionis tributariae coartetur, nisi forte aut curialis aut quicumque apparitor vel optio vel actuarius vel quilibet publici debiti exactor sive compulsor possessorum vel collatorum habuerit cautionem, aut id quod deposcit deberi sibi manifesta gestorum adsertione patefecerit. * marcian. a. constantino pp. * [a 456 d. xv k. aug. varane et iohanne conss.]
CJ.10.22.5: Imperator Justinianus Securitatibus, quae publicarum functionum gratia sive in solidum sive ex parte solutae esse conscribuntur, nullam exceptionem non numeratae pecuniae penitus opponi concedimus. * iust. a. menae pp. * [a 528 d. k. iun. constantinopoli dn. iustiniano a. ii cons.]
CJ.10.23.0. De canone largitionalium titulorum.
CJ.10.23.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Omnem summam auri vel argenti reliquarumque specierum, quae sacris largitionibus ex more penduntur, statim ut exactio fuerit celebrata, ad thesauros uniuscuiusque provinciae vel ad proximos referri sub obsignatione tabularii ceterorumque, quos sollicitos esse debere praecedentia iussa decreverant, et thesaurorum praepositis consignari praecipimus, ut exinde ad sacrum comitatum integer omnium titulorum numerus dirigatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. lolliano. * [a 383 d. xii k. aug. merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.10.23.2pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Neque sacrarum privatarum vel largitionum palatina officia ex quacumque causa ex quocumque titulo fiscalis debiti, cum ad provinciam mittuntur, possessores per se audeant convenire, sive id ex praeterito reliquum trahatur seu praesentis temporis tributo solvi conveniat: sed rectores provinciarum frequenter adeundo commoneant eorumque officiis incumbant. * honor. et theodos. aa. ad anthemium pp. * [a 408 d. vii id. dec. constantinopoli basso et philippo conss.]
CJ.10.23.2.1: Imperatores Honorius, Theodosius Quod si rector provinciae imminentem sibi memoratorum declinare molestiam quaerens vel qualibet alia ratione isdem propria auctoritate publicae exactionis permiserit curam, tam ipse quam officium eius vicena auri pondo fisco dependent. [a 408 d. vii id. dec. constantinopoli basso et philippo conss.]
CJ.10.23.3pr.: Imperatores Leo, Anthemius Praecepit nostra serenitas neque veloci cursui neque alii praeter veterem consuetudinem gravamini subiacere chartularios, qui de cohortalibus officiis uniuscuiusque provinciae largitionales titulos retractare constituuntur, cum et idem amplissima praefectura disposuisse perhibeatur, ut his necessitatibus liberati fideliter largitionales titulos valeant retractare. * leo et anthem. aa. heliodoro com. sacr. larg. * [a 468 d. viii k. aug. constantinopoli anthemio a. ii cons.]
CJ.10.23.3.1: Imperatores Leo, Anthemius Quod si aliquo tempore nostra iussio temerario ausu ex aliqua parte fuerit violata, tam rector provinciae quam apparitio eius triginta librarum auri condemnatione plectentur. [a 468 d. viii k. aug. constantinopoli anthemio a. ii cons.]
CJ.10.23.3.2: Imperatores Leo, Anthemius Insuper virum spectabilem orientis comitem eiusque officium licentiam habere conatus nefarios inhibendi tam moderatorum quam cohortalis officii, cum de hac re admoniti fuerint a palatinis et eandem poenam formidantibus, si non omnibus modis pietatis nostrae decreta congruum mereantur effectum. [a 468 d. viii k. aug. constantinopoli anthemio a. ii cons.]
CJ.10.23.3.3: Imperatores Leo, Anthemius Illud etiam generali forma sancimus, ut in omnibus provinciis tam nominatio specialium susceptorum largitionalium titulorum quam defensio tractatorum non tantum per viros clarissimos moderatores provinciarum, sed etiam per viros spectabiles proconsules et praefectum augustalem ac laudabiles vicarios una cum eorum officiis, admonentibus semper nec non imminentibus palatinis procuretur providentibus, ut post nominationem etiam specialium susceptorum largitionalium titulorum nulla minuendae exactionis ad sacrum pertinentis aerarium aut transferendi ad arcarios aut quoslibet alios extraneos titulos rectoribus provinciarum aut eorum officiis, sed etiam curialibus licentia permittatur: quadrimenstruis brevibus per idoneum tractatorem eorundem titulorum super commendandis ratiociniis publicis periculo rectorum provinciarum ad sacratissimam urbem transmittendis. [a 468 d. viii k. aug. constantinopoli anthemio a. ii cons.]
CJ.10.23.3.4: Imperatores Leo, Anthemius Nam quacumque ex parte, quam iussit nostra tranquillitas, si minus fuerit procuratum, poena superius designata tam ipsi iudices quam eorum officia se noverint esse plectendos. [a 468 d. viii k. aug. constantinopoli anthemio a. ii cons.]
CJ.10.23.4: Imperatores Leo, Anthemius Praecipimus, ut, si forte delegatio, quae ab amplissima praefectura in diversas provincias ex more quotannis emittitur, minus contineat omnes largitionales titulos aut quo modo exactio eorum debet procedere, nihilo minus competentem a viris spectabilibus tam proconsulibus quam vicariis et viro spectabili comite orientis et praefecto augustali nec non rectoribus provinciarum eorumque officiis et curialibus omnium largitionalium titulorum exactionem procurari: vicenarum librarum auri condemnationem prae oculis habentibus, si quid minus exactum vel illatum sacro fuerit aerario, quam prisca et inveterata consuetudo sacris largitionibus inferri constituit. * leo et anthem. aa. heliodoro com. sacr. larg. * [a 468 d. k. iul. constantinopoli anthemio a. ii cons.]
CJ.10.24.0. Ne operae a collatoribus exigantur.
CJ.10.24.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Operarum praebitionem, quae illicite a provincialibus hactenus expetita est, sinceritas tua cessare praecipiat. * valentin. valens et grat. aaa. ad viventium pp. * [a 369 d. x k. mart. treveris valentiniano np. et victore conss.]
CJ.10.25.0. De immunitate nemini concedenda.
CJ.10.25.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius His nostrae serenitatis edictis civitatum tabulariis erit flamma supplicium, si cuiusquam fraude ambitu potestate iniusta cuiuspiam profiteretur immunitas, ac non secundum praecedentem definitionem omnes omnino abolita specialium immunitatum gratia necessitas tributariae functionis firmata censitorum peraequatorum provincialium iudicium peraequatione constrinxerit. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad pop. * [a 383 d. iii non. mart. mediolani merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.10.25.2: Imperatores Honorius, Theodosius Per bithyniam ceterasque provincias possessores et reparationi publici aggeris et ceteris eiusmodi muneribus pro iugorum numero vel capitum, quae possidere noscuntur, adstringi cogantur. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. * [a 412 d. vii k. nov. constantinopoli honorio viiii et theodosio v aa. conss.]
CJ.10.26.0. De conditis in publicis horreis.
CJ.10.26.1pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Omnia quae in horreis habentur expendi volumus, ita ut non prius ad frumentum tendatur expensio, quod sub praefectura tua urbis horreis infertur, quam vetera condita fuerint erogata. * valentin. et valens aa. ad volusianum pu. * [a 364 d. vi id. april. divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.10.26.1.1: Imperatores Valentinianus, Valens Et si forte vetustate species ita corrupta est, ut per semet erogari sine querella non possit, eidem ex nova portione misceatur, cuius adiectione corruptio velata damnum fisco non faciat. [a 364 d. vi id. april. divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.10.26.1.2: Imperatores Valentinianus, Valens Ad istud autem negotium arbitratu ac iudicio tuo nobilis prudens fidelis optime sibi conscius pro integritatis meritis adponatur custos ac mensor, qui vel frumenta modio metiatur vel iustis aestimationibus colligat, quanta habeantur in condito. [a 364 d. vi id. april. divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.10.26.2pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Cum ad quamlibet urbem mansionemve accesseris, protinus horrea inspicere te volumus, ut devotissimis militibus effloratae et incorruptae species praebeantur. * valentin. et valens aa. artemio praesidi. * [a 364 d. viii k. sept. arelate divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.10.26.2.1: Imperatores Valentinianus, Valens Nam si per incuriam officii gravitatis tuae sartorum tectorum neglecta procuratione aliqua pluviis infecta perierint, iam ad damnum tuum referentur. [a 364 d. viii k. sept. arelate divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.10.26.3pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Nulli posthac horreaticas species contingendi copia praebeatur. * arcad. et honor. aa. anatolio pp. per illyricum. * [a 397 d. vii id. iul. constantinopoli caesario et attico conss.]
CJ.10.26.3.1: Imperatores Arcadius, Honorius Sin vero quisquam temerator horreorum extiterit, qui sibi ex praedictis aliquid audeat usurpare, hanc poenam sciat nostro arbitrio definitam, ut deportationis poenae subiectus totius substantiae cogatur subire iacturam. [a 397 d. vii id. iul. constantinopoli caesario et attico conss.]
CJ.10.27.0. Ut nemini liceat in coemptione specierum se excusare et de munere sitoniae.
CJ.10.27.1pr.: Imperator Anastasius Quotiens urguente necessitate comparationes frumenti vel hordei aliarumque specierum quibuslibet provinciis indicentur, nulli penitus possidentium sese sub cuiuscumque privilegii occasione excusandi tribui facultatem censemus, omnique, cuicumque possidentium quocumque modo quocumque tempore per sacros apices vel etiam pragmaticam sanctionem aut iudicialem forte dispositionem huiusmodi excusatio data est vel postea data fuerit, licentia minime umquam contra tenorem nostrae legis saluberrimae valitura. * anastas. a. matroniano pp. * [a 491 d. iii k. aug. constantinopoli olybrio vc. cons.]
CJ.10.27.1.1: Imperator Anastasius Adeo namque huiusmodi onera cunctis, pro qua singulos portione contingit, volumus inrogari, ut ab isdem comparationibus nec sacratissimam nostrae pietatis nec serenissimae nostrae coniugis domum pateremur subtrahere. [a 491 d. iii k. aug. constantinopoli olybrio vc. cons.]
CJ.10.28.0. De collatione donatorum vel relevatorum aut translatorum seu adaeratorum.
CJ.10.28.1pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Dispositionem amplissimae recordationis antiochi, quae certam quantitatem ante se relevatis possessionibus nomine canonis indixit, non imminui decernimus: id enim, quoniam in canonem cecidit et anniversaria debet pensitatione persolvi, nec in praeteritum nec in posterum patimur esse concessum. * theodos. et valentin. aa. hermocrati pp. * [a 444 d. xii k. dec. constantinopoli theodosio a. xviii et albino conss.]
CJ.10.28.1.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Indulgentiam vero memoratae descriptionis et in anteactum et in posterum tempus non solum in relevatis, verum etiam in donatis adaeratis translatisque, seu quodlibet aliud nomen novae descriptionis excogitatum est, volumus observari nullamque super his umquam exactionis molestiam formidari, quibus non tantum reliqua praeteriti temporis relaxamus, sed nec in posterum quicquam innovationis aut oneris adiciendum esse censemus, nullique licere deinceps contra divalia statuta relevare suas possessiones. [a 444 d. xii k. dec. constantinopoli theodosio a. xviii et albino conss.]
CJ.10.28.1.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Noverit tamen amplissimae tuae sedis officium, quod si aliquando nobis suggestio huic nostrae sanctioni contraria porrigatur, vel si sacris mandatis ( si qua forte citra suggestionem his piis dispositionibus adversa manaverint) obsequatur et aliquos tamquam debitores ex huiusmodi titulo crediderit exponendos, ducentarum librarum auri se condemnatione multandum. [a 444 d. xii k. dec. constantinopoli theodosio a. xviii et albino conss.]
CJ.10.29.0. De collatione aeris.
CJ.10.29.1: Imperatores Arcadius, Honorius Aeris pretia, quae a provincialibus postulantur, ita exigi volumus, ut pro viginti libris aeris solidus a possessore reddatur. * arcad. et honor. aa. hilario. * [a 396 d. v k. ian. mediolani arcadio iiii et honorio iii aa. conss.]
CJ.10.30.0. De discussoribus.
CJ.10.30.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Quotiens in discrepatione constiterit inique discussionem fuisse confectam et fidem facti non poterit approbare discussor, ipse in eodem titulo et in eodem modo ad solvendum protinus urgeatur, in quo alterum perperam fecerit debitorem. * valentin. valens et grat. aaa. ad arthemium vic. hispaniarum.* [a 369 d. prid. id. mai. valentiniano np. et victore conss.]
CJ.10.30.2: Imperatores Arcadius, Honorius Ne casu amissa securitate publica quaedam praeda nascatur collatoribus, decernimus, ut, quando securitates a discussoribus seu apparatioribus expositae ratiociniis publicis continentur, rursus per iniuriam non petantur. * arcad. et honor. aa. messalae pp. * [a 400 d. v k. dec. mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.10.30.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Per singulas provincias vel civitates honoratis usque ad comitivam consistorianam nec non etiam militantibus et suis obsequiis non adhaerentibus, advocatis quin etiam fori provincialis mandari discussionis iugorum sollicitudinem decernimus. * theodos. et valentin. aa. apollonio pp. * [a 442 d. v k. ian. eudoxio et dioscoro conss.]
CJ.10.32.0. De decurionibus et filiis eorum et qui decuriones habentur quibus modis a fortuna curiae liberentur.
CJ.10.32.1: Imperatores valer., gallien. Si, cum te pater decurionem esse voluisset, illo in rebus humanis agente honor tibi iste delatus est, tenetur quidem etiam heredes eius rei publicae ( nam in hac parte vice fideiussoris pater accipitur), sed non ante nisi tuis rebus excussis. * valer. et gallien. aa. et valer. c. caesoni. * [a 259 pp. v k. dec. aemiliano et basso conss.]
CJ.10.32.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Observare magistratus oportebit, ut decurionibus sollemniter in curiam convocatis nominationem ad certa munera faciant eamque statim in notitiam eius qui fuerit nominatus per officialem publicum perferre curent, habituro appellandi, si voluerit, atque agendi facultatem apud praesidem causam suam iure consueto: quem si constiterit nominari minime debuisse, sumptus litis eidem a nominatore restitui oportebit. * diocl. et maxim. aa. exempl. sacr. litt.* [a xxx sine die et consule.]
CJ.10.32.3: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum decurionatus honorem sponte susceperis, albo eximi, licet annosum te esse dicis, non potes. * diocl. et maxim. aa. iulio.* [a 285 pp. id. nov. diocletiano a.Ii et aristobulo conss.]
CJ.10.32.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum adoptivum filium ex adoptantis dignitate decurionis filium effici nulla dubitatio est, pro atrocibus iniuriis eum, quem ad vicem naturalis pignoris tibi adscribebas, a praeside provinciae illicitis corporis cruciatibus adfici non oportuit hocque congruenti poena coercebitur. * diocl. et maxim. aa. cassiano.* [a 285 pp. xii k. dec. diocletiano a. ii et aristobulo conss.]
CJ.10.32.5: Imperatores Diocletianus, Maximianus Filios in potestate patris positos ad munera seu honores non posse devocari falso tibi persuasum est. sane si ad nominationem filii consensum non accommodaveris, ob administrationem ipsius minime conveniri poteris. * diocl. et maxim. aa. alexandro.* [a 286 pp. vi id.... maximo ii et aquilino conss.]
CJ.10.32.6: Imperatores Diocletianus, Maximianus Expertes litterarum decurionis munera peragere non prohibent iura. * diocl. et maxim. aa. et cc. leontio.* [a 293 d. viii k. mai. aa. conss.]
CJ.10.32.7: Imperatores Diocletianus, Maximianus Licet indivisa bona fratres habent, nihilo minus tamen singuli suo nomine civilibus tenentur muneribus. * diocl. et maxim. aa. et cc. diogeniano.* [a 293 pp. iiii id. mai. paulino ipsis aa. conss.]
CJ.10.32.8: Imperatores Diocletianus, Maximianus Infamia, quae tibi abominanda est, non etiam amissionis oculorum casus quaesitum adimit honorem. * diocl. et maxim. aa. et cc. platoniano.* [a 294 d. xvi k. febr. nicomediae cc. conss.]
CJ.10.32.9: Imperatores Diocletianus, Maximianus In albo decurionum perscriptis patrem non habenti filios anteferri constitit. * diocl. et maxim. aa. et cc. aurelio.* [a 294 ]
CJ.10.32.10: Imperatores Diocletianus, Maximianus Si ultra septuagesimum annum aetatis patrem tuum esse praeses provinciae perspexerit, eum personalium munerum vacatione perfrui providebit. * diocl. et maxim. aa. et cc. aurelio.* [a 294 ]
CJ.10.32.11: Imperatores Diocletianus, Maximianus Uxorem pro marito decurione conveniri non posse procul dubio est. * diocl. et maxim. aa. et cc. maximo.* [a 294 ]
CJ.10.32.12: Imperatores Diocletianus, Maximianus Nec infames immunitatem habere, cum hoc privilegii, non notae sit, convenit. * diocl. et maxim. aa. et cc. zotico.* [a 293 d. v k. dec. aa. conss.]
CJ.10.32.13: Imperatores Diocletianus, Maximianus A muneribus decurionatus nec sententia praesidis in perpetuum nec anni quinquaginta nec podagrae valitudo praestat excusationem. * diocl. et maxim. aa. et cc. proto.* [a xxxx ]
CJ.10.32.14: Imperator Constantinus Nemo iudex aliquem suo arbitrio de curia liberet. nam si quis fuerit eiusmodi infortunio depravatus, ut debeat sublevari, de eius nomine ad nostram scientiam referri oportet, ut certo temporis spatio civilium munerum ei vacatio porrigatur. * const. a. ad euagrium. * [a 313 pp. id. mart. constantino a. iii et licinio iii conss.]
CJ.10.32.15: Imperator Constantinus Universos decuriones volumus a tabellionum officiis temperare. * const. a. hilariano correctori lucaniae et brittiorum. * [a 316 d. iii k. febr. sabino et rufino conss.]
CJ.10.32.16: Imperator Constantinus Si quis decurio vel propriae rei causa vel rei publicae cogatur nostrum adire comitatum, is non ante discedat, quam insinuato iudici desiderio profiscendi licentiam consequatur. quod si pro sua audacia parvi aliquis hanc fecerit iussionem , indignationem competentem sortiatur. * const. a. ad hilarianum procons. africae. * [a 324 pp. vii id. iul. carthagine crispo iii et constantino iii conss.]
CJ.10.32.17: Imperator Constantinus Qui derelicta curia militaverit, revocetur ad curiam. * const. a. ad euagrium pp. * [a 326 d. xvi k. iun. constantino a. vii et constantio c. conss.]
CJ.10.32.18pr.: Imperator Constantinus Si ad magistratum nominati aufugerint, requirantur et, si pertinaci animo latere potuerint, his ipsorum bona permittantur, qui praesenti tempore in locum eorum ad duumviratus munera vocabuntur, ita ut, si postea reperti fuerint, biennio integro onera duumviratus cogantur agnoscere. * const. a. * [a 329 d. iii k. oct. serdicae constantino a. viii et constantio iiii conss.]
CJ.10.32.18.1: Imperator Constantinus Omnes enim, qui obsequia publicorum munerum declinare temptaverint, simili condicione teneri oportet. [a 329 d. iii k. oct. serdicae constantino a. viii et constantio iiii conss.]
CJ.10.32.19: Imperator Constantinus Vacuatis rescriptis, per quae munerum civilium nonnullis est vacatio praestita, omnes civilibus necessitatibus adgregentur, ita ut nec consensu civium vel curiae praestita cuiquam immunitas valeat, sed omnes ad munerum societatem conveniantur. * const. a. ad lucretium paternum. * [a 329 d. viii k. nov. heracleae constantino a. viii et constantio iiii conss.]
CJ.10.32.20: Imperatores Constantius, constans Magistratus desertores ad eam gravitas tua faciat necessitatem condicionis urgueri, ut, quascumque pro his expensas civitas prorogavit, refundere protinus ac repraesentare cogantur. * constantius et constans aa. ordini civitatis constantiae cirtensium. * [a 340 d.Xiiii k.Febr.Naisso acindyno et proculo conss.]
CJ.10.32.21: Imperatores Constantius, constans Curiales omnium civitatium nullam pro re privata nostra debent inquietudinem sustinere nec huiusmodi oneribus velut extraordinariis occupari, quoniam satis est , si civitatum munera per eos congrue compleantur. * constantius et constans aa. nemesiano com. * [a 340 d.Prid.Id. aug. bessae acindyno et proculo conss.]
CJ.10.32.22: Imperator Julianus Eos indulserunt veteres principes ex materno genere curialibus antiochensis adscribi, quos patris condicio nullius vindicaret iuri civitatis. * iul. a. iuliano com. orientis. * [a 362 d.V k.Sept.Antiochiae mamertino et nevitta conss.]
CJ.10.32.23: Imperator Julianus Providendum est eorum novitati decurionum, qui nuper nomen curiis addiderunt, ne praeteritis debitis susceptorum onerentur: sed conventis propter haec debita, qui ea praecedentibus delegationibus contraxerunt, nullam eos molestiam pro sarcina nominationis alienae sustinere patiaris. * iul. a. iuliano com. orientis. * [a 362 pp.Beryto k.Nov.Mamertino et nevitta conss.]
CJ.10.32.24: Imperator Julianus Si quis decurio pater sit tredecim liberorum, honoratissimae munerum quieti donetur. * iul. a. leontio consulari palaestinae. * [a olo d.K.Mart.Antiochiae iuliano a.Iiii et sallustio conss.]
CJ.10.32.25: Imperatores Valentinianus, Valens Curiales ultra terminos propriae civitatis non iubeantur a moderatoribus provinciarum sui exhibere praesentiam, nisi publica necessitas exegerit. * valentin. et valens aa. ad byzacenos. * [a 364 d.Prid.Id.Sept.Aquileiae divo ioviano et varroniano conss. ]
CJ.10.32.26pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Quidam ignaviae sectatores desertis civitatium muneribus captant solitudines ac secreta et specie religionis cum coetibus monazonton congregantur. * valentin. et valens aa. ad modestum pp. * [a 373 pp.Beryto k.Ian.Valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.10.32.26.1: Imperatores Valentinianus, Valens Hos igitur atque huiusmodi deprehensos erui latebris consulta praeceptione mandamus atque ad munia patriarum subeunda revocari, aut pro tenore nostrae sanctionis familiarum rerum carcere illecebris, quas per eos censuimus vindicandas, qui publicarum essent subituri munera functionum. [a 373 pp.Beryto k.Ian.Valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.10.32.27: Imperatores Valentinianus, Valens Privilegio militiae paternae se non vindicet, quem avitus curiae nexus adstringit. quod si militari avo et patre decurione nascetur, paternae erit succedaneus functioni. * valentin. et valens aa. mauris sitifensibus. * [a 368 vel 370 d.Viiii k.Ami.Treviris valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.10.32.28: Imperatores Valentinianus, Valens Nullus qualibet praerogativa fultus a debitis muneribus habeatur immunis. * valentin. et valens aa. ad volusianum pu. * [a 365 d.Iiii k.Iul.Mediolani valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.10.32.29: Imperatores Valentinianus, Valens Nati ex inquilinarum nostrae domus matrimonio et patre decurione non patrum suorum, verum matrum condicionem sequantur. * valentin. et valens aa. germaniano pp. galliarum. * [a 365 d.Iii id.Oct.Valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.10.32.30: Imperatores Valentinianus, Valens Procuratores rei publicae actionibus publicis debere uti non venit in dubium. * valentin. et valens aa. ad modestum pp. * [a 370-371 ]
CJ.10.32.31: Imperatores Valentinianus, Valens Ex omnibus domibus producti, qui origine sunt curiali, ad subeundam publicorum munerum functionem protrahantur, quippe cum occultatoribus talium praeter iacturam existimationis etiam rerum discrimen incumbat, si ulterius progressi utilitatem publicam privatis studiis et patrociniis postponant. * valentin. et valens aa.Et grat. a. ad modestum pp. * [a 371 d.Iii id.Iul.Ancyrae gratiano a.Ii et probo conss.]
CJ.10.32.32: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Fabricenses ordinibus restituantur, qui originem curialem et propriae munera declinaverint civitatis: reliqui ne levi quidem inquietudine pulsentur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad neoterium pp. * [a 380 d xvi k.April.Thessalonicae gratiano v et theodosio aa.Conss.]
CJ.10.32.33pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Omnes iudices provinciarumque rectores a consuetudine temerariae usurpationis abstineant sciantque neminem omnino principalium aut decurionum sub qualibet culpae aut erroris offensa cruciatibus esse subdendum. * grat. valentin. et theodos. aaa. eutropio pp. * [a 381 d.Xii k.Aug.Heracleae eucherio et syagrio conss.]
CJ.10.32.33.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quod si quis forte iudicum in hac pertinaciam illiciti furoris eruperit, quod audeat principalem ac decurionem et suae, si sic dici oportet, curiae senatorem tormentis subdere, viginti librarum auri illatione multatus et perpetua infamia inustus nec speciali quidem rescripto notam eluere mereatur: et officium quinquaginta librarum auri multam fisco nostro cogetur inferre, quoniam, ut pertinaciae iudicis sui resistat, liberam eidem contradicendi permittimus facultatem. [a 381 d.Xii k.Aug.Heracleae eucherio et syagrio conss.]
CJ.10.32.34pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si quis procurationem facultatum suarum curiali crediderit esse mandatam, totius dignitatis exceptione depulsa gravissima poena plectetur. * grat. valentin. et theodos. aaa. floro pp. * [a 382 d.X k.Nov.Constantinopoli antonio et syagrio conss.]
CJ.10.32.34.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ille vero, qui immemor libertatis et generis infamissimam suscipiens vilitatem existimationem suam servili obsecundatione damnaverit, tradatur exsilio. [a 382 d.X k.Nov.Constantinopoli antonio et syagrio conss.]
CJ.10.32.35pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius In filiis decurionum retinendis priorum praeceptorum decreta sublimitas tua custodiat. * grat. valentin. et theodos. aaa. postumiano pp. * [a 383 d.Viii id.April.Constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.10.32.35.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Eos quoque, qui advocationis obtentu curialia onera declinant, agere universa compellat, quae et si necessitas non exigit, tamen patria non remittit. [a 383 d.Viii id.April.Constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.10.32.35.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ipsos quin etiam filios magistrorum, qui ex curiali stirpe descendunt, simili modo obnoxios esse decernat. [a 383 d.Viii id.April.Constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.10.32.36: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Exemplo senatorii ordinis patris originem unusquisque sequatur, nec valeant specialiter delata rescripta, si quis se matris origine defendens a maiore curia ad minorem transferri fortasse promeruerit: neque ulla pro more provinciae referri sinatur exceptio. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad basilium com. sacr. larg. * [a 383 d.Xvi k.Iul.Romae merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.10.32.37: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quotienscumque se ex rescriptis nostris aliquid impetrasse contendent ii, quos obnoxios curiae vel origo fecerit vel latum inter partes iudicium designaverit, nullam prorsus spem curias declinandi ex colore sacrae iussionis accipiant. * grat. valentin. et theodos. aaa. postumiano pp. * [a 383 d. xiiii k. aug. constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.10.32.38pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ne quis officialium poenae specie atque aestimatione curiae dedatur, nisi si quis forte curiam diffugiens ob hoc coeperit militare, ne ingenitis fungatur officiis. * grat. et valentin. et theodos. aaa. ad cynegium pp. * [a 384 d. viii id. nov. constantinopoli ricomere et clearcho conss.]
CJ.10.32.38.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Omnes itaque omnino iudices tuae censurae subditos admonebis, ne quis eorum aestimet curiae loco supplici quemquam deputandum, cum utique unumque criminosum non dignitas debeat, sed poena comitari. [a 384 d. viii id. nov. constantinopoli ricomere et clearcho conss.]
CJ.10.32.39: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Curiales, qui sese privilegio domus nostrae defendi posse crediderint, ad curiam retrahantur et propriis functionibus mancipentur et publica damna sarciant. * grat. et valentin. et theodos. aaa. et arcad. a. ad eusignium pp.* [a 386 d. viii k. ian. honorio np. et euodio conss.]
CJ.10.32.40: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quilibet principalium vel decurionum vel decoctor pecuniae publicae vel fraudulentus in adscriptionibus illicitis vel immoderatus in exactione fuerit inventus, iuxta pristinam consuetudinem non solum a vobis, quibus propter loci dignitatem rerum summa commissa est, verum a iudicibus ordinariis plumbatarum ictibus subiciatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. cynegio pp. * [a 387 d. die k. april. constantinopoli valentiniano a. iii et eutropio conss.]
CJ.10.32.41: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Decurio fortunam quam nascendo meruit suffragiis atque ambitione non mutet: et si vacare per senectutem potuerit, propter ordinationem, quae per plurimus cito definiri solet, curiam non relinquat. * grat. valentin. et theodos. aaa. cyneaio pp. * [a 387 d. prid. non. iul. constantinopoli valentiniano a. iii et eutropio conss.]
CJ.10.32.42pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Militaribus viris nihil sit commune cum curiis: nihil sibi licitum sciant, quod suae non subiectum est potestati: nullum iniuria, nullum verbere, nullum gravi pulsatione tribunus, dux ille an comes sit, curialem principalemve contingat. * theodos. arcad. et honor. aaa. abundantio com. et mag. utr. mil.* [a 392 d. prid. k. aug. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.10.32.42.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Si quis posthac temerario et inconsiderato ausu ullum ex principalibus viris usurpata attrectaverit iniuria, sciat se decem auri libris esse multandum. [a 392 d. prid. k. aug. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.10.32.43: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Omnes, qui curiali obstricti sanguine diversis se officiorum privilegiis et actuum praeiudiciis adgregarunt, reddendos muniis esse non ambiges. sed nec rescripta aut adnotationes ad munerum fugam prodesse permittimus. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. * [a 393 d. prid. id. april. constantinopoli theodosio a. iii at abundantio conss.]
CJ.10.32.44: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Nullus solius materni sanguinis vinculis illigetur, quia mulierum infirmitas numquam huiusmodi functionibus reddit obnoxios, a quibus ipsa habetur immunis. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. * [a 393 d. v id. aug. constantinopoli theodosio a. iii et abundantio conss.]
CJ.10.32.45: Imperatores Arcadius, Honorius Nominationum forma vacillare non debet, si omnes qui albo curiae detinentur adesse non possunt, ne paucorum absentia sive necessaria sive fortuita debilitet, quod a maiore parte ordinis salubriter fuerit constitutum, cum duae partes ordinis in urbe positae totius curiae instar exhibeant. * arcad. et honor. aa. ennodio procons. africae. * [a 395 d.Xvii k.Iun.Mediolani olybrio et probino conss.]
CJ.10.32.46: Imperatores Arcadius, Honorius Ad subeunda patriae munera dignissimi et meritis et facultatibus curiales eligantur, ne tales forte nominentur, qui functiones publicas implere non possint. * arcad. et honor. aa. theodoro pp. * [a 395 d.Iiii k.Oct.Mediolani olybrio et probino conss.]
CJ.10.32.47pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Curiales, qui honorariam adepti sunt comitivam, formidare debent eos, quorum sunt moderationi commissi, nec se existimare ideo meruisse dignitatem, ut iudicum praecepta despiciant. * arcad. et honor. aa. caesario pp. * [a 395 d.Iiii k.Ian.Constantinopoli olybrio et probino conss.]
CJ.10.32.47.1: Imperatores Arcadius, Honorius Quod si in eadem culpa perseverent, quinque librarum auri multae obnoxius subiugetur, honore quoque quem prodidit spoliandus. [a 395 d.Iiii k.Ian.Constantinopoli olybrio et probino conss.]
CJ.10.32.48: Imperatores Arcadius, Honorius In successione curialium decernimus, ut, etiam si patres decesserint, teneatur agnatio. * arcad. et honor. aa. florentino pu. * [a 397 d.Xii k.Ian.Mediolani caesario et attico conss.]
CJ.10.32.49: Imperatores Arcadius, Honorius Omnes, qui quolibet curiae iure debentur, cuiuscumque superstitionis sint, ad implenda munia teneantur. * arcad. et honor. aa. theodoro pp. * [a 398 d.Id.Febr.Mediolani honorio a.Iiii et eutychiano conss.]
CJ.10.32.50: Imperatores Arcadius, Honorius Omnes omnino curiales in originalibus ac debitis perpetuo curiis perseverent, et qui ex his ad provinciarum regimen atque administrationem qualibet fraude atque ambitione pervenerint, sciant se non solum in sua curia remansuros, sed etiam cunctis rursus ab exordio muneribus servituros. * arcad. et honor. aa. eutychiano pp. * [a 398 d.Viii k.Nov.Constantinopoli honorio a.Iiii et eutychiano conss.]
CJ.10.32.51pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Quamvis provisum fuerat congruae emendationis occursu, quemadmodum curiales militiae nomine et honore suspenso officiis redderentur, tamen quia hoc callido consilio reppererent, ut evitatis provinciae suae finibus, tamquam his eorum tantum interdictis fuisset accessus, peregrinos expeterent commeatus, ne diutius in perniciem curiarum latitandi spes et solacium eos impunitatis exacuat, horum cupiditatibus obviamus, ut ex eorum bonis, qui se vel prosecutioni vel muniis civitatum interdictae dudum ambitione militiae vel qualibet fraude subtrahere conati fuerint, curiis quas deseruerant consulatur. * arcad. et honor. aa. messalae pp. * [a 399 d.Xvii k.Sept.Theodoro vc.Cons.]
CJ.10.32.51.1: Imperatores Arcadius, Honorius Itaque si vocati edictis intra anni metas ( ii tamen, qui manifestis curiae nexibus illigantur) latere potius quam redire maluerint, sciant post emensum annum interpellatis provinciarum moderatoribus ex facultatibus suis curiis quas destituerunt consulendum. neque enim de immaturo praeiudicio temporis possunt brevitatem causari. [a 399 d.Xvii k.Sept.Theodoro vc.Cons.]
CJ.10.32.52: Imperatores Arcadius, Honorius Quis tam inveniri iniquus arbiter rerum potest, qui in urbibus magnifico statu praeditis ac votiva curialium numerositate locupletibus ad iterationem quempiam transacti oneris compellat, ut, cum alii necdum paene initiati curiae sacris fuerint, alios continuatio et repetitae saepe functiones adficiant? * arcad. et honor. aa. probino procons. africae. * [a 397 d.Xvi k.April.Mediolani caesario et attico conss.]
CJ.10.32.53: Imperatores Honorius, Theodosius Duumvirum impune non liceat extollere potestatem fascinum extra metas territorii propriae civitatis. * honor. et theodos. aa. euchario procons. africae. * [a 412 d.Vi id.Mart.Ravennae honorio viiii et theodosio v aa.Conss.]
CJ.10.32.54: Imperatores Honorius, Theodosius Generali lege sancimus, ut, si quis tuum decurionem curiae vindicare maluerit, si praesidis desit copia, eundem manus iniectione concessa sciat ad examen cognitoris resultantem esse deducendum, ita ut moderator provinciae, si quaestio fortasse fiducis defensionis ulla generatur, nisi intra tres menses causam originis competenti disceptatione cognoverit atque convictum cum poena restituerit debitis muneribus vel liberum ab inquietudine pronuntiaverit, decem librarum auri multam cogatur exsolvere, eius etiam officium pari damni inrogatione teneatur. * honor. et theodos. aa. aplladio pp. * [a 416 d.V non.Mai.Ravennae theodosio a.Vii et palladio conss.]
CJ.10.32.55: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si quis decurio aut subiectus curiae ausus fuerit ullam adfectare militiam, nulla praescriptione temporis muniatur, sed ad condicionem propriam retrahatur, ne ipse vel eius liberi post talem ipsius statum procreati quod patriae debetur valeant declinare. * theodos. et valentin. aa. isidoro pp. * [a 436 d.Iii non.April.Constantinopoli isidoro et senatore conss. ]
CJ.10.32.56pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Alexandrinis principalibus, etsi advocatione fungantur, nihilo minus peregrinationi incumbat, nec cura publica nisi in sua tantum civitate committatur. * theodos. et valentin. aa. isidoro pp. * [a 436 d.Prid.Non.Iun.Constantinopoli isidoro et senatore conss. ]
CJ.10.32.56.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Et primus curiae, cum muneribus universis expletis ad summum pervenerit gradum, comitivae primi ordinis fruatur post biennium dignitate praestita, in curialibus tamen permaneat. [a 436 d.Prid.Non.Iun.Constantinopoli isidoro et senatore conss. ]
CJ.10.32.57: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quinque summates ordinis alexandrini corporalibus iniuriis immunes esse censemus , ut voce libera commoditates patriae defendant, cum possint, si quid egerint criminose, pecuniariis coerceri dispendiis. aestimabuntur autem praesente curia viri spectabilis augustalis iudicio. * theodos. et valentin. aa. isidoro pp. * [a 436 d.Prid.Non.Iun.Constantinopoli isidoro et senatore conss. ]
CJ.10.32.58: Imperatores Theodosius, Valentinianus Eum, qui triginta annos in alexandrina civitate civilibus inhaeserit muneribus, corporalibus muniis, non pecuniariis excusari convenit: habita consideratione videlicet meritorum, ut hoc bene cogniti privilegium consequantur nec eo passim fruantur indigni. * theodos. et valentin. aa. isidoro pp. * [a 436 d.Prid.Non.Iun.Constantinopoli isidoro et senatore conss. ]
CJ.10.32.59pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si quos spontaneos hypomnematographi munificos suis exhortationibus ad publicas nominaverint functiones, iubemus non expectandum esse consensum pro tempore viri spectabilis augustalis, qui fit plerumque venalis, sed utriusque partis sufficere voluntatem, ut incipiat functio, quam nullus incusat: tunc ad memoratum iudicem tam nominati quam etiam creatores consona relatione currente. * theodos. et valentin. aa. isidoro pp. * [a 436 d.Prid.Non.Aug.Constantinopoli isidoro et senatore conss. ]
CJ.10.32.59.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quam si suscipere vel confirmare distulerit, sciat se viginti quinque auri librarum condemnatione plectendum. [a 436 d.Prid.Non.Aug.Constantinopoli isidoro et senatore conss. ]
CJ.10.32.60pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nullus, qui nexu generis curiae tenetur obnoxius, per substitutam quamcumque personam curiales impleat functiones, sed ipse per se debitum patriae munus exsolvat, etsi spectabili dignitate decoratus sit, nisi hoc ei speciali beneficio sit concessum. * theodos. et valentin. aa. thomae pp. * [a 442 d.V k.Mart.Constantinopoli eudoxio et dioscoro conss.]
CJ.10.32.60.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ii vero, qui honorario titulo illustrem dignitatem consecuti sunt, per substitutos periculo suarum facultatum curiae muneribus satisfacere non vetentur. [a 442 d.V k.Mart.Constantinopoli eudoxio et dioscoro conss.]
CJ.10.32.61pr.: Imperator Leo Neque dorotheum virum illustrem et totam eius substantiam neque irenaeum virum spectabilem tribunum et notarium, etsi ante paternas illustres dignitates natus est, ullam inquietudinem pro curiali genere et condicione sustinere decernimus: liberos quoque eorum, vel qui iam sunt vel futuri, eorumque posteros, quotienscumque continuata temporum et successionum perpetuitate nascentur, a curiali condicione et functione esse liberos: lege divae memoriae iuliani, quae de materno curialium antiochenae civitatis genere promulgata est, nihil in persona viri illustris dorothei vel viri spectabilis irenaei vel adversus facultates eorum vel adversus liberos eorundem, qui iam vel nati sunt vel postmodum quoquo tempore nascentur, vel adversus substantias eorum roboris habitura, * leo a. viviano pp. * [a 457-465 ]
CJ.10.32.61.1: Imperator Leo Circa alias sane universas personas de materno genere ad memoratae antiochenae civitatis tantummodo curiam pertinentes eandem legem praecipimus obtinere propriam firmitatem. [a 457-465 ]
CJ.10.32.62pr.: Imperator Leo Si ille, qui ex filia decurionis antiochenae splendidissimae civitatis et patre, qui nullius alterius civitatis muniis debeatur, procreatus est, sub examine provincialis iudicis vel sponte confessus vel certe convictus fuerit, quod ex filia sit curialis progenitus et albo decurionum adscriptus fuerit, nullam sibi superesse facultatem negandae vel evitandae condicionis existimet et curialem non adspernari fortunam avi materni sui pertemptet nec dubitet se muniis curialibus subiacere. * leo a. constantino pp. * [a 457-465 ]
CJ.10.32.62.1: Imperator Leo Quod si quem curia, de qua praesens sanctio loquitur, natum ex filia curialis minime secundum praestitutam ordinationem sibi sociandum curaverit, prolem eius pulsare nullo modo penitus poterit: nec enim patimur conventionem eiusmodi praetermisso filio, quem filia curialis ediderat, a nepote vel pronepote vel ulterius incipere. [a 457-465 ]
CJ.10.32.63: Imperator Leo Docticii viri clarissimi iuvenis fortuna super curiali condicione nullo modo inquietanda nec facultatibus eius, sed eo, qui huiusmodi conamen inierit, sacrilegii poenam luituro omnes, qui post peractam illustrem administrationem vel adhuc in ea posito patri suo giguntur, a curialium intentione defendantur una cum paternis sine dubio substantiis, quas cum persona patris a curiali nexu liberas esse nemo dissimulet. * leo a. ad senatum. * [a xxx ]
CJ.10.32.64pr.: Imperator Zeno Neminem ex his, qui obnoxii curiae constituti ab initio felicissimi nostrae pietatis imperii comitum privatarum nostrae vel augustae partis, seu comitis largitionum vel comitis domesticorum, quaestoris vel magistri officiorum ad actum administrationis gerendum provecti sunt vel in posterum provehentur, ob hoc curialium munerum laqueos volumus evitare: sed obligatos cum liberis suis quandocumque progenitis et facultatibus suis post administrationem depositam curiae commoditatibus inservire, nisi forte aliis privilegiis super hoc legibus cognitis muniantur. nam alia universa legitima vel ex constitutionibus data privilegia integra volumus illibataque observari. * zeno a. sebastiano pp. * [a xxx ]
CJ.10.32.64.1: Imperator Zeno Ne tamen indulti honoris inane nomen retinere videantur, dignitatum titulis potiantur, per substitutos suarum periculo facultatum curialibus muneribus respondentes habeant integra illibataque privilegia dignitatis. [a xxx ]
CJ.10.32.64.2: Imperator Zeno Eos vero, qui vel praefatas dignitates ante initium nostri imperii consecuti sunt, cum facultatibus suis et post eam dignitatem progenitis filiis a curialibus nexibus vel onere decernimus liberari. [a xxx ]
CJ.10.32.64.3: Imperator Zeno Hos autem, qui quocumque tempore patricii vel consules aut consulares facti sunt aut in posterum fuerint, aut magistri militum vel praefecti praetorio orientis vel illyrici vel urbis administrationem in actu positi quandoque gesserunt aut postea gesserint, omnimodo cum facultatibus suis et post eam dignitatem progenitis filiis a curiarum nexibus vel onere decernimus liberari. [a xxx ]
CJ.10.32.66pr.: Imperator Anastasius Divae memoriae zenonis sacratissimam constitutionem, quae de curialibus post certas excelsas administrationes seu dignitates condicionis nexu liberandis lata est, in hac tantummodo parte duximus corrigendam, qua cavetur eos etiam, qui ante eandem constitutionem, ab initio tamen eiusdem divae recordationis zenonis imperii, comitis privatarum nostrae vel piissimae augustae partis, seu comitis largitionum vel comitis domesticorum, quaestoris aut magistri officiorum licet ad actum administrationis gerendum provecti sunt, minime curialium munerum laqueos ob hoc evitare, sed obligatos cum liberis suis quandocumque progenitis et facu ltatibus suis post administrationem depositam curiae commoditatibus inservire, nisi forte aliis privilegiis super hoc legibus cognitis muniantur. * anastas. a. polycarpo pp. * [a 497-499 ]
CJ.10.32.66.1: Imperator Anastasius His etenim, qui memoratas administrationes vel unam ex his peregerunt, nec non liberis et rebus eorum beneficium, quod ante per illustrem administrationem peractam eis adquisitum est, intactum illibatumque iubemus servari, ut relaxatione condicionis et munerum curialium per anteriores principales dispositiones sibi concessa tam ipsi quam liberi eorum post huiusmodi administrationem adeptam procreati una cum propriis substantiis potiantur, etsi contigit eos post divae memoriae zenonis constitutionem sive per se sive per substitutos suos curiae competentia munera subisse: eadem videlicet constitutione divae memoriae zenonis ex die quo promulgata est suas vires obtinente, cum conveniat leges futuris regulas imponere, non praeteritis calumnias excitare. [a 497-499 ]
CJ.10.32.67pr.: Imperator Justinianus Curialibus consortiis consulentes censemus, ut nemo sibi blandiatur et non certis modis sese liberum esse existimet, sed pro nostra forma tantummodo sciat posse libertatem sibi curialis competere condicionis: omnibus anterioribus modis, quos non comprehendit praesens sanctio, ex praesenti die antiquandis. * iust. a. demostheni pp. * [a 529 ]
CJ.10.32.67.1: Imperator Justinianus Si quis igitur vel summum patriciatus honorem fuerit consecutus, sive infulis consultatus honorarii aut ordinarii fuerit ampliatus, ut vel consul vel consularis efficiatur, seu praefectorum praetorio infulas susceperit gubernandas, vel urbicariam ( in ipso tamen actu) meruerit praefecturam, nec non magistri militum officium gerendum susceperit, is gaudeat se huiusmodi condicionis esse exsortem et liberum cum suis facultatibus suaque posteritate, quam postquam meruit dignitatem vel actum gessit ediderit, anterioribus filiis in condicione pristina remansuris. [a 529 ]
CJ.10.32.67.2: Imperator Justinianus Tam praefecturae quaestoris quam viri eloquentissimi fisci patroni tam praefecturae, quae orientalibus et illyricianis praesidet sedibus, quam urbicariae nexibus curiae liberantur, cum ad fisci patronatum pervenerint, una cum substantiis et liberis suis, quos vel ante habuerint vel postquam ad eundem gradum provecti sunt. [a 529 ]
CJ.10.32.67.3: Imperator Justinianus Viri etiam clarissimi principes argentium in rebus curiae libertatem ex antiquis legibus consecuti sunt, et viri spectabiles proximi sacri scrinii memoriae et sacrarum epistularum nec non sacri scrinii libellorum sacrarumque cognitionum et dispositionum cum substantiis suis et liberis, quos post emensa stipendia susceperant. [a 529 ]
CJ.10.32.67.4: Imperator Justinianus Hoc etiam nos corroborantes intuitu laborum, quos multos longo prolixoque tempore pertulerunt, intactum illibatumque conservamus, ut ii omnes fortuna curiali liberentur cum sua substantia suaque subole secundum ea quae praediximus. [a 529 ]
CJ.10.32.67.5: Imperator Justinianus Ex aevo autem sequente progenitos antea nullius futuri fisci patroni liberos concedimus liberandos, ut ne, quod summis apicibus dignitatum non est concessum, hoc alii sibi audeant vindicare: sed progeniti filii ante, quam ad fisci patronatum pervenerint, in condicione pristina remaneant. [a 529 ]
CJ.10.32.67.6: Imperator Justinianus Aliis autem modis, quam his, quos singillatim enumeravimus, sive legibus antiquis comprehensi sunt ( qualis erat is, quem ex tribus maribus concessum ante fuerat patri maximo senatui sociare) sive comprehensi anterioribus scitis non fuerant, liberationem competere cuidam curialis fortunae nullo patimur modo: sed sive pragmatica sanctio super hoc processit sive sententia eminentissimae praefecturae, sive alius quicumque modus excogitatus est, omnia ea penitus vacuari et pro infectis haberi, et curialia corpora suis reddi civitatibus et substantias eorum subiacere nulla excusatione eis penitus competente. [a 529 ]
CJ.10.33.0. Si libertus aut servus ad decurionatum adspiraverit.
CJ.10.33.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Si libertus vel ius aureorum anulorum adeptus non est vel natalibus suis non restitutus, praeses provinciae non tantum curiae participare non permittet, sed iuxta legis severitatem congruenti poena ulciscetur. * diocl. et maxim. aa. saturnino. * [a xxx ]
CJ.10.33.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Praeses provinciae, si eum qui aedilitate fungitur servum tuum esse cognoverit, si quidem non ignarum condicionis suae ad aedilitatem adspirasse perspexerit, ob violatam servili macula curiae dignitatem congruenti poena adficiet: si vero, cum opinione publica mater eius pro libera haberetur, ex decurione procreatus ad capessendum honorem errore lapsus processit, dominio tuo eum subiugabit. * diocl. et maxim. aa. orcinae. * [a xxx ]
CJ.10.34.0. De praediis curialium sine decreto non alienandis.
CJ.10.34.1pr.: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Si quis decurionum vel rustica praedia vel urbana venditor necessitate coactus addicit, interpellet iudicem competentem omnesque causas singillatim quibus strangulatur exponat et ita demum distrahendae possessionis facultatem accipiat, si alienationis necessitatem probaverit. infirma enim erit vinditio, si haec fuerit forma neglecta. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. * [a 386 d.Viii k.Dec.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.10.34.1.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Ita enim fiet, ut nec immoderatus venditor nec emptor, cuiuscumque sit condicionis, inveniatur iniustus. denique nihil erit postmodum, quo venditor vel circumventum se insidiis vel oppressum potentia comparatoris queri debeat, quandoquidem sub fide actorum et de necessitate distrahentis et de voluntate patuerit comparantis. [a 386 d.Viii k.Dec.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.10.34.1.2: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quod si quis contra vetitum occultis molitionibus per suppositas fraude personas cuiuslibet loci, quem tamen decurio distrahat, comparator extiterit, sciat se pretio quod dedit esse privandum et locum quem comparavit cum fructibus esse restituendum. [a 386 d.Viii k.Dec.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.10.34.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nec venditio rei hereditariae curiae adquisitae aut debitoris hereditarii qui solverit liberatio aliter admittenda est, nisi apud acta totius vel maioris partis ordinis intercedente decreto ineundi contractus vel dissolvendae obligationis causa probetur. * theodos. et valentin. aa. florentino pp. * [a 428 d.V id.Iun.Constantinopoli felice et tauro conss.]
CJ.10.34.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ita enim id quod ex ea redigitur ad praediorum iubemus comparationem expendi, quorum reditus omnes, sicut dictum est, eiusdem curiae publicis muneribus, quae solacio egere constiterit, iustissime servabuntur: ex consensu omnium et maxime ditiorum, vel idonea fideiussione oblata conductoribus eligendis. [a 428 d.V id.Iun.Constantinopoli felice et tauro conss.]
CJ.10.34.3pr.: Imperator Zeno Curiales vendere quidem res immobiles vel mancipia rustica prohibemus sine interpositione decreti: donationes vero vel permutationes vel quoslibet alios etiam sine decreto permittimus celebrare contractus, quoniam et sacrae constitutiones, quae super hoc a retro principibus latae sunt, in plurimis suis partibus de pretio non redhibendo locutae sunt, ut ex hoc apertissime detur intellegi solum emptionis decurionibus sine decreto interdictum fuisse contractum. * zeno a. sebastiano pp. * []
CJ.10.34.3.1: Imperator Zeno Cum tamen venditione intercedente, ut dictum est, decretum agitur, nihil eos vel qui ab his comparant dispendium, cuiuscumque personae vel causae vel theatralis liberalitatis nomine, quod frequenter fieri dicitur, sustinere decernimus, ne ex tabella decretum recitari, sed curialium vel maioris partis curiae relatione currente sine ulla malignitate referentium vel damno contrahentium ad confrimandam emptionem competentis iudicis proferri sententiam. []
CJ.10.35.0. Quando et quibus debetur quarta pars ex bonis decurionum et de modo distributionis eorum.
CJ.10.35.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si decurionum consortio sit alienus qui curiali successit, competentis eidem iuris ( sive ex asse sive ex parte heres sit bonorumve possessor) partem quartam iure optimo a curia peti decernimus. * theodos. et valentin. aa. florentio pp. * [a 428 d.V id.Iun.Constantinopoli felice et tauro conss.]
CJ.10.35.2pr.: Imperator Zeno Meminimus nuper emissa lege divali portionem quartam de facultatibus curialium fati munus implentium, ex qualibet novissima voluntate vel ab intestato etiam ad quemcumque praeterquam si ad filios curiales deferantur, curiarum deputasse corporibus. sed multi tamquam corrumpendi totius patrimonii occasione captata uniuscuiusque rei sibi particulam vindicando adeo totas dilacerant facultates, ut, dum participibus relictarum opum nocere cupiant, sua quoque iura praecipitent. * zeno a. apollonio pp. * [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.1: Imperator Zeno Quorum nimiam licentiam provida dispositione frenantes ipsis quidem curialibus occupandi sua auctoritate res mortui copiam denegamus: heres autem, ad quem ab intestato vel ex postrema voluntate directis vel fideicommissariis verbis decurrit hereditas, omne patrimonium quod relictum est in partes quattuor dividi procuret, ut, rebus totis in sortitum casumque deductis vel curiae quadrantis vel heredi vel fideicommissario per universitatem dodrantis electio ex sortis felicitate contingat. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.1a: Imperator Zeno Ita scilicet et praefati successores et curia promiscui rerum dominii liberabuntur incommodo. naturale quippe vitium est neglegi, quod communiter possidetur, utque se nihil habere, qui non totum habeat, arbitretur, denique suam quoque partem corrumpi patiatur, dum invidet alienae. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.2: Imperator Zeno Sed ubi quarta pars bonorum mortui curiae debet offerri, immobiles quidem res, quae nec latere facile possunt nec quicquam si divulgentur officiunt, sub adspectu etiam curialium aestimari dividique concedimus: mobiles autem res vel se moventes vel instrumenta, vel si quid etiam in huiusmodi iure consistat, in medium proferri divulgarique non patimur, sed iuratis successoribus, cum apud se diligenter aestimaverint, quae quantique sint pretii facultates, credi oportere decernimus. quid enim tam durum tamque inhumanum est, quam publicatione pompaque rerum familiarium et paupertatis detegi vilitatem et invidiae patere divitias? [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.3: Imperator Zeno In exigendis vero debitis, si pretium, quod pro quarta parte actionum curiae competit, successores praestare noluerint, cautionibus iurata fide prolatis in medium unusquisque a debitoribus convenientem sibi exigat portionem: eque diverso aes alienum, si cui defunctus fuerat obligatus, tam idem successores quam curia pro sua sorte restituere compellentur. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.4: Imperator Zeno Quod si saepe dicti successores sacramentum sibi crediderint excusandum, tum vero ad similitudinem rerum immobilium diligentior curialibus omnium rerum indago praebebitur, scilicet ut universis mortui facultatibus in aperto propositis vel aestimatio rerum vel divisio sub praesentia curialium celebretur. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.5: Imperator Zeno In omnibus autem casibus, ubi quarta pars curiae competit, transactiones interpositas firmas illibatasque manere decernimus. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.6: Imperator Zeno Ad filiorum vero curialium vel nepotum ac pronepotum, scilicet decurionum, similitudinem, ad quos integras opes pervenire censuimus, filiam quin etiam neptem proneptemve principali eiusdem civitatis, unde pater avus vel proavus oritur, nuptam rerum vel ab intestato vel ex dispositione ultimae voluntatis quaesitarum integrum nullaque parte minutum dominium habere sancimus. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.7: Imperator Zeno Quod si post parentum obitum inveniantur innuptae vel viduae, in impuberibus quidem post transactam pubertatem, in aliis vero, quae pubertatem excesserint, vel etiam in viduis post mortem parentis triennium dumtaxat volumus expectari, ut interim quarta portio suspensa aut apud eam, si in matrimonio curialis eiusdem civitatis fuerit collocata, perpetuo iure permaneat vel, si intra id temporis alienum eadem curia sortiatur maritum penitusve nupta non fuerit, memorata pars totius substantiae curiae cum triennii tam urbanorum quam rusticorum praediorum dumtaxat fructibus addicatur: ita tamen, ut sacramenti tam de quantitate quam de aestimatione rerum mobilium deque actionibus inferendis excipiendisve, sicut in extraneis personis dictum est, ratio conservetur. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.8: Imperator Zeno Sed et si mater mortui vel avia tempore, quo filius neposve moritur, in coniugio eiusdem civitatis curialis inventa fuerit, ne ipsas quidem patimur quartae portionis subire iacturam. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.2.9: Imperator Zeno Extraneum quin etiam heredem propinquitatis quidem iure discretum, curiae tamen eiusdem civitatis obnoxium supra dictae portionis dispendio liberamus. [a 443 d.Viii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.35.3pr.: Imperator Justinianus Si quis curialibus muniis obnoxius, uno forte vel pluribus filiis vel filiabus derelictis, filio quidem vel filiis suae substantiae partem minimam dereliquerit , eam tamen, quae excludere eos de inofficiosi querella potest, aliis autem suam substantiam dereliquit, ut ex hac patrimonii distributione ad filium quidem vel filios curiales minima pars substantiae remaneat, totum autem curiale munus masculis immineat, sive filii sive nepotes sint vel pronepotes, curiali tamen condicioni obnoxii: sancimus huiusmodi iniquitatem resecari et non minus quarta portione in masculos posse testatorem transmittere, sive unus est filius sive plures, nulla deminutione ex permixtione sororum eis facienda, ut non solum corporibus, sed etiam substantiis laborantes possint curiales habere consortium. * iu st. a. menae pp. * [a 528 d.K.Iun.Constantinopoli iustiniano a.Ii cons.]
CJ.10.35.3.1: Imperator Justinianus Ad hoc sancimus, si quis curialis filiabus pluribus derelictis ab hac luce fuerit subtractus, quarum una curiali eiusdem nupserit civitatis, aliis filiabus, quae ad huiusmodi vota non migraverint, vel extraneis in reliquam partem heredibus derelictis, non videri curiae ex sententia legis theodosianae ad apollonium scriptae satisfieri: sed omnino quartam partem patrimonii curia consequatur, sive uni filiae, quae curialibus nuptiis copulata sit, deputanda sive ex aliis heredibus colligenda, filia procul dubio que curiali nupsit immuni ab huiusmodi quartae datione servanda, cum per maritum eius quantum ad ipsius personam curiae sit satisfactum: et hoc observari non solum si ultimo elogio condito testator curialis decesserit, sed etiam si intestato diem suum obierit. [a 528 d.K.Iun.Constantinopoli iustiniano a.Ii cons.]
CJ.10.35.3.2: Imperator Justinianus Sed si quid minus fuerit vel minime derelictum, hoc modis omnibus filio curiali vel filiae, quae nupta est eiusdem civitatis decurioni, ex substantia patris curialis vel deputari vel adimpleri: nullo obstaculo curiae opponendo, si secundum praedictam legem filius nepos pronepos pater avus proavus curiali morienti fuerint derelicti, qui nexibus curialibus ex quacumque vel dignitate vel occasione fuerint absoluti: in hoc etenim theodosianae legi apertissime volumus esse derogatum. [a 528 d.K.Iun.Constantinopoli iustiniano a.Ii cons.]
CJ.10.35.3.3: Imperator Justinianus Et generaliter definimus ex omni causa neque masculos liberos neque filias copulatas matrimonio curialis minus quarta parentis substantiae habere, vel non extantibus filiis vel filiabus, sed aliis heredibus ipsam curiam secundum anteriores leges quartae curialis morientis habere solacium. [a 528 d.K.Iun.Constantinopoli iustiniano a.Ii cons.]
CJ.10.36.0. De imponenda lucrativis descriptione.
CJ.10.36.1pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Descriptionis onere siliquarum quattuor, quas ex lucrativis iugationibus tantum, non humanis vel animalium censibus neque mobilibus rebus iubemus indici, etsi curiales non sit, maiores ac posteros liberamus, ut, si pater avus vel proavus filio nepoti pronepotive vel filiae nepti proneptive ( nec interest, nuptae sint curialibus nec ne) postrema voluntate vel inter vivos etiam donatione quicquam de suis opibus largiatur, memoratae descriptionis cesset indictio: eque diverso ut, si posteriores ad maiores praedicta sibi consanguinitate devinctos praefatis titulis suas conferant facultates, nullius accessione gravaminis huiusmodi liberalitas oneretur: ita enim necessariis sibi coniunctisque personis sub liberalitatis appellatione debitum naturale persolvitur. * theodos. et valentin. aa. apollonio pp. * [a 442 d.Vii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.36.1.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Cuius auctoritatem iuris pariter valere sancimus, et si ab intestato succedant praefiniti sibi generis ordine sociati: ex his enim successionibus maxime debiti potius solutio quam muneris oblatio comprobatur, quae non largientibus etiam dominis ipsa propinquitatis serie deferuntur. [a 442 d.Vii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.36.1.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ceteri vero, licet quadam inter se cognatione iungantur, numquam tamen curiale praedium sine praedicto onere lucrabuntur, nisi is forte, cui lucro res cesserit , eiusdem civitatis ordini sit obstrictus, qui, licet inter extraneos numeretur, vacuum tamen ea functione quod datum est consequatur: nam cum personae condicio non mutetur, nec rei quidem statum convenit immutari. [a 442 d.Vii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.36.1.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus ( 1) lucravitas vero res eas tantum volumus appellari atque praedictae descriptionis gravamen excipere, quae hereditatis legati fideicommissi iure mortis causa donatione vel cuiuslibet postremae voluntatis arbitrio ad quempiam delabuntur. [a 442 d.Vii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.36.1.4: Imperatores Theodosius, Valentinianus Inter vivos etiam donatio simplici liberalitate confecta lucrativae merebitur et nomen et sarcinam. si vero vel socer futurus filii nepotis vel pronepotis sponsae adfinitatis coeundae causa donaverit, vel parens etiam filiam neptem vel proneptem curiali seu extraneo nubentem dotaverit, licet casus eventu res eius cui data est vertatur ad lucrum, nec inter lucrativas numerabitur nec descriptionis oneri subiacebit. nec enim iuris optimi est matrimonium, cum tot tantisque suis difficultatibus opprimatur, adventiciis etiam cumulare ponderibus. [a 442 d.Vii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.36.1.5: Imperatores Theodosius, Valentinianus Res vero, quae memoratis causis lucrativae semel nomen exordiumque sortita est, licet ab eo qui susceperit ad alterum emptionis vel cuiuscumque contractus iure migraverit, cum praedicto descriptionis gravamine procul dubio transferetur, ut vel sciens sibi imputet, qui accepit oneratam, vel, si ignoraverit, quod interest consequatur: contraque si cuiuslibet contractus exordio lucrativae nomen evaserit, etsi postea lucri titulo in dominatum alicuius ceciderit, sarcinam memoratae descriptionis effugiet. [a 442 d.Vii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.36.1.6: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nulla enim in huiuscemodi causis confusionis intercedit occasio, si ad primordium tituli posterior quoque formetur eventus, nisi forte res decurionis, quae ad eum cuiuslibet mercimonii iure pervenerit, ad alterum fuerit postrema eius voluntate vel ab intestato vel inter vivos donatione translata: tunc enim, quia semel in personam cecidit principalis, veterum titulorum nequaquam ratione perspecta condicionem et onus merebitur lucrativae. [a 442 d.Vii id.Mart.Constantinopoli post consulatum dioscuri et eudoxii vv.Cc.]
CJ.10.37.0. De praebendo salario.
CJ.10.37.1: Imperator Constantius Nulli salarium tribuatur ex viribus rei publicea nisi ei, qui iubentibus nobis specialiter fuerit consecutus. * constantius a. ad Marcellinum com. orientis. * [a 349 d. v non. oct. constantinopoli limenio et catullino conss.]
CJ.10.38.0. Si curialis relicta civitate rus habitare maluerit.
CJ.10.38.1: Imperatores Arcadius, Honorius Curiales omnes iubemus interminatione moneri, ne civitates fugiant aut deserant rus habitandi causa, fundum, quem civitati praetulerint, scientes fisco esse sociandum eoque rure esse carituros, cuius causa impios se patriam vitando demonstraverint. * arcad. et honor. aa. eutychiano pp. * [a 396 d. xviii k. ian. constantinopoli arcadio iiii et honorio iii aa. conss.]
CJ.10.39.0. De municipibus et originariis.
CJ.10.39.1: Imperator Antoninus Cum te byblium origine, incolam autem apud berytios esse proponis, merito apud utrasque civitates muneribus fungi compelleris. * ant. a. silvano. * [a xxx ]
CJ.10.39.2: Imperator Gordianus Si, ut proponis, ea, quae ex causa fideicommissi te manumisit, ab ea libertatem iustam fuerit consecuta, quae originem ex provincia aquitania ducebat, tu quoque eius condicionis eiusque civitatis ius obtines, unde quae te manumisit fuit. eorum enim condicionem sequi ex causa fideicommissi manumissos pridem placuit, qui libertatem praestiterunt, non qui rogaverunt. * gord. a. frontoni. * [a xxx ]
CJ.10.39.3: Imperator Philippus Filios apud originem patris, non in materna civitate, etsi ibi nati sunt, si modo non domiciliis retineantur, ad honores seu munera posse compelli explorati iuris est. * philipp. a. patroclo. * [a xxx ]
CJ.10.39.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Origine propria neminem posse voluntate sua eximi manifestum est. * diocl. et maxim. aa. secundo. * [a xxx ]
CJ.10.39.5: Imperator Constantinus Si quis vel ex maiore vel ex minore civitate originem ducit, si eandem evitare studens ad alienam se civitatem incolatus occasione contulerit et super hoc vel preces dare temptaverit vel qualibet fraude niti, ut originem propriae civitatis eludat, duarum civitatum decurionatus onera sustineat, in una voluntatis, in una originis gratia. * constant. a. ad maximum vic. orientis. * [a 325 pp. viii k. ian. paulino et iuliano conss.]
CJ.10.40.0. De incolis et ubi quis domicilium habere videtur et de his qui studiorum causa in alia civitate degunt.
CJ.10.40.1: Imperator Antoninus Non tibi obest, si, cum incola esses, aliquod munus suscepisti, modo si ante, quam ad alios honores vocareris, domicilium transtulisti. * ant. a. paulino. * [a xxx ]
CJ.10.40.2pr.: Imperator Alexander Severus Nec ipsi, qui studiorum causa aliquo loci morantur, domicilium ibi habere creduntur, nisi decem annis transactis eo loci sedes sibi constituerunt, secundum epistulam divi hadriani, nec pater, qui propter filium studentem frequentius ad eum commeat. * alex. a. crispo. * [a xxx ]
CJ.10.40.2.1: Imperator Alexander Severus Sed si aliis rationibus domicilium in splendidissima civitate laodicenorum habere probatus fueris, mendacium, quo minus muneribus fungaris, non proderit. [a xxx ]
CJ.10.40.3: Imperatores Diocletianus, Maximianus Est verum eos, qui in territorio alicuius civitatis commorantur, velut incolas ad subeunda munera vel capiendos honores non adstringi. * diocl. et maxim. aa. alexandro. * [a xxx ]
CJ.10.40.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum neque originales neque incolas vos esse memoratis, ob solam domus sive possessionis, licet ex substantia decurionis adquisita sit, causam publici iuris auctoritas muneribus subiugari vos non sinet. * diocl. et maxim. aa. alexandro. * [a xxx ]
CJ.10.40.5: Imperatores Diocletianus, Maximianus Si in patria uxoris tuae vel in qualibet alia domicilium defixisti, incolatus iure ultro te eiusdem civitatis muneribus obligasti. * diocl. et maxim. aa. maximo. * [a xxx ]
CJ.10.40.6: Imperatores Diocletianus, Maximianus Privilegio speciali civitatis non interveniente tantum originis ratione ac domicilii voluntate ad munera civilia quemque vocari certissimum est. * diocl. et maxim. aa. et cc. Marcello. * [a xxx ]
CJ.10.40.7pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cives quidem origo manumissio adlectio adoptio, incolas vero, sicut et divus hadrianus edicto suo manifestissime declaravit, domicilium facit. * diocl. et maxim. aa. et cc. aurelio. * [a xxx ]
CJ.10.40.7.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Et in eodem loco singulos habere domicilium non ambigitur, ubi quis larem rerumque ac fortunarum suarum summam constituit, unde rursus non sit discessurus, si nihil avocet, unde cum profectus est, peregrinari videtur, quo si rediit, peregrinari iam destitit. [a xxx ]
CJ.10.40.8: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Senatores in sacratissima urbe domicilium dignitatis habere videntur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. . . . praef. augustali.* [a 390 d. k. mart. valentiniano a. et neoterio conss.]
CJ.10.40.9pr.: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Mulieres honore maritorum erigimus et genere nobilitamus et forum ex eorum persona statuimus et domicilia mutamus. * valentin. theodos. et arcad. aaa. martiniano com. orientis. * [a 392 d. iiii id. nov. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.10.40.9.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Sin autem minoris ordinis virum postea sortitae fuerint, priore dignitate privatae posterioris mariti sequantur condicionem. [a 392 d. iiii id. nov. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.10.41.0. De honoribus et muneribus non continuandis inter patrem et filium et de intervallis.
CJ.10.41.1pr.: Imperatores Severus, Antoninus Sicut honores et munera, cum pater et filius decuriones sunt, in eadem domo continuari non oportet, ita vacationum concessa tempora non aliis prodesse possunt, quam qui ad eosdem vel alios honores eademque vel alia munera denuo vocantur. * sev. et ant. aa. septimio zenoni. * [a xxx ]
CJ.10.41.1.1: Imperatores Severus, Antoninus Pro infante vero filio, quem decurionem esse voluisti, quamquam fidem tuam in posterum adstrinxeris, tamen onera sustinere non cogeris, cum ad ea quae mandari possunt voluntatem dedisse videaris. [a xxx ]
CJ.10.41.2: Imperator Gordianus Ab honoribus ad eosdem honores quonquennii datur vacatio, triennii vero ad alios. legatione autem perfunctis biennii vacatio concessa est. * gord. a. cyrillo. * [a xxx ]
CJ.10.41.3pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Intervalla temporum, quae in unius persona locum habent, fratribus, licet communia possideant bona, minime prodesse frequenter constitutum est. * diocl. et maxim. aa. et cc. niciae. * [a xxx ]
CJ.10.41.3.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Sane his missis, qui necdum functi muneribus ad haec idonei constituti vocari debent, vos, si ad obsequium civilium munerum reppererit paruisse, ne iterum interpellemini, praeses provinciae providebit. [a xxx ]
CJ.10.42.0. De muneribus patrimoniorum.
CJ.10.42.1: Imperator Antoninus Civilia munera per ordinem pro modo fortunarum sustinenda sunt. * ant. a. philogyrio. * [a xxx ]
CJ.10.42.2: Imperator Antoninus Munera, quae patrimoniis publicae utilitatis gratia indicuntur, ab omnibus subeunda sunt. * ant. a. materno. * [a xxx ]
CJ.10.42.3: Imperator Alexander Severus Qui immunitatem munerum publicorum consecuti sunt, onera patrimoniorum sustinere debent. in quibus causis et hospites recipiendi sunt. * alex. a. atilio. * [a xxx ]
CJ.10.42.4: Imperatores valer., gallien. Non videtur abhorrere ratione sententia, qua praeses provinciae equos curules alere non personarum, sed patrimonii esse decrevit. et tamen si iniqua esset, omisso a te appellationis auxilio necessario permanet. * valer. et gallien. aa. neroni. * [a xxx ]
CJ.10.42.5: Imperatores carus, carinus, numer. Neque tempore aetatis neque numero liberorum a muneribus quae patrimoniorum sunt excusationem quis habere potest. * carus carinus et numer. aaa. antepisto. * [a xxx ]
CJ.10.42.6: Imperatores Diocletianus, Maximianus Professio et desiderium tuum inter se discrepant. nam cum philosophum te esse proponas, vinceris avaritiae caecitate et onera quae patrimonio tuo iniunguntur solus recusare conaris. quod frustra te facere ceterorum exemplo poteris edoceri. * diocl. et maxim. aa. polymnestro. * []
CJ.10.42.7: Imperatores Diocletianus, Maximianus Etiam minores aetate patrimoniorum muneribus subiugari solent. unde intellegis te frustra plenam immunitatem desiderare, cum munera quae impensas exigunt subire te necesse sit. * diocl. et maxim. aa. alexandro. * []
CJ.10.42.8: Imperatores Diocletianus, Maximianus Nec protostasiae vel sacerdotii vel decaprotiae munera corporalia sunt, sed tantum patrimonii esse non ambigitur. * diocl. et maxim. aa. et cc. longino. * [a xxx ]
CJ.10.42.9: Imperatores Diocletianus, Maximianus Patrimoniorum munera mulieres etiam sustinere debent. * diocl. et maxim. aa. et cc.Marciae. * []
CJ.10.42.10: Imperatores Diocletianus, Maximianus Quantum ad extraordinarias indictiones pertinet, praesidibus significamus, ut omnes possessores ceterosque sciant conveniri debere, quandoquidem ea patrimonii munera esse constet meritoque ab omnibus agnosci debeant, quo facilius obsequiis publicis pareatur. * diocl. et maxim. aa. et cc. exempl. sacr. litt. ad praefectos.* [x]
CJ.10.43.0. Quemadmodum civilia munera indicuntur.
CJ.10.43.1: Imperatores carus, carinus, numer. Cum te curatorem ad cogendas angarias creatum appellationem interposuisse proponas, praeses provinciae, si alterius curiae te esse animadverterit, ad alieni corporis munera vocari non sinet, quia eius partis oneribus respondere debes, cui te attributum esse commemoras. * carus carinus et numer. aaa. feliciano. * [a xxx ]
CJ.10.43.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Maioribus honoribus functos ad minores devocari non oportere rationis est. * diocl. et maxim. aa. dionysio. * []
CJ.10.43.3: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum te omnibus muneribus functum esse adseveras, ad eadem munera, si aliorum civium copia est, qui obsequiis civilibus fungi possunt, praeses provinciae devocari te non permittet. * diocl. et maxim. aa. eutychiano. * []
CJ.10.43.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Ultra modum sumptuum te muneribus civilibus gravari levatis aliis praeses provinciae non patietur, sed aequalitatem tam iuris quam censurae memor circa ordinem custodiet. * diocl. et maxim. aa. et cc.Regino. * []
CJ.10.44.0. De his qui sponte munera susceperunt.
CJ.10.44.1: Imperator Alexander Severus Veterani, qui, cum possent se tueri immunitate his concessa, decuriones se fieri in patria sua maluerunt, redire ad excusationem quam reliquerunt non possunt, nisi certa lege et pacto servandae immunitatis vel partem eius oneris agnoverunt. * alex. a. feliciano. * []
CJ.10.44.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Qui publici muneris vacationem habet, si aliquem honorem excepto decurionatu sponte susceperit, ob id, quod patriae suae utilitatibus cesserit vel gloriae cupiditate paulisper ius publicum relaxaverit, competens privilegium non amittit. * diocl. et maxim. aa. valerio. * []
CJ.10.44.3pr.: Imperator Leo Qui condicioni non obnoxius curiali quemlibet honorem vel munus voluntate propria in quacumque gesserit civitate, nullum praeiudicium circa fortunam suam statumque sustineat: sed tam ipse quam liberi eius et qui ex his in posterum procreandi sunt ab omni huiusmodi nexu cum suis facultatibus liberi alienique permaneant, ita tamen ut, si aliqua functio volentibus eis fuerit iniuncta, ex qua necesse sit aliquid eos accipere, quod ex data sibi pecunia in reliquis apud eos mansisse constiterit, solventes sine ulla molestia vel condicionis suae formidine discedant. * leo a. pusaeo pp. * [a 465 d.V id.Nov.Constantinopoli basilisco et herminerico conss.]
CJ.10.44.3.1: Imperator Leo Si quis vero ex his omnia decurionum munera vel functiones vel honores nulla imminente necessitate, sed sua sponte peregerit, eum pro sua liberalitate patrem civitatis, in qua voluntarius municeps apparebit, si hoc ei libuerit, fieri constituique hac lege decernimus. [a 465 d.V id.Nov.Constantinopoli basilisco et herminerico conss.]
CJ.10.44.4pr.: Imperator Justinianus Eos, qui liberi fortuna curiali constituti postea se curiae cuiuscumque civitatis obtulerunt, confidere volumus, quod posteritas eorum non solum iam procreata, sed etiam post talem deditionem procreanda huiusmodi fortuna libera manebit, sive specialiter sub hac lege curiae se obtulerint, ut ab his descendentes tali fortuna liberi maneant, sive nullam huiusmodi fecerint mentionem, nullo audente dicere, quod nati vel concepti post talem deditionem sequi paternam condicionem debeant: hoc enim speciali beneficio alacriores omnes ad conferendam civitatibus huiusmodi opitulationem constituere properavimus: ita tamen, ut nec occasione quartae portionis bonorum huiusmodi decurionis quicumque successores eius aliquam inquietudinem patiantur, utpote libera eius substantia omni curiali gravamine conservanda. * iust. a. menae pp. * []
CJ.10.44.4.1: Imperator Justinianus Et si quid defunctus vel ex administratione curialium munerum vel ex quarta portione ad eandem curiam semel vel saepius devoluta vel ex alia quacumque causa eidem curiae debuisse probetur, hoc idem successores curialibus reddere minime dubitent. []
CJ.10.44.4.2: Imperator Justinianus Illis scilicet, quae super naturalibus filiis, quos naturalis pater sub hac lege curiae dedit vel postea dederit, ut legitimos tam ex testamento quam ab intestato successores habeat, non solum veteribus legibus, sed etiam nostris sanctionibus disposita sunt, praesenti lege excipiendis, ut non ipsi tantum filii naturales, sed etiam ex his procreandi mares paternam sequantur fortunam, vel maribus liberis minime subsistentibus pars quarta substantiae mortui curiae deputetur. []
CJ.10.45.0. De his qui a principe vacationem acceperunt.
CJ.10.45.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Nullus vacationem temporariam curialis accipiat, nisi id forte veris ac probatis causis adnotatio nostra concesserit. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. * [a 393 d.Prid.Non.Iun.Constantinopoli theodosio a.Iii et abundantio conss.]
CJ.10.46.0. De vacatione muneris.
CJ.10.46.1: Imperator Gordianus Muneris publici vacationem ea continere, quae lege, non senatus consulto, non constitutionibus principum iniunguntur, merito responsum est. ad quam formam iuris pertinens si coeperis ad munera extraordinaria a magistratibus devocari, appellatione interposita poteris apud praesidem iuris rationibus protegi. * gord. a. ianuario. * [a xxx ]
CJ.10.47.0. De decretis decurionum super immunitate quibusdam concedenda.
CJ.10.47.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Exceptis qui liberalium studiorum antistites sunt et qui medendi cura funguntur, decreto decurionum immunitas nemini tribui potest. * diocl. et maxim. aa. ursino. * [a xxx ]
CJ.10.47.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Ordinis ambitiosa decreta sacris constitutionibus reprobantur. * diocl. et maxim. aa. et cc. cassio. * [a xxx ]
CJ.10.48.0. De excusationibus munerum.
CJ.10.48.1: Imperatores carus, carinus, numer. Etiam ii, qui nostra procurasse monstrantur, muneribus civilibus quae dignitati eorum congruunt fungi debent. * carus carinus et numer. aaa. demetrio. * [a xxx ]
CJ.10.48.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Certis dignitatibus data a nobis indulgentia est munerum civilium et personalium , id est his, qui aut ex protectoribus sunt aut ex praepositis. ii ergo ad munera personalia aut civilia non vocabuntur. * diocl. et maxim. aa. pars id. febr.. ind. firmino et apollinario et cet. principal. antiochensium adstantibus sabinus dixit:... diocl.:* [a xxx ]
CJ.10.48.3: Imperatores Diocletianus, Maximianus Tutelae sollicitudo a muneribus civilibus non excusat, utpote nec tres simul iniunctae diversarum domuum eiusmodi beneficium praestent. * diocl. et maxim. aa. marino. * [a xxx ]
CJ.10.48.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Hydraulae munerum civilium immunitatem sibi iure concessam probare minime possunt. * diocl. et maxim. aa. attalo. * [a xxx ]
CJ.10.48.5: Imperatores Diocletianus, Maximianus Procuratores absentium rei publicae causa munerum civilium vacationem non habent. * diocl. et maxim. aa. et cc. Marcellino. * [a xxx ]
CJ.10.48.6: Imperatores Diocletianus, Maximianus Veneratoribus immunitas ab hanc professionem solam nullo iure concessa probari potest. * diocl. et maxim. aa. et cc. gaio. * [a xxx ]
CJ.10.48.7: Imperator Constantius Negotiantes vestiarios linteones purpurarios et parthicarios, qui devotioni nostrae deserviunt, visum est secundum veterem consuetudinem ab omni munere immunes esse. * constantius a. ad catulinum vic. * [a xxx ]
CJ.10.48.8pr.: Imperator Constantius Placet nullum omnino iudicem de cetero provincialibus inferendum aliquid indicere, ut ea tantum sedulo cunctorum studio pensitentur, quae canonis instituti forma complectitur vel nostra clementia decernit inferenda vel delegatione sollemniter sanciente vel epistulis praecedentibus. * constantius a. ad taurum pp. * [a 357 d. k. april. mediolani constantio a. viiii et iuliano c. ii conss.]
CJ.10.48.8.1: Imperator Constantius Sed si quid urguere forsitan coeperit, referri ad celsitudinem tuam statuimus et auctore te fieri et eo persoluto referri ad scientiam nostram, ut nobis iubentibus roboretur. [a 357 d. k. april. mediolani constantio a. viiii et iuliano c. ii conss.]
CJ.10.48.8.2: Imperator Constantius Si quis autem usurpatoria temeritate amplius aliquid fuerit conatus exigere, obnoxius quadrupli repetitione teneatur. [a 357 d. k. april. mediolani constantio a. viiii et iuliano c. ii conss.]
CJ.10.48.8.3: Imperator Constantius Quae severitas iussionis ad ordinariorum iudicum officiorumque terrorem debebit excurrere, ut, si eorum vel gratiosa coniventia vel ignobili dissimulatione temeritas admiserit curialis, eos quoque damni simplicis poena castiget. [a 357 d. k. april. mediolani constantio a. viiii et iuliano c. ii conss.]
CJ.10.48.9: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Illud convenit praecaveri, ne quis hanc, quae personalis est functio, pretio putet esse taxandam. * valentin. valens et grat. aaa. ad claudium procons. africae = * [a 368 vel 370 d. k. dec. triveris valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.10.48.10: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Privatae rei nostrae privilegiis permanentibus nihil extra ordinem praedia iure perpetuo consignata sustineant, neque adiectis saepius ac praeter primum delegationis canonem postulatis adficiantur impendiis, quandoquidem neque aurario canoni sub privilegiis aestimato aliquid ex ea iubentibus nobis praebitionum diversitate decutitur, et pari cum ceteris aestimari sorte non convenit, quos praeter annonarias functiones aestimata perpetuo pensitationum praerogativa nexuerint. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad hypatium pp. * [a 382 pp. karthagine id. april. post consulatum syagrii et eucherii.]
CJ.10.48.11pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Eos, qui cum honore comitum nomine magistrorum memoriae praefuerint vel epistulis vel libellis, item eos, qui ibidem peragendis signandisque responsis nostrae mansuetudini obsecundant, omnium civilium munerum fieri iubemus exsortes. * grat. et valentin. et theodos. aaa. ad syagrium pp. * [a 382 lecta iii k. sept. capuae antonio et syagrio conss.]
CJ.10.48.11.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Igitur qui ex eo gradu palatio nostro abscesserint, adesse sibi competentia privilegia glorientur: qui vero superioribus dignitatibus creverint, nihilo minus huius loci privilegia praesto sibi fuisse laetentur. [a 382 lecta iii k. sept. capuae antonio et syagrio conss.]
CJ.10.48.12pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Maximarum culmina dignitatum, consistoriani quoque comites, notarii etiam nostri et cubicularii omnes atque ex cubiculariis ab omnibus sordidis muneribus vindicentur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad hypatium pp. * [a 382 d. v id. dec. antonio et syagrio conss.]
CJ.10.48.12.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ceteros autem, palatina vel militari intra palatium praerogativa munitos ita demum privilegium simile contineat, si prioribus statutis se ad eiusmodi exceptionem docuerint pertinere, ut non singulis indulta personis, sed in commune dignitati vel corpori huiusmodi beneficia doceantur fuisse concessa: circa rhetores atque grammaticos eruditionis utriusque vetusto more durante. [a 382 d. v id. dec. antonio et syagrio conss.]
CJ.10.48.12.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Sordidorum vero munerum talis exceptio sit, ut patrimoniis dignitatum superius digestarum nec conficiendi pollinis cura mandetur aut panis excoctio aut obsequium pistrini, nec paraveredorum huiusmodi viris aut parangariarum praebitio mandetur, exceptis his, quibus ex more raeticus limes includitur, vel expeditionis illyricae pro necessitate vel tempore utilitas adiuvatur. [a 382 d. v id. dec. antonio et syagrio conss.]
CJ.10.48.12.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Operarum atque artificum diversorum, excoquendae etiam calcis obsequia nulla de talibus adiumenta poscantur: materiam lignorum atque tabulata exceptorum virorum patrimonia non praebeant: carbonis quoque nisi eum, quem moneta sollemniter vel fabricatio secundum veterem morem poscit armorum, ab huiusmodi viris praebitio desistat: publicis vel sacris aedibus construendis atque reparandis, capituli atque temonis necessitas nulla mandetur: legatis atque adlectis sumptus possessio huiusmodi privilegiis munita non conferat. [a 382 d. v id. dec. antonio et syagrio conss.]
CJ.10.48.12.4: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Hoc tamen his patrimoniis prosit, quae dignitatem proprio videntur nomine possidere. [a 382 d. v id. dec. antonio et syagrio conss.]
CJ.10.48.12.5: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Etiam eos, qui simili honore functi sunt, generali praerogativa a praebitione sordidorum munerum vindicamus. [a 382 d. v id. dec. antonio et syagrio conss.]
CJ.10.48.13: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Sordidorum munerum excusatio delata personis ad heredem successoremve transire non potest. neque enim potest esse perpetuum, quod non rebus, sed personis contemplatione dignitatis atque militiae indulsisse nos constat. * grat. valentin. et theodos. aaa. et arcad. a. ad neoterium pp.* [a 385 d. xviii k. mai. mediolani arcadio a. et bautone conss.]
CJ.10.48.14: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Eam legem, quam de extraordinariis sordidisque muneribus expressis vocabulis functionum et insignibus dignitatum sine ulla ambage praescripsimus, ita circa eos , in quos nostra munera redundarunt, servandam esse praecipimus, ut isdem beneficiis non quamdiu militaverint, sed quamdiu vixerint perfruantur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. tatiano pp. * [a 391 d. xi k. april. mediolani tatiano et symmacho conss.]
CJ.10.48.15pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Evidenter atque absolute iubemus, ne fundi ad patrimonium nostrum pertinentes, seu conductionis titulo seu perpetuo iure teneantur, aliquid praeter ordinem superindicti vel pretii petiti nomine vel de sordidis quibuscumque muneribus agnoscant. nam hoc et a divis principibus impetratum est et a nostra serenitate reparatum. * arcad. et honor. aa. ad messianum com. rer. privat. * [a 395 d. xvii k. iul. mediolani olybrio et probino conss.]
CJ.10.48.15.1: Imperatores Arcadius, Honorius Quisquis igitur iudicum contra fecerit, quinque pondo auri de facultatibus, alia de officiis suis, totidem et de facultatibus, alia de officiis suis, totidem et de curialibus, qui exsequi male iussa festinant, noverit eruenda. [a 395 d. xvii k. iul. mediolani olybrio et probino conss.]
CJ.10.48.16: Imperatores Arcadius, Honorius Ab illustribus personis sordida munera et extraordinariae necessitatis damna removemus. * arcad. et honor. aa. et theodos. a. melitio pp. * [a 412 d. xv k. mart. ravennae honorio viiii et theodosio v aa. conss.]
CJ.10.49.0. De quibus muneribus vel praestationibus nemini liceat se excusare.
CJ.10.49.1pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Comparationi transvectionique specierum universi sine ullo privilegio coartentur ad necessitates illyricianas: nam in his dumtaxat titulis nullum sub quodam cessare privilegii velamento censemus. * honor. et theodos. aa. herculio pp. * [a 408 d. iii id. april. constantinopoli basso et philippo conss.]
CJ.10.49.1.1: Imperatores Honorius, Theodosius Sed sub hac condicione, cum tempus exegerit, huiusmodi collationi succumbant, ut non tantum requiratur idoneus, verum universi pro portione suae possessionis iugationisque ad haec munia coartentur, et a summis sarcina ad infimos usque decurrat. [a 408 d. iii id. april. constantinopoli basso et philippo conss.]
CJ.10.49.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Cum ad felicissimam expeditionem numinis nostri omnium provincialium per loca, qua iter adripimus, debeant nobis ministeria exhiberi, neminem ab angariis vel parangariis vel plaustris vel quolibet munere penitus excusari praecipimus, sed omnes, sive ad divinam nostram domum sive ad venerabilis augustae vel ad sacrosanctas ecclesias vel quaslibet illustres domos pertinent, nec lege pragmatica nec divina adnotatione sacrove oraculo excusatos indictionibus magnificae tuae sedis tempore nostrae expeditionis oboedire decernimus. * theodos. et valentin. aa. ad taurum pp. * [a 445 d. xiii k. mart. constantinopoli valentiniano a. vi et nomo conss.]
CJ.10.49.3: Imperator Leo Hac providentissima lege statuimus omni excusatione cessante nullaque persona vel dignitate penitus excepta, in quibuscumque locis administrationi sublimitatis tuae commissis opus exegerit, murorum constructionem seu comparationem frumenti aliarumque specierum sine ullo impedimento, prout commodum atque necessarium magnitudo tua perspexerit, fieri. * leo a. dioscoro pp. * [a 472 ? ]
CJ.10.50.0. Qui aetate se excusant.
CJ.10.50.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum vos adfirmetis liberalibus studiis operam dare, maxime circa professionem iuris, consistendo in civitate berytorum provinciae phoenices, providendum utilitati publicae et spei vestrae decernimus, ut singuli usque ad vicesimum quintum annum aetatis suae studiis non avocentur. * diocl. et maxim. aa. severino et ceteris scholasticis arabiis.* [a xxx ]
CJ.10.50.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum filios tuos patria potestate liberatos adhuc minores legitima aetate esse dicas, merito postulas, ut liberalibus studiis non avocentur. et ideo muneribus personalibus quae ad patrimonium non pertinent non adstringentur, si civium non est inopia. * diocl. et maxim. aa. theodoro. * [a xxx ]
CJ.10.50.3pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Manifesti iuris est maiores quinquaginta quinque annis invitos ad munera personalia vocari non posse. * diocl. et maxim. aa. protelao. * [a xxx ]
CJ.10.50.3.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum itaque septuagenario maiorem te esse profitearis, si nominatione facta appellationis auxilium interposuisti, tueri te notione praesidis provinciae potes iure concesso. [a xxx ]
CJ.10.51.0. Qui morbo.
CJ.10.51.1: Imperator Gordianus Si ea caecitate pater tuus oppressus est, ut utriusque oculi aciem prorsus amiserit, levamentum personalium munerum sentiet. * gord. a. cassiano. * [a xxx ]
CJ.10.51.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum articulari morbo debilitatum te esse dicas, iuxta iuris publici auctoritatem a personalibus muneribus vacationem habebis. * diocl. et maxim. aa. iuliano. * [a xxx ]
CJ.10.51.3: Imperatores Diocletianus, Maximianus Podagrae quidem valitudo nec personalium munerum prodest ad excusationem: verum cum ita te valitudine pedum adflictum dicas, ut rebus propriis intercessum commodare non possis, adi rectorem provinciae, qui si adlegationibus tuis fidem adesse perspexerit, ad corporalia munera vocari te non patietur. * diocl. et maxim. aa. et cc. celeri. * [a xxx ]
CJ.10.51.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Casus patris corporis munerum personalium filio iure non praestat excusationem. * diocl. et maxim. aa. et cc. regino. * [a xxx ]
CJ.10.52.0. De his qui numero liberorum vel paupertate excusationem meruerunt.
CJ.10.52.1: Imperator Alexander Severus Numerus liberorum ab honoribus non excusat. * alex. a. verecundo. * [a xxx ]
CJ.10.52.2: Imperator Philippus Filium ab hostibus captum ac necdum reversum ad excusationem munerum personalium patri proficere non posse magis placuit. * philipp. a. et philipp. c. severino. * [a xxx ]
CJ.10.52.3pr.: Imperator Philippus Nepotes in locum parentum succedentes vice eorum prodesse consueverunt. * philipp. a. et c. nonno. * [a xxx ]
CJ.10.52.3.1: Imperator Philippus Et ideo si quinque numerus liberorum ex amissorum filiorum nepotibus suppletur, a muneribus personalibus is, quem patrem tuum esse dicis, iuxta constituta excusatur. [a xxx ]
CJ.10.52.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum facultates tuas in filium tuum contulisse te nec quicquam habere proponas, respectu eius patrimonii quod tuum esse desiit muneribus civilibus non adstringeris. * diocl. et maxim. aa. domno. * [a xxx ]
CJ.10.52.5: Imperatores Diocletianus, Maximianus De personalibus muneribus, quae feminis pro sexus condicione indicuntur, exemplo marium quinque superstitum numero liberorum eas excusari divi parentes nostri constituerunt. * diocl. et maxim. aa. et cc. marciae. * [a xxx ]
CJ.10.52.6pr.: Imperator Constantinus Eos qui cuiuscumque sexus liberos quinque habeant, impetrata semel vacatione potiri convenit, ita ut, si in hoc numero filius legitimae aetatis inveniatur, obeundis statim pro suo patre muneribus applicetur, patribus, qui filios vel filias quinque habuerint, promissa legibus immunitate servanda. * const. a. dalmatio. * [a xxx d. xiiii k. febr. sirmio crispo iii et constantino ii conss.]
CJ.10.52.6.1: Imperator Constantinus Quod si quis propter censum tenuiorem vacationem meruerit atque hoc probaverit, beneficio potiatur, si propter rerum angustias ad personalia vocatur obsequia. [a xxx d. xiiii k. febr. sirmio crispo iii et constantino ii conss.]
CJ.10.53.0. De professoribus et medicis.
CJ.10.53.1: Imperator Antoninus Cum te medicum legionis secundae adiutricis esse dicas, munera civilia, quamdiu rei publicae causa afueris, suscipere non cogeris: cum autem abesse desieris, post finitam eo iure vacationem, si in eorum numero eris, qui ad beneficia medicis concessa pertinent, ea immunitate uteris. * ant. a. numisio. * [a xxx ]
CJ.10.53.2: Imperator Gordianus Grammaticos seu oratores decreto ordinis probatos, si non se utiles studentibus praebeant, denuo ab eodem ordine reprobari posse incognitum non est. * gord. a. heracliano. * [a xxx ]
CJ.10.53.3: Imperator Philippus Poetae nulla immunitatis praerogativa iuvantur. * philipp. a. et philipp. c. ulpiano. * [a xxx ]
CJ.10.53.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Oratione divi pii liberalium studiorum professores, non etiam calculatores continentur. * diocl. et maxim. aa. malcho. * [a xxx ]
CJ.10.53.5: Imperatores Diocletianus, Maximianus Nec intra numerum praestitutum ordine invito medicos immunitatem habere saepe constitutum est, cum oportet eis decreto decurionum immunitatem tribui. * diocl. et maxim. aa. et cc. concedemoni. * [a xxx ]
CJ.10.53.6pr.: Imperator Constantinus Medicos et maxime archiatros vel ex archiatris, grammaticos et professores alios litterarum una cum uxoribus et filiis nec non etiam rebus, quas in civitatibus suis possident, ab omni functione et ab omnibus muneribus civilibus vel publicis immunes esse praecipimus neque in provinciis hospites recipere nec ullo fungi munere nec ad iudicium deduci vel exhiberi vel iniuriam pati, ut, si quis eos vexaverit, poena arbitrario iudicis plectetur. * const. a. ad pop. * [a 333 pp. v k. oct. constantinopoli dalmatio et zenophilo conss.]
CJ.10.53.6.1: Imperator Constantinus Mercedes etiam eorum et salaria reddi iubemus, quo facilius liberalibus studiis et memoratis artibus multos instituant. [a 333 pp. v k. oct. constantinopoli dalmatio et zenophilo conss.]
CJ.10.53.7pr.: Imperator Julianus Magistros studiorum doctoresque excellere oportet moribus primum, deinde facundia. * iul. a. * [a 362 d. xv k. iul. acc. iiii k. aug. spoletio mamertino et nevitta conss.]
CJ.10.53.7.1: Imperator Julianus Sed quia singulis civitatibus adesse ipse non possum, iubeo, quisquis docere vult, non repente nec temere prosiliat ad hoc munus, sed iudicio ordinis probatus decretum curialium mereatur, optimorum conspirante consensu. [a 362 d. xv k. iul. acc. iiii k. aug. spoletio mamertino et nevitta conss.]
CJ.10.53.8: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Reddatur unusquisque patriae suae, qui habitum philosophiae indebite et insolenter usurpare cognoscitur, exceptis his, qui a probatissimis approbati ab hac debent colluvione secerni. turpe enim est, ut patriae functiones ferre non possit, qui etiam fortunae vim se ferre profitetur. * valentin. valens et grat. aaa. ad probum pp. * [a 369 d. xiiii k. febr. sirmio valentiniano np. et victore conss.]
CJ.10.53.9pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Archiatri scientes annonaria sibi commoda a populi commodis ministrari honeste obsequi tenuioribus malint quam turpiter servire divitibus. * valentin. valens et grat. aaa. ad praetextatum pu. * [a 370 d. iii k. febr. triveris valentiniano et valente iii aa. conss.]
CJ.10.53.9.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Quos etiam ea patimur accipere, quae sani offerunt pro obsequiis, non ea, quae periclitantes pro salute promittunt. [a 370 d. iii k. febr. triveris valentiniano et valente iii aa. conss.]
CJ.10.53.10: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Si quis in archiatri defuncti est locum promotionis meritis adgregandus, non ante eorum particeps fiat, quam primis qui in ordine reperientur septem vel eo amplius iudicantibus idoneus approbetur: ita tamen ut, quicumque fuerit admissus, non in priorem numerum statim veniat, sed eum ordinem consequatur, qui ceteris ad priora subvectis ultimus poterit inveniri. * valentin. valens et grat. aaa. ad olybrium pu. * [a 370 d. vi id. mart. valentiniano et valente iii aa. conss.]
CJ.10.53.11pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Grammaticos oratores atque philosophiae praeceptores nec non etiam medicos praeter haec, quae retro latarum sanctionum auctoritate consecuti sunt privilegia immunitatesque, frui hac praerogativa praecipimus, ut universi, qui in sacro palatio inter archiatros militarunt, cum comitivam primi ordinis vel secundi adepti fuerint aut maioris gradum dignitatis adscenderint, nulla municipali, nulla curialium conventione vexentur, seu indepta administratione seu accepta testimoniali meruerint missionem: sint ab omni functione omnibusque muneribus publicis immunes, nec eorum domus ubicumque positae militem seu iudicem suscipiant hospitandum. * honor. et theodos. aa. monaxio pp. * [a 414 d. prid. k. dec. constantinopoli constantio et constante conss.]
CJ.10.53.11.1: Imperatores Honorius, Theodosius Quae omnia filiis etiam eorum et coniugibus illibata praecipimus custodiri. [a 414 d. prid. k. dec. constantinopoli constantio et constante conss.]
CJ.10.53.11.2: Imperatores Honorius, Theodosius Haec autem et professoribus memoratis eorumque liberis deferenda mandamus. [a 414 d. prid. k. dec. constantinopoli constantio et constante conss.]
CJ.10.54.0. De athletis.
CJ.10.54.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Athletis ita demum, si per omnem aetatem certasse, coronis quoque non minus tribus certaminis sacri, in quibus vel semel romae seu antiquae graetiae, merito coronati non aemulis corruptis ac redemptis probentur, civilium munerum tribui solet vacatio. * diocl. et maxim. aa. et cc. hermogeni. * [a xxx ]
CJ.10.55.0. De his qui non impletis stipendiis sacramento soluti sunt.
CJ.10.55.1: Imperator Antoninus Ignominiae causa sacramento liberati honoribus abstinere debent, a muneribus autem civilibus excusati non sunt. * ant. a. verino. * [a xxx ]
CJ.10.55.2pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum ob provectae aetatis senium sis dimissus, honestam missionem consecutum te esse ambigi non potest. * diocl. et maxim. aa. caro veterano. * [a xxx ]
CJ.10.55.2.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Habebis itaque a civilibus muneribus nec non etiam honoribus vacationem: non tamen ea privilegia, quae his competunt qui pleno stipendiorum numero funguntur, usurpare te ius permittit, quando non perfecto statuto militiae tempore nec omnibus stipendiis decursis sacramento solutum te esse etiam ipse confitearis. [a xxx ]
CJ.10.55.3pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Veteranis ita demum honorum et munerum personalium vacatio iure conceditur, si post vicesimum annum militiae, quam in legione vel vexillatione militaverunt, honestam vel causariam missionem consecuti esse ostendantur. * diocl. et maxim. aa. philopatori. * [a xxx ]
CJ.10.55.3.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Unde cum te in cohorte militasse commemoras, intellegis supervacuo vacationem tibi velle flagitare. [a xxx ]
CJ.10.56.0. Quibus muneribus excusantur ii, qui post impletam militiam vel advocationem per provincias suis commodis vacantes commorantur et de privilegiis eorum.
CJ.10.57.0. De conductoribus vectigalium fisci.
CJ.10.57.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Non alios a muneribus et honoribus vacationem habere, quam qui mancipatum suo nomine vectigal a fisco conducunt, certum est. quare eos, qui ab his quaedam exercenda accipiunt, nullis privilegiis esse munitos haud dubii iuris est. * diocl. et maxim. aa. punico. * [ s]
CJ.10.58.0. De libertinis.
CJ.10.58.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Condicio libertinitatis de muneribus civilibus tribuere non potest excusationem nec in ea quidem civitate, ubi domicilium libertinus habet. * diocl. et maxim. aa. et cc. lucillo. * []
CJ.10.59.0. De infamibus.
CJ.10.59.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Infames personae, licet nullis honoribus, qui integrae dignitatis hominibus deferri solent, uti possunt, curialium tamen vel civilium munerum vacationem non habent: sed et sollemnibus indictionibus ob tutelam publicam eos satisfacere necesse est. * diocl. et maxim. aa. charitoni. * []
CJ.10.60.0. De reis postulatis.
CJ.10.60.1: Imperator Alexander Severus Reos criminis postulatos novos honores appetere non debere, antequam purgarent innocentiam suam, et a divis parentibus nostris et a me saepe rescriptum est. * alex. a. niciae. * [a xxx ]
CJ.10.61.0. De his qui in exsilium dati vel ordine moti sunt.
CJ.10.61.1: Imperator Antoninus Quibus posthac ordine suo vel advocationibus ad tempus interdicetur, post impletum temporis spatium non prorogabitur infamia. * ant. a. pars ed. prop. romae v.Id.Iul. duobus aspris conss.* [a 212 ]
CJ.10.61.2: Imperator Gordianus Ad tempus exsulare decurio iussus et impleto tempore regressus pristinam quidem dignitatem recipit, ad novos vero honores non admittitur, nisi tanto tempore his abstinuerit quanto per fugam afuit. * gord. a. ulpio. * [a xxx ]
CJ.10.62.0. De filiis familias et quemadmodum pater pro his teneatur.
CJ.10.62.1: Imperatores Severus, Antoninus Patrem emancipato filio consentientem ad decurionatum non teneri dubii iuris non est: tunc enim consentiendo pater ad decurionatum obligatur, si filium in potestate habeat. consentire autem etiam is videtur, qui non testificatur dissentire nominationi. * sev. et ant. aa. eutycho. * [a xxx ]
CJ.10.62.2: Imperator aurel. Cum appellasse te dicas, ostendis causam ad te pertinere: potueras enim nominato filio tantum contestari et non consentire honori ei delato. * aurel. a. aspasio. * [ ]
CJ.10.62.3pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Si ii, qui cum patre ad protostasiae munus vocati sunt, etiam nunc in patria potestate constituti sunt, ab huiusmodi necessitatibus liberentur, cum ex eadem familia ac domo duos ad ista obsequia destinari periniquum videatur. * diocl. et maxim. aa. crispino. * [ ]
CJ.10.62.3.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Sane eos, quos emancipatos esse atque ex familia exisse manifestum est, sine cunctatione retinere debebis. [ ]
CJ.10.62.4pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Sine periculo tuo magistratus filium tuum curatorem constituit nec appellandi tibi necessitas incumbebat. * diocl. et maxim. aa. alexandro. * [ ]
CJ.10.62.4.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Sane nominator, qui filium in potestate positum non consentiente patre ad munus devocavit, si tamen ex voluntate tua antea filius decurio factus non erat, detrimento muneris obligabitur. [ ]
CJ.10.63.0. De peculo successorum parentis.
CJ.10.63.1: Imperator Alexander Severus Si de proprio suo patrimonio muneris editionem tuo nomine pater tuus repromisit ideoque etiam sacerdotem te creari impetravit, onus erogationis commune omnium heredum eius esse praeses provinciae non ignorabit. * alex. a. claudiano. * [ ]
CJ.10.64.0. De mulieribus in quo loco munera sexui congruentia et honores agnoscant.
CJ.10.64.1: Imperator Philippus Malchaeam, quae aliunde oriunda alibi nupta est, si non in urbe roma maritus eius consistat, non apud originem suam, sed apud incolatum mariti ad honores seu munera, quae personis cohaerent quorumque is sexus capax esse potest, compelli posse saepe rescriptum est. patrimonii vero munera necesse est mulieres in his locis in quibus possident sustinere. * philipp. a. claudio. * [ ]
--------------------------------------------------
CJ. c.10.65.0. De legationibus.
CJ.10.65.1: Imperatores valer., gallien. Pater trium incolumium liberorum legationibus publicis liberatur. * valer. et gallien. aa. achillino. * [ ]
CJ.10.65.2pr.: Imperatores valer., gallien. Cum vos proprio nomine sumptus ob defensionem publicam susceperitis, id, quod ad proprias erogationes collega vester acceperat, non vobis reddere heredes eius, sed si in ea causa est, ut restitui omnino oporteat, rei publicae debent potius inferre. * valer. et gallien. aa. et valer. c. marco. * [ ]
CJ.10.65.2.1: Imperatores valer., gallien. Sane si honorariis advocatorum erat ea quantitas destinata, restitui illud vobis , qui haec praestaturi estis, non iniuria postulatis. [ ]
CJ.10.65.2.2: Imperatores valer., gallien. Eum autem collegam vestrum, quem defensione patriae destitisse dicitis, apud provinciae praesidem desertae adlegationis arguere potestis. [ ]
CJ.10.65.3: Imperatores Diocletianus, Maximianus Transmarina legatione apud nos perfunctos constitutum est biennii vacationem munerum civilium et honorum habere, non eos, qui de proximo obsequium rei publicae videntur exhibuisse. * diocl. et maxim. aa. muciano. * [ ]
CJ.10.65.4pr.: Imperator Constantius Universi omnino ex comitibus vel ex praesidibus, qui suffragio perceperint dignitates, civilibus oneribus muneribusque teneantur adstricti, ne commoda publica cum umbratili suffragiorum pactione lacerentur. * constantius a. ad titianum. * [a 343 d. prid. k. iul. triveris placido et romulo conss.]
CJ.10.65.4.1: Imperator Constantius Eos tamen a praedictis oneribus excipi oportebit, qui in legationibus publicis versati sunt. [a 343 d. prid. k. iul. triveris placido et romulo conss.]
CJ.10.65.5pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Si quod extraordinarium concilium postulatur, cum vel ad nos est mittenda legatio vel vestrae sedi aliquid intimandum, id, quod inter omnes communi consilio tractatuque convenerit, minime in examen cognitoris ordinarii referatur. * theodos. arcad. et honor. aaa. apodemio pp. illyrici. * [a 392 d. v k. aug. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.10.65.5.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Provincialium enim desideria, quibus necessaria saepe fortuitis remedia deposcuntur, vobis agnoscere atque explorare permittimus, ut sit examinis tui, quae ex his auxilio tuo protinus implenda sunt, et quae clementiae nostrae auribus intimanda videantur. [a 392 d. v k. aug. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.10.65.5.2: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius In loco autem publico de communi utilitate provincialium sententia proferatur, atque id, quod maioris partis probaverit adsensus, sollemnis firmet auctoritas. [a 392 d. v k. aug. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.10.65.6: Imperatores Honorius, Theodosius Quotiens ab alexandrina civitate legatio destinatur, universos curiales praecipimus, qui intra urbem consistunt, si non aegritudine vel alia inexcusabili necessitate impediuntur, in locum curiae convenire et decreta sua propria subscriptione firmata viro spectabili praefecto augustali insinuare, ut eius relatione comitati tuis virtutibus suas petitiones intiment et sub exame tuo perpensa legatione res ordinetur. * honor. et theodos. aa. monaxio pp. * [a 416 d. iii non. oct. constantinopoli theodosio a. vii et palladio vc. conss.]
CJ.10.66.0. De excusationibus artificum.
CJ.10.66.1: Imperator Constantinus Artifices artium brevi subdito comprehensarum per singulas civitates morantes ab universis muneribus vacare praecipimus, si quidem ediscendis artibus otium sit accommodandum, quo magis cupiant et ipsi peritiores fieri et suos filios erudire. et est notitia ista: architecti medici mulomedici pictores statuarii marmorarii lectarii seu laccarii clavicarii quadrigarii quadratarii ( quos graeco vocabulo livovyktas appellant) structores ( id est aedificatores) sculptores ligni musarii deauratores albini ( quos graeci ckoniatasc appellant) argentarii barbaricarii diatretarii aerarii fusores signarii fabri bracarii aquae libratores figuli ( qui graece kerameis dicuntur) aurifices vitrearii plumarii specula rii eborarii pelliones fullones carpentarii sculptores dealbatores cusores linarii tignarii blattearii ( id est petalourgoi ). * constant. a. ad maximum pp. * [a 337 d. iiii non. aug. feliciano et titiano conss.]
CJ.10.66.2: Imperatores Constantius, constans Mechanicos et geometras et architectos, qui divisiones partium omnium incisionesque servant mensurisque et institutis operam fabricationibus stringunt, et eos, qui aquarum inventos ductus et modos docili libratione ostendunt, in par studium docendi atque discendi nostro sermone compellimus. itaque immunitatibus gaudeant et suscipiant docendos, qui docere sufficiunt. * constantius et constans aa. ad leontinum pp. * [a 344 d.Prid.Non.Iul.Leontino et sallustio conss.]
CJ.10.67.0. De potioribus ad munera nominandis.
CJ.10.67.1: Imperator Antoninus Si ipse vocatus ad munera civilia potiorem alium nominandum putaveris, age causam tuam. * ant. a. basilidae. * [a xxx ]
CJ.10.68.0. Si propter inimicitias creatio facta sit.
CJ.10.68.1: Imperator Alexander Severus Si propter inimicitias ad munera civilia creatus es, hanc tibi nominationem non nocere praesidis aequitas faciet, cum et publicae utilitatis intersit non ex inimicitia creationes fieri debere, sed existimatione vera et commodo rei publicae. * alex. a. aniceto. * [a xxx ]
CJ.10.69.0. De sumptuum recuperatione.
CJ.10.69.1: Imperator Gordianus Muneribus civilibus non fugeris, quae personis mandantur, si quinque filios incolumes habeas. at si contra id privilegium ad munus fatigandi tui causa quidam te devocaverint tuque appellatione interposita securitatem reportaveris, a nominatoribus sumptus quos in litem feceris recuperabis. * gord. a. dionysio. * [a xxx ]
CJ.10.70.0. Si post creationem quis decesserit.
CJ.10.70.1: Imperator Gordianus Si ante diem subeundi honoris atque muneris pater tuus defunctus est, conveniri eo nomine heredes eius non oportere praeses provinciae minime ambigit. * gord. a. asiatico. * [a xxx ]
CJ.10.71.0. De tabulariis scribis logographis et censualibus.
CJ.10.71.1: Imperator Constantius Nullus omnino ex tabulariis vel scribis vel logographis eorumque filiis in quocumque officio militet, sed ex omnibus officiis, nec non et si intra nostrum palatium militant, necdum impleto quinquennio reperti et retracti protinus officiis municipalibus reddantur. * constantius a. ad catullinum pp. * [a 341 d.Viii k.Iul.Lauriaco Marcellino et probino conss.]
CJ.10.71.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quicumque decurionum sponte se casuali ministerio manciparit, condicionem habeat , quam ipse delegit, depositurus sui ordinis penitus dignitatem, si eum necessitas quaestioni subdendum invenerit. * grat. valentin. et theodos. aaa. * [a 384 d.Xv k.Oct.Constantinopoli ricomere et clearcho conss.]
CJ.10.71.3pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Generali lege sancimus, ut, sive solidis provinciis sive singulis civitatibus necessarii fuerint tabularii, liberi homines ordinentur neque ulli deinceps ad hoc officium patescat aditus, qui sit obnoxius servituti. * arcad. et honor. aa. hadriano pp. * [a 401 d.Viii k.April.Mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.10.71.3.1: Imperatores Arcadius, Honorius Sed et si quis dominorum servum suum sive colonum chartas publicas agere permiserit ( consensum enim, non ignorantiam volumus obligari), ipsum quidem, in quantum interfuerit publicae utilitati, pro ratociniis, quae servo sive colono agente tractata sunt, obnoxium attineri, servum autem competentibus adfectum verberibus fisco addici. dominorum enim interfuit ab initio providere, ne publicis actibus privata servitia immiscerentur. [a 401 d.Viii k.April.Mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.10.71.4: Imperatores Theodosius, Valentinianus Boethos logistarum demogrammateos logographos diastoleos, quae vocabula publicis dicuntur subiacere necessitatibus, sive quolibet alio nomine nuncupentur, non honore aut alicuius privilegii colore subnixos pro definitione legum inexorabilium suam fortunam subire compelli, quatenus nec publicis quicquam noceatur aut minuatur utilitatibus, et suis corporibus illi reddantur, quos vel patris vel maiorum obligatio vel sua constringit. * theodos. et valentin. aa. cyro pp. * [a 440-441 ]
CJ.10.72.0. De susceptoribus praepositis et arcariis.
CJ.10.72.1pr.: Imperator Constantinus Susceptores publicos absque omni mora aurum suscipere censemus, ne quis per hanc occasionem sumptus facere compellatur. * const. a. ad euphrasium rationalem trium provinciarum. * [a 325 d.Xiiii k.Aug.Paulino et iuliano conss.]
CJ.10.72.1.1: Imperator Constantinus Nam si solvere volens a suscipiente fuerit contemptus, testibus adhibitis contestationem debebit proponere, ut hoc probato et ipse securitatem debitam commissi nexu liberatus cum emolumentis accipiat et, qui suscipere neglexerit, eius ponderis quod debebatur in duplum fisci rationibus per vigorem officii praesidis inferre cogatur. [a 325 d.Xiiii k.Aug.Paulino et iuliano conss.]
CJ.10.72.1.2: Imperator Constantinus Quod autem susceptores iudice cuius interest neglegente violaverint, ex ipsius iudicis facultatibus sarcietur. [a 325 d.Xiiii k.Aug.Paulino et iuliano conss.]
CJ.10.72.2: Imperatores Valentinianus, Valens Iuxta inveteratas leges nominatores susceptorum et eorum, qui ad praeposituram horreorum et pagorum creantur, teneantur obnoxii, si minus idonei sint, qui ab isdem fuerint nominati, nec quicquam ex eorum substantia celebrata per interpositam personam emptione mercentur. * valentin. et valens aa. ad secundum pp. * [a 365 d.Iii k.Aug.Constantinopoli valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.10.72.3: Imperatores Valentinianus, Valens Susceptores novi non modo praesentis anni debita, verum etiam species, quas ex reliquis inferunt, quia novae sunt ac recentes, suscipiant. * valentin. et valens aa. ad mamertinum pp. * [a 365 d.Prid.K.Nov.Romae valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.10.72.4pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Neminem susceptionis munere functum ad idem munus adstringi, nisi prius se vinculo sollicitudinis superioris absolverit. nam neque eos qui placuerint gravare iusti est, neque illos qui displicuerint tenere prudentis. * valentin. et valens aa. ad florentium com. sacr. larg. * [a 366 d. xv k.Oct.Mantebri gratiano nob. puero et dagalaifo conss. ]
CJ.10.72.4.1: Imperatores Valentinianus, Valens Integro igitur singuli anniversario anno transcurso cogantur exponere, quibus titulis suscepta disperserint, ut facilius, si quis in furto fuerit deprehensus, recentem queat redintegrare iacturam. [a 366 d. xv k.Oct.Mantebri gratiano nob. puero et dagalaifo conss. ]
CJ.10.72.4.2: Imperatores Valentinianus, Valens Non perpetui autem exactores teneantur in continuata vexandorum provincialium potestate, veluti concussionum dominatione, sed per annos singulos iudicaria sedulitate mutentur, nisi aut consuetudo civitatis aut raritas ordinis eos per biennium esse compellat. [a 366 d. xv k.Oct.Mantebri gratiano nob. puero et dagalaifo conss. ]
CJ.10.72.5: Imperatores Valentinianus, Valens Quotienscumque certa summa solidorum pro tituli qualitate debetur et auri massa transmittitur, in septuaginta duos solidos libra feratur accepta. * valentin. et valens aa. ad geramnianum cometem sacr. larg. * [a 367 d.Vi id.Ian.Romae lupicino et iovino conss.]
CJ.10.72.6: Imperatores Valentinianus, Valens Frumenta, quae horreis inferuntur, pro illationis modo ilico apocharum cautionibus adnotentur. non autem oportet in horreis fiscalibus nisi fiscalia frumenta constitui. * valentin. et valens aa. ad chilonem. * [a 375 d.V id.April.Treviris post consulatum gratiani a.Iii et equitii vc.]
CJ.10.72.7: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Minime diu penes ipsos susceptores maneant facta collatio, sed statim quodcumque a provincialibus fuerit exsolutum sacris thesauris inferatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. have hypati carissime nobis.* [a 383 d.Iii k.Mai constantinopoli post consulatum antonii et syargrii.]
CJ.10.72.8: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Exactores vel susceptores in celeberrimo coetu curiae consensu et iudicio omnium sub actorum testificatione firmentur, provinciarumque rectoribus eorum nomina, qui ad publici munus officii editi atque obligati fuerint, innotescant. et animadvertant, quicumque nominaverint, ad discrimen suum universa quae illi gesserint redundare. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. * [a 386 d.Vi k.Nov.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.10.72.9pr.: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Modios aeneos atque lapideos cum sextariis atque ponderibus per mansiones singulasque civitates iussimus collocari, ut unusquisque tributarius sub oculis constitutis rerum omnium modis sciat, quid debeat susceptoribus dare : ita ut, si quis susceptorum conditorum modiorum sexagintorumque vel ponderum normam putaverit excedendam, poenam se sciat competentem esse subiturum. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. * [a 386 d.Iiii k.Dec.Constantinopoli honorio np.Et euodio vc.Conss. ]
CJ.10.72.9.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Et submotis, quae contra utilitatem populorum omnium hactenus gesta sunt, frumenti quinquagesimas, hordei quadragesimas, vini et laridi vicesimas susceptoribus dari praecipimus. [a 386 d.Iiii k.Dec.Constantinopoli honorio np.Et euodio vc.Conss. ]
CJ.10.72.9.2: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Humanitatis autem necessitate commoti in armeniae susceptionibus longinquitatis causa frumenti et hordei quadragesimas, vini et laridi quintas decimas dari praecipimus. [a 386 d.Iiii k.Dec.Constantinopoli honorio np.Et euodio vc.Conss. ]
CJ.10.72.10: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Susceptores praesentibus defensoribus et modum iugationis possessorum et species singulas vel earum numerum quantitatemque perscribant. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. * [a 389 d.Iiii k.Dec.Constantinopoli timasio et promoto conss.]
CJ.10.72.11: Imperatores Arcadius, Honorius Securitates semel publicatas et gestis lectas vini susceptoribus imputari et coeptam arcae discussionem volumus in apertum quaesita ratione deduci et omnes publicas securitates quae gestis tenentur a susceptoribus accepto ferri. * arcad. et honor. aa. benigno vic. urb. romae. * [a 400 d.Vi id.Iun.Mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.10.72.12: Imperatores Arcadius, Honorius Si aliquid a susceptore vel tabulario fraudis admissum esse possessor deprehendat, nemo eorum semel in interversione convictus id rursus officium gerat, in quo ante decoxit, etsi rescriptum nostrum elicitum clandestina supplicatione tulerit. * arcad. et honor. aa. pompeiano suo salutem. * [a 400 d.Prid.K.Ian.Mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.10.72.13pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Duos tabularios seu numerarios et susceptores totidem per universas provincias oportere constitui clementia nostra praecepit. * arcad. et honor. aa. lucio com. sacr. larg. * [a 408 d.Vi k.Febr.Basso et philippo conss.]
CJ.10.72.13.1: Imperatores Arcadius, Honorius Scire autem volumus praetorianam amplissimam praefecturam eos, qui aurum largitionale susceperunt, nihil cum arcae ratociniis habere commune, iudices autem provinciarum quinque libris auri multandos et primates officiorum capitali poena plectendos, si hoc non fuerit custoditum. [a 408 d.Vi k.Febr.Basso et philippo conss.]
CJ.10.72.14pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Humilioribus officiis aut extraordinariis oneribus occupari curiales non patimur , ne publica vacillet utilitas. * honor. et theodos. aa. euchario suo salutem. * [a 412 d.Prid.K.Mart.Ravennae honorio viiii et theodosio v aa.Conss. ]
CJ.10.72.14.1: Imperatores Honorius, Theodosius Susceptionem itaque vestium aequius est ab officio proconsulari vel ab his qui in eodem meruerunt sollemniter procurari. horum namque interest huiusmodi explorare rationem et quaerere qualitatem eorum, quorum ad contuendum cura commodior est. neque enim aequum est, ut ad officium lucra, ad curialem susceptionis tantum damna pertineant. [a 412 d.Prid.K.Mart.Ravennae honorio viiii et theodosio v aa.Conss. ]
CJ.10.72.14.2: Imperatores Honorius, Theodosius Hanc igitur ab ordinibus iniuriam submovemus, exceptis his, si qui curialium in officio memorato aut militasse aut militare fuerit deprehensus. [a 412 d.Prid.K.Mart.Ravennae honorio viiii et theodosio v aa.Conss. ]
CJ.10.72.15pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Aurum sive argentum quodcumque a possessore confertur, arcarius vel susceptor accipiat, ita ut provinciae moderator eiusque officium ad crimen suum noverit pertinere, si possessoribus ullum fuerit ex aliqua ponderum iniquitate illatum dispendium. * theodos. et valentin. aa. volusiano pp. * [a 429 d.Iii k.Mart.Ravennae post consulatum felicis et tauri vv.Cc.]
CJ.10.72.15.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Et quidquid ex provinciis ad nostrum dirigetur aerarium, id ad illustres viros aerarii nostri comites ralatione deferatur. [a 429 d.Iii k.Mart.Ravennae post consulatum felicis et tauri vv.Cc.]
CJ.10.73.0. De ponderatoribus et auri illatione.
CJ.10.73.1: Imperator Constantinus Aurum, quod infertur a collatoribus, si quis vel solidos voluerit vel materiam appendere, aequa lance et libramentis paribus suscipiatur. * const. a. ad euphrasium rationalem trium provinciarum. * [a 325 pp.Xiiii k.Aug.Paulino et iuliano conss.]
CJ.10.73.2: Imperator Julianus Quotiens de qualitate solidorum orta fuerit dubitatio, placet quem sermo graecus appellat per singulas civitates constitutum zygostaten, qui pro sua fide atque industria neque fallat neque fallatur, contentionem dirimere. * iul. a. ad mamaertinum pp. * [a 363 d.Viiii k.Mai.Salonae iuliano a.Iiii et sallustio conss.]
CJ.10.74.0. De auri publici prosecutoribus.
CJ.10.74.1pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Auri prosecutores partim nulla praemissa, ut adsolet, prosecutoria aurum praesumunt, partim diutius retentant, quod statim fuerat adsignandum. * honor. et theodos. aa. antehmio pp. * [a 409 d.Xiii k.Aug.Honorio viii et theodosio iii aa.Conss.]
CJ.10.74.1.1: Imperatores Honorius, Theodosius Ideoque censemus, ne quis absque praecepto viri illustris comitis sacrarum largitionum vel coquendum aurum sumat vel capiat deinceps retinendum. [a 409 d.Xiii k.Aug.Honorio viii et theodosio iii aa.Conss.]
CJ.10.75.0. De his quae ex publica collatione illata sunt non usurpandis.
CJ.10.75.1: Imperator Constantinus Nullus iudicum id, quod a re publica ex collatione susceperit, mutui interventione opposita vel invadat vel conetur invadere. * const. a. * [a 325 d.Prid.Non.Mart.Treviris paulino et iuliano conss.]
CJ.10.75.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Nullus penitus ex eo, quod refertur in conditis vel in arca continetur, ad quemlibet titulum usurpet, nisi forte praesumendi facultatem sublimium potestatum iussione perceperit. * grat. valentin. et theodos. aaa. palladio. * [a 382 d.Iii id.April.Constantinopoli antonio et syagrio conss.]
CJ.10.75.3: Imperatores Arcadius, Honorius Sciant iudices nihil sibi ex privatae rei canone vel ex eo, quod ex isdem titulis exegerint, ad necessitates alias transferre licere, nisi malint gravissima severitate suam licentiam coerceri. * arcad. et honor. aa. messalae pp. * [a 399 d.Xvi k.Iun.Mediolani theodoro cons.]
CJ.10.76.0. De auro coronario.
CJ.10.76.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ad collationem auri coronarii placuit neminem absque consuetudine esse cogendum. * grat. valentin. et theodos. aaa. cynegio pp. * [a 384 d.Xv k.Febr.Constantinopoli ricomere et clearcho conss.]
CJ.10.77.0. De irenarchis.
CJ.10.77.1: Imperatores Honorius, Theodosius Irenarchae, qui ad provinciarum tutelam quietis ac pacis per singula territoria faciunt stare concordiam, a decurionibus iudicio praesidum provinciarum idonei nominentur. * honor. et theodos. aa. antehmio pp. * [a 409 d.Viii k.Ian.Constantinopoli honorio viii et theodosio iii aa.Conss.]
CJ.10.78.0. De argenti pretio quod thesauris infertur.
CJ.10.78.1: Imperatores Arcadius, Honorius Iubemus, ut pro argenti summa, quam quis thesauris fuerat illaturus, inferendi auri accipiat facultatem, ita ut pro singulis libris argenti quinos solidos inferat. * arcad. et honor. aa. eutychiano pp. * [a 397 d.Xi k.Mart.Constantinopoli caesario et attico conss.]


















Liber undecimus
CJ.11.1.0. De tollenda lustralis auri collatione.
CJ.11.2.0. De naviculariis seu naucleris publicas species transportantibus.
CJ.11.3.0. De praediis naviculariorum.
CJ.11.4.0. De navibus non excusandis.
CJ.11.5.0. Ne quid oneri publico imponatur.
CJ.11.6.0. De naufragiis.
CJ.11.7.0. De metallariis et metallis et procuratoribus metallorum.
CJ.11.8.0. De murilegulis et gynaeciariis et procuratoribus gynaecii et de monetariis et bastagariis.
CJ.11.9.0. De vestibus holoveris et auratis et de intinctione sacri muricis.
CJ.11.10.0. De fabricensibus.
CJ.11.11.0. De veteris numismatis potestate.
CJ.11.12.0. Nulli licere in frenis et equestribus sellis et in balteis margaritas et smaragdos et hyacinthos aptare et de artificibus palatinis.
CJ.11.13.0. De classicis.
CJ.11.14.0. De decuriis urbis romae.
CJ.11.15.0. De privilegiis corporatorum urbis romae.
CJ.11.16.0. De pistoribus.
CJ.11.17.0. De suariis et susceptoribus vini et ceteris corporatis.
CJ.11.18.0. De collegiatis et chartopratis et nummulariis.
CJ.11.19.0. De studiis liberalibus urbis romae et constantinopolitanae.
CJ.11.20.0. De honoratorum vehiculis.
CJ.11.21.0. De privilegiis urbus constantinopolitanae.
CJ.11.22.0. De metropoli beryto.
CJ.11.23.0. De canone frumentario urbis romae.
CJ.11.24.0. De frumento urbis constantinopolitanae.
CJ.11.25.0. De annonis civilibus.
CJ.11.26.0. De mendicantibus validis.
CJ.11.27.0. De nautis tiberinis.
CJ.11.28.0. De frumento alexandrino.
CJ.11.29.0. De alexandriae primatibus.
CJ.11.30.0. De iure rei publicae.
CJ.11.31.0. De administratione rerum publicarum.
CJ.11.32.0. De vendendis rebus civitatis.
CJ.11.33.0. De debitoribus civitatum.
CJ.11.34.0. De periculo nominatorum.
CJ.11.35.0. De periculo eorum qui pro magistratibus intervenerunt.
CJ.11.36.0. Quo quisque ordine conveniatur.
CJ.11.37.0. Ne quis liber invitus actum rei publicae gerere cogatur.
CJ.11.38.0. Iniuncti muneris sumptus ad omnes collegas pertinere.
CJ.11.39.0. De his qui ex officio quod administraverunt conveniuntur.
CJ.11.40.0. De solutionibus et liberationibus debitorum civitatis.
CJ.11.41.0. De spectaculis et scaenicis et lenonibus.
CJ.11.42.0. De expensis publicorum ludorum.
CJ.11.43.0. De aquaeductu.
CJ.11.44.0. De gladiatoribus penitus tollendis.
CJ.11.45.0. De venatione ferarum.
CJ.11.46.0. De maiuma.
CJ.11.47.0. Ut armorum usus inscio principe interdictus sit.
CJ.11.48.0. De agricolis censitis vel colonis.
CJ.11.49.0. De capitatione civium censibus eximenda.
CJ.11.50.0. In quibus causis coloni censiti dominos accusare possunt.
CJ.11.51.0. De colonis palaestinis.
CJ.11.52.0. De colonis thracensibus.
CJ.11.53.0. De colonis illyricianis.
CJ.11.54.0. Ut nemo ad suum patrocinium suscipiat vicos vel rusticanos eorum.
CJ.11.55.0. Ut rusticani ad nullum obsequium devocentur.
CJ.11.56.0. Non licere metrocomiae habitatoribus loca sua ad extraneum transferre.
CJ.11.57.0. Ut nullus ex vicanis pro alienis debitis vicanorum teneatur.
CJ.11.58.0. De censibus et censitoribus et peraequatoribus et inspectoribus.
CJ.11.59.0. De omni agro deserto et quando steriles fertilibus imponuntur.
CJ.11.60.0. De fundis limitotrophis et terris et paludibus et pascuis limitaneis vel castellorum.
CJ.11.61.0. De pascuis publicis vel privatis.
CJ.11.62.0. De fundis patrimonialibus et saltuensibus et emphyteuticis et eorum conductoribus.
CJ.11.63.0. De mancipiis et colonis patrimonialium et saltuensium et emphyteuticariorum fundorum.
CJ.11.64.0. De fugitivis colonis patrimonialibus et emphyteuticis et saltuensibus.
CJ.11.65.0. De collatione fundorum patrimonialium et emphyteuticorum.
CJ.11.66.0. De fundis rei privatae et saltibus divinae domus.
CJ.11.67.0. De fundis et saltibus rei dominicae.
CJ.11.68.0. De agricolis et mancipiis dominicis vel fiscalibus sive rei privatae.
CJ.11.69.0. De praediis tamiacis et de his qui ex colonis dominicis aliisque liberare condicionis procreantur.
CJ.11.70.0. De diversis praediis urbanis et rusticis templorum et civitatum et omni reditu civili.
CJ.11.71.0. De locatione praediorum civilium vel fiscalium sive templorum sive rei privatae vel dominicae.
CJ.11.72.0. De conductoribus et procuratoribus sive actoribus praediorum fiscalium et domus augustae.
CJ.11.73.0. Quibus ad conductionem praediorum fiscalium accedere non licet.
CJ.11.74.0. De collatione fundorum fiscalium vel rei privatae vel dominicae vel civitatum vel templorum.
CJ.11.75.0. De privilegiis domus augustae vel rei privatae et quarum collationum excusationem habent.
CJ.11.76.0. De grege dominico.
CJ.11.77.0. De palatiis et domibus dominicis.
CJ.11.78.0. De cupressis ex luco daphnensi vel perseis per aegyptum non excidendis vel vendendis.




















CJ.11.1.0.
De tollenda lustralis auri collatione.
CJ.11.2.0. De naviculariis seu naucleris publicas species transportantibus.
CJ.11.2.1: Imperator Constantius Nullam vim oportet navicularios sustinere delegatas species annonarias transferentes nec concussiones perpeti nec aliquod genus incommodi, sed venientes ac remeantes omni securitate potiri: decem auri librarum multa proponenda his, qui eos inquietare temptaverint. * constantius a. et iul. c.Olybrio pu. *[a 357 d.K.Iun.Romae constantio viiii et iuliano c.Ii conss.]
CJ.11.2.2: Imperatores Arcadius, Honorius Comperimus naucleros susceptas species in negotiationis emolumenta convertere. ideoque decernimus, ut intra annum quas susceperint inferant species et securitates reportent, quae etiam diem illationis edoceant, ut intra alterum annum eis reddantur, a quibus species praestitae sunt. * arcad. et honor. aa. eusebio pp. *[a 396 d.X k.Ian.Mediolani arcadio iiii et honorio iii aa.Conss.]
CJ.11.2.3: Imperatores Arcadius, Honorius Ab his, qui in naucleros praedas egerunt, volumus eorum commodis satisfieri. et ideo ne crescat in posterum eorum audacia, sancimus, ut, quicumque in rapinis fuerit deprehensus, poena quadrupli teneatur. * arcad. et honor. aa. flaviano pu. *[a 400 pp.Romae in foro aproniani viiii k.Febr.Stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.2.4: Imperatores Honorius, Theodosius Cum nauarchorum coetus circiter provincias orientis inopia navium tribuaret et investigandae classis obtentu insularum secessus obiret et navigandi opportunitate transacta iudiciorum indignatio sine transvectionis expectaretur effectu, merito celsitudo tua praefecto augustali et insularum praeside conventis alexandrinae et carpathiae classis summates et nonnullos alios naucleros eo professionis adduxit, ut onus frumentarii commeatus, qui per orientales nauarchos ex alexandrinae civitatis conditis consueverat ad sacratissimam urbem transferri, in suam fidem susceptum ad eadem augustissimae urbis horrea comportarent, solaciis pro mercedula praestitis ex tributariae pensitationis immunitate vel ex eo, quod vocatur éphilikoné, nec non etiam aliis, quae tuae cognitionis limavit examen. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. *[a 409 d.Xiiii k.Febr.Honorio viii et theodosio iii aa.Conss.]
CJ.11.2.5: Imperatores Honorius, Theodosius Qui fiscales species suscepit deportandas, si recta navigatione contempta litora devia sectatus eas avertendo distraxerit, capitali poena plectetur. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. *[a 409 d.Xiiii k.Aug.Constantinopoli honorio viii et theodosio iii aa.Conss.]
CJ.11.2.6pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Iudices, qui in portibus dioeceseos suae onusta navigia, cum prosperior flatus invitat, sub praetextu hiemis immorari permiserint, una cum municipibus et corporatis eiusdem loci fortunarum propriarum feriantur dispendiis. * honor. et theodos. aa. faustino pp. *[a 410 d.Xviii k.Sept.Ravennae varane vc.Cons.]
CJ.11.2.6.1: Imperatores Honorius, Theodosius Naucleri praeterea poenam deportationis excipiant, si aliquid fraudis eos admisisse fuerit revelatum.[a 410 d.Xviii k.Sept.Ravennae varane vc.Cons.]
CJ.11.3.0. De praediis naviculariorum.
CJ.11.3.1: Imperatores Valentinianus, Valens Domum etiam mansuetudinis nostrae in his, quae naviculario nomine obnoxia sunt, agnoscere praecipimus debitam functionem. * valentin. et valens aa. aureliano praef. annonae. *[a 367 d.Iii k.Oct.Lupicino et iovino conss.]
CJ.11.3.2pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus In his, quae navicularii vendunt, quoniam intercipere contractum emendi vendendique fas prohibet, emptor navicualrii functionem pro modo portionis comparatae subeat: res enim oneri addicta est, non persona mercatoris. * valentin. et valens et grat. aaa. chiloni procons. africae. *[a 375 d.Iii non.Aug.Post consulatum gratiani a.Iii et equitii vc. ]
CJ.11.3.2.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Neque navicularium iubemus fieri eum, qui aliquid comparavit, sed eam partem quae empta est pro suo modo ac ratione esse munificam: nec enim totum patrimonium ad functionem naviculariam occupandum erit, quod habuerit qui rei exiguae mercator accessit, sed illa portio, quae ab initio navicularii fuit, ad pensionem huiusmodi functionis sola tenenda est, residuo patrimonio, quod ab hoc vinculo liberum est, otioso et immuni servando.[a 375 d.Iii non.Aug.Post consulatum gratiani a.Iii et equitii vc. ]
CJ.11.3.2.2: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Domus vero, quarum cultu decus urbium potius quam fructus adquiritur, ubi a naviculariis veneunt, pro tanto modo ad hanc pensionem obligari placet, quantum habebant emolumentum, cum pecunia mutuarentur.[a 375 d.Iii non.Aug.Post consulatum gratiani a.Iii et equitii vc. ]
CJ.11.3.2.3: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Ubi vero spatia loci et exiguitas nullam habuit pensionem aut extructio, cuius est ardua difficilisque molitio, aut decus sumptuosum, aut, ut est plerumque liberale institutum, habitationem quis suam ornamento urbis adiecit, nolumus munificentiam quae postea addita est improbam licitationem aestimationis excipere: sed vetusta potius loci species et pensio cogitetur quam cultus hodiernus, qui per industriam hominis animosi accessit.[a 375 d.Iii non.Aug.Post consulatum gratiani a.Iii et equitii vc. ]
CJ.11.3.3: Imperatores Arcadius, Honorius Hi, qui fundos naviculariae functioni adscriptos a naviculariis acceperunt quodlibet ad se titulo transeuntes, secundum agri opinionem, quae antiquitus habetur adscripta, naviculariam functionem suscipere cogantur neque eas condiciones sibi aestiment profuturas, quas venditor minus idoneus in se recipit impositas ementis arbitrio: hac tamen ratione servata, ut, si ad minus idoneum fuerit translata possessio, etiam auctores transscripti praedii teneantur obnoxii, sitque hoc in promptu, ut damnis fiscalibus primitus ab idoneis consulatur. * arcad. et honor. aa. messalae pp. *[a 399 d.Xiiii k.Mart.Mediolani theodoro pvc.Cons.]
CJ.11.4.0. De navibus non excusandis.
CJ.11.4.1pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Multi naves suas diversorum nominibus et titulis tuentur. cui fraudi obviantes praecipimus, ut, si quis ad evitationem publicae necessitatis titulum crediderit apponendum, sciat navem esse fisco sociandam. * arcad. et honor. aa. longiniano pp. *[a 406 d.Iii id.Ian.Ravennae arcadio a.Vi et probo conss.]
CJ.11.4.1.1: Imperatores Arcadius, Honorius Nam ut privatos quoque non prohibemus habere navigia, ita fraudi locum esse non sinimus, cum omnes in commune, si necessitas exegerit, conveniat utilitatibus publicis oboedire et subvectionem sine dignitatis privilegio celebrare.[a 406 d.Iii id.Ian.Ravennae arcadio a.Vi et probo conss.]
CJ.11.4.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Iubemus nullam navem ultra duorum milium modiorum capacem ante felicem embolam vel publicarum specierum transvectionem aut privilegio dignitatis aut religionis intuitu aut praerogativa personae publicis utilitatibus excusari posse subtractam: nec si caeleste contra proferatur oraculum, sive adnotatio sit sive divina pragmatica, providentissimae legis regulas oppugnare debebit. * theodos. et valentin. aa. florentio pp. *[a 439 d.Vii id.April.Constantinopoli theodosio a.Xvii et festo conss.]
CJ.11.4.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod etiam in omnibus causis huiusmodi contra ius vel utilitatem publicam in quolibet negotio proferatur, non valeat. quidquid enim in fraudem istius legis quolibet modo fuerit attemptatum, id navigii quod excusatur publicatione corrigimus.[a 439 d.Vii id.April.Constantinopoli theodosio a.Xvii et festo conss.]
CJ.11.5.0. Ne quid oneri publico imponatur.
CJ.11.5.1: Imperatores Arcadius, Honorius Oneri publico sarcinam privatam ne quis imponat nec audeat portitores frumenti ad suscipiendum onus aliqua necessitate compellere. hoc enim facto atque commisso non in dispendium solum atque naufragii damnum tenebitur obligatus, verum etiam publicae coercitionis experietur vigorem. * arcad. et honor. aa. rufino pp. *[a 395 d.V id.Ian.Constantinopoli olybrio et probino conss.]
CJ.11.6.0. De naufragiis.
CJ.11.6.1: Imperator Antoninus Si quando naufragio navis expulsa fuerit ad litus vel si quando reliquam terram attigerit, ad dominos pertineat: fiscus meus sese non interponat. quod enim ius habet fiscus in aliena calamitite, ut de re tam luctuosa compendium sectetur? * ant. a. maximo. *[]
CJ.11.6.2: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Si quis navicularius naufragium sustinuisse adfirmat, provinciae iudicem, eius videlicet, in qua res agitur, adire festinet ac probet apud eum testibus eventum , relatioque ad sublimissimam referatur praefecturam, ita ut intra anni spatium veritate revelata competens dispositio procedat. quod si per neglegentiam praefinitum anni spatium fortasse claudatur, supervacuas serasque interpellationes emenso anno placuit non admitti. * valentin. valens et grat. aaa. ad modestum pp. *[a 372 d.Pp.Bersti non.Iun.Modesto et arintheo conss.]
CJ.11.6.3pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quotiens obruta vel submersa fluctibus navi examen adhibetur competentis iudicis , duorum vel trium nautarum quaestione habita ceteri ab huiusmodi nexu liberentur. quid est enim, quod non abunde intra praefinitum numerum sollers quaesitor inveniat? * grat. valentin. et theodos. aaa. naviculariis afris salutem. *[a 380. d.Viii id.Febr.Triveris gratiano v et theodosio aa.Conss.]
CJ.11.6.3.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Circa magistros navium, quibus est scientia plenior, immoretur: qui si fatali sorte defuerint, in alios inquisitio transferatur.[a 380. d.Viii id.Febr.Triveris gratiano v et theodosio aa.Conss.]
CJ.11.6.3.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Sane si universos violentia tempestatis obruerit, ne veritas lateat, a liberis nautarum sive magistrorum intra iudicia constitutis super eorum quaeratur interitu, quos navicularius naufragio perisse contendit.[a 380. d.Viii id.Febr.Triveris gratiano v et theodosio aa.Conss.]
CJ.11.6.3.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Susceptionis autem necessitas ex kalendis aprilibus in diem kalendarum octobrium mansura servabitur.[a 380. d.Viii id.Febr.Triveris gratiano v et theodosio aa.Conss.]
CJ.11.6.4: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Pro his, quae semel a collatoribus illata naufragiis perierunt, nolumus nobis aliquam cum possessoribus, sive senatores sive privati sint, esse communionem vel aliquid periculi ad eos redundare. * valentin. theodos. et arcad. aaa. tatiano pp. *[a 391 d.Xv k.Aug.Constantinopoli tatiano et symmacho conss.]
CJ.11.6.5pr.: Imperatores Honorius, Theodosius De submersis navibus decernimus, ut levato velo istae causae cognoscantur. et si quisquam de talibus negotiis aliquid accepisse detegitur, iudex, apud quem constiterit, his conquerentibus qui nudantur pro qualitatibus personarum multandi removendi proscribendi habeat potestatem. * honor. et theodos. aa. naviculariis per africam. *[a 412 d.Xvi k.April.Ravennae honorio viiii et theodosio v aa.Conss. ]
CJ.11.6.5.1: Imperatores Honorius, Theodosius Si vero causarum talium cognitores, libelli datione vel planaria interpellatione commoniti intra biennium has causas audire neglexerint, et hoc fuerit tempus elapsum, praeiudicium noceat eatenus cognitori, ut naviculario propter vitium iudicis absoluto mediam oneris eius partem, propter cuius probandam amissionem legitimo dumtaxat tempore cognitio petebatur, iudex cogatur inferre, residuam vero officium eius exsolvat.[a 412 d.Xvi k.April.Ravennae honorio viiii et theodosio v aa.Conss. ]
CJ.11.6.6: Imperatores Honorius, Theodosius Super naufragiorum quae contigerint casibus usitato more habita quaestione si quis calculus modiationis dicatur tempestate maris deperisse, sub tuae sedis auditione nequaquam feratur acceptus, sed haec dispendii iactura in omne naviculariorum concilium, pro rata scilicet contingentis muneris, deferatur. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. *[a 409 d. xiiii k. febr. honorio viii et theodosio iii aa. conss.]
CJ.11.7.0. De metallariis et metallis et procuratoribus metallorum.
CJ.11.7.1pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Perpensa deliberatione duximus sanciendum, ut, quicumque exercitium metallorum vellet adfluere, is labore proprio et sibi et rei publicae commoda compararet. * valentin. et valens aa. ad cresconium com. metallorum. *[a 365 d. iiii id. dec. parisiis valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.7.1.1: Imperatores Valentinianus, Valens Itaque si qui sponte confluxerint, eos laudabilitas, tua octonos scripulos in balluca, quae graece é krusammos é appellatur, cogat exsolvere.[a 365 d. iiii id. dec. parisiis valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.7.1.2: Imperatores Valentinianus, Valens Quidquid autem amplius colligere potuerint, fisco potissimum distragant, a quo competentia ex largitionibus nostris pretia suscipiant.[a 365 d. iiii id. dec. parisiis valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.7.2: Imperatores Valentinianus, Valens Ob metallicum canonem, in quo propria consuetudo retinenda est, quattuordecim unicas ballucae pro singulis libris constat inferri. * valentin. et valens aa. ad germanianum com. sacr. larg. *[a 367 d. vi id. ian. romae lupicino et iovino conss.]
CJ.11.7.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Cuncti, qui per privatorum loca saxorum venam laboriosis effossionibus persequuntur, decimas fisco, decimas etiam domino repraesentent, cetero modo suis desideriis vindicando. * grat. valentin. et theodos. aaa. floro pp. *[a 382 d. iii k. sept. constantinopoli antonio et syagrio conss.]
CJ.11.7.4: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Cum procuratores metallorum intra macedoniam daciam mediterraneam moesiam seu dardaniam soliti ex curialibus ordinari, per quos sollemnis profligatur exactio, simulato hostili metu huic se necessitati subtraxerint, ad implendum munus retrahantur, et nulli deinceps licentia laxetur prius indebitas expetere dignitates, quam subeundam procurationem fideli sollertique exactione compleverint. * grat. valentin. et theodos. aaa. eusignio pp. *[a 386 d. iiii k. aug. mediolani honorio np. et euodio conss.]
CJ.11.7.5: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Per annos singulos septeni per hominem scripuli largitionibus inferantur ab aurilegulis, non solum in pontica dioecesi, verum etiam in asiana. * valentin. theodos. et arcad. aaa. romulo com. sacr. larg. *[a 392 d. xi k. mart. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.11.7.6: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quosdam operta humo esse saxa dicentes id agere cognovimus, ut defossis in altum cuniculis alienarum aedium fundamenta labefactent. qua de re, si quando huiusmodi marmora sub aedificiis latere dicantur, perquirendi eadem copia denegetur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. paterno. *[a 393 d. xvii k. april. constantinopoli theodosio a. iii et abundantio conss.]
CJ.11.7.7: Imperator Theodosius Metallarii sive metallariae, qui quaeve ea regione deserta, ex qua videntur oriundi vel oriundae, ad externa migraverint, indubitanter sine ulla temporis praescriptione ad propriae originis stirpem laremque una cum sua subole revocentur, et quos domus nostrae secreta retineant. sciant autem nullum exinde praeiudicium fisco esse generandum, etiamsi is, quem metallicum esse constiterit, privatis censibus suum nomen indiderit. * theodos. a. maximino com. sacr. larg. *[a 424 d. v id. iul. constantinopoli victore vc. cons.]
CJ.11.8.0. De murilegulis et gynaeciariis et procuratoribus gynaecii et de monetariis et bastagariis.
CJ.11.8.1: Imperator Constantinus Monetarios in sua semper durare condicione oportet nec dignitatis cuiuscumque privilegio ab huiusmodi condicione liberari. * constant. a. ad bithynos. *[a 317 d. xii k. aug. gallicano et basso conss.]
CJ.11.8.2: Imperator Constantinus Procuratores rei privatae baphii et gynaecii, per quos et privata nostra substantia tenuatur et species in gynaeciis confectae corrumpuntur, in baphyiis etiam admixta temeratio naevum adducit inquinatae adluvionis, suffragiis abstineant, per quae memoratas administrationes adipiscuntur, vel, si contra hoc fecerint, gladio feriantur. * const. a. ad felicem. *[a 333 d.... k. nov. aquil. dalmatio et zenophilo conss.]
CJ.11.8.3: Imperatores Valentinianus, Valens Ingenuae mulieres, quae se gynaeciariis sociaverint, si conventae denuntiatione sollemni splendorem generis contuberniorum vilitati praeferre noluerint, suorum maritorum condicione teneantur. * valentin. et valens aa. ad germanum consularem. *[a 365 d. iiii k. iul. mediolani valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.8.4: Imperatores Valentinianus, Valens Quod ad praesens remedium pertinet, quintum animal bastagariis pro reparatione praebeatur. * valentin. et valens aa. ad auxonium pp. *[a 368 d. id. dec. marcianopoli valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.8.5: Imperatores Valentinianus, Valens Qui aliquem ex familiis gynaecii in latebris habere comperti sunt, quinque librarum auri damno subicientur. * valentin. et valens aa. et grat. a. ad philematium com. sacr. larg.*[a 372 d. xii k. sept. ciliciae modesto et arintheo conss.]
CJ.11.8.6: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Qui textrini nostri mancipia occultatione celaverit, ternis libris auri pro singulorum hominum suppressione plectetur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad eucherium. *[a 380 pp. karthagine iii k. mart. post consulatum ausonii et olybrii.]
CJ.11.8.7pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Edicimus, ne qua mulier splendidioris gradus monetarii adhaerens consortio decus nativae libertatis amittat. quod si quam ab hac praeceptione statutum nostrae perennitatis abduxerit, ea vel legitima admonita conventione discedat vel, si complexui monetarii putaverit inhaerendum, non ambigat se et liberis praeiudicaturam et eius condicioni esse nectendam. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad hesperium pp. *[a 380 d. prid. id. mart. aquileiae post consulatum ausonii et olybrii.]
CJ.11.8.7.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si qua vero originaria seu colonaria possessionis alienae ignaro domino seu sciente monetario adsociabitur, ii conventi mox iuri agrorum debitas personas retrahere festinent vel de cetero sciant repetendi facultatem silentii sui coniventia perdidisse.[a 380 d. prid. id. mart. aquileiae post consulatum ausonii et olybrii.]
CJ.11.8.7.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Sed ut monetario nullam extraneam necti volumus, ita et monetario patre susceptas prohibemus extraneis copulari.[a 380 d. prid. id. mart. aquileiae post consulatum ausonii et olybrii.]
CJ.11.8.8: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Aeternam fiximus legem, ne umquam bastagariis militiam vel suam deserere liceat vel aliam, antequam eam impleverint, subreptiva impetratione temptare. ]
* grat. valentin. et theodos. aaa. trifolio com. sacr. larg. *[a 384 d.Viiii k.Aug.Heracleae ricomere et clearcho conss.]
CJ.11.8.9: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Si quis naviculam functioni muricis et legendis conchyllis deputatam ausus fuerit usurpare, duarum librarum auri illatione teneatur. * grat. valentin. theodos. et arcad. aaaa. ad principium pp. *[a 385 d.Vi k.Oct.Aquileiae arcadio a.Et bautone cosss.]
CJ.11.8.10: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Lotas in posterum sericoblattae et metaxae huiusmodi species inferri praecipimus : viginti librarum auri condemnatione proposita his, qui scrinium canonum tractant, prioribus etiam cuiuscumque officii, si statuta caelestia a quodam passi fuerint temerari. * arcad. honor. et theodos. aaa. philometori com. sacr. larg. *[a 406 d.V k.Iul.Constantinopoli arcadio a.Vi et probo conss.]
CJ.11.8.11pr.: Imperator Theodosius Murileguli, qui relicto atque despecto propriae condicionis officio vetitis se infulis dignitatum et cingulis penitus denegatis munisse dicuntur, ad propriae artis et originis vincula revocentur. * theodos. a. et valentin. c.Maximino com. sacr. larg. *[a 424 d.Xvii k.Nov.Constantinopoli voctore cons.]
CJ.11.8.11.1: Imperator Theodosius Ab illis autem, qui rebus eorum videntur inhiasse, quos in sua origine permanere et sollemnibus ministeriis inservire manifestum est, omnia quaecumque constiterit ex quocumque titulo possessa antiquis possessoribus restituantur.[a 424 d.Xvii k.Nov.Constantinopoli voctore cons.]
CJ.11.8.11.2: Imperator Theodosius Quod si alienigenae detentatores oneribus condicionis externae maluerint subiacere quam restituere facultates, et futura deinceps agnoscant munia sibi esse subeunda et de praeterito, si qua ipsis possidentibus reliqua colliguntur, a semet ipsis sciant sine aliqua excusatione solvenda.[a 424 d.Xvii k.Nov.Constantinopoli voctore cons.]
CJ.11.8.12: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ii, qui ex filiabus murilegulorum et alienae originis patribus sunt vel fuerint procreati, iura maternae condicionis agnoscant. * theodos. a.Et valentin. c.Maximino com. sacr. larg. *[a 425 d.Viiii k.Iun.Theodosio a.Xi et valentiniano c.Conss.]
CJ.11.8.13: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si quis ex corpore gynaeciariorum vel linteariorum vel linyphariorum monetariorumve aut murilegulorum vel aliorum similium ad divinas largitiones nexu sanguinis pertinentium voluerit posthac de suo collegio liberari, non quoscumque nec facile in locum proprium, freti dextrae triumphalis absolutione, substituant, sed eos, quos omnibus idoneos modis sub ipsis quodammodo amplissimae tuae sedis obtutibus approbaverint: ita tamen, ut is, qui ab huiusmodi condicione iuxta formam caelitus datam beneficio principali fuerit absolutus, universi generis sui prosapiam in functione memorati corporis permanentem cum omnibus eius qui absolvitur rebus obnoxiam largitionibus sacris futuram esse non dubitet. * theodos. et valentin. aa. acacio com. sacr. larg. *[a 426 d.Vii k.Mart.Constantinopoli the odosio xii et valentiniano ii aa.Conss.]
CJ.11.8.14: Imperatores Theodosius, Valentinianus Privatae vel linteae vestis magistri, thesaurorum praepositi vel baphiorum ac textrinorum procuratores ceterique, quibus huiusmodi sollicitudo committitur, non ante ad rem sacri aerarii procurandam permittantur accedere, quam satisdationibus dignis eorum administratio roboretur: scituri nec prosecutorias quidem sacras posthac sibimet postulandas. * theodos. et valentin. aa. acacio com. sacr. larg. *[a 426 ]
CJ.11.8.15: Imperatores Theodosius, Valentinianus Qui aut patre conchyliolegulo geniti probabuntur aut matre, memoratae adscriptioni obnoxios se esse non ambigant. * theodos. et valentin. aa. valerio com. sacr. larg. *[a 427 d.X k.April.Constantinopoli hierio et ardabure conss.]
CJ.11.9.0. De vestibus holoveris et auratis et de intinctione sacri muricis.
CJ.11.9.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Auratas ac sericas paragaudas auro intextas viriles privatis usibus contexere conficereque prohibemus et a gynaeciariis tantum nostris fieri praecipimus. * valentin. valens et grat. aaa. archelao com. sacr. larg. *[a 369 d.V non.Iul.Nebiodumi acc.Xv k.Aug.Marcianopoli valentiniano np.Et victore conss.]
CJ.11.9.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Nemo vir auratas habeat aut in tunicis aut in lineis paragaudas, nisi ii tantummodo, quibus hoc propter imperiale ministerium concessum est. non enim levi animadversione plectetur, quisquis vetito se et indebito non abdicaverit indumento. * grat. valentin. et theodos. aaa. floro pp. *[a 382 d.Iii k.April.Constantinopoli antonio et suagrio conss.]
CJ.11.9.3: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Vellera adulterino colore fucata in speciem sacri muricis tingere non sinimus nec tinctum cum rhodino prius sericum alio postea colore fucari, cum de albo omnium colorum tingendi copia non negetur: nam capitalem poenam illicita temptantes suscipient. * theodos. arcad. et honor. aaa. *[a xxx ]
CJ.11.9.4pr.: Imperator Theodosius Temperent universi, cuiuscumque sint sexus dignitatis artis professionis et generis, ab huiusmodi speciei possessione, quae soli principi eiusque domui dedicatur. * theodos. a. maxinino com. sacr. larg. *[a 424 d.Xvii k.Febr.Constantinopoli victore vc.Cons.]
CJ.11.9.4.1: Imperator Theodosius Nec pallia tunicasque domi quis sericas contexat aut faciat, quae tincta conchylio nullius alterius permixtione subtexta sunt.[a 424 d.Xvii k.Febr.Constantinopoli victore vc.Cons.]
CJ.11.9.4.2: Imperator Theodosius Proferantur ex aedibus tradanturque tunicae et pallia ex omni parte texturae cruore infecta conchylii. nulla stamina subtextantur tincta conchylio, nec eiusdem infectionis arguto pectine solidanda fila decurrant. reddenda aerario holovera vestimenta virilia protinus offerantur.[a 424 d.Xvii k.Febr.Constantinopoli victore vc.Cons.]
CJ.11.9.4.3: Imperator Theodosius Nec est, ut quisquam de abiurato pretio conqueratur, quia sufficit calcatae legis impunitas.[a 424 d.Xvii k.Febr.Constantinopoli victore vc.Cons.]
CJ.11.9.4.4: Imperator Theodosius Ne quis vero nunc huiusmodi suppressione in laqueos novae constitutionis incurrat: alioquin ad similitudinem laesae maiestatis periculum sustinebit.[a 424 d.Xvii k.Febr.Constantinopoli victore vc.Cons.]
CJ.11.9.5: Imperatores Theodosius, Valentinianus Purpurae nundinas, licet innumeris sint constitutionibus prohibitae, recenti quoque interminatione vetamus. et ideo septimum de scrinio exceptorum, sextum de scrinio canonum, quintum de scrinio tabulariorum ad baphia phoenices per certum tempus mitti praecipimus, ut fraus omnis eorum prohibeatur sollertia timentium, ne quaesitis longo sudore stipendiis careant: etiam viginti librarum auri condemnatione proposita. * theodos. et valentin. aa. apollonio com. sacr. larg. *[a 436 d.Viii id.Mart.Constantinopoli isidoro et senatore conss.]
CJ.11.10.0. De fabricensibus.
CJ.11.10.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Omnibus fabricis non pecunias pro speciebus, sed ipsas species sine dilatione inferri praecipimus, ut venae nobilis et quae facile deducatur ignibus seu liquescat ferri materies praebeatur, quo promptius adempta fraudibus facultate commodo publico consulatur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. tatiano pp. *[a 388 d xv k.Nov.Theodosio a.Ii et cynegio cosss.]
CJ.11.10.2: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Primicerium fabricae post biennium non solum vacatione, verum etiam honore donari praecipimus, ita ut inter protectores eiusdem fabricae per biennium adoraturus aeternitatem nostram suo quisque tempore dirigatur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. rufino mag. off. *[a 390 d.Viii id.Mart.Mediolani valentiniano a.Iiii et neoterio conss.]
CJ.11.10.3: Imperatores Arcadius, Honorius Stigmata, hoc est nota publica fabricensium brachiis ad imitationem tironum infligatur, ut hoc modo saltem possint latitantes agnosci ( his, qui eos susceperint vel eorum liberos, sine dubio fabricae vindicandis) et qui subreptione quadam declinandi operis ad publicae cuiuslibet sacramenta militiae transierunt. * arcad. et honor. aa. osio mag. off. *[a 398 d.Xviii k.Ian.Constantinopoli honorio a.Iiii et eutychiano conss.]
CJ.11.10.4pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Si quis consortium fabricensium crediderit eligendum, in ea urbe, qua natus est vel in qua domicilium collocavit, his quorum interest convocatis primitus acta conficiat, sese doceat non avo non patre curiali progenitum, nihil ordini civitatis debere, nulli se civico muneri obnoxium, atque ita demum gestis confectis vel apud moderatorem provinciae vel si is absit apud defensorem civitatis, ad militiam quam optaverit suscipiatur. * honor. et theodos. aa. antehmio pp. *[a 412 d.Xv k.Iun.Constantinopoli honorio viiii et theodosio v aa.Conss.]
CJ.11.10.4.1: Imperatores Honorius, Theodosius Quod si absque hac cautione quispiam ad fabricensium consortium obrepserit, sciat se ad ordinis cui debetur patriaque suae munera esse reducendum, ita ut nulla eum nec temporis nec stipendiorum praerogativa defendat.[a 412 d.Xv k.Iun.Constantinopoli honorio viiii et theodosio v aa.Conss.]
CJ.11.10.5pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Iure provisum est fabricenses artibus propriis inservire, ut exhaustis laboribus immorentur cum subole professioni, cui nati sunt. * theodos. et valentin. aa. aureliano com. rer. privat. *[a 439 d. prid. non. nov. constantinopoli theodosio a. xvii et festo conss.]
CJ.11.10.5.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Denique quod ab uno committitur, totius delinquitur periculo numeri, ut constricti nominationibus suis sociorum actibus quandam speculam gerant, et unius damnum ad omnium transit dispendium.[a 439 d. prid. non. nov. constantinopoli theodosio a. xvii et festo conss.]
CJ.11.10.5.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Universi itaque, velut in corpore unius formae, unius decoctionis, si ita res tulerit, respondere cogentur.[a 439 d. prid. non. nov. constantinopoli theodosio a. xvii et festo conss.]
CJ.11.10.6: Imperatores Leo, Anthemius Eos, qui inter fabricenses sacrae fabricae sociati sunt, vel eorum uxores aut filios, qui itidem inter fabricenses militare dicuntur, non alibi pulsare volentibus respondere praecipimus, nisi in iudicio tuae sublimitatis, ad cuius iurisdictionem potestatemque pertinent: nec eos post stipendiorum finem militiae super civilibus vel curialibus muneribus, quibus nullo modo subiacere monstrantur, a viris clarissimis rectoribus provinciarum vel eorum officiis praeter licitum inquietari. * leo et anthem. aa. euphemio mag. off. *[a xxx ]
CJ.11.10.7pr.: Imperatores Leo, Anthemius Nullus fabricensium conductioni vel administrationi vel agriculturae alienarum rerum se posthac immiscere conetur: dominis quidem, si qui contra haec statuta meae pietatis venire ausi fuerint, res vel praedia, quae scientes quod fabricenses sunt isdem fabricensibus ministranda commiserint, amissuris, fabricensibus vero gravissime coercitis post facultatum suarum amissionem perpetua exilii poena et animadversione retinendis. * leo et anthem. aa. euphemio mag. off. *[a xxx ]
CJ.11.10.7.1: Imperatores Leo, Anthemius Quotiens sane in translatione armorum angariae necessariae fuerint, sublimitas tua litteras ad eminentissimam iubeat dirigi praefecturam et numerum ei armorum et ex quo loco transferenda sunt indicare, ut continuo super praebendis angariis pro numero eorum quae transferuntur armorum praeceptione sua viros clarissimos provinciae moderatores conveniat, ut secundum missam a sublimitate tua notitiam naves vel angariae confestim de publico praebeantur.[a xxx ]
CJ.11.10.7.2: Imperatores Leo, Anthemius Quod si aliqua tarditas vel neglegentia post datas a sublimitate tua ad eminentissimam praefecturam litteras in destinandis auctoritatibus amplissimae sedis intercesserit et ex hoc armorum transvectio fuerit impedita, quinquaginta libris auri tam numerarium pro tempore officii eiusdem amplissimae sedis quam alios quorum interest condemnari praecipimus eamque auri quantitatem protinus exactam fisci viribus adgregari: multa praeterea triginta librarum auri proposita tam viris clarissimis qui provincias regunt quam eorum apparitionibus, si coniventibus his armorum subvectio tarditate aliqua fuerit praepedita.[a xxx ]
CJ.11.11.0. De veteris numismatis potestate.
CJ.11.11.1: Imperatores Valentinianus, Valens Solidos veterum principum veneratione formatos ita tradi ac suscipi ab ementibus et distrahentibus iubemus, ut nihil omnino refragationis oriatur, modo ut debiti ponderis sint et speciei probae: scituris universis, qui aliter fecerint, haud leviter in se vindicandum. * valentin. et valens aa. germano pp. *[a xxx ]
CJ.11.11.2: Imperatores Valentinianus, Valens Pro imminutione, quae in aestimatione solidi forte tractatur, omnium quoque specierum pretia decrescere oportet. * valentin. et valens aa. et grat. a. ad iulianum pp. *[a xxx ]
CJ.11.11.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Universos auctoritas tua proposito edicto commoneat obryziacorum omnium solidorum uniforme pretium postulare, scilicet capitali supplicio puniendo, qui vel iussa nostrae maiestatis avaritiae caecitate contempserit, vel aeternales vultus, dum fraudibus studet, duxerit viliores. * grat. valentin. et theodos. aaa. arintheo pp. *[a xxx ]
CJ.11.12.0. Nulli licere in frenis et equestribus sellis et in balteis margaritas et smaragdos et hyacinthos aptare et de artificibus palatinis.
CJ.11.12.1pr.: Imperator Leo Nulli prorsus liceat in frenis et equestribus sellis vel in balteis suis margaritas et smaragdos et hyacinthos aptare posthac vel inserere. aliis autem gemmis frena et equestres sellas et balteos suos privatos exornare permittimus. de curcumis vero omnem prorsus qualiumcumque gemmarum habitum praecipimus submoveri. fibulis quoque in chlamydibus his utantur, quae solo auro et arte pretiosae sunt. si quis autem contra interdictum pietatis meae fecerit, sciat se continuo quinquaginta libris auri esse multandum. * leo a. leontico. *[a xxx ]
CJ.11.12.1.1: Imperator Leo Nulli praeterea privatorum liceat ( exceptis scilicet ornamentis matronalibus et tam muliebrium quam virilium anulorum habitu) aliquid ex auro et gemmis quod ad cultum et ornatum imperatorium pertinet facere neque illud sub hoc colore et praetextu praeparare, quod velit clementiae principali velut aliquod munus offerre: pietas enim mea huiusmodi dona non expetit neque regium sibi offerri a privatis cultum requirit.[a xxx ]
CJ.11.12.1.2: Imperator Leo Sane si quis posthac aliquid contra vetitum huiusmodi sanctionis effecerit et offerenda clementiae meae ornamenta, quae usibus regiis deputata sunt, gemmis auroque decorata ausus fuerit praeparare, centum librarum auri condemnatione sciat se esse feriendum, capitali quoque subdendum esse supplicio: ornamenta enim regia intra aulam meam fieri a palatinis artificibus debent, non passim in privatis domibus vel officiis parari.[a xxx ]
CJ.11.12.1.3: Imperator Leo Unde summa severitate sancimus, ut quod in cultu ornatuque nostro sacrum et adoptabile est, id facere temeritas privata non audeat.[a xxx ]
CJ.11.12.1.4: Imperator Leo Si quis sane contra vetitum tranquillitatis meae aliquid fecerit, definitam superius multam ab his per officia palatinorum exigi et sacris largitionibus nostris iubemus inferri.[a xxx ]
CJ.11.13.0. De classicis.
CJ.11.13.1: Imperatores Valentinianus, Valens Classem seleucenam aliasque universas ad officium, quod magnitudini tuae obsequitur, volumus pertinere, ut classicorum numerus ex incensitis vel adcrescentibus compleatur et seleucena ad auxilium purgandi orontis aliasque necessitates orientis comiti deputetur. * valentin. et valens aa. auxonio pp. *[a 369 data indictione xii]
CJ.11.14.0. De decuriis urbis romae.
CJ.11.14.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Si quis decurialem de auferendis privilegiis putaverit lite pulsandum, intellegat se decuriae interpellare debere iudicem. * valentin. theodos. et arcad. aaa. ad trifolium pp. *[a 389 d. xiiii k. febr. mediolani timasio et promoto conss.]
CJ.11.14.2pr.: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Leges tam a superioribus principibus quam a divo parente nostro conditas nostra auctoritate firmamus. * arcad. honor. et theodos. aaa. exsuperantio iulio et ceteris decurialib.*[a 404 d.Viii id.Iul.Romae honorio a.Vi et aristaeneto conss.]
CJ.11.14.2.1: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Singulos itaque iudices scire volumus, ne quis huic collegio iniuriis corporalibus temptet notam atterere neque ab his commodis, quae rationibus approbantur, audeat sperare. huic enim collegio volumus antiquam privilegiorum praerogativam servari.[a 404 d.Viii id.Iul.Romae honorio a.Vi et aristaeneto conss.]
CJ.11.15.0. De privilegiis corporatorum urbis romae.
CJ.11.15.1pr.: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Nulli sit liberum, nulli permissum, ut novum aliquid urbis incolae in urbe sustineant, sed in honorem aeternae urbis coproratis indulta suffragia valere praecipimus. * valentin. theodos. et arcad. aaa. ad alypium pu. *[a 391 d.Prid.Id.Iul.Aquileiae tatiano et symmacho conss.]
CJ.11.15.1.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Cura autem rectorum provinciarum corporati urbis romae, qui in peregrina transgressi sunt, redire cogantur, ut servire possint functionibus, quas imposuit antiqua sollemnitas.[a 391 d.Prid.Id.Iul.Aquileiae tatiano et symmacho conss.]
CJ.11.16.0. De pistoribus.
CJ.11.16.1pr.: Imperator Leo Quicumque ex mancipibus comitis horreorum dignitatem et officium vel ambitione vel gratia vel pecunia seu quolibet alio modo posthac fuerit adsecutus, exutus dignitate, quam contra interdictum nostrae serenitatis adeptus est, multatus etiam viginti libris auri ad mancipum denuo consortium collegiumque revocetur. * leo a. viviano pp. *[a 457-465 ]
CJ.11.16.1.1: Imperator Leo Omne etiam speciale beneficium, quocumque modo contra hanc sanctionem fuerit impetratum, penitus conquiescat.[a 457-465 ]
CJ.11.17.0. De suariis et susceptoribus vini et ceteris corporatis.
CJ.11.17.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Porcinarii urbis aeternae cum pervilegem laborem populi romani commodis exhibeant, sordidis semper muneribus liberentur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. ad albinum pu. *[a 389 d.Viii k.Sept.Romae timasio et promoto conss.]
CJ.11.17.2: Imperatores Arcadius, Honorius Quicumque ex corporibus suariorum sive excipiendae necessitate litis adstrictus seu inferendae voluntate spontanea provocatus iudicium voluerit experiri, fori urbani auditorium praestoletur. * arcad. et honor. aa. florentino pu. *[a 395-397 ]
CJ.11.18.0. De collegiatis et chartopratis et nummulariis.
CJ.11.18.1pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Qui sub praetextu decanorum seu collegiatorum, cum id munus non impleant, aliis se muneribus conantur subtrahere, eorum fraudibus credidimus obviandum, ne quis sub specie muneris, quod minus exsequitur, alterius muneris oneribus relevetur, ne argentariorum vel nummulariorum munera declinentur ab his, qui dici tantum collegiati vel decani festinant. * theodos. et valentin. aa. cyro pu. *[a 439 d.X k.April.Theodosio xvii et festo conss.]
CJ.11.18.1.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ideoque si quis eorum sub nudae appellationis velamine collegiatum se seu decanum appellat, sciat pro se alium subrogandum, qui praedicto muneri sufficiens approbatur, subrogatione videlicet memoratorum vel eorum qui moriuntur primatum eius qui subrogatur admisso iudicio.[a 439 d.X k.April.Theodosio xvii et festo conss.]
CJ.11.18.1.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod autem supra numerum, qui encautis brevibus continetur, nemo se quolibet patrocinio vel cuiuslibet adsumpta potentia debeat excusare, hoc nostrae est serenitatis censere, tuae sublimitatis tuique officii cautius observare.[a 439 d.X k.April.Theodosio xvii et festo conss.]
CJ.11.18.1.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Hoc inter omnes aequa lance servari praecipimus, nullo divinae domus patrocinio, nullo sacrosanctarum ecclesiarum reverentia, nullo qualibet vel cuiuslibet se potentia excusante.[a 439 d.X k.April.Theodosio xvii et festo conss.]
CJ.11.18.1.4: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sed ne tantum circa munera relevanda supplicibus consuluisse noscamur, illud etiam dicendum observandumque esse censemus, ut chartae venditio, quae de provinciis ad corporatos supplicum per innovationem translata est, primae constitutionis terminis concludatur, hoc est, quod initio dispositionis constitutum est, id in posterum nulla addita novatione servetur.[a 439 d.X k.April.Theodosio xvii et festo conss.]
CJ.11.19.0. De studiis liberalibus urbis romae et constantinopolitanae.
CJ.11.19.1pr.: Imperator Theodosius Universos, qui usurpantes sibi nomina magistrorum in publicis magistrationibus cellulisque collectos undecumque discipulos circumferre consuerunt, ab ostentatione vulgari praecipimus amoveri, ita ut, si qui eorum post emissos divinae sanctionis adfatus quae prohibemus atque damnamus iterum forte temptaverit, non solum eius quam meretur infamiae notam subeat, verum etiam pellendum se ex ipsa ubi versatur illicite urbe cognoscat. * theodos. a. et valentin. c. constantio pu. *[a 425 d.Iii j.Mart.Constantinopoli theodosio a.Xi et valentiniano conss.]
CJ.11.19.1.1: Imperator Theodosius Illos vero, qui intra plurimorum domus eadem exercere privatim studia consueverunt, si ipsis tantummodo discipulis vacare maluerint, quos intra parietes domesticos docent, nulla huiusmodi interminatione prohibemus: sin autem ex eorum numero fuerint, qui videntur intra capitolii auditorium constituti, ii omnibus modis privatarum aedium studia sibi interdicta esse cognoscant, scituri, quod, si adversus caelestia statuta facientes fuerint deprehensi, nihil penitus ex illis privilegiis consequantur, quae his, qui in capitolio tantum docere praecepti sunt, merito deferuntur.[a 425 d.Iii j.Mart.Constantinopoli theodosio a.Xi et valentiniano conss.]
CJ.11.19.1.2: Imperator Theodosius Habeat igitur auditorium specialiter nostrum in his primum, quos romanae eloquentiae doctrina commendat, oratores quidem tres numero, decem vero grammaticos: in his etiam, qui facundia graecitatis pollere noscuntur, quinque numero sint sophistae et grammatici aeque decem.[a 425 d.Iii j.Mart.Constantinopoli theodosio a.Xi et valentiniano conss.]
CJ.11.19.1.3: Imperator Theodosius Et quoniam non his artibus tantum adulescentiam gloriosam optamus institui, profundioris quoque scientiae atque doctrinae memoratis magistris sociamus auctores.[a 425 d.Iii j.Mart.Constantinopoli theodosio a.Xi et valentiniano conss.]
CJ.11.19.1.4: Imperator Theodosius Unum igitur adiungi ceteris volumus, qui philosophiae arcana rimetur, duo quoque , qui iuris ac legum voluntates pandant, ita ut unicuique loca specialiter deputata adsignari faciat tua sublimitas, ne discipuli sibi invicem possint obstrepere vel magistri, neve linguarum confusio permixta vel vocum aures quorundam aut mentes a studio litterarum avertat.[a 425 d.Iii j.Mart.Constantinopoli theodosio a.Xi et valentiniano conss.]
CJ.11.20.0. De honoratorum vehiculis.
CJ.11.20.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Omnes honorati seu civilium seu militarium vehiculis dignitatis suae, id est carrucis, intra urbem sacratissimi nominis semper utantur. * grat. valentin. et theodos. aaa. nebridio pu. *[a 386 d.Iii k.Febr.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.11.21.0. De privilegiis urbus constantinopolitanae.
CJ.11.21.1: Imperatores Honorius, Theodosius Urbs constantinopolitana non solum iuris italici, sed etiam ipsius romae veteris praerogativa laetetur. * honor. et theodos. aa. philippo pp. illyrici. *[a 421 d.Prid.Id.Iul.Eustathio et agricola conss.]
CJ.11.22.0. De metropoli beryto.
CJ.11.22.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Propter multas iustasque causas metropolitano nomine ac dignitate berytum decernimus exornandum iam suis virtutibus coronatam. igitur haec quoque metropolitanam habeat dignitatem. tyro nihil de iure suo derogatur. sit illa mater provinciae maiorum nostrorum beneficio, haec nostro, et utraque dignitate simili perfruatur. * theodos. et valentin. aa. hormisdae pp. *[a 448-450 ]
CJ.11.23.0. De canone frumentario urbis romae.
CJ.11.23.1: Imperatores Valentinianus, Valens Nautici apud praesidum vel magistratuum acta confiteantur incorruptas species suscepisse, eorumque, apud quos deponitur ista testatio, praesens adspectus probet nihil in his esse vitii. quod eo tempore, quo ad sacrae urbis portum pervenit , praefecturam iugiter observare praeceptum est. * valentin. et valens aa. ad iulianum praef. annonae. *[a 366 d.Xviii k.Iul.Remis gratiano a.Et dagalaifo conss.]
CJ.11.23.2: Imperatores Arcadius, Honorius Si quid frumenti vel olei urbicarii canonis remissione indultum est speciali beneficio, contra commodum publicum elicita non valeant. * arcad. et honor. aa. ad senatum et pop. *[a 397 d.Xvii k.Mai.Mediolani caesario et attico conss.]
CJ.11.23.3pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Neminem patimur in mutando canone urbis romae nostrae clementiae beneficium postulare: sed etiam ea rescripta, quae quoquo modo potuerint impetrari, suscipi non sinimus. eos vero, qui contra haec fecerint, in duplum retinendos esse decernimus. * arcad. et honor. aa. messalae pp. *[a 399 d.Prid.Non.Sept.Altino theodoro vc.Cons.]
CJ.11.23.3.1: Imperatores Arcadius, Honorius Vicarios quin etiam ceterosque iudices, nisi deinceps ab usurpatione urbicarii canonis abstineant, deportationis poena detineri, primates officiorum capitali supplicio subiugari perpetua auctoritate sancimus.[a 399 d.Prid.Non.Sept.Altino theodoro vc.Cons.]
CJ.11.24.0. De frumento urbis constantinopolitanae.
CJ.11.24.1: Imperatores Honorius, Theodosius Nulli, ne divinae quidem domui nostrae frumentum de horreis publicis pro annona penitus praebeatur, sed integer canon mancipibus consignetur, annona in pane cocto domibus exhibenda. ita enim debet canon ab inclitae memoriae constantino praestitus nec non a divo pietatis meae avo theodosio auctus expendi, quoniam crescit inopia, si frumenta, quae pro annona tribuuntur, ad usus alios deputata cogentur sibi de publico emere, quae aliis vendere potuissent. * honor. et theodos. aa. urso pu. *[a 416 d. x k. aug. constantinopoli theodosio a. vii et palladio conss.]
CJ.11.24.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Auri statuta quantitas ad coemptionem frumentariam sit perpetuo dedicata, nec liceat cuiquam postea administratione urbicariae potestatis percepta aliquid ex eadem summa minuere vel ad quoscumque alios usus convertere: sed sub gestorum testificatione certum fiat, et quod mancipibus mutui nomine datum est et quod ab isdem sit excepta omni concussione solvendum. * theodos. et valentin. aa. leontio pu. *[a 434 d. v k. dec. constantinopoli areobindo et aspare conss.]
CJ.11.24.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Eum autem, qui hanc formam ausus fuerit inquinare, quantitatem, in qua suam calliditatem exercuerit, in duplum redhibere iubemus, et quidquid ex praedicta ratione adcreverit, ad cumulum eiusdem auri quantitatis et frumentarii tituli fomitem redundare, legisque huius tenorem aeneis tabulis incidi.[a 434 d. v k. dec. constantinopoli areobindo et aspare conss.]
CJ.11.25.0. De annonis civilibus.
CJ.11.25.1pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Annonas publicas non tam titulis dignitatum quam singulorum viritim meritis attributas divi constantini liberalitate sat claruit. * theodos. arcad. et honor. aaa. proculo pu. *[a 392 d. vii k. iul. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.11.25.1.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Ideoque nihil ex his scholarum nomine vindicetur, sed pro uniuscuiusque merito quae sunt concessa serventur, ut, quicumque perceptarum annonarum emolumenta vel in heredes proprios iure sanguinis transfuderunt vel in extraneos distractionis titulo transscripserunt, maneat, quod gestum est vel hereditatis merito vel alienationis arbitrio.[a 392 d. vii k. iul. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.11.25.2pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Centum viginti quinque modios frumenti praeter solitum canonem per singulos dies de praesenti sexta indictione ex die kalendarum ianuariarum nomine parapeteumatis de horreis publicis huius almae urbis insita nostrae pietatis liberalitate tribuimus, datis sacris apicibus ad sublimissimam quoque per orientem praefecturam, quibus possit et modum nostrae donationis agnoscere et incunctanter praebere quae iussimus. * theodos. arcad. et honor. aaa. tatiano pp. *[a 392 ]
CJ.11.25.2.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Quam modiationem iugiter et in perpetuum civibus nostris debere conferri valitura in aevum hac lege sancimus.[a 392 ]
CJ.11.26.0. De mendicantibus validis.
CJ.11.26.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Cunctis adfatim, quos in publicum quaestum incerta mendicitas vocabit, inspectis exploretur in singulis et integritas corporum et robur annorum, atque inertibus et absque ulla debilitate miserandis necessitas inferatur, ut eorum quidem, quos tenet condicio servilis, proditor studiosus et diligens dominium consequatur, eorum vero, quos natalium sola libertas prosequatur, colonatu perpetuo fulciatur, quisquis huiusmodi lenitudinem prodiderit ac probaverit: salva dominis actione in eos, qui vel latebram forte fugitivis vel mendicitatis subeundae consilium praestiterunt. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad severum pu. *[a 382 d. xii k. iul. patavi antonio et syagrio conss.]
CJ.11.27.0. De nautis tiberinis.
CJ.11.27.1: Imperatores Valentinianus, Valens Qui navem tiberinam habere fuerit ostensus, onus rei publicae necessarium agnoscat. quaecumque igitur navigia in alveo tiberis inveniuntur, competentibus et solitis obsequiis mancipentur, ita ut nullius dignitas aut privilegium ab hoc officio vindicetur. * valentin. et valens aa. ad symmachum pu. *[a 364 d. viii id. oct. altino divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.11.28.0. De frumento alexandrino.
CJ.11.28.1pr.: Imperatores Honorius, Theodosius In aestimatione frumenti, quod ad civitatem alexandrinam convehitur, quidquid de crithologia et zygostasii munere et pro naucleriorum tuenda substantia eminentia tua disposuit, roboramus. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. *[a 412 d. v k. febr. constantinopoli honorio viiii et theodosio v aa. conss.]
CJ.11.28.1.1: Imperatores Honorius, Theodosius Atque ut curialibus praedae auferatur occasio, iubemus eos ad huiusmodi sollicitudinem adfectandam numquam accedere, sed designata officia tuis provisionibus examinata sollicitudinem praedictam implere.[a 412 d. v k. febr. constantinopoli honorio viiii et theodosio v aa. conss.]
CJ.11.28.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Diurnos centum et decem modios alimoniis alexandrinae civitatis addi decernimus, ut nemo privetur eo, quod nunc usque percepit, et perissochoregiae nomen penitus amputetur et tesserae designentur et nostrae pietatis nomine censeantur. * theodos. et valentin. aa. isidoro pp. *[a 436 d. prid. non. iun. constantinopoli isidoro et senatore conss.]
CJ.11.29.0. De alexandriae primatibus.
CJ.11.29.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Corporatos civitatis alexandrinae repurgandi fluminis onere liberamus et pro tenore et dispositione tua quadringentos solidos ex dinummio vectigali memoratae civitatis praecommodari decernimus, ita ut ex titulo navium omnibus modis repensetur. * theodos. et valentin. aa. isidoro pp. *[a 436 d. prid. non. iun. constantinopoli isidoro et senatore conss.]
CJ.11.30.0. De iure rei publicae.
CJ.11.30.1: Imperator Antoninus Si quid adversus rem publicam indefensam in ea specie, in qua neque defensores creati fuerint neque ut crearentur placuerit, statutum est, actionibus eius nihil est praeiudicatum. * ant. a. dionysio. *[ ]
CJ.11.30.2: Imperator Antoninus An res publica, in cuius locum vos successistis eo, quod satisfecisse debito proponitis, ius pignoris in eo fundo habeat, apud suum iudicem quaeritur. si enim neque beneficio sibi concesso id ius nacta est neque specialiter in obligatione pignoris sibi prospexit, causa eius non separatur a ceteris creditoribus, qui habent personalem actionem. * ant. a. aphrodisio. *[ ]
CJ.11.30.3: Imperator Alexander Severus Rem publicam ut pupillam extra ordinem iuvari moris est. * alex. a. saturnino. *[ ]
CJ.11.30.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Si secundum legem civitatis res publica, cuius meministi, ruina collapsis aedificiis tuis distraxit aream, nihil contra huius legis tenorem rector provinciae fieri patietur. * diocl. et maxim. aa. urbano. *[ x]
CJ.11.31.0. De administratione rerum publicarum.
CJ.11.31.1: Imperator Philippus Fundum vectigalem, si suis quibusque temporibus debitae quantitates inferantur, invito possessore auferri non posse manifestum est. * philipp. a. crescentiae. *[a xx]
CJ.11.31.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Contra eos, qui rem publicam administrantes per officii necessitatem sub condicione relicti fideicommissi satis accipere debuerunt, quanti rei publicae interest satis non esse acceptum, dirigendam actionem perspicitis. * diocl. et maxim. aa. et cc. iulio et zenodoro. *[a 294 pp. vii k. dec. cc. conss.]
CJ.11.32.0. De vendendis rebus civitatis.
CJ.11.32.1: Imperatores Severus, Antoninus Si sine ulla condicione praedia vendente re publica comparasti, perfecta venditione nulla ratione vereris, ne adiectione facta auferri tibi dominium possit. tempora enim adiectionibus praestituta ad causas fisci pertinent, nisi si qua civitas propriam legem habeat. * sev. et ant. aa. herculiano. *[a xx]
CJ.11.32.2: Imperator Antoninus Quamvis incrementum conductioni factae publici praedii videtur offerri, non tamen additamenti specie oportet fidem locationis infringi, praesertim cum tantum iam temporis ex contractu decessisse proponas. * ant. a. *[a xx]
CJ.11.32.3pr.: Imperator Leo Si qua hereditatis vel legati seu fideicommissi aut donationis titulo domus aut annonae civiles aut quaelibet aedificia vel mancipia ad ius inclitae urbis vel alterius cuiuslibet civitatis pervenerunt sive pervenerint, super his licebit civitatibus venditionis pro suo commodo inire contractum, ut summa pretii exinde collecta ad renovanda sive restauranda publica moenia dispensata proficiat. * leo a. erythrio pp. *[a 469 d. v k. mart. marciano et zenone conss.]
CJ.11.32.3.1: Imperator Leo Indefessa vero cura prospicientes, ne quis adversus commoda civitatum quicquam moliri possit incommodum, sed sine ulla fraude seu nundinatione vel colludio seu coniventia huiusmodi venditiones procedant, hoc in posterum observandum esse censemus, ut, si quidem ad hanc inclitam urbem domum vel civiles annonas aut alia quaelibet aedificia aut mancipia pertinentia contigerit venumdari, non aliter nisi imperiali auctoritate vendantur.[a 469 d. v k. mart. marciano et zenone conss.]
CJ.11.32.3.2: Imperator Leo In provinciis vero praesentibus omnibus seu plurima parte tam curialium quam honoratorum et possessorum civitatis, ad quam res pertinent praedictae, propositis sacrosanctis scripturis singillatim unumquemque eorum qui convenerint iubemus sententiam quam putent utilem patriae suae designare, ut ita demum decreti recitatione in provinciali iudicio interveniente emptor competentem possit habere cautelam.[a 469 d. v k. mart. marciano et zenone conss.]
CJ.11.32.3.3: Imperator Leo Hos autem venditionum contractus, sive iam completi fuerunt seu postea ineundi fuerint, stabiles esse censemus.[a 469 d. v k. mart. marciano et zenone conss.]
CJ.11.33.0. De debitoribus civitatum.
CJ.11.33.1: Imperator Antoninus Non prius debitorem rei publicae honorem in re publica subire quam id quod debere constiterit conventus exsolverit, tam meis quam divorum principum constitutionibus declaratur. * ant. a. diodoto. *[]
CJ.11.33.2pr.: Imperator Constantinus Apud eos, quos superstites integris facultatibus esse pervideris vel quorum heredes incolumia retinent patrimonia, sortes rei publicae perseverare debebunt, ita tamen, ut annuas usuras suis quibusque temporibus exsolvant, cum simul et rei publicae utile sit retinere idoneos debitores et ipsis commodum cumulum debiti minime nutriri. * constant. a. verino suo salutem. *[a 314 pp.Iii k.Febr.Volusiano et anniano conss.]
CJ.11.33.2.1: Imperator Constantinus Et quia nefas est obnoxiis corporibus alienatis circumscribi civitates, placuit, si qui debitor rei publicae civitatis quippiam ex eo patrimonio, quod habuit, cum pecuniam rei publicae sumeret, donaverit vel distraxerit vel qualibet in alium ratione contulerit, qualitate rei alienatae perspecta atque omnibus debitoris facultatibus consideratis, quas habuit, cum ei pecunia crederetur, pro rata ab eo, qui ex debitoris facultatibus aliquid detinet, ex sorte atque usuris postulari.[a 314 pp.Iii k.Febr.Volusiano et anniano conss.]
CJ.11.33.2.1a: Imperator Constantinus Itaque quotiens minus idoneum deprehenditur eius patrimonium, cuius nomen civitati alicui invenitur obnoxium, iudex omni diligentiae sollicitudine debebit inquirere, ad quos ex qualibet condicione transierint debitoris facultates, ut singuli aequa aestimatione habita pro rata rerum quas possident conveniantur, personalem actionem contra eum habituri debitorem, qui ipsis solventibus liberatur.[a 314 pp.Iii k.Febr.Volusiano et anniano conss.]
CJ.11.33.2.1b: Imperator Constantinus Ab eo autem, a quo constat fortunarum suarum partem maximam recessisse, etiam reliquam portionem quae apud eum resederit transferri ad idoneum oportebit.[a 314 pp.Iii k.Febr.Volusiano et anniano conss.]
CJ.11.33.2.2: Imperator Constantinus Quod si quispiam debitor rei publicae civitatis fisco nostro locum fecerit, emptores, qui ex fisco nostro comparaverint, manifestum est secundum ius vetus et rescripta divorum constitutionesque nostras nullam debere molestiam sustinere.[a 314 pp.Iii k.Febr.Volusiano et anniano conss.]
CJ.11.33.2.3: Imperator Constantinus Quod si quis debitor non comparaverit vel certe ita omnia sua consumpserit, ut nemo aliquam rem ex eius bonis possideat, id debitum convenit ad dispendium rei publicae pertinere. ideoque cura patris civitatis apud idoneos vel dominos rusticorum praediorum pecunia collocanda est.[a 314 pp.Iii k.Febr.Volusiano et anniano conss.]
CJ.11.34.0. De periculo nominatorum.
CJ.11.34.1: Imperator Gordianus Hi, qui a te collegaque tuo magistratus creati sunt, etiamsi maxime fideiussores non exegistis, tamen si per id temporis quo magistratus honor deponebatur solvendo fuerunt, periculo vos creationis non fecerunt obnoxios ex eo, quod casu aliquo patrimonium eorum mutilatum sit, cum cessationi suae id debeant imputare damnaque rei publicae, si qua ob culpam eorum passa est, sarcire, qui, cum nomine publico eos convenire potuissent, id facere supersederunt. * gord. a. severino. *[a xxx ]
CJ.11.34.2: Imperator Gordianus Si successoris tui successor non idoneum loco suo magistratum denominavit, administrationis eius periculum ad personam tuam spectare nequaquam potest. etenim nominati successoris dumtaxat quisque periculum suscipere compellitur nec ad nominatoris nominatorem manus iure porrigi possunt. * gord. a. rufino. *[a xxx ]
CJ.11.35.0. De periculo eorum qui pro magistratibus intervenerunt.
CJ.11.35.1: Imperator Antoninus Fideiussorem magistratuum in his quae ad rei publicae administrationem pertinent teneri, non in his quae ob culpam vel delictum eis poenae nomine inrogentur, tam mihi quam divo severo patri meo placuit. * ant. a. augustali. *[]
CJ.11.36.0. Quo quisque ordine conveniatur.
CJ.11.36.1pr.: Imperator Antoninus Etsi duobus simul cura pecuniae civitatis, non tamen separatis portionibus mandetur, singuli non pro virili portione, sed in solidum rei publicae obligantur. * ant. a. luciano. *[a xxx ]
CJ.11.36.1.1: Imperator Antoninus Cum autem de indemnitate eius quaeritur, prius eius bona qui administravit ac mox, si satisfieri non potuerit, collegae conveniuntur.[a xxx ]
CJ.11.36.1.2: Imperator Antoninus Vos tamen, qui heredes unius ex curatoribus extitistis, damnum si quod post mortem eius dolo vel culpa collegarum accessit, onerari non est rationis.[a xxx ]
CJ.11.36.2pr.: Imperator Gordianus Quotiens duobus non separatim, sed pro indiviso munus iniungitur, et ita, ut unusquisque eorum periculo soliditatis videatur obstrictus, manus ad nominatorem, priusquam utrique qui id munus administraverunt sollemniter fuerint excussi, nulla ratione possunt porrigi. * gord. a. valenti. *[a xxx ]
CJ.11.36.2.1: Imperator Gordianus Si vero separatis portionibus ad munus nominati sunt, prius pro portione conveniantur qui administraverint, item fideiussores eorum: si nec ab his quidem indemnitas fuerit servata, tunc demum creatorem ac, si nec is quidem sufficiat, novissime participem muneris conveniri debere praeses non ignoret.[a xxx ]
CJ.11.36.3: Imperatores carus, carinus, numer. Si ita duumviri creati estis, ut mutuo periculo teneamini, in dubium non venit vicariis damnis vos esse obstrictos, cum in magistratibus prius nominatores conveniendos esse ( hoc quod in persona vestra custodiri considerastis) constitutum est. * carus carinus et numer. aaa. theodosio. *[a xxx ]
CJ.11.36.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum te et collegam tuum magistratus vestri tempore publicum fenus collocasse proponas nec potuisse debitum a quibusdam rei publicae restitui, cum paratus sis pro te id quod solus gessisti satis rei publicae facere, consequens est rem publicam, si separati actus vestri fuerint, contra successores collegae tui vel rerum eius possessores prius ob personam eius progredi et, si solida indemnitas rei publicae servata non fuerit, nominatores eius interpellare ac postremo loco, si quid ex nomine collegae tui defuerit, ob culpae nexum te interpellare. priores nominatores enim veluti fideiussores placuit obstringi. * diocl. et maxim. aa. dioni. *[a xxx ]
CJ.11.37.0. Ne quis liber invitus actum rei publicae gerere cogatur.
CJ.11.37.1: Imperator Alexander Severus Si, ut proponis, decreto ordinis ad libertatem ductus es, non debere te invitum actum rei publicae administrare curator rei publicae non ignorat, praesertim cum servi eiusmodi officia administrare debeant. * alex. a. urbico. *[a xxx ]
CJ.11.37.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Si, cum ingenuus esses, ad actum gerendum a re publica compelleris, auxilium praesidis et iuris praesidia prout usus exigebat implorare potuisti. * diocl. et maxim. aa. tiberio. *[a xxx ]
CJ.11.38.0. Iniuncti muneris sumptus ad omnes collegas pertinere.
CJ.11.38.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum ad munus exhibendarum angariarum cum aliis creatus a consortibus muneris sollicitudine deserta solum te functum esse proponas, sumptuum detrimenta, si qua acciderunt, collatione eorum, quos munus oportuit participare, provisione praesidis dividentur. qui si etiam a te obsequium derelictum esse cognoverit, quid censurae publicae congruit, non ignoret. * diocl. et maxim. aa. diodoro. *[a xxx ]
CJ.11.39.0. De his qui ex officio quod administraverunt conveniuntur.
CJ.11.39.1: Imperator Alexander Severus Fenoris rei publicae, quod non tua culpa perditum esse apparuerit, sufficit sortis damnum, non etiam usurarum sustinere. * alex. a. octavio. *[a xxx ]
CJ.11.40.0. De solutionibus et liberationibus debitorum civitatis.
CJ.11.40.1pr.: Imperator Alexander Severus Cautiones servorum publicorum ita demum firmam securitatem debitoribus praestant , si curatorum adsignantium vel eorum quibus exigendi ius est auctoritate subnixae sunt. * alex. a. quattuorviris et decurionibus fabraternorum. *[a xxx ]
CJ.11.40.1.1: Imperator Alexander Severus Cum autem is qui exsolvisse dicitur solam scripturam actoris suscipientis pecuniam promet, ea tantum defensio consuevit admitti, si quod exsolutum est rationi rei publicae profecisse doceatur.[a xxx ]
CJ.11.40.1.2: Imperator Alexander Severus Sane curator vester, si fraude servi constiterit effectum, ut interciperentur a curatore illatae a debitoribus quantitates, de peculio eius quod eo modo deest restituet.[a xxx ]
CJ.11.41.0. De spectaculis et scaenicis et lenonibus.
CJ.11.41.1: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Non invidemus, sed potius cohortamur amplectenda felicis populi studia, gymnici ut agonis spectacula reformentur. verumtamen cum primates viri populi studiis ac voluptatibus grati esse cupiant, promptius permittimus, ut integra sit voluptas , quae volentium celebretur impensis. * valens grat. et valentin. aaa. ad hesperium procons. africae. *[a 376 d.Vi id.Mart.Triveris valente v et valentiniano aa.Conss.]
CJ.11.41.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quisquis equosus, quos vel serenitas nostra vel ordinarii consules tribuunt voluptatibus, ad commodum compendiumque privatum abduxerit, unius librae auri condemnatione multetur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad valerianum pu. *[a 381 d.Viii k.Mai.Triveris eucherio et syagrio conss.]
CJ.11.41.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Eos qui agitandi munus exercent illustris auctoritas tua nullis praeter circense certamen adfici noverit oportere suppliciis. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad valerianum pu. *[a 381 d.Viii id.Mai.Eucherio et syagrio conss.]
CJ.11.41.4pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Si qua in publicis porticibus vel in his civitatum locis, in quibus nostrae solent imagines consecrari, pictura pantomimum veste humili et rugosis sinibus agitatorem aut vilem offerat histrionem, ilico revellatur neque umquam posthac liceat in loco honesto inhonestas adnotare personas. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. *[a 394 d.Iii k.Iul.Heracleae arcadio a.Iii et honorio a.Ii conss. ]
CJ.11.41.4.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius In aditu vero circi vel in theatri proscaeniis ut collocentur, non vetamus.[a 394 d.Iii k.Iul.Heracleae arcadio a.Iii et honorio a.Ii conss. ]
CJ.11.41.5: Imperatores Honorius, Theodosius Nemo iudicum ex quamcumque civitate in aliud oppidum vel ex provinciae solo equos curules aurigas bestias histriones cives temptet traducere, ne, dum popularibus plausibus intemperanter serviunt, et publicarum rerum statum fatigent et festivitatem impediant in cunctis oppidis celebrandam: ita ut, si quis hanc violaverit iussionem, poena teneatur ea, quae legum violatores persequitur. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. *[a 409 d.Viii id.Aug.Constantinopoli honorio viii et theodosio iii aa.Conss.]
CJ.11.41.6pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Lenones patres et dominos, qui suis filiabus vel ancillis peccandi necessitatem imponunt, nec iure frui dominii nec tanti criminis patimur libertate gaudere. * theodos. et valentin. aa. florentio pp. *[a 428 d.Xi k.Mai.Felice et tauro conss.]
CJ.11.41.6.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Igitur tali placet eos indignatione subduci, ne potestatis iure frui valeant neve quid eis ita possit adquiri. sed ancillis filiabusque, si velint, conductisve pro paupertate personis, quas sors damnavit humilior, episcoporum liceat, iudicum etiam defensorumque implorato suffragio omni miseriarum necessitate absolvi, ita ut, si insistendum eis lenones esse crediderint vel peccandi ingerant necessitatem invitis, non amittant solum eam quam habuerant potestatem, sed proscripti poenae mancipentur exilii metallis addicendi publicis: quae minor poena est, quam si praecepto lenonis cogatur quispiam coitionis sordes ferre, quas nolit.[a 428 d.Xi k.Mai.Felice et tauro conss.]
CJ.11.42.0. De expensis publicorum ludorum.
CJ.11.42.1pr.: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum praesidem provinciae impensas, quae in certaminis editione erogabantur, ad refectionem murorum transtulisse dicas, et quod salubriter derivatum est non revocabitur et sollemne certaminis spectaculum post restitutam murorum fabricam iuxta veteris consuetudinis legem celebrabitur. * diocl. et maxim. aa. Marcello. *[]
CJ.11.42.1.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Ita enim et tutelae civitatis instructae murorum praesidio providebitur et instaurandi agonis voluptas, confirmatis his quae ad securitatis cautionem spectant, insecuti temporis circuitione repraesentabitur.[]
CJ.11.43.0. De aquaeductu.
CJ.11.43.1pr.: Imperator Constantinus Possessores, per quorum fines formarum meatus transeunt, ab extraordinariis oneribus volumus esse immunes, ut eorum opera aquarum ductus sordibus oppleti mundentur, nec ad aliud superindictae rei onus isdem possessoribus attinendis, ne circa res alias occupati repurgium formarum facere non occurrant. * const. a. ad maximilianum consularem aquarum. *[a 330 d.Xv k.Iun.Gallicano et symmacho conss.]
CJ.11.43.1.1: Imperator Constantinus Quod si neglexerint, amissione possessionum multabuntur: nam fiscus eius praedium obtinebit, cuius neglegentia perniciem formae congesserit.[a 330 d.Xv k.Iun.Gallicano et symmacho conss.]
CJ.11.43.1.2: Imperator Constantinus Praeterea scire eos oportet, per quorum praedia aquaeductus commeat, ut dextra laevaque de ipsis formis quindecim pedibus intermissis arbores habeant: observante officio iudicis, ut, si quo tempore pullulaverint, excidantur, ne earum radices fabricam formae corrumpant.[a 330 d.Xv k.Iun.Gallicano et symmacho conss.]
CJ.11.43.2: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Si quis de cetero vetiti furoris audacia florentissimae urbis commoda voluerit mutilare aquam ad suum fundum ex aquaeductu publico derivando, sciat eundem fundum fiscalis tituli proscriptione signatum privatis rebus nostris adgregandum. * valentin. theodos. et arcad. aaa. pancratio pu. *[a 389 d.Viii. . . constantinopoli timasio et promoto conss.]
CJ.11.43.3pr.: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Eos, qui aquae copiam vel olim vel nunc per nostra indulta meruerunt, usum aut ex castellis aut ex ipsis formis iubemus elicere neque earum fistularum quas matrices vocant cursum ac soliditatem attemptare vel ab ipso aquaeductu trahere. * valentin. theodos. et arcad. aaa. albino pu.Romae. *[a 389 d.V k.Sept.Romae.Timasio et promoto conss.]
CJ.11.43.3.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quod si quis aliter fecerit, non solum id quod prius iure beneficii fuerat consecutus amittat, verum pro condicione quoque personae severissima poena plectetur.[a 389 d.V k.Sept.Romae.Timasio et promoto conss.]
CJ.11.43.4: Imperatores Arcadius, Honorius Usum aquae veterem longoque dominio constitutum singulis civibus manere censemus nec ulla novatione turbari, ita tamen, ut quantitatem singuli, quam veteri licentia percipiunt, more usque in praesentem diem perdurante percipiant: mansura poena in eos, qui ad inrigationes agrorum vel hortorum delicias furtivis aquarum meatibus abutuntur. * arcad. et honor. aa. asterio com. orientis. *[a 397 d.K.Nov.Caesario et attico conss.]
CJ.11.43.5: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si quis per divinam liberalitatem meruerit ius aquae, non viris clarissimis rectoribus provinciarum, sed tuae praecellentissimae sedi caelestes apices intimare debebit: condemnatione contra illum qui preces moderatoribus insinuare conatur quinquaginta librarum auri et contra universos administratores qui rescriptum per subreptionem elicitum suscipere moliuntur proponenda, apparitoribus nihilo minus eorundem virorum clarissimorum provinciae moderatorum animadversionibus pro vigore tui culminis subiugandis: et amplissima tua sede dispositura, quid in publicis thermis, quid in nympheis pro abundantia civium convenit deputari, quid his personis, quibus nostra perennitas indulsit, ex aqua superflua debeat impertiri. * theodos. et valentin. aa. cyro pp. *[a 440-441 ]
CJ.11.43.6pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Omnis servitus aquarum aquaeductus hadriani sive domorum sive possessionum sive suburbanorum sive balneorum vel per divinos adfatus intimatos in quolibet iudicio vel per usurpationem impertitos penitus exprobretur: maluimus etenim praedictum aquaeductum nostri palatii publicarum thermarum ac nymphaeorum commoditatibus inservire. et decernimus hanc dispositionem modis omnibus in posterum servari , nemini licentia tribuenda ab eodem aquaeductu precibus oblatis usum aquae petere vel eum audere perforare: scientibus his, qui qualibet ratione putaverint ad huiusmodi molimen accedere, vel officio, si ausum fuerit instruere vel minus instructis precibus parere, centena pondo auri multae nomine fiscalibus rationibus se esse illaturos. * theodos. et valentin. aa. cyro pp. *[a 440?]
CJ.11.43.6.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Super his sancimus sulcum publicum aquarum nullis intra decem pedes arboribus coartari, sed ex utroque latere decempedale spatium integrum illibatumque servari.[a 440?]
CJ.11.43.6.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Praeterea de plumbeis fistulis ducentibus ad thermas, quae achillis nuncupantur, quas providentia tuae magnificentiae factas esse cognovimus, eandem formam servari censemus.[a 440?]
CJ.11.43.6.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Etenim memoratas fistulas thermis tantum et nymphaeis, quibus eminentia tua deputaverit, volumus inservire: facultate praebenda tuae sublimitatis apparitoribus circumeundi sine formidine domus suburbana balnea ad requirendum, ne qua deceptio vel suppressio vel insidiae contra publicam utilitatem a quoquam penitus attemptetur.[a 440?]
CJ.11.43.7: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ad reparationem aquaeductus huius almae urbis omnia vectigalia, quae colligi possunt ex universis scalis huius inclitae urbis et ex operariis qui cyzicenii dicuntur, ad refectionem eiusdem aquaeductus procedere: illo videlicet observando, ut nemo eorum qui ius aquae possident quamcumque descriptionem sustineat: nam exsecrabile videtur domos huius almae urbis aquam habere venalem. * theodos. et valentin. aa. eutychiano pp. *[a xxx ]
CJ.11.43.8pr.: Imperator Zeno Hac lege sancimus, ut si quis amplissimam praefecturam gubernans aurum aquaeductui deputatum ad alterum quodlibet opus non aquaeductibus vel aquae publicae competens extruendum vel curandum putaverit convertendum, de suis facultatibus eandem summam aquaeductus titulo repensare cogatur. * zeno a. adamantio pu. *[a xxx ]
CJ.11.43.8.1: Imperator Zeno Separatus vero arcarius aurum aquaeductus suscipiat gloriosissimorum consulum liberalitate vel ex aliis titulis ad aquas publicas pertinentibus collectum vel postea colligendum.[a xxx ]
CJ.11.43.9: Imperator Zeno Diligenter investigari decernimus, qui publici ab initio fontes vel, cum essent ab initio privati, postquam publice usum praebuerunt, ad privatorum usum conversi sunt, sive sacris apicibus per subreptionem impetratis, ac multo amplius si auctoritate illicita nec appetito colore sacri oraculi huiusmodi aliquid pertemptatum fuisse dignoscitur, ut ius suum regiae civitati restituatur et, quod publicum fuerit aliquando, minime sit privatum, sed ad communes usus recurrat: sacris oraculis vel pragmaticis sanctionibus adversus commoditatem urbis quibusdam impertitis iure cassandis nec longi temporis praescriptione ad circumscribenda civitatis iura profutura. * zeno a. sporacio. *[a xxx ]
CJ.11.43.10pr.: Imperator Zeno Decernimus, ne quid a quacumque persona qualibet dignitate praedita contra munuscularios aquaeductus vel fontes publicos qui ad aquaeductus confluunt pertemptetur. * zeno a. spontio. *[a xxx ]
CJ.11.43.10.1: Imperator Zeno Sed et si quis clam vel palam auctoritate confisus de isdem paragogiis vel fontibus aquam transduxerit vel clandestinis insidiis forte subripuerit, publicis aquaeductibus eam restituere compellatur.[a xxx ]
CJ.11.43.10.2: Imperator Zeno Hoc etiam praecipimus, ne in posterum a quolibet iuxta eosdem aquaeductus plantari qualescumque arbores possint, ne ex stirpibus labefactentur parietes aquaeductuum, quod antiquis etiam constitutionibus interdictum esse dignoscitur.[a xxx ]
CJ.11.43.10.3: Imperator Zeno Scientibus universis, quod in posterum super huiusmodi commissis suburbanum vel praedium vel balneum vel aquae mola vel hortus, ad cuius usum aqua publica fuerit derivata, vel si quid ex his iuxta aquaeductum positum ad eum pertinet, qui plantavit arbores aquaeductibus noxias, ad quemcumque pertineat locum vel hominem vel domum, proscriptionis titulo subiacebit et fisci viribus vindicabitur: nulli super huiusmodi poena nec per sacros apices venia tribuenda.[a xxx ]
CJ.11.43.10.4: Imperator Zeno Universos autem aquarios vel aquarum custodes, quos hydrophylacas nominant, qui omnium aquaeductuum huius regiae urbis custodiae deputati sunt, singulis manibus eorum felici nomine nostrae pietatis impresso signari decernimus, ut huiusmodi adnotatione manifesti sint omnibus nec a procuratoribus domorum vel quolibet alio ad usus alios avellantur vel angariarum vel operarum nomine teneantur.[a xxx ]
CJ.11.43.10.5: Imperator Zeno Quod si quem ex isdem aquariis mori contigerit, eum nihilo minus qui in locum defuncti subrogatur signo eodem notari praecipimus, ut militiae quodammodo sociati excubiis aquae custodiendae incessanter inhaereant nec muneribus aliis occupentur.[a xxx ]
CJ.11.43.11: Imperator Anastasius Divinam dispositionem ab inclitae recordationis principe theodosio super his, qui aquam sibi de publicis aquaeductibus seu fontibus praeberi desiderant, promulgatam hac etiam lege in sua firmitate durare sancimus, quatenus nemo vel in hac sacratissima civitate vel in provinciis sine divinis apicibus de sacro epistularum scrinio more solito edendis et iudicio tuae celsitudinis vel aliis quorum interest intimatis vel intimandis aquam de publico aquaeductu seu fonte trahere permittatur: his, quicumque nostra iussa violaverint seu violari concesserint, denarum librarum auri condemnatione aliaque gravissima indignatione feriendis. * anastas. a. sergio pp. *[a xxx ]
CJ.11.44.0. De gladiatoribus penitus tollendis.
CJ.11.44.1: Imperator Constantinus Cruenta spectacula in otio civili et domestica quiete non placent. quapropter omnino gladiatores esse prohibemus. * constant. a. maximo pp. *[a 325 pp. beryto k. oct. paulino et iuliano conss.]
CJ.11.45.0. De venatione ferarum.
CJ.11.45.1pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Occidendorum leonum cunctis facimus potestatem neque aliquam sinimus quemquam calumniam formidare. * honor. et theodos. aa. mauriano com. domesticorum et vices agenti mag. mil.*[a 414 d. xiii k. iun. constantio et constante vv. cc. conss.]
CJ.11.45.1.1: Imperatores Honorius, Theodosius Bestias autem, quae ad comitatum ab omnibus limitum ducibus transmittuntur, non plus quam septem diebus intra singulas civitates retineri praecipimus: violatoribus eorum quinas libras auri fisci viribus illaturis.[a 414 d. xiii k. iun. constantio et constante vv. cc. conss.]
CJ.11.46.0. De maiuma.
CJ.11.46.1: Imperatores Arcadius, Honorius Clementiae nostrae placuit, ut maiumae provincialibus laetitia reddatur, ita tamen ut servetur honestas et verecundia castis moribus perseveret. * arcad. et honor. aa. caesario pp. *[a 396 d. vii k. mai. constantinopoli arcadio iiii et honorio iii aa. conss.]
CJ.11.47.0. Ut armorum usus inscio principe interdictus sit.
CJ.11.47.1: Imperatores Valentinianus, Valens Nulli prorsus nobis insciis atque inconsultis quorumlibet armorum movendorum copia tribuatur. * valentin. et valens aa. ad bulephorum consularem campaniae. *[a 364 d. iii non. oct. altino divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.11.48.0. De agricolis censitis vel colonis.
CJ.11.48.1: Imperator Constantinus Numquam rationibus vel colligendis frugibus insistens agricola ad extraordinaria onera trahatur, cum providentiae sit opportuno tempore his necessitatibus satisfacere. * const. a. ad aemilianum pp. *[a 328 lecta vii id. mai. romae ianuarino et iusto conss.]
CJ.11.48.2pr.: Imperator Constantius Si quis praedium vendere voluerit vel donare, retinere sibi transferendos ad alia loca colonos privata pactione non possit. * constantius a. ad dulcitium consularem aemiliae. *[a 357 d. iii k. mai. mediolani constantio a. viiii et iuliano c. ii conss.]
CJ.11.48.2.1: Imperator Constantius Qui enim colonos utiles credunt, aut cum praediis eos tenere debent aut profuturos aliis derelinquere, si ipsi sibi praedium prodesse desperant.[a 357 d. iii k. mai. mediolani constantio a. viiii et iuliano c. ii conss.]
CJ.11.48.3pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Quisquis ex desertis agris veluti vagos servos liberalitate nostra fuerit consecutus, pro fiscalibus pensitationibus ad integram terrae professionem, ex qua videlicet servi manere videntur, habeatur obnoxius. * valentin. et valens aa. ad faventium vic. italiae. *[a 365 d. prid. k. aug. mediolani valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.48.3.1: Imperatores Valentinianus, Valens Id etiam circa eos observari volumus, qui ex huiusmodi fundis servos ad possessiones suas transire permiserint.[a 365 d. prid. k. aug. mediolani valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.48.4pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Ii, penes quos fundorum dominia sunt, pro his colonis originalibus, quos in locis isdem censitos esse constabit, vel per se vel per actores proprios recepta compulsionis sollicitudine implenda munia functionis agnoscant. * valentin. et valens aa. ad modestum pp. *[a 366 d. k. mai. constantinopoli gratiano a. et dagalaifo conss.]
CJ.11.48.4.1: Imperatores Valentinianus, Valens Sane quibus terrarum erit quantulacumque possessio, qui in suis conscripti locis proprio nomine libris censualibus detinentur, ab huius praecepti communione discernimus: eos enim convenit propriae commissos mediocritati annonarias functiones sub solito exactore cognoscere.[a 366 d. k. mai. constantinopoli gratiano a. et dagalaifo conss.]
CJ.11.48.5: Imperatores Valentinianus, Valens Domini praediorum id quod terra praestat accipiant, pecuniam non requirant, quam rustici optare non audent, nisi consuetudo praedii hoc exigat. * valentin. et valens aa. ad oricum praes. tripolit. *[a 366 ]
CJ.11.48.6: Imperatores Valentinianus, Valens Omnes omnino fugitivos adscripticios colonos vel inquilinos sine ullo sexus muneris condicionisque discrimine ad antiquos penates, ubi censiti atque educati natique sunt, provinciis praesidentes redire compellant. * valentin. et et valens aa. ad germanicum pp. galliarum. *[a 366 ]
CJ.11.48.7pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Quemadmodum originarios absque terra, ita rusticos censitosque servos vendi omnifariam non licet. * valentin. valens et grat. aaa. ad maximum pp. *[a xxx ]
CJ.11.48.7.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Neque vero commento fraudis id usurpet legis illusio, quod in originariis saepe actitatum est, ut parva portione terrae emptori tradita omnis integri fundi cultura adimatur.[a xxx ]
CJ.11.48.7.2: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Sed cum soliditas fundorum vel certa portio ad unumquemque perveniat, tanti quoque servi et originarii transeant, quanti apud superiores dominos et possessores vel in soliditate vel in parte manserunt: et emptor pretium quod dederit amissum existimet, nihilo minus venditori ad repetendos servos cum agnatione eorum vindicatione concessa.[a xxx ]
CJ.11.48.7.3: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Et si aliqua denique ex causa dissimulaverit legis usurpare beneficium atque iste sub hac taciturnitate decesserit, et heredibus eius et contra heredes emptoris vindicationem damus longi temporis praescriptione submota: mala fide namque possessorem esse nullus ambiget, qui aliquid contra legum interdicta mercatur.[a xxx ]
CJ.11.48.8pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Omnes profugi in alieno latebras collocantes cum emolumentis tributariis, salva tamen moderatione, revocentur, scilicet ut si, apud quos homines reperiuntur, alienos esse noverant fugitivos et profugis in lucrum suum usi sunt, hoc est sive excoluerunt agros fructibus dominis profuturos sive aliqua ab isdem sibi iniuncta novaverunt nec mercedem laboris debitam consecuti sunt, ab illis tributa quae publicis perierunt functionibus exigantur. * valentin. valens et grat. aaa. ad probum pp. *[a xxx ]
CJ.11.48.8.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Ceterum si occultato eo profugi, quod alieni esse videntur, quasi sui arbitrii ac liberi apud aliquem se collocaverunt aut excolentes terras partem fructuum pro solo debitam dominis praestiterunt cetera proprio peculio reservantes, vel quibuscumque operis impensis mercedem placitam consecuti sunt, ab ipsis profugis quaecumque debentur exigantur: nam manifestum est privatum iam esse contractum.[a xxx ]
CJ.11.48.8.2: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Si qui vero inter agricolas, ut solet, ex quibuscumque commerciis huiusmodi hominibus inveniuntur esse debitores, coram partibus constitutis iudex ab obnoxiis quod debetur exposcat.[a xxx ]
CJ.11.48.9: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Immunitates specialiter datae et iugatio et capitatio libris publicis et civitatum ac provinciarum encautariis sine aliqua probatione factae penes fruentes ereptae in functionem pristinam redeant. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad pop. *[a 383 d.Iii non.Mart.Mediolani merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.11.48.10pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Cum antea per singulos viros, per binas vero mulieres capitis norma sit censa, nunc binis ac ternis viris, mulieribus autem quaternis unius pendendi capitis attributum est. * grat. valentin. theodos. et arcad. aaaa. cynegio pp. *[a 386 d.Vi k.April.Constantinopoli honorio et euodio conss.]
CJ.11.48.10.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quocirca sublimitas tua huiusmodi census per comanensium et ariarathensium armeniae secundae, amasenorum helenoponti et diocaesarensium cappadociae secundae urbes salubris et temperatae per aequationis modum monumentis publicis iubebit adnecti.[a 386 d.Vi k.April.Constantinopoli honorio et euodio conss.]
CJ.11.48.11: Imperatores Arcadius, Honorius Originarios colonos nullis privilegiis, nulla dignitate, nulla census auctoritate excusari praecipimus, sed amputatis omnibus, quae aliquotiens per gratiam sunt elicita, domino vel fundo esse reddendos. * arcad. et honor. aa. ad pop. *[a xxx ]
CJ.11.48.12pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Servos vel tributarios vel inquilinos apud dominos volumus remanere. nam cum metu damni deterritus unusquisque eum quem incognitum habuerit coeperit propulsare , voluntas fugiendi servis non erit: nemo enim dominum suum deserit sciens nusquam sibi latendi locum esse derelictum. * arcad. et honor. aa. florentio. *[a xxx ]
CJ.11.48.12.1: Imperatores Arcadius, Honorius Sed aut cognitum sibi ingenuum unusquisque suscipiet, aut eum qui se liberum esse simulaverit a se submovebit metuens his quae statuta sunt obnoxius fieri.[a xxx ]
CJ.11.48.12.2: Imperatores Arcadius, Honorius Si quis igitur ex memoratis fugitivis apud quemlibet fuerit repertus, duodecim libras argenti fisco nostro inferat detentator, ipsi autem cuius fuit praeter eundem fugitivum alterum etiam eiusdem aestimationis inferre decernimus.[a xxx ]
CJ.11.48.13pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Definimus, ut inter inquilinos colonosve, quorum quantum ad originem pertinet vindicandam indiscreta eademque paene videtur esse condicio, licet sit discrimen in nomine, suscepti liberi vel utroque vel neutro parente censito statum paternae condicionis agnoscant. * arcad. et honor. aa. vincentio pp. galliarum.*[a 400 d.Iii id.Iul.Stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.48.13.1: Imperatores Arcadius, Honorius Illud etiam servandum est, ut, si quando utriusque fundi idem dominus de possessione referta cultoribus ad eam colonos quae laborabat tenuitate transtulerit, idemque fundi ad diversorum iura dominorum qualibet sorte transierint, maneat quidem facta translatio, sed ita, ut praedii eius dominus, a quo coloni probantur fuisse transducti, translatorum agnationem restituat.[a 400 d.Iii id.Iul.Stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.48.14: Imperatores Arcadius, Honorius Si coloni, quos bona fide quisque possedit, ad alios fugae vitio transeuntes necessitatem condicionis propriae declinare temptaverint, bonae fidei possessori primum oportet celeri reformatione succurri, tunc causam originis et proprietatis agitari. * arcad. et honor. aa. vincentio pp. galliarum.*[a 400 d.Iiii id.Iul.Mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.48.15: Imperatores Honorius, Theodosius Colonos numquam fiscalium nomine debitorum ullius exactoris pulset intentio: quos ita glebis inhaerere praecipimus, ut ne puncto quidem temporis debeant amoveri. * honor. et theodos. aa. probo. *[a xxx ]
CJ.11.48.16: Imperatores Honorius, Theodosius Mulier, quae fuisse originaria docebitur, si cuiuscumque liberi hominis secuta consortium in urbibus vel in quibuscumque locis victura constitit, eius omnem subolem secundum vetera constituta conveniet revocari. * honor. et theodos. aa. palladio pp. *[a 419 d.Vi k.Iul. ravennae monaxio et plinta conss.]
CJ.11.48.17: Imperatores Honorius, Theodosius Per colonum praeiudicium possessioni invito vel inscio domino imponi non posse et iure et legum auctoritatibus decantatur. * honor. et theodos. aa. iohanni pp. *[a 422 d.Id.Iul.Ravennae honorio xiii et theodosio x.Aa.Conss.]
CJ.11.48.18: Imperatores Theodosius, Valentinianus Colonos nulla ratione ad ullum quamvis humilioris militiae locum sinimus admitti : sed nec apparitores magisteriae potestatis censibus adscriptos probari concedimus, quia in hac parte et dominorum iuri et publicae consulimus honestati. * theodos. et valentin. aa. basso pp. *[a 426 ]
CJ.11.48.20pr.: Imperator Justinianus Litibus imponentes celeritatem sancimus, si quando coloni cuiuscumque condicionis contra dominos terrae declamaverint super hoc ipso dubitantes, utrum is terrae dominus est nec ne ( eos tamen dicimus, qui non ex longo prolixoque tempore vel longinqua et inveterata redituum susceptione sufficientem habent cautelam, in quibus casibus ne contradicendi quidem licentia colonis relinquitur, longi temporis praescriptione vel redituum frequentissima consequentia colonorum impetus excludente): talem esse super redituum vel publicarum functionum praestatione formam censemus, ut, si tales coloni, quales supra diximus, idoneum fideiussorem totius summae quae ab his dependitur praestiterint, quod omnes reditus sine ulla procrastinatione, si melior causa dominorum iudicetur, eis restituent, et talis fideiussor per triennium accipiatur eoque impleto iterum renovetur, coloni in medio nullo modo super reditibus a dominis inquietentur. * iust. a. demostheni pp. *[a 529 recitata septimo in novo consistorio palatii iustiniani.D.Decio vc.Cons. ]
CJ.11.48.20.1: Imperator Justinianus Sin autem hoc coloni minime facere voluerint vel potuerint, tunc idem reditus per officium iudicis annui exigantur per solita tempora, in quae etiam dominis dependebantur, et deponantur in aede sacra, id est in cimeliarchio civitatis, sub qua possessio sita est, vel si localis ecclesia ad susceptionem pecuniarum idonea non sit, in metropolitana ecclesia, ut remaneant cum omni cautela et post plenissimam definitionem vel dominis dentur vel colonis restituantur.[a 529 recitata septimo in novo consistorio palatii iustiniani.D.Decio vc.Cons. ]
CJ.11.48.20.2: Imperator Justinianus Sin autem reditus non in auro, sed in speciebus inferuntur, vel in totum vel ex parte, interim per officium iudicis fructus vendantur et pretia eorum secundum praedictum modum deponantur.[a 529 recitata septimo in novo consistorio palatii iustiniani.D.Decio vc.Cons. ]
CJ.11.48.20.3: Imperator Justinianus Haec de reditibus definientes ad publicas transeamus functiones. et si quidem coloni more solito eas dependant, ipsi maneant in pristina consuetudine, nullo praeiudicio dominis generando, qui et quiescentibus colonis et non contradicentibus ad publicum tributarias functiones minime inferebant.[a 529 recitata septimo in novo consistorio palatii iustiniani.D.Decio vc.Cons. ]
CJ.11.48.20.3a: Imperator Justinianus Sin autem moris erat dominos totam summam accipere et ex ea partem quidem in publicas vetere functiones, partem autem in suos reditus habere, tunc, si quidem fideiussor a colonis detur, eundem fideiussorem dominis sine praeiudicio litis tantam summam inferre, quantam tributa publica faciunt, ut a dominis publicis rationibus persolvatur: nullo ex hoc colonis praeiudicio generando. super reditibus enim domini fideiussore fiant contenti.[a 529 recitata septimo in novo consistorio palatii iustiniani.D.Decio vc.Cons. ]
CJ.11.48.20.4: Imperator Justinianus Sin autem fideiussione cessante ad sequestrationem res veniat et pecuniae deponantur, ex earum summa tantam iudices separare, quanta ad publicas sufficiat functiones, et eam disponere dominum accipere, quatenus ipse eam persolvens publicas accipiat securitates: reliqua quantitate, quae in reditus puros remanet, in tuto collocanda et litis terminum expectante:[a 529 recitata septimo in novo consistorio palatii iustiniani.D.Decio vc.Cons. ]
CJ.11.48.20.5: Imperator Justinianus Nullo praeiudicio sive colonis sive dominis ex huiusmodi fideiussione vel sequestratione vel publicarum functionum solutione generando: sed omni causa in suspenso manente, donec iudicialis sententia, quae de toto negotio procedit, omnem rem aperiat et ostendat, quis dominus terrae constitutus est et ad quem publicarum functionum securitas debet in posterum fieri, seu reditus vel pervenire vel permanere.[a 529 recitata septimo in novo consistorio palatii iustiniani.D.Decio vc.Cons. ]
CJ.11.48.21pr.: Imperator Justinianus Ne diutius dubitetur, si quis ex adscripticia et servo vel adscripticio et ancilla fuisset editus, cuius status sit, vel quae peior fortuna sit, utrumne adscripticia an servilis, sancimus ea quidem, quae in anterioribus legibus cauta sunt pro tali progenie, quae ex mulieribus adscripticiis et viris liberis progenita sit, in suo statu relinqui, et sit adscripticia proles ex tali copulatione procreata. * iust. a. ad senatum. *[a 530 ]
CJ.11.48.21.1: Imperator Justinianus Si quis autem vel ex servo et adscripticia, vel ancilla et adscripticio fuerit editus, matris suae ventrem sequatur et talis sit condicionis, qualis et genetrix fuit, sive ancilla sive adscripticia: quod hactenus in liberis tantum et servis observabatur. quae etenim differentia inter servos et adscripticios intellegetur, cum uterque in domini sui positus est potestate, et possit servum cum peculio manumittere et adscripticium cum terra suo dominio expellere?[a 530 ]
CJ.11.48.22pr.: Imperator Justinianus Cum scimus nostro iure nullum praeiudicium generari cuidam circa condicionem neque ex confessionibus neque ex scriptura, nisi etiam ex aliis argumentis aliquid accesserit incrementum, sancimus solam conductionem vel aliam quamcumque scripturam ad hoc minime sufficere nec adscripticiam condicionem cuidam inferre, sed debere huiusmodi scripturae aliquid advenire adiutorium, quatenus vel ex publici census adscriptione vel ex aliis legitimis modis talis scriptura adiuvetur. * iust. a. iuliano pp. *[a 531 d.X k...Constantinopoli post consulatum lampadii et orestis vv.Cc.]
CJ.11.48.22.1: Imperator Justinianus Melius etenim est in huiusmodi difficultatibus ex pluribus capitulis condiciones ostendi et non solis confessionibus neque scripturis homines forte liberos ad deteriorem detrahi fortunam.[a 531 d.X k...Constantinopoli post consulatum lampadii et orestis vv.Cc.]
CJ.11.48.22.2: Imperator Justinianus Sin autem et scriptura et post scripturam confessio seu depositio, sine vi et necessitate tamen, intervenerit ( quid enim, si etiam conductionale instrumentum vel alium chartulam, in qua subscripsit, intimavit et inter acta deposuit sese colonum fuisse adscripticium?), tunc ex utroque genere obligationis, id est tam scripturae quam confessionis vel depositionis, talem eum esse credendum, qualem et scripsit et inter acta deposuit.[a 531 d.X k...Constantinopoli post consulatum lampadii et orestis vv.Cc.]
CJ.11.48.22.3: Imperator Justinianus Illud quoque non ineleganter dubitabatur, si coloni filius per triginta annorum curricula vel forsitan quadraginta seu ampliora, adhuc vivente patre et agriculturam peragente, ipse in libera conversatione morabatur, et dominus terrae, quia per patrem ei satisfiebat, non etiam eius praesentiam exigebat, an post obitum patris, vel postquam inutilis is forte existat et ruri non idoneus, potest excusari filius, longinqua libertate abutendo et quod per multos annos neque agrum coluit neque aliquid colonarii operis celebravit, cum non possit dominus incusari propter suam desidiam, cui per patrem eius omne quod voluerat accedebat.[a 531 d.X k...Constantinopoli post consulatum lampadii et orestis vv.Cc.]
CJ.11.48.22.4: Imperator Justinianus In omnibus itaque huiuscemodi speciebus satis acerbum nobis videtur domino praeiudicari colonorum absentia eorum, qui in rure nati et postea absentes per suos vel patres vel fratres vel cognatos agriculturam peragebant. cum enim pars quodammodo corporis eius per cognationem in fundo remanebat, non videtur neque peregrinari neque in libertate morari.[a 531 d.X k...Constantinopoli post consulatum lampadii et orestis vv.Cc.]
CJ.11.48.22.5: Imperator Justinianus Maneat itaque domino ius inconcussum, et donec eius vel antiquitas vel posteritas vel cognatio in agrum remanet, ipse videatur ibi resedisse.[a 531 d.X k...Constantinopoli post consulatum lampadii et orestis vv.Cc.]
CJ.11.48.23pr.: Imperator Justinianus Cum satis inhumanum est terram quae ab initio adscripticios habebat suis quodammodo membris defraudari et colonos in aliis terris demorantes dominos terrae maximis damnis adficere, censemus, quemadmodum in curialium condicione nemo ex temporali cursu liberatur, ita nec adscripticiae condicioni suppositus ex annalibus curriculis, quantacumque emanaverint, vel quacumque prolixa negotiatione aliquis sibi vindicet libertatem: sed remaneat adscripticius et inhaereat terrae. et si se celaverit vel separare conatus fuerit, secundum exemplum servi fugitivi sese diutinis insidiis furari intellegatur et sit suppositus una cum subole sua , etsi in alia terra eam fecerit, huiusmodi fortunae et capitali illationi, nulla liberatione ei penitus competente. * iust. a. iohanni pp. *[a 531-534 ]
CJ.11.48.23.1: Imperator Justinianus Cum autem anastasiana lex homines qui per triginta annos colonaria detenti sunt condicione voluit liberos quidem permanere, non autem habere facultatem terra derelicta in alia loca migrare, et ex hoc quaerebatur, si etiam liberi eorum cuiuscumque sexus, licet non triginta annos fecerint in fundis vel vicis, deberent colonariae esse condicionis an tantummodo genitor eorum, qui per triginta annos huiusmodi condicioni illigatus est: sancimus liberos colonorum esse quidem in perpetuum secundum praefatam legem liberos et nulla deteriore condicione praegravari, non autem habere licentiam relicto suo rure in aliud migrare, sed semper terrae inhaereant, quam semel colendam patres eorum susceperunt.[a 531-534 ]
CJ.11.48.23.2: Imperator Justinianus Caveant autem possessionum domini, in quibus tales coloni constituti sunt, aliquam innovationem vel violentiam eis inferre. si enim hoc approbatum fuerit et per iudicem pronuntiatum, ipse provinciae moderator, in qua aliquid tale fuerit perpetratum, omnimodo provideat et laesionem, si qua subsecuta est, eis resarcire et veterem consuetudinem in reditibus praestandis eis observare: nulla nec tunc licentia concedenda colonis fundum ubi commorantur relinquere.[a 531-534 ]
CJ.11.48.23.3: Imperator Justinianus Et hoc tam in ipsis colonis quam in subole eorum qualiscumque sexus vel aetatis sancimus, ut et ipsa semel in fundo nata remaneat in possessione sub isdem modis isdemque condicionibus, sub quibus etiam genitores eius manere in alienis fundis definivimus.[a 531-534 ]
CJ.11.48.23.4: Imperator Justinianus Nemini autem liceat vel adscripticium vel colonum alienum scienti prudentique in suum ius suscipere.[a 531-534 ]
CJ.11.48.23.5: Imperator Justinianus Sed et si bona fide eum susceperit, postea autem reppererit eum alienum esse constitutum, admonente domino vel ipsius adscripticii vel terrae et hoc faciente per se vel per procuratorem suum hunc restituere cum omni peculio et subole sua: et si hoc facere supersederit, omnis quidem temporis, quo apud eum remoratus est, publicas functiones sive terrenas sive animales pro eo inferre compelletur cura et provisione tam eminentissimae praefecturae quam praesidis provinciae: coartetur autem et sic ad restitutionem eius secundum veteres constitutiones et poenas eis insertas.[a 531-534 ]
CJ.11.48.24pr.: Imperator Justinianus Si qui adscripticiae condicionis constituti mulieres liberas quacumque mente aut quacumque machinatione sive scientibus dominis sive ignorantibus sibi uxores coniunxerunt vel postea coniunxerint, in sua libertate permanere tam eas quam prolem quae ex eis cognoscitur procreata sancimus: illo procul dubio observando, ut, si ex libero marito et adscripticia uxore partus fuerit editus, is maternae condicionis maculam, non paternam sequatur libertatem. * iust. a. hermogeni mag. off. *[a xxx ]
CJ.11.48.24.1: Imperator Justinianus Sed ne adscripticii putent sibi impunitum esse tale conamen, quod maxime verendum est, ne liberarum mulierum nuptiis ab his excogitatis paulatim huiusmodi hominum condicio decrescat, sancimus, si quid tale fuerit ab adscripticio perpetratum, liberam habere potestatem dominum eius sive per se sive per praesidem provinciae talem hominem castigatione moderata corrigere et abstrahere a tali muliere. quod si neglexerit, sciat in suum damnum huiusmodi desidiam reversuram.[a xxx ]
CJ.11.49.0. De capitatione civium censibus eximenda.
CJ.11.49.1: Imperator Constantinus Plebs urbana, sicut in orientalibus quoque provinciis observatur, minime in censibus pro capitatione sua conveniatur, sed iuxta hanc iussionem nostram immunis habeatur. * constant. a. ad eusebium virum perfectissimum praes. lyciae et pamphyliae.*[a 313 d.K.Iun.Constantino a.Iii et licinio iii conss.]
CJ.11.50.0. In quibus causis coloni censiti dominos accusare possunt.
CJ.11.50.1: Imperator Constantinus Quisquis colonus plus a domino exigitur, quam ante consueverat et quam in anterioribus temporibus exactus est, adeat iudicem, cuius primum poterit habere praesentiam, et facinus comprobet, ut ille, qui convincitur amplius postulare, quam accipere consueverat, hoc facere in posterum prohibeatur, prius reddito quod superexactione perpetrata noscitur extorsisse. * const. a. ad maximum vic. orientis. *[a xxx pp.Id. ]
CJ.11.50.2pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Coloni censibus dumtaxat adscripti, sicuti ab his liberi sunt, quibus eos tributa subiectos non faciunt, ita his, quibus annuis functionibus et debito condicionis obnoxii sunt, paene est ut quadam servitute dediti videantur. * arcad. et honor. aa. nebridio com. asiae. *[a xxx ]
CJ.11.50.2.1: Imperatores Arcadius, Honorius Quo minus est ferendum, ut eos audeant lite pulsare, a quibus ipsos utpote a dominis una cum possessionibus distrahi posse dubium non est.[a xxx ]
CJ.11.50.2.2: Imperatores Arcadius, Honorius Quam de cetero licentiam submovemus, ne quis audeat domini in iudicio nomen lacessere, et cuius ipsi sunt, eiusdem omnia sua esse cognoscant.[a xxx ]
CJ.11.50.2.3: Imperatores Arcadius, Honorius Cum enim saepissime decretum sit, ne quid de peculio suo cuiquam colonorum ignorante domino praedii aut vendere aut alio modo alienare liceret, quemadmodum contra eius personam aequo poterit consistere iure, quem nec propria quidem leges sui iuris habere voluerunt et adquirendi tantum, non etiam transferendi potestate permissa, domino et adquirere et habere voluerunt?[a xxx ]
CJ.11.50.2.4: Imperatores Arcadius, Honorius Sed ut in causis civilibus huiusmodi hominum generi adversus dominos vel patronos et aditum intercludimus et vocem negamus exceptis superexactionibus, in quibus retro principes facultatem eis super hoc interpellandi praebuerunt, ita in criminum accusatione quae publica est non adimitur eis propter suam suorumque iniuriam experiendi licentia.[a xxx ]
CJ.11.51.0. De colonis palaestinis.
CJ.11.51.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Cum per alias provincias, quae subiacent nostrae serenitatis imperio, lex a maioribus constituta colonos quodam aeternitatis iure detineat, ita ut illis non liceat ex his locis quorum fructu relevantur abscedere nec ea deserere quae semel colenda susceperunt, neque id palaestinae provinciae possessoribus suffragetur, sancimus, ut etiam per palaestinas nullus omnino colonorum suo iure velut vagus ac liber exsultet, sed exemplo aliarum provinciarum ita domino fundi teneatur, ut sine poena suscipientis non possit abscedere: addito eo, ut possessionis domino revocandi eius plena tribuatur auctoritas. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. *[a xxx ]
CJ.11.52.0. De colonis thracensibus.
CJ.11.52.1pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Per universam dioecesim thraciarum sublato in perpetuum humanae capitationis censu iugatio tantum terrena solvatur. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. *[a xxx ]
CJ.11.52.1.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Et ne forte colonis tributariae sortis nexibus absolutis vagandi et quo libuerit recedendi facultas permissa videatur, ipsi quidem originario iure teneantur, et licet condicione videantur ingenui, servi tamen terrae ipsius cui nati sunt aestimentur nec recedendi quo velint aut permutandi loca habeant facultatem, sed possessor eorum iure utatur et patroni sollicitudine et domini potestate.[a xxx ]
CJ.11.52.1.2: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Si quis vero alienum colonum suscipiendum retinendumve crediderit, duas auri libras ie cogatur exsolvere, cuius agros transfuga cultore vacuaverit, ita ut eundem cum omni peculio suo et agnatione restituat.[a xxx ]
CJ.11.53.0. De colonis illyricianis.
CJ.11.53.1pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Colonos inquilinosque per illyricum vicinasque regiones abeundi rure, in quo eos originis agnationisque merito certum est immorari, licentiam habere non posse censemus. * valentin. valens et grat. aaa. ad probum pp. *[a 371 d. iii id. iul. gratiano a. ii et probo conss.]
CJ.11.53.1.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Inserviant terris non tributario nexu, sed nomine et titulo colonorum, ita ut, si abscesserint ad aliumve transierint, revocati vinculis poenisque subdantur, maneatque eos poena, qui alienum et incognitum recipiendum esse duxerint, tam in redhibitione operarum et damni, quod locis quae deseruerant factum est, quam multae, cuius modum in auctoritate iudicis collocamus: ita ut etiam dominus fundi , in quo alienus fuisse monstrabitur, pro qualitate peccati coercitionem subire cogatur nec sit ignorantiae locus, cum ad criminis rationem solum illud sufficiat, quod incognitum sibi tenuit.[a 371 d. iii id. iul. gratiano a. ii et probo conss.]
CJ.11.53.1.2: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Servum etiam in memoratis regionibus si quis receperit, ignorationis excusatione sublata quadrupli poena teneatur, operarum praeterea compendiis damnisque praestitis.[a 371 d. iii id. iul. gratiano a. ii et probo conss.]
CJ.11.53.1.3: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus In libertis etiam, quos pari usurpatione susceperit, is modus sit, quem circa liberos duximus colonos retinendum.[a 371 d. iii id. iul. gratiano a. ii et probo conss.]
CJ.11.54.0. Ut nemo ad suum patrocinium suscipiat vicos vel rusticanos eorum.
CJ.11.54.1pr.: Imperatores Leo, Anthemius Si quis post hanc nostri numinis sanctionem in fraudem circumscriptionemque publicae functionis ad patrocinium cuiuscumque confugerit, id, quod huius rei gratia geritur sub praetextu donationis vel venditionis seu conductionis aut cuiuslibet alterius contractus, nullam habeat firmitatem: tabellionibus, qui talia instrumenta perficere ausi fuerint, bonorum proscriptione plectendis, qui tamen scientes ausi fuerint huiusmodi instrumenta conscribere: vicis etiam vel possessionibus ad patrocinia confugientium publico vindicandis. * leo et anthem. aa. nicostrato pp orientis. *[a 468 d.K.Sept.Antehmio a.Ii cons.]
CJ.11.54.1.1: Imperatores Leo, Anthemius Eae autem personae, quae contra publicam commoditatem in clientelam suam suscepisse collatores detectae fuerint, nobiliores quidem centum librarum auri condemnationem subire cogentur, mediocris vero fortunae facultatum suarum amissione plectentur: eadem poena multandis etiam his, qui intercedentes ministerium suum huiusmodi nefariis actibus improba mente praebuerint.[a 468 d.K.Sept.Antehmio a.Ii cons.]
CJ.11.54.1.2: Imperatores Leo, Anthemius Quam formam ex eo quidem tempore, quod sacra constitutio a divae memoriae marciano promulgata continet, id est in thracica quidem dioecesi abhinc annis triginta, hoc est a consulatu aetii iterum et sigisbuldi, in orientali vero et aegyptiaca et pontica et asiana dioecesi viginti octo, hoc est a consulatu cyri valere atque exsecutioni mandari praecipimus.[a 468 d.K.Sept.Antehmio a.Ii cons.]
CJ.11.55.0. Ut rusticani ad nullum obsequium devocentur.
CJ.11.55.1: Imperatores Diocletianus, Maximianus Ne quis ex rusticana plebe, quae extra muros posita capitationem suam detulit et annonam congruam praestat, ad ullum aliud obsequium devocetur neque a rationali nostro mularum fiscalium vel equorum ministerium subire cogatur. * diocl. et maxim. aa. exempl sacr. litt. ad charisium.*[a xxx sine die et consule.]
CJ.11.55.2: Imperatores Valentinianus, Valens Si qui eorum, qui provinciarum rectoribus obsequuntur quique in diversis agunt officiis principatus et qui sub quocumque praetextu muneris publici possunt esse terribiles, rusticano cuipiam necessitatem obsequii quasi mancipio sui iuris imponant aut servum eius vel forte bovem in usus proprios necessitatesque converterint, ablatis omnibus facultatibus perpetuo subiugentur exilio, et nihilo minus rusticanum, qui se in eiusdem operas sponte propria detulisse responderit, par poenae severitudo constringat. * valentin. et valens aa. ad probum pp.Illyrici. *[a 368 d.Prid.K.Oct.Agrippinae valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.11.56.0. Non licere metrocomiae habitatoribus loca sua ad extraneum transferre.
CJ.11.56.1: Imperatores Leo, Anthemius In illis, quae metrocomiae communi vocabulo nuncupantur, hoc adiciendum necessario nostra putavit humanitas, ut nulli extraneo illic quoquo modo possidendi licentia tribuatur: sed si quis ex isdem vicanis loca sui iuris alienare voluerit, non licere ei nisi ad habitatorem adscriptum eidem metrocomiae per qualemcumque contractum terrarum suarum dominium possessionemque transferre: sciente persona extranea, quod, si contra vetitum se huic negotio immiscere vel illic possidere temptaverit, quicumque contractus initus fuerit, carebit effectu et contractu soluto, si quid praestitum est, hoc tantum reddetur. * leo et anthem. aa. nicostrato pp. *[a 468 d.K.Sept.Anthemio a.Ii cons.]
CJ.11.57.0. Ut nullus ex vicanis pro alienis debitis vicanorum teneatur.
CJ.11.57.1: Imperator Zeno Grave est et non solum legibus, verum etiam aequitati naturali contrarium, pro alienis debitis alios molestari. idcirco huiusmodi iniquitates contra omnes vicanos perpetrari modis omnibus prohibemus. * zeno a. *[a xxx ]
CJ.11.58.0. De censibus et censitoribus et peraequatoribus et inspectoribus.
CJ.11.58.1: Imperator Constantinus Quoniam tabularii civitatum per collusionem potentiorum sarcinam ad inferiores transferunt, iubemus, ut, quisquis se gravatum probaverit, suam tantum pristinam professionem agnoscat. * const. a. ad populum. *[a 313 pp.Xv k.Febr.Romae constantino a.Iii et licinio iii conss. ]
CJ.11.58.2pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quisquis vitem succiderit aut feracium ramorum fetus hebetaverit, quo declinet fidem censuum et mentiatur callide paupertatis ingenium, mox detectus competenti indignationi subiciatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. eutropio pp. *[a 381 d.Prid.Non.Iun.Constantinopoli eucherio et syagrio conss.]
CJ.11.58.2.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Illo videlicet evitante calumniam, qui forte detegitur laborasse pro copia ac reparandis agrorum fetibus, non sterilitatem aut inopiam procurasse.[a 381 d.Prid.Non.Iun.Constantinopoli eucherio et syagrio conss.]
CJ.11.58.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si peraequatore misso aliquis aut procuratorem suum retraxerit aut colonum per contumaciam retractationis fugaverit, ad eum censuum modum, quem vel eo vel procuratore illius absente peraequator apposuerit, nostrae sanctionis auctoritate tenebitur. * grat. valentin. et theodos. aaa. cynegio pp. *[a 386 d.Vi k.April.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.11.58.4: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Omne territorium censeatur, quotiens defectorum levamen exposcitur, ut sterilia atque ieiuna his quae culta vel opima sunt compensentur. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. *[a 393 d.Iii non.April.Constantinopoli theodosio a.Iii et abundantio conss.]
CJ.11.58.5pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Qui gravatos se a peraequatoribus conqueruntur et iniusto oneri impares esse proclamant, competitionis habeant facultatem, ut, quid remissum gratia, quid interceptum fuerit fraude, convincant et ex eo levamen accipiant, quod per deformia et criminosa commercia sibi impositum esse deplorant, ut aliis demeretur. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. *[a 393 d.Iii k.Dec.Constantinopoli theodosio a.Iii et abundantio vc. conss.]
CJ.11.58.5.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Quod intra annum post codicum oblationem cui videbitur de iniusto onere conqueratur, iniquitatem peraequatoris accuset ac praestitam gratiam habita competitione convincat, ut, quod ei fuerat superfusum, ille cognoscat, quem debitae functioni fraus clandestina subtraxerat.[a 393 d.Iii k.Dec.Constantinopoli theodosio a.Iii et abundantio vc. conss.]
CJ.11.58.5.2: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Emenso autem eo tempore actio denegabitur, exceptis minoribus qui fuerint indefensi, his etiam qui aberunt rei publicae causa: qui tamen ex eo tempore quae sunt statuta custodient, ex quo ad agendum habuerunt facultatem.[a 393 d.Iii k.Dec.Constantinopoli theodosio a.Iii et abundantio vc. conss.]
CJ.11.58.6: Imperatores Arcadius, Honorius Peraequatores ac discussores, si incurrerint culpam neglegentiae vel gratiae, non solum honorum iacturam, verum etiam annonarum in quadruplum multam subire debebunt: ea vero, quae in damnum provincialium fuerint accepisse convicti, in quadruplum cogentur exsolvere. * arcad. et honor. aa. eusebio pp. *[a 396 d.Iiii k.April.Mediolani arcadio iiii et honorio iii aa.Conss.]
CJ.11.58.7pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Apud eum possessio firma permaneat, cui a peraequatore semel eam traditam fuisse constiterit. * honor. et theodos. aa. sebastio com. primi ordinis. *[a 417 d.Prid.Id.Mart.Ravennae honorio a.Xi et constantio ii conss.]
CJ.11.58.7.1: Imperatores Honorius, Theodosius Reliqua vero temporis anteacti a novo domino fiscum postulare non patimur, ne alterius culpa alter incipiat subiacere dispendio.[a 417 d.Prid.Id.Mart.Ravennae honorio a.Xi et constantio ii conss.]
CJ.11.58.7.2: Imperatores Honorius, Theodosius Si quis vero privatus aut obligatam sibi possessionem, quae deserta huc usque permansit, aut ex aliquo titulo deberi sibi iure confirmat, adlegationes suas sine mora vel per se vel per aliam personam legibus ordinatam manifestare debebit, ita ut, si aequitatis ratione suadente ad petitorem fuerit translata possessio, is, qui eam a peraequatore susceperit, rei melioratae receptis sublevetur expensis.[a 417 d.Prid.Id.Mart.Ravennae honorio a.Xi et constantio ii conss.]
CJ.11.58.7.3: Imperatores Honorius, Theodosius Verum ne sub specie litis dominationes semel constitutae turbentur, sex mensum spatium censemus debere servari, intra quod is, qui putat sibi rem probabili ratione competere, debitas exserat actiones.[a 417 d.Prid.Id.Mart.Ravennae honorio a.Xi et constantio ii conss.]
CJ.11.58.7.4: Imperatores Honorius, Theodosius Quod si tempus adscriptum silentio fuerit interveniente transactum, nullum penitus repetendi volumus esse principium.[a 417 d.Prid.Id.Mart.Ravennae honorio a.Xi et constantio ii conss.]
CJ.11.58.7.5: Imperatores Honorius, Theodosius Quod si quis eo tempore, quo peraequator praedium alicui addicit, de suo iure vel per se vel per homines suos non crediderit actitandum, sex mensum curriculis evolutis in perpetuum conquiescat.[a 417 d.Prid.Id.Mart.Ravennae honorio a.Xi et constantio ii conss.]
CJ.11.59.0. De omni agro deserto et quando steriles fertilibus imponuntur.
CJ.11.59.1: Imperator Constantinus Cum divus aurelianus parens noster civitatum ordines pro desertis possessionibus iusserit conveniri et pro his fundis, qui invenire dominos non potuerunt quos praeceperamus, earundem possessionum triennii immunitate percepta de sollemnibus satisfacere, servato hoc tenore praecipimus, ut, si constiterit ad suscipiendas easdem possessiones ordines minus idoneos esse, eorundem agrorum onera possessionibus et territoriis dividantur. * const. a. capestrino. *[ acc.]
CJ.11.59.2: Imperator Constantinus Si quis ab emphyteuticario seu patrimoniali possessore privati iuris quippiam comparaverit, cuius substantia alias possessiones sustentare consueverat, et succisis quasi quarundam virium nervis reliqua labuntur, earum possessionum onera subiturus est, quae penes distractores inutiles permanebunt. * const. a. *[a 337 d.Viii id.Dec.Thessalonicae feliciano et titiano conss.]
CJ.11.59.3: Imperatores Valentinianus, Valens Quicumque deserta praedia meruerint sub certa immunitate, ad possessionem impetratorum non prius sinantur accedere, quam vel fideiussoribus idoneis periculo curialium datis vel fundis patrimonii sui maxime utilibus obligatis idonea cautione firmaverunt susceptam a se possessionem nullo detrimento publico relinquendam. * valentin. et valens aa. ad mamertinum pp. *[a 364 d.Vii k.Iun.Dibo ioviano et varroniano conss.]
CJ.11.59.4: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Heredes scripti etiam pro minus idoneis fundis fiscale onus cogantur agnoscere, vel si renuntiandum hereditati putent, cedant his omnibus rebus, quas ex isdem bonis quocumque titulo et iure perceperint. * valentin. valens et grat. aaa. ad crescentem vic. africae. *[a 371 d.Iiii id.Iul.Contionaci gratiano a.Ii et probo conss.]
CJ.11.59.5: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Qui utilia rei publicae loca possident, permixtione facta etiam deserta suscipiant, ut, si earum partium graventur accessu, quas antea per fastidium relinquerunt, cedant aliis curialibus, qui utraque hac condicione retineant, ut praestatione salva cum desertis et culta possideant sublata a paucis, quos iniquum est electa retinere, cum municipes gravatura sit pars relicta. * valens grat. et valentin. aaa. ad antonium pp. *[a xxx ]
CJ.11.59.6pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ut quisque conductor fuerit inventus possessor fundi, qui ex publico vel templorum iure descendit, huic ager iungatur inutilior. * grat. valentin. et theodos. aaa. nebridio com. rer. privat.*[a 383 d.Xv k.Febr.Constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.. ]
CJ.11.59.6.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quod si contra id reluctandum existimaverit, alius possessor sub eadem praestatione quaeratur, vel si voluntarius qui sit conductor non invenietur, tunc ad possessores antiquos, id est decuriones vel quoslibet alios, loca iuris praedicti adiunctis inutilibus revertantur, idoneis fideiussoribus praestitis.[a 383 d.Xv k.Febr.Constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.. ]
CJ.11.59.7pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quicumque defectum fundum patrimonialem exercuerit, fertilem idoneumque praestiterit, salvo patrimoniali canone perpetuo ac privato iure defendat velut domesticum et avita successione quaesitum, sibi habeat, suis relinquat, neque eum aut promulgatione rescripti aut reverentia sacrae adnotationis quisquam a fructu impensi operis excludat. * grat. et valentin. et theodos. aaa. et arcad. a. cynegio pp.*[a 386 d. viii k. nov. constantinopoli honorio np. et euodio conss.]
CJ.11.59.7.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ceterum eos, qui opimas ac fertiles possident terras aut etiam nunc sibi aestimant eligendas, pro defecta scilicet portione summam debiti praesentis iubemus implere: illos etiam, qui emphyteuticario nomine nec ad plenum idoneas nec omnibus modis vacuas detinent, sic ex illis quoque quae praesidio indigent iustam ac debitam quantitatem debere suscipere, ut indulto temporis spatio post biennium decretum canonem solvendum esse meminerint.[a 386 d. viii k. nov. constantinopoli honorio np. et euodio conss.]
CJ.11.59.7.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Nemo tamen qualibet meriti et potestatis obiectione submoveatur, quominus ad diacatochiae vicem defectas possessiones patrimonialis iuris accipiat, earum tributa et canonem soluturus: illud speciali observatione procurans, ut primum vicinas et in eodem territorio sortiatur, dehinc si neque finitimas neque in isdem locis reppererit constitutas, tunc demum etiam longius positas, sed in quantum fieri valet pro interiecto spatio sibimet cohaerentes pro modo et aequitate suscipiat, ut id consensu omnium fiat, quod omnibus profuturum est.[a 386 d. viii k. nov. constantinopoli honorio np. et euodio conss.]
CJ.11.59.8: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Qui agros domino cessante desertos vel longe positos vel in finitimis ad privatum pariter publicumque compendium excolere festinat, voluntati suae nostrum noverit adesse responsum: ita tamen, ut, si vacanti ac destituto solo novus cultor insederit, ac vetus dominus intra biennium eadem ad suum ius voluerit revocare, restitutis primitus quae expensa constiterit facultatem loci proprii consequatur. nam si biennii fuerit tempus emensum, omni possessionis et dominii carebit iure qui siluit. * valentin. theodos. et arcad. aaa. tatiano pp. orientis. *[a 388 - 392 ]
CJ.11.59.9: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Qui fundos patrimoniales iure privato salvo canone susceperunt, hanc omnes sine ullius exceptione personae propositam intellegant optionem, ut aut ea loca, quibus minor est soli fecunditas, cum his, ex quibus fructus uberes capiunt, suscipere et tenere non abnuant, aut si eorum refugiunt sterilitatem, opimioribus cedant. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. orientis. *[a 394 d. viii id. nov. tyro arcadio iii et honorio ii aa. conss.]
CJ.11.59.10: Imperatores Arcadius, Honorius Qui per potentiam fundos opimos ac fertiles occuparunt, cum quaestuosis uberibusque pro rata portione suscipiant infecundos ex eadem substantia. * arcad. et honor. aa. eutychiano pp. *[a 398 d. non. mart. constantinopoli honorio a. iiii et eutychiano conss.]
CJ.11.59.11pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Locorum domini intra sex menses edictis vocati revertantur. qui si adfuerint, et propria teneant et ea quae ex praeterito contraxerint debita redhibere cogantur. * arcad. et honor. aa. hadriano pp. *[a 400 d. vi k. sept. stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.59.11.1: Imperatores Arcadius, Honorius Sin vero impares esse earum rerum tributis propria confitentur absentia nec adesse voluerint, penes eos, qui haec susceperint et certum quem tributorum canonem promittunt, proprietas possessionis intemerata permaneant, ut, postquam ea exsolverint, sciant sibi inquietudinem submovendam nec subreptione cuiusquam competitionis loca quae tenuerunt auferenda.[a 400 d. vi k. sept. stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.59.11.2: Imperatores Arcadius, Honorius Quibus etiam illud indulsimus, ut ex eo tempore, ex quo primum loca de quibus agitur coeperint possidere, tributa poscantur.[a 400 d. vi k. sept. stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.59.12: Imperatores Honorius, Theodosius Hac definitione sancimus nullum possessorem neque munificum praedium pro alienis debitis vel destitutione esse retinendum neque eorum praediorum depectione praegravari, quae ex isdem bonis quae retinentur nequaquam esse monstrantur, ne ullis praestigiis atque commentis exactio mutiletur. * honor. et theodos. aa. seleuco pp. *[a 412 d. prid. k. febr. ravennae honorio viiii et theodosio v aa. conss.]
CJ.11.59.13: Imperatores Honorius, Theodosius Omnium praediorum actores ac domini requirantur. quorum si vitio probantur debita fuisse contracta, in absoluto est, ut debeat dominium commutari. * honor. et theodos. aa. ad probum. *[a 414 d.Iii id.Iun.Constantinopoli constante et constantio conss. ]
CJ.11.59.14: Imperatores Honorius, Theodosius Rura et possessiones, quas curiales quolibet pacto publicatis apud acta provincialia desideriis suis vel reliquerunt vel possidere alios permiserunt, penes eos , qui eas excoluerunt et functiones publicas recognoscunt, firmiter perdurabunt, nullam habentibus curialibus copiam repetendi. * honor. et theodos. aa. aureliano pp. *[a 415 d.Iii non.Dec.Honorio x et theodosio vi aa.Conss.]
CJ.11.59.15: Imperatores Honorius, Theodosius Si quis deserta praedia, quae navalem sustinent functionem et in desertis nunc usque remanent, sub peraequationis iure perceperit, meliore condicione in omnibus titulis convenit ea relevari, ut gravis sors navalis esse non possit pro ea quae resederit portiuncula, cum aliis fuerit dispendiis liberata. * honor. et theodos. aa. sebastio com. primi ordinis. *[a 417 d.Prid.Mart.Ravennae honorio a.Xi et constantio ii conss. ]
CJ.11.59.16: Imperatores Theodosius, Valentinianus Iubemus neminem curialem pro alieni territorii debitis attineri, sed tantum municipem pro gleba propria conveniri. * theodos. et valentin. aa. celeri procons. africae. *[a 429 d.V k.Mai.Ravennae post cons. felicis et tauri vv.Cc.]
CJ.11.59.17: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si quis auctoritate nostri numinis de fundis patrimonialibus steriles sub certi canonis pollicitatione susceperit, firmiter eum volumus possidere sub eiusdem tantum canonis solutione, quem nostrae maiestatis auctoritas per annos singulos solvendum esse praescripserit, nullamque eos descriptionem aut adiectionem aut innovationem in posterum sustinere, quoniam nimis absurdum est eos, qui nobis hortantibus fundus inopes atque egenos magno labore impenso aut exhausto patrimonio vix forte meliorare potuerint, utpote deceptos inopinatum onus suscipere illudque velut quadam circumventione deposci, quod si se daturos praescissent, fundos minime suscipere aut etiam colere paterentur. * theodos. et valentin. aa. hermocrati pp. orientis. *[a 444 d.Xii k.Dec.Constantinopoli theodosio a.Xviii et albino conss.]
CJ.11.60.0. De fundis limitotrophis et terris et paludibus et pascuis limitaneis vel castellorum.
CJ.11.60.1pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Tiberianus ad possibilitatem singulorum quorumque locorum intuens statuit certas possessiones, quae ad limitem frumenta conveherent. * valentin. valens et grat. aaa. ad licinium pp. *[a 385 d.Xviii k.Oct.Aquileiae arcadio a.Et bautone conss.]
CJ.11.60.1.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Quocirca generali lege sancimus tiberiani dispositionem oportere servari, amoventes, quidquid vel potentia uniuscuiusque elicuit vel furtiva deprecatio, addentesque nihilo minus in futurum nulli licere adversus utilem vetustatem et praesentem legem nostram importuna et respuenda reposcere.[a 385 d.Xviii k.Oct.Aquileiae arcadio a.Et bautone conss.]
CJ.11.60.2pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Quicumque castellorum loca quocumque titulo possident, cedant ac deserant, quia ab his tantum fas est possideri castellorum territoria, quibus adscripta sunt et de quibus iudicavit antiquitas. * honor. et theodos. aa. asclepiodoto pp. et cons. ordinario. *[a 423 d.Non.Mart.Constantinopoli asclepiodoto et mariniano conss. ]
CJ.11.60.2.1: Imperatores Honorius, Theodosius Quod si ulterius vel privatae condicionis quispiam in his locis vel non castellanus miles fuerit detentator inventus, capitali sententia cum bonorum publicatione plectatur.[a 423 d.Non.Mart.Constantinopoli asclepiodoto et mariniano conss. ]
CJ.11.60.3pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Agros limitaneos universos cum paludibus omnique iure, quos ex prisca dispositione limitanei milites ab omni munere vacuos ipsi curare pro suo compendio atque arare consueverunt, et si in praesenti coluntur, ab his firmiter ac sine ullo concussionis gravamine detineri, et si ab aliis possidentur, cuiuslibet spatii temporis praescriptione cessante ab universis detentatoribus vindicatos isdem militibus sine ullo prorsus, sicut antiquitus statutum est, collationis onere volumus adsignari: in his etiam contra eos, qui praeceptionibus nostris obviam venire temptaverint, proscriptionis poena valitura. * theodos. et valentin. aa. nomo mag. off. *[a 443 d.Prid.Id.Sept.Constantinopoli maximo ii et paterio conss.]
CJ.11.60.3.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nam si quis forte, quod minime audere debuerat, emptionis titulo memorati iuris possidet praedia, competens ei actio contra venditorem intacta servabitur.[a 443 d.Prid.Id.Sept.Constantinopoli maximo ii et paterio conss.]
CJ.11.61.0. De pascuis publicis vel privatis.
CJ.11.61.1pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Cum nulla ratio sit, cur in pascuis saltibus rei privatae pensio debeat ampliari , nequaquam pro libidine ordinum augmenta facienda sunt. * valentin. et valens aa. ad rufinum pp. *[a 365 d.Viiii k.Oct.Luceriae valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.61.1.1: Imperatores Valentinianus, Valens Etenim idcirco graviorem pensionem imponi ab ordinibus accipimus, ut animalia ex rebus privatis nostris a locorum pastibus arceantur: quod fieri non oportere divae memoriae iulianus prorogata iussione constituit.[a 365 d.Viiii k.Oct.Luceriae valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.61.1.2: Imperatores Valentinianus, Valens Quare excellens auctoritas tua conventis rectoribus provinciarum non eam licitationis necessitatem patiatur inferri, quam repentinam faciunt civitates, sed eam manere decernat, quam statuit antiquitas.[a 365 d.Viiii k.Oct.Luceriae valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.11.61.2: Imperatores Arcadius, Honorius Insignis auctoritas tua hac condicione a publicis pratis apamenis animalia militum prohiberi praecipiat, ut universi cognoscant de emolumentis eorum tuique officii facultatibus duodecim libras auri fisci commodis exigendas, si quisquam posthac memorata prata mutilare temptaverit: non minore decernenda poena, si etiam prata privatorum antiochenorum fuerint devastata: ita tamen, ut sine laesione provincialium provideant curiales, quo pacto animalium militarium pastui consulatur. * arcad. et honor. aa.Simplicio com. et mag. utr. mil. *[a 398 d.V id.Mart.Constantinopoli honorio a.Iiii et eutychiano vc.Conss.]
CJ.11.61.3pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Prata provincialium nostrorum et praecipue rei privatae nostrae perniciosum est militum molestia fatigari, ideoque lege ad amplissimam praefecturam promulgata censuimus, ne hoc deinceps usurpetur. * honor. et theodos. aa. comm. et magg. mil. *[a 415 d.Non sept.Honorio x et theodosio vi aa.Conss.]
CJ.11.61.3.1: Imperatores Honorius, Theodosius Super qua re universos quorum interest convenire tua magnificentia non moretur, ne permittant possessores vel colonos pratorum gratia qualibet importunitate vexari.[a 415 d.Non sept.Honorio x et theodosio vi aa.Conss.]
CJ.11.62.0. De fundis patrimonialibus et saltuensibus et emphyteuticis et eorum conductoribus.
CJ.11.62.1: Imperator Constantinus Si quis fundos emphyteutici iuris salva lege fisci citra iudicis auctoritatem donaverit, donationes firmae sint, dummodo suis quibusque temporibus ea quae fisco pensitanda sunt repraesentare cogantur. * const. a. cupito. *[a 315 pp.Xvii k.Iul.Treviris constantino aa.Iiii et licinio iiii conss.]
CJ.11.62.2: Imperator Constantinus Patrimonialis fundi pensitationem aurariam seu frumentariam intra tempus omissam minorum dominio non nocere praecipimus nec ad fraudem iuris eorum evadere, si, quod sollemniter debetur, paulo serius inferatur: ita tamen, ut permanente substantia parvulorum iudex tutorem vel curatorem, per quem differtur illatio, neglegentiae suae et deserti officii poenas exigat et damna deplorare compellat. * const. a. ad dracontium. *[a xxx ]
CJ.11.62.3pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Quicumque possessiones ex emphyteutico iure susceperint, ea ad refundendum uti occasione non possunt, qua adserant desertas esse coepisse, tametsi rescripta per obreptionem meruerint. * valentin. et valens aa. ad germanianum com. sacr. larg. *[a 365 d.Viii k.Oct.Mediolani valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.11.62.3.1: Imperatores Valentinianus, Valens Sed nec avelli eas ab his posse, nec si licitatio ab alio fuerit promissa, sed eas in perpetuum apud eos qui eas susceperint et eorum posteritatem remanere, nec si super hoc rescriptum fuerit adversus eos impetratum.[a 365 d.Viii k.Oct.Mediolani valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.11.62.4: Imperatores Valentinianus, Valens Fundi patrimoniales et qui ex emphyteutico iure ad domum nostram diversis generibus devoluti sunt, sic eis qui eos poposcerint cedunt, ut commissi metus esse non possit. neque enim magis commodamus nostra, quam tradimus ea iure dominii: ita tamen, ut ea, quae in nostra possessione positi praestiterint, et in posterum dissolvant. * vanentin. et valens aa. ad florianum com. rer. privat. *[a 368 d.Id.Mart.Treveris valentiniano ii et valente ii aa.Conss. ]
CJ.11.62.5: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Si qui a prioribus colonis vel emphyteuticariis destitutum patrimonialem fundum a peraequatore vel censitore susceperint, perpetuo eundem atque inconcusso iure possideant, nec quisquam secundus petitor accedat. * valens grat. et valentin. aaa. ad modestum pp. *[a 377 d.Iiii non.Nov.Gratiano a.Iiii et merobaude conss.]
CJ.11.62.6pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Hi, quibus patrimoniales possessiones per asianam ac ponticam dioecesin vel a nobis vel a divis parentibus nostris sacra largitate donatae sunt, inconcusse possideant atque ad suos posteros mittant. * grat. valentin. et theodos. aaa. nebridio com. rer. privat. *[a 384 d.Iii k.April.Constantinopoli ricomere et clearcho conss.]
CJ.11.62.6.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quod quidem non solum in heredibus, sed et in contractoribus omni genere volumus custodiri.[a 384 d.Iii k.April.Constantinopoli ricomere et clearcho conss.]
CJ.11.62.7pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quicumque ad emphyteusin fundorum patrimonialium vel rei publicae iussu nostri numinis venerit, is si redundantia fortunarum idoneus fuerit ad restituenda, quae desertis forte possessionibus requirentur, patrimonium suum publicis implicet nexibus. * grat. valentin. theodos. et arcad. aaaa. cynegio pp. *[a 386 d.Vi k.Mart.Constantinopoli honorio nob.Puero et euodio conss.]
CJ.11.62.7.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Si vero minor facultatibus probabitur, datis fideiussoribus idoneis ad emphyteusin accedat: scientibus his, quos talium rerum cura sollicitat, in se neglegentiae damna, si huiusmodi cautio defuerit, esse vertenda.[a 386 d.Vi k.Mart.Constantinopoli honorio nob.Puero et euodio conss.]
CJ.11.62.8: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Omnes fundi patrimoniales per mesopotamiam et osrhoenam provincias, quos constat divorum retro principum sanctionibus limiti deputatos, ad ius pristinum sine ullius adsertionis revocetur obstaculo praebituri omnia quae antea impendenda necessitatibus limitis praebere consueverant, ita ut nulli penitus audiantur, qui aut rescripto aut adnotatione dominium vel emphyteusin vel conductionem quolibet genere largitatis de nostra liberalitate meruerint. * grat. valentin. theodos. et arcad. aaaa. clearcho pp. *[a 386 d.Prid.K.Mai.Constnatinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.11.62.9: Imperatores Arcadius, Honorius Universi cognoscant nihil privato iure salvo canone fundis emptis cum patrimonialibus esse commune, ita ut ad eos numquam patrimonialium fundorum peraequator accedat: gravi multa feriendo eo, qui statuta nostrae clementiae ausus fuerit temerare. * arcad. et honor. aa. eutychiano pp. *[a 398 d.Prid.Non.Iul.Nicomediae honorio a.Iiii et eutychiano conss.]
CJ.11.62.10: Imperatores Arcadius, Honorius Fundos patrimoniales eos dumtaxat, qui salvo canone iure privato nostra liberalitate concessi sunt, cum his patrimonialibus, qui in condicione propria constituti sunt, illustris auctoritas tua iubebit exaequari, ita ut relevato, quod imminet fatigatis, translatio in eos, qui integris viribus florent, adscriptio tributorum aequa lance dividatur. * arcad. et honor. aa. eutychiano pp. *[a 399 d.Iiii id.April.Constantinopoli theodoro cons.]
CJ.11.62.11: Imperatores Honorius, Theodosius Ius emphyteutici praedii, quod sine obligationis vinculo retentatum est, nostro iudicio immutabile perdurare praecipimus: possessionem autem, quae sine obligatione speciali fuerit vitiosa, vetustate temporis volumus adiuvari. * honor. et theodos. aa. probo com. sacr. larg. *[a 412 d.Id.April.Ravennae honorio viiii et theodosio v aa.Conss. ]
CJ.11.62.12pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Possessores vel emphyteuticarii patrimoniales, qui fundos minime nunc usque compararunt, eodem largitatis modo nequaquam ad eorum comparationem urgueantur, sed tamquam pretiis depensis, sic eis nostri numinis beneficio potiantur, ut, quod iuris alter inferendo pretium consecutus est, hoc nostra liberalitate praedictus emphyteuticarius habeat. * theodos. et valentin. aa. tauro pp.Et patricio. *[a 434 d.Xiiii k.Iul.Constantinopoli ariobindo et aspare conss.]
CJ.11.62.12.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Illud quoque ius, in quibus coluit praediis, quod aut ex successione aut ex comparatione privata aut nostri numinis liberalitate aut quocumque modo possedit, sciat inlibatum intemeratumque servari: licentia eis concedenda etiam libertates mancipiis ex fundis patrimonialibus atque emphyteuticariis, cum fundorum sunt domini, praestare.[a 434 d.Xiiii k.Iul.Constantinopoli ariobindo et aspare conss.]
CJ.11.62.13: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nulli iam in posterum licere praecipimus patrimoniales seu limitotrophos vel saltuenses fundos, qui per tractum orientis positi sunt, ad ius transferre privatum, sive dempto sive salvo canone iuris fundorum immutatio postuletur: legis temeratores quinquaginta librarum auri poena coercentes tam videlicet petitorem quam officium, quod petitionem concedit admitti, licet adnotatio nostra, licet divina pragmatica contra vetitum proferatur. * theodos. et valentin. aa. ad florentium pp. *[a 439 d.Vi id.Iun.Constantinopoli theodosio a.Xvii et festo conss.]
CJ.11.62.14pr.: Imperator Anastasius Iubemus omnes, qui in quacumque dioecesi in quacumque provincia vel quolibet saltu fundos patrimoniales vel templorum aut agonothetici seu relevatorum iugorum vel cuiuscumque iuris per quadraginta iugiter annos ( possessione scilicet non solum eorum qui nunc detinent, verum etiam eorum quoque qui antea possederant computanda) ex quocumque titulo vel etiam sine titulo hactenus possederunt vel postea per memoratum quadraginta annorum spatium possederint, nullam penitus super dominio memoratorum omnium fundorum vel locorum vel domorum a publico actionem vel molestiam aut quamlibet inquietudinem formidare. * anastas. a. matroniano pp. *[a 491 d. iii k. aug. constantinopoli olybrio vc. cons.]
CJ.11.62.14.1: Imperator Anastasius Sed impositum canonem pro qualitate iuris, cuius praedia sunt vel loca, per singulos annos solventes pro certo habeant suum esse quod possident vel postea possederint, ita ut omnibus ad excludendam omnem quolibet modo e publico movendam quaestionem nudae et ex quocumque titulo vel etiam sine titulo corporalis quadraginta annorum iugis possessionis exceptio possit sufficere.[a 491 d. iii k. aug. constantinopoli olybrio vc. cons.]
CJ.11.62.14.2: Imperator Anastasius Hoc etiam adiciendo, ut illi quoque, qui dempto canone huiusmodi fundos ab initio principali iussione datos sibi fuisse confirmant, si per quadragesimos annos adempti canonis beneficium iugiter possederunt, nec canonem, cuius ademptionem quadraginta, sicut dictum est, annorum possessio testatur, possint penitus profligari, eo quod nostrae pietati placuit in utroque casu, id est tam salvo quam dempto canone, possessorum iura nostrorum in eo statu, in quo per quadragesimos, sicut dictum est, iugiter annos manserunt, absque ulla innovatione durare.[a 491 d. iii k. aug. constantinopoli olybrio vc. cons.]
CJ.11.63.0. De mancipiis et colonis patrimonialium et saltuensium et emphyteuticariorum fundorum.
CJ.11.63.1pr.: Imperator Constantinus Emphyteuticarios gravant coloni agros praeter consuetudinem usurpantes, quos nullis culturis erudierunt, cum sollemnitas id eos attractare permittat, quod eorum labore vel olivetis est obsitum vel vinetis. sed et inriguas fontium aquas usurpare conantur, quarum fructus solis emphyteuticariis debentur. * const. a. *[a 319 pp. vii id. mart. carthagine constantino a. v et licinio c. conss.]
CJ.11.63.1.1: Imperator Constantinus Ideoque placuit, ut deinceps aquarum ius potestatesque penes emphyteuticarios permaneant, tantumque ex eis colonis impertiatur, quantum culturis eorum agrorum sufficere manifestum est, quos ipsi colunt.[a 319 pp. vii id. mart. carthagine constantino a. v et licinio c. conss.]
CJ.11.63.1.2: Imperator Constantinus Pro modo autem superfluae inrigationis, quam ultra culturas suas usurpaverint, emphyteuticariis possessoribus pensiones accessionesque praebeant.[a 319 pp. vii id. mart. carthagine constantino a. v et licinio c. conss.]
CJ.11.63.2: Imperatores Valentinianus, Valens Libertates, quas mancipiis ex fundis patrimonialibus atque emphyteuticis qui fundorum non sunt domini praestiterunt, rationales huiusmodi praecepti auctoritate rescindant. * valentin. et valens aa. ad germanianum com. sacr. larg. *[a 367 pp. xiii k. mai. lupicino et iovino conss.]
CJ.11.63.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Cognovimus a nonnullis, qui patrimoniales fundos meruerunt, colonos antiquissimos proturbari atque in eorum locum vel servos proprios vel alios colonos subrogari. edicti itaque huius auctoritate sancimus eos, qui deinceps huiusmodi aliquid crediderint attemptandum, isdem possessionibus esse privandos. * grat. valentin. et theodos. aaa. postumiano pp. *[a 383 ?]
CJ.11.63.4pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Super patrimonialium refectione fundorum dudum nostris est legibus constitutum, ut ii, qui eos colentes solum eorum verterant, nunc alia loca deligentes, nunc ad militiam convolantes, ad avitas condiciones et propria iura revocentur. * grat. valentin. et theodos. aaa. et arcad. a. cynegio pp. *[a 384 - 389 ]
CJ.11.63.4.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ceterum eos, qui castrensibus stipendiis otia quieta meruerunt veterani constituti, nequaquam placet tela in usum vomeris ligonisque convertere.[a 384 - 389 ]
CJ.11.64.0. De fugitivis colonis patrimonialibus et emphyteuticis et saltuensibus.
CJ.11.64.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quicumque parvuli ex municipibus vel colonis patrimonialibus aut saltuensibus, quorum tamen avi ac patres implicati huiusmodi functionibus fuerint, coniventia militaris officii ad stipendium castrense vel officia diversa transierint, ad munera patriae vel agrorum cultus conventis ducibus tribunis ac praepositis revocentur neque his prosint stipendia. * grat. valentin. et theodos. aaa. cynegio pp. *[]
CJ.11.64.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quisquis colonum patrimonialem aut sollicitatione susceperit aut occultatione celaverit, non solum ipsum restituere, sed etiam libram auri poenae nomine cogatur inferre. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad cynegium pp. *[a 386 d.Viii k.Nov.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.11.64.3: Imperatores Honorius, Theodosius Cuiuscumque adnotationis vel oraculi dudum impetrati vel postea eliciendi auctoritate submota omnes, quos patrimonialium agrorum vinculis fortuna tenet adstrictos, sub quibuslibet gradibus militantes ad provinciae moderatoris iudicium ilico sub idonea intercessione mittentur. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. *[a 408-415 ]
CJ.11.65.0. De collatione fundorum patrimonialium et emphyteuticorum.
CJ.11.65.1: Imperator Constantinus Emphyteuticarii possessores, qui mansuetudinis nostrae beneficio ad extraordinaria minime devocantur munera, sicut ceteri provinciales obsequium suum muniendis itineribus impendant. nulla enim ratione debent ab hoc, quod in commune omnibus profuturum est, seiungi. * const. a. ad proculum procons. africae. *[a 319 pp.Non.Mai.Karthagine constantino a.V et licinio c.Conss.]
CJ.11.65.2: Imperator Constantinus Patrimoniales fundos extraordinariis oneribus vel mediae aut tertiae portionis obsequiis fatigari non convenit, cum eosdem et auri speciem et frumenti plurimum modum constet persolvere: ita ut, qui violare statuta temptaverit, puniatur. * const. a. ad catullinum procons. africae. *[a 319 pp. vi k. sept. carthagini constantino a. v et licinio conss.]
CJ.11.65.3: Imperator Julianus Omnes, qui patrimoniales fundos sive communiter sive ex asse retinent, pro his conveniendi sunt ad universorum munerum ad eosdem fundos pertinentium pro rata portione vel in solidum functiones, sicut unumquemque privatorum necessitas publicae pensitationis adstringit. * iul. a.*[a 362 d. v k. april. mamertino et nevitta conss.]
CJ.11.65.4pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Placuit, ut emphyteuticorum fundorum patrimonialiumque possessores, quo voluerint tempore et quantum habuerint pensionis paratum ( dummodo non amplius quam in tribus per singulos annos vicibus) officio rationalis adsignent ac de suscepto ab eodem securitatem eodem die pro more percipiant, modo ut intra ianuariarum iduum diem omnis summa ratiociniis publicis inferatur: gravissimae poenae subdendo officio, si cuiquam quolibet anni tempore ( dummodo nequaquam numerum trinae illationis excedat) solutionem facere gestienti negaverit susceptionis officium, vel si moram fecerit in chirographo securitatis edendo. * valentin. et valens aa. ad germanianum com. sacr. larg. *[a 366]
CJ.11.65.4.1: Imperatores Valentinianus, Valens Super quo possessores apud curatores vel magistratus aut quicumque in locis fuerint, qui conficiendorum actorum habeant potestatem, conveniet contestari, ut et de officii insolentia constet, in quod exercenda vindicta est, et his possit esse consultum.[a 366]
CJ.11.65.5pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Per omnes provincias patrimonialium fundorum ab ordinariis iudicibus canon exigatur, et quidquid exactum fuerit, dirigatur. * arcad. et honor. aa. messalae pp. *[a 399 d. xvi k. iun. mediolani theodoro cons.]
CJ.11.65.5.1: Imperatores Arcadius, Honorius Sciant vero memorati iudices nihil sibi ex privatae rei canone vel ex eo, quod ex isdem titulis contigerit, ad necessitates alias transferendum, nisi malint gravissima severitate eorum licentiam coerceri.[a 399 d. xvi k. iun. mediolani theodoro cons.]
CJ.11.66.0. De fundis rei privatae et saltibus divinae domus.
CJ.11.66.1: Imperatores Constantius, constans Universi cognoscant has possessiones quas de fisco nostro comparaverunt seu comparant, nullo a nobis iure retrahi, sed propria firmitate possessas etiam ad posteros suos dominii perpetui durabilitate dimitti. * constantius et constans aa. edictum ad heliopolitanos. *[a 341 d. prid. id. febr.Antiochiae Marcellino et probino conss.]
CJ.11.66.2pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Ii, quos commoditas privatae rei praediorum ad ea postulanda sollicitat, adeant tuae dicationis officium et modum suae deliberationis indicent per libellos certumque habeant pro unaquaque villa, cum eo onere vel forma cui nunc habetur obnoxia ad novi domini iura migraverit, ut, si quid adiecerit sumptus cura sollertia, quidquid mancipiorum vel pecoris adcreverit, capitationis aut canonis augmenta non patiatur, sed solis dominis heredibusque dominorum sit cessura felicitas. * valentin. et valens aa. ad florianum com. rer. privat. *[a xxx ]
CJ.11.66.2.1: Imperatores Valentinianus, Valens Si quis autem in annis singulis non solverit debitum, ex re ipsius, quod in reliquis remansisse claruerit, sine aliquibus dependere cogetur indutiis.[a xxx ]
CJ.11.66.2.2: Imperatores Valentinianus, Valens Sane si quem postea minus idoneum factum esse constabit nec ita ut expedit rationem reddere pensionis, res, quas ex nostris rebus acceperat, ad alium idoneum iure quo sanximus transferentur: nec tamen decoctoris cuiusque reliquis qui novus accedit onerari.[a xxx ]
CJ.11.66.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quicumque possessionem rei privatae nostrae acceptam suo nomine vel iure perpetuo vel titulo conductionis ei crediderit esse tradendam, qui pensare utilitatem patrimonii nostri solvendo non valeat, is pro eo quem succedaneum subrogavit perpetuae solutioni statuatur obnoxius. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad hesperium procons. africae.*[a 376?]
CJ.11.66.4: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Universi fundi templorum ad rationalium rei privatae sollicitudinem curamque pertineant atque ab his anniversariis solutionibus postulatis peculiari, ut semper fuit, studio defendantur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad nebridium com. rer. privat.*[a 382-384 ]
CJ.11.66.5pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Usus aquae, quae fundorum nostrorum utilitatibus serviebat, plurimorum dicitur usurpatione sublatus, idque procuratorum coniventia vel dissimulatione perfectum , ut agrorum fertilitas destituta nullos fructus cultoribus praestet. * grat. valentin. et theodos. et arcad. aaaa. ad nebridium com. rer. privat.*[a 383-384 ]
CJ.11.66.5.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quia igitur satis iniustum est statum florentis ante patrimonii aridae sitis molestia fatigari, ad meatus pristinos universum aquae modum temporis praescriptione submota praecipimus revocari.[a 383-384 ]
CJ.11.66.6: Imperatores Arcadius, Honorius Eum, qui curiae vel collegio vel burgis ceterisque corporibus per triginta annos sine interpellatione servierit, res dominica vel intentio privata non inquietabit, si colonatus vel inquilinatus quaestionem movere temptaverit: sed in curia vel in corpore, in quo servierit, remaneat. * arcad. et honor. aa. vincentio pp. galliarum. *[a 400 d. iii k. iul. mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.66.7pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nemo dempto canone ad comparationem dominicae possessionis accedat. * theodos. et valentin. aa. ad eudoxium com. rer. privat. *[a 440 d. xiii k. iun. constantinopoli anatolio vc. cons.]
CJ.11.66.7.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod si quis in posterum ad interdictum contractum accesserit, eum volumus pretia perdere fundos reddere fructus redhibere perpetuo nec expensarum vel melioratae rei fructuum exactioni compensationem opponere nec temporis sibimet contra nostra commoda praescriptione, excepto vetustatis auxilio, blandiri.[a 440 d. xiii k. iun. constantinopoli anatolio vc. cons.]
CJ.11.66.7.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Palatinum etiam officium, si quoquo modo contractus eiusmodi fuerit celebratus vel si talem petitionem instruxerit, quinquaginta pondo auri poenae nomine inferre privato nostrae mansuetudinis aerario.[a 440 d. xiii k. iun. constantinopoli anatolio vc. cons.]
CJ.11.66.7.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nulla liberalitate nostrae clementiae, nulla sanctione contra tanta rei privatae commoda valitura, licet adnotatio vel divina pragmatica sit, quae contra vetita canonem vendere concedit vel poenam palatino remittit officio.[a 440 d. xiii k. iun. constantinopoli anatolio vc. cons.]
CJ.11.67.0. De fundis et saltibus rei dominicae.
CJ.11.67.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Si quis ovium vel equarum greges in saltus rei dominicae alienus immiserit, fisco ilico vindicetur. quod si venalis procuratorum coniventia, ut id deinceps temptetur, admiserit, gravissimo eos iubemus supplicio subiacere. * valentin. theodos. et arcad. aaa. deprianio com. rer. privat. *[a xxx ]
CJ.11.67.2pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Si qua loca ad sacrum dominium pertinentia cuiuslibet temeritas occupavit, secundum veteris census fidem in sua iura retrahantur: rescriptis per obreptionem impetratis et praescriptione longi temporis et novi census praeiudicio in hac causa submovendis. * theodos. arcad. et honor. aaa. ad apulum com. domorum. *[a 396 d.V k.April.Constantinopoli arcadio iiii et honorio iii aa.Conss.]
CJ.11.67.2.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Neque enim aut precatio colorata aut incubatio diuturna aut novella professio proprietatis nostrae privilegium abolere potuerunt.[a 396 d.V k.April.Constantinopoli arcadio iiii et honorio iii aa.Conss.]
CJ.11.68.0. De agricolis et mancipiis dominicis vel fiscalibus sive rei privatae.
CJ.11.68.1: Imperator Constantinus Nullus omnino originalis colonus rei privatae nostrae ad aliquos honores vel quaelibet alia civitatis munera devocetur. nec enim civitatum ordinibus et ceteris , ex quibus pro multitudine fieri nominationes oportet, per omnia florentibus ad haec suprema praesidia iniuriosa nominatione descendendum est. * const. a. ad constantium pp. *[a xxx ]
CJ.11.68.2: Imperator Constantinus Colonos nostros, qui sunt privati vel ad ratiocinia gerenda vel ad colendos agros idonei, retrahi iubemus ac tantum colendis nostris rebus addici, quin etiam in posterum observari, ne quis eorum rem privatam cuiusquam gerendam aut aliquid ministrandum suscipiat. * const. a. ianiuario com. orientis. *[ ]
CJ.11.68.3: Imperatores Valentinianus, Valens Servi atque coloni, etiam eorum filii vel nepotes, vel quicumque de fundis ac possessionibus nostris clanculo ad officia convolaverint diversa, reddantur, etiamsi armatae habuerint sacramenta militiae. nos enim etiam eos discingi iubemus ac reddi, qui protectorum fuerint nomen adepti. * valentin. et valens aa. ad equitium mag. equitum et peditum. *[a xxx ]
CJ.11.68.4: Imperatores Valentinianus, Valens Ex ingenuo et colonis ancillisque nostris natos natasve origini, ex qua matres eorum sunt, facies deputari. * valentin. et valens aa. et grat. a. ad florianum com. rer. privat.*[a xxx ]
CJ.11.68.5: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Dominicos colonos neque ad descriptionem patimur devocari neque extraordinarias pati functiones, maxime cum adversus consuetudinem memoratis onera dicantur inferri. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. *[a xxx ]
CJ.11.68.6: Imperator Theodosius Quotiens alicui colonorum agrum privati patrimonii nostri placuerit venumdari, non usus tantum, qui forte consortibus suis gravis ac molestus existat, sed alii quoque duo vel plures ex simili origine ac iure venientes in supra dicta emptione socientur. * theodos. a. et valentin. c. valerio com. rer. privat. *[a 425 d. id. dec. constantinopoli theodosio a. xi et valentiniano c. conss.]
CJ.11.69.0. De praediis tamiacis et de his qui ex colonis dominicis aliisque liberare condicionis procreantur.
CJ.11.69.1pr.: Imperator Zeno Si liber colonus vel colona libera tamiaco vel tamiacae matrimonii iure copuletur, filii vel filiae ex huiusmodi contubernio procreati vel procreatae colonis dominicis adnectentur. * zeno a. chryseroti praeposito sacri cubiculi. *[a xxx ]
CJ.11.69.1.1: Imperator Zeno Sin autem adscripticius vel servus alienus colonam vel ancillam dominicam ducat uxorem vel adscripticia vel ancilla colono vel servo nubat dominico et ex huiusmodi coniunctionibus nati sunt liberi, legum veterum ius tenere sancimus.[a xxx ]
CJ.11.69.2pr.: Imperator Zeno Meminimus pragmatica sanctione iussisse fundos tamiaci iuris in provinciis positos nec non etiam possessiones gonatici saltus sub certa forma ( salvo scilicet canone et tributariis collationibus isdem praediis impositis) volentibus distrahi, quatenus, quidquid ex pretiis memoratorum fundorum possit restitui, publico inferatur. * zeno a. sebastiano pp. *[a xxx ]
CJ.11.69.2.1: Imperator Zeno Sed licet per eandem sanctionem huiusmodi venditionum contractibus plenissima delata sit cautio, attamen perpetuae emptionis securitati consulentes huius etiam perpetuae constitutionis auctoritate muniri eosdem emptores praecipimus.[a xxx ]
CJ.11.70.0. De diversis praediis urbanis et rusticis templorum et civitatum et omni reditu civili.
CJ.11.70.1: Imperator Julianus Pro aedibus, quas nonnulli in solo rei publicae extruxerunt, placitam praestare pensionem cogantur. * iul. a. atarbino. *[a x ]
CJ.11.70.2: Imperator Julianus Pamphyliae etiam civitates et quaecumque aliae quidquid sibi adquirant, id firmiter habeant. * iul. a. secundo pp. *[a x ]
CJ.11.70.3: Imperatores Arcadius, Honorius Restaurationi moenium publicorum tertiam portionem eius canonis, qui ex locis fundisve rei publicae annua praestatione confertur, certum est satis posse sufficere. * arcad. et honor. aa. hadriano com. sacr. larg. *[a 395 d. viii id. aug. olybrio et probino conss.]
CJ.11.70.4: Imperatores Arcadius, Honorius Eos, qui auctione prima fundorum iuris patrimonialis sive templorum possessores effecti sunt vel fuerint, firmum dominium tenere decernimus, ne ulterius vacillet uniuscuiusque possessio, sed teneat quisque ius proprium, quod dato pretio roboratum est vel fuerit. * arcad. et honor. aa. caesario pp. *[a x ]
CJ.11.70.5pr.: Imperatores Valentinianus, Marcianus Si qui ex titulo donationis vel ex emptione sive ex alio quolibet titulo possessiones vel domus vel ergasteria iuris dumtaxat civilis, quae huius iuris esse vere probantur, cuiuslibet civitatis et praecipue huius aeternae urbis, cui maiorem debemus favorem, tam civilis, ut dictum est, iuris quam etiam agnotheticas possessiones a consulatu ausonii et olybrii dempto civili canone acceperunt, eos impositum eis canonem iuxta fidem publicorum monumentorum civitatis, ad quam eaedem res pertinuerunt, praebere iubemus. * valentin. et marcian. aa. ad palladium pp. orientis. *[a 451 d. xv k. febr. constantinopoli marciano a. cons.]
CJ.11.70.5.1: Imperatores Valentinianus, Marcianus Nam si privatis viris debita non patimur denegari, multo magis praebenda sunt civitatibus quae iure debentur, cum sufficiat possessoribus, quod apud eos dominium in perpetuum ex nostra liberalitate permaneat.[a 451 d. xv k. febr. constantinopoli marciano a. cons.]
CJ.11.70.5.2: Imperatores Valentinianus, Marcianus Si quae tamen possessiones iuris civilis canonem privatis largitionibus in praesenti praebent vel numquam ademptum vel postea impositum, ad hanc iussionem non pertinebunt, sed privato aerario canonem quem nunc agnoscunt inferre ex more debebunt, dominio firmiter apud eos successoresque eorum et detentatores pari modo permanente.[a 451 d. xv k. febr. constantinopoli marciano a. cons.]
CJ.11.70.6: Imperator Zeno Hac in perpetuum valitura lege sancimus et nicaeensium civitati seu habitatoribus eius tam ius exactionis quadringentorum solidorum annui canonis civilis reditus ad suam patriam pertinentis ex possessionibus, id est calamo et heliobomo nec non emptorio variario cum emptio eorum sub territorio apamenae civitatis constitutis, ex nuper lapsa tertia indictione cum ipsa restitui, quam si quid, ex quo sanctio marciani divae memoriae lata est, ad eiusdem civitatis praeiudicium gestum est, infirmari et, quod ex eadem provisione civitatibus delatum interea qualibet occasione imminutum est, ex auctoritate constitutionis nostrae serenitatis isdem civitatibus redhiberi, ita ut neque iudiciaria auctoritas nec imperiale rescriptum, quacumque videlicet adiectione munitum, saepe dictae generalis legis vires possit refringere. quod si quis aliter fecerit, poena gravi plectetur. * zeno a. aeliano pp. *[a 480 ? ]
CJ.11.71.0. De locatione praediorum civilium vel fiscalium sive templorum sive rei privatae vel dominicae.
CJ.11.71.1pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Divi patris nostri aperta praeceptio est fundos ex re privata nostra ita tradi perpetuariis, ut periculo collocantium officiorumque tradantur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad florum pp. *[a 380 - 383 ]
CJ.11.71.1.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Neque enim quicquam potest ex devotionis plenitudine vacillare, si apparitione iudiciaria et fundi idoneis attributi sunt et sit fiscalis indemnitas idonea fideiussione munita.[a 380 - 383 ]
CJ.11.71.1.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quorum si alterum vel utrumque neglectum est, quae ex hoc titulo pensitatio canonica desiderat, ex officiorum facultatibus seruentur.[a 380 - 383 ]
CJ.11.71.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Fundi rei publicae ab his, qui nec titulo conductionis eos detinent quique meliores cultu patrocinante reddiderunt, ne nostrarum quidem sanctionum ( si forte quispiam per subreptionem meruerit) nutibus auferantur, iuxta legem veterem semel tantum licentia faciendae adiectionis indulta. * grat. valentin. et theodos. aaa. nebridio com. rer. privat. *[a 382-384 ]
CJ.11.71.3: Imperatores Arcadius, Honorius Loca omnia fundive rei publicae propositis prius licenter edictis dehinc, ubi in eum canonis modum contendentium augmenta succreverint, ut extendi ultra aut superari alterius oblatione non possint, perpetuariis conductoribus locentur. * arcad. et honor. aa. hadriano pp. *[a 400-405 ]
CJ.11.71.4: Imperatores Arcadius, Honorius Congruit aequitati, ut veteres possessores fundorum publicorum novis conductoribus praeferantur, si facta per alios augmenta suscipiant. * arcad. et honor. aa. minervio com. sacr. larg. *[ ]
CJ.11.71.5pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Praedia domus nostrae, si semel iure perpetuo vel nostra praeceptione vel auctoritate illustris viri comitis aerarii privati apud aliquem fuerint vel iam dudum sunt collocata, ad alium transferri perpetuarium non oportet. * theodos. et valentin. aa. volusiano pp. *[ ]
CJ.11.71.5.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Aperte enim definimus hoc edicto, ut a perpetuario numquam possessio transferatur, etiamsi alteri eam imperator vel exoratus vel sponte donaverit sive adnotatione sive pragmatica.[ ]
CJ.11.71.5.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Cui si forte contra perpetuarium vir illustris comes privatarum, dum adlegabitur , adquiescet, et ipse de proprio centum libras auri et alias centum fisci viribus palatinum inferre cogatur officium.[ ]
CJ.11.71.5.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nec tamen post adlegationem habebit huiusmodi iussio firmitatem, sed nec locabitur alteri, licet ingenti superare videatur augmento, possessio.[ ]
CJ.11.71.5.4: Imperatores Theodosius, Valentinianus Iure igitur perpetuo publici contractus firmitate perpetuarius securus sit et intellegat neque a se neque a posteris suis vel his, ad quos ea res vel successione vel donatione sive venditione vel quolibet titulo pervenit sive aliquando pervenerit, esse retrahendam.[ ]
CJ.11.71.5.5: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sane quia non ex omni parte excludenda est largitas principalis, rem divinae domus suae imperator, si velit, donabit ei, qui eam possidet iure perpetuo, sive ipse iam meruit sive cuiuslibet tituli iure successit. videtur enim suam concedere pensionem, non alteri nocere liberalitas, quae possidentem iure perpetuo dominum vult vocari.[ ]
CJ.11.71.5.6: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sane si quis non perpetuo iure, sed ad tempus locatam ab illustri viro comite rerum privatarum possessionem videtur adeptus, non erit obstaculo principali largitati, si voluerit in alterum donatione transferre, quod ad definitum tempus alter forte conduxit.[ ]
CJ.11.71.5.7: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si vero pro tali praedio ab altero conductore offeratur augmentum, sit in arbitrio conductoris prioris, cui res ad tempus locata est, ut, si ipse quod alter adiecit obtulerit, maneat penes eum temporalis illa conductio.[ ]
CJ.11.71.5.8: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si vero idem hanc ipsam rem aliquando meruerit iure perpetuo possidere, habebit et ipse superius expressam perpetuam firmitatem.[ ]
CJ.11.72.0. De conductoribus et procuratoribus sive actoribus praediorum fiscalium et domus augustae.
CJ.11.72.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Conductores hominesve augustissimae domus nostrae, quotiens de causa ad domum regiam pertinente aliquid quaestionis emerserit, non aliter quam ex legum ordine, quibus similiter omne hominum genus tenetur, vel excipiant vel inferant actiones: nec aliorum litigatorum negotio intercedant nec sententiam iudicantium aut illicito patrocinii sui fomite iura conturbent, nullive exsecutionis suae turbulentum ministerium audeant commodare: non privatis se negotiis, non publicis misceant: nec quiescentem domum delatio ulla sollicitet, ne eos inconsultae pertinaciae sero paeniteat. gravior enim poena constituenda est in hos, qui nostri iuris sunt et nostra debent custodire mandata. * theodos. et valentin. aa. basso pp. *[a 426 d. prid. non. mart. ravennae theodosio xii et valentiniano ii aa. conss.]
CJ.11.73.0. Quibus ad conductionem praediorum fiscalium accedere non licet.
CJ.11.73.1: Imperatores Arcadius, Honorius Nullus palatinorum, qui in officio rei privatae nostrae militat, conductoris nomine vel per se vel per quamlibet personam possessionum huiusmodi conducendarum habeat facultatem, cum neque militi neque curiali hoc faciendum permittimus. * arcad. et honor. aa. nestorio com. rer. privat. *[a 401 d. vi k. aug. vincentio et fravitta conss.]
CJ.11.74.0. De collatione fundorum fiscalium vel rei privatae vel dominicae vel civitatum vel templorum.
CJ.11.74.1: Imperatores Arcadius, Honorius Ordinariorum iudicum officiis nec non ipsis rectoribus provinciarum actores seu conductores dominicos conveniendi licentiam damus, ita tamen, ut rationalibus privatae rei ad exigenda fiscalia debita immineant. * arcad. et honor. aa. firmino com. sacr. larg. *[a 398 d. viiii k. iul. mediolani honorio a. iiii et eutychiano conss.]
CJ.11.74.2pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Palatinos, qui a viro illustri comite rerum privatarum cum publicis litteris destinantur ad commonitionem iudicis, quo facilius ex praediis rei nostrae conferantur debitae pensiones, cum summa degere praecipimus disciplina. * arcad. et honor. aa. messalae pp. *[a 400 d. k. dec. mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.74.2.1: Imperatores Arcadius, Honorius De quorum nominibus, si temere versati fuerint, ad sublimitatem tuam referri per ordinarios iudices oportebit, ut in eos severissime vindicetur.[a 400 d. k. dec. mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.11.74.3: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Omnia praedia, tam ea, quae in re privata olim tenentur, quam illa, quae ex proscriptorum bonis ad fiscum sunt devoluta, eatenus ab huiusmodi privilegiis et excusationibus submoveantur, ut omnes species annonarias, cursitationes etiam debitas atque integram opinionem sciant esse solvendam. * arcad. et honor. et theodos. aaa. petronio pp. *[ ]
CJ.11.75.0. De privilegiis domus augustae vel rei privatae et quarum collationum excusationem habent.
CJ.11.75.1: Imperator Constantius Privatas possessiones nostras ab universis muneribus sordidis placet esse immunes, neque earum conductores nec colonos vel ad extraordinaria munera vel superindictiones aliquas conveniri. * constantius a. ad italicum. *[a 343 d. viii k. febr. bononiae placido et romulo conss.]
CJ.11.75.2pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Rem privatam nostram levandorum provincialium causa canonicas necessitates ea condicione, qua cunctos, volumus sustinere. * valentin. valens et grat. aaa. ad claudium. *[a 368-370 ]
CJ.11.75.2.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Sed excessit occasio iussionem, quandoquidem non locis solitis frumenta quae ex diversis sunt saltibus convehenda trahantur, sed eo usque portentur, quo grave atque damnosum est provehere.[a 368-370 ]
CJ.11.75.2.2: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Proinde spectata sinceritas tua rem eandem in isdem locis implere faciat proprias functiones, quibus antea frumenta praebebat.[a 368-370 ]
CJ.11.75.3: Imperatores Arcadius, Honorius Pro tironibus in corporibus postulatis pretia conferri ex fundis perpetuariis nostrae rei privatae praecipimus. * arcad. et honor. aa. minervio com. rer. privat. *[a 397-398 ]
CJ.11.75.4pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Absit, ut nos instructionem viae publicae et pontium stratarumque opera titulis magnorum principum dedicata inter sordida munera numeremus. * honor. et theodos. aa. asclepiodoto pp. *[a 423 d. xv k. mart. constantinopoli asclepiodoto et mariniano conss.]
CJ.11.75.4.1: Imperatores Honorius, Theodosius Igitur ad instructiones reparationesque itinerum pontiumque nullum genus hominum nulliusque dignitatis ac venerationis meritis cessare oportet.[a 423 d. xv k. mart. constantinopoli asclepiodoto et mariniano conss.]
CJ.11.75.4.2: Imperatores Honorius, Theodosius Domos etiam divinas tam laudabili titulo libenter adscribimus.[a 423 d. xv k. mart. constantinopoli asclepiodoto et mariniano conss.]
CJ.11.75.5: Imperatores Theodosius, Valentinianus Excepto patrimonio pietatis nostrae, cuius quidem reditus necessitatibus publicis frequentissime deputamus, universos possessores functiones in superindicticiis titulis absque ullius beneficii exceptione agnoscere oportere censemus. * theodos. et valentin. aa. flaviano pp. *[a 431 d. iii k. mai. ravennae basso et antiocho conss.]
CJ.11.76.0. De grege dominico.
CJ.11.76.1: Imperatores Arcadius, Honorius Propositis edictis sublimis magnificentiae tuae minimi maximique moneantur, ut sciant singulas auri libras ex propriis facultatibus eruendas pro singulis equis vel equabus sive hermogenianis sive palmatis, nisi eos sponte obtulerint: in his vero, quos ex aliis gregibus occupatos esse constiterit, sex auri uncias fisci viribus inferendas. * arcad. et honor. aa. caesario pp. *[a 395 d. prid. d. dec. constantinopoli olybrio et probino conss.]
CJ.11.77.0. De palatiis et domibus dominicis.
CJ.11.77.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Consecratas nobis aedes, id est inclita palatia, ab omni privatorum usu et communi habitatione excipimus. * theodos. et valentin. aa. iohanni com. rer. privat. *[a xxx ]
CJ.11.78.0. De cupressis ex luco daphnensi vel perseis per aegyptum non excidendis vel vendendis.
CJ.11.78.1: Imperatores Arcadius, Honorius Si quis daphnensis luci in syria vel persei in aegypto arborem comparaverit, quinque libris auri noverit se esse multandum: non minore dispendio et illo feriendo, qui vendere arbores ausus fuerit, quas non licet emptoribus comparare. * arcad. et honor. aa. silvano com. rer. privat. *[ ]
CJ.11.78.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Omnes iudices cuiuscumque dignitatis sciant posthac absque permissu magnitudinis tuae arborem ex daphnensi luco antiochenae civitatis praecidendi vel quolibet modo lapsas transferendi licentiam sibimet denegandam. * theodos. et valentin. aa. eudoxio com. sacr. larg. *[ ]
CJ.11.78.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sed nec alytarcha unam cupressum aliis plantatis excidere sibi licere contendat. ac ne solacio antiquitus ei concesso privari per omnia videatur, pro eo, quod ei cupressum excidere denegatur, unam auri libram eum de privatis nostris largitionibus accipere decernimus: quinque librarum auri condemnatione huius legis temeratore plectendo.[ ]


















Liber duodecimus
CJ.12.1.0. De dignitatibus.
CJ.12.2.0. De praetoribus et honore praeturae et gleba et folli et septem solidorum functione sublata.
CJ.12.3.0. De consulibus et non spargendis ab his pecuniis et de praefectis et magistris militum et patriciis.
CJ.12.4.0. De praefectis praetorio sive urbis et magistris militum in dignitatibus exaequandis.
CJ.12.5.0. De praepositis sacri cubiculi et de omnibus cubiculariis et privilegiis eorum.
CJ.12.6.0. De quaestoribus magistris officiorum comitibus sacrarum largitionum et rei privatae.
CJ.12.7.0. De primicerio et secundocerio et notariis.
CJ.12.8.0. Ut dignitatum ordo servetur.
CJ.12.9.0. De magistris scriniorum.
CJ.12.10.0. De comitibus consistorianis.
CJ.12.11.0. De comitibus et tribunis scholarum.
CJ.12.12.0. De comitibus rei militaris.
CJ.12.13.0. De comitibus et archiatris sacri palatii.
CJ.12.14.0. De comitibus qui provincias regunt.
CJ.12.15.0. De professoribus qui in urbe constantinopolitana docentes ex lege meruerint comitivam.
CJ.12.16.0. De decurionibus et silentiariis.
CJ.12.17.0. De domesticis protectoribus.
CJ.12.18.0. De praepositis labarum.
CJ.12.19.0. De proximis sacrorum scriniorum ceterisque qui in sacris scriniis militant.
CJ.12.20.0. De agentibus in rebus.
CJ.12.21.0. De principibus agentum in rebus.
CJ.12.22.0. De curiosis.
CJ.12.23.0. De palatinis sacrarum largitionum et rerum privatarum.
CJ.12.24.0. De stratoribus.
CJ.12.25.0. De castrensianis et ministerianis.
CJ.12.26.0. De decanis.
CJ.12.27.0. De mensoribus.
CJ.12.28.0. De privilegiis eorum qui in sacro palatio militant.
CJ.12.29.0. De privilegiis scholarum.
CJ.12.30.0. De castrensi omnium palatinorum peculio.
CJ.12.31.0. De equestri dignitate.
CJ.12.32.0. De perfectissimatus dignitate.
CJ.12.33.0. Qui militare possunt vel non et de servis ad militiam vel dignitatem adspirantibus et ut nemo duplici militia vel dignitate et militia simul utatur.
CJ.12.34.0. Negotiatores ne militent.
CJ.12.35.0. De re militari.
CJ.12.36.0. De castrensi peculio militum et praefectianorum.
CJ.12.37.0. De erogatione militaris annonae.
CJ.12.38.0. De excoctione et translatione militarium annonarum.
CJ.12.39.0. De militari veste.
CJ.12.40.0. De metatis et epidemeticis.
CJ.12.41.0. De salgamo hospitibus non praebendo.
CJ.12.42.0. De commeatu.
CJ.12.43.0. De tironibus.
CJ.12.44.0. De litorum et itinerum custodia.
CJ.12.45.0. De desertoribus et occultatoribus eorum.
CJ.12.46.0. De veteranis.
CJ.12.47.0. De filiis officialium militarium qui in bello moriuntur.
CJ.12.48.0. De oblatione votorum.
CJ.12.49.0. De numerariis actuariis et chartulariis et adiutoribus scriniariis et exceptoribus sedis excelsae ceterorumque iudicum tam civilium quam militarium.
CJ.12.50.0. De cursu publico angariis et parangariis.
CJ.12.51.0. De tractoriis et stativis.
CJ.12.52.0. De apparitoribus praefectorum praetorio et privilegiis eorum.
CJ.12.53.0. De apparitoribus praefecti urbis.
CJ.12.54.0. De apparitoribus magistrorum militum et privilegiis eorum.
CJ.12.55.0. De apparitoribus proconsulis et legati.
CJ.12.56.0. De apparitoribus comitis orientis.
CJ.12.57.0. De cohortalibus principibus corniculariis et primipilaribus.
CJ.12.58.0. De apparitoribus praefecti annonae.
CJ.12.59.0. De diversis officiis et apparitoribus iudicum et probatoriis eorum.
CJ.12.60.0. De exsecutoribus et exactoribus.
CJ.12.61.0. De lucris advocatorum et concussionibus officiorum sive apparitorum.
CJ.12.62.0. De primipilo.
CJ.12.63.0. Publicae laetitiae vel consulum nuntiatores vel insinuatores constitutionum et aliarum sacrarum vel iudicialium litterarum ex descriptione vel ab invitis ne quid accipiant immodicum.






















CJ.12.1.0. De dignitatibus.
CJ.12.1.1: Imperator Alexander Severus Si, ut proponitis, et avum consularem et patrem praetorium virum habuistis, et non privatae condicionis hominibus, sed clarissimis nupseritis, claritatem generis retinetis. * alex. a. severianae. * [a xxx sine die et consule ]
CJ.12.1.2: Imperator Constantinus Neque famosis et notatis et quos scelus aut vitae turpitudo inquinat et quos infamia ab honestorum coetu segregat, dignitatis portae patebunt. * const. a. volusiano pp. * [a 313-315 ]
CJ.12.1.3: Imperator Constantinus Maior dignitatis nulli debet circa prioris dignitatis seu militiae privilegia praeiudicium facere. * const. a. ad rufinum pp. * [a 319 d.V k.Mai.Sirmio constantino a.V et licinio c.Conss.]
CJ.12.1.4: Imperatores Constantius, constans Senatorum substantias, quas in diversis locis et provinciis possident, et homines eorum tam a temonariis oneribus conferendis quam a ceteris praestationibus, quas iudices describunt, nec non etiam ab omnibus sordidis extraordinariisque et vilioribus muneribus liberos esse praecipimus nullaque sorte constringi functionis indignae. * constantius et constans aa. philippo pp. * [a 346-349 ]
CJ.12.1.5pr.: Imperator Constantius Nemo praefectus urbis citra praeceptionem vel scientiam nostram ulli muneri subiuget senatorem: nemo curiam nostram immani pulset iniuria. * constantius a. ad clearchum pu. * [a xxx ]
CJ.12.1.5.1: Imperator Constantius Si quid enim senatoria praeditis dignitate fuerit forte mandandum, nostro est iudicio reservandum: sit namque dignitas, si nobis iubentibus sustinetur. [a xxx ]
CJ.12.1.6: Imperator Constantius Ne quis ex ultimis negotiatoribus vel monetariis abiectisque officiis vel deformis ministerii stationariis omnique officiorum faece diversisque pastis turpibus lucris aliqua frui dignitate pertemptet. sed et si quis meruerit, repellatur: repulsos autem etiam propriis reddi consortiis oportebit. * constantius a. ad orfitum. * [a 357-360 ]
CJ.12.1.7: Imperator Constantius Quoniam diversi iudices nonnulla opera in quibusdam aestimant urbibus extruenda, ad huiusmodi necessitatem senatorum substantia non vocetur. * constantius a. ad senatum. * [a 361 d.V non.Mai.Tauro et florentio conss.]
CJ.12.1.8: Imperator Julianus Ius senatorum et auctoritatem eius ordinis, in quo nos quoque ipsos numeramus, necesse est ab omni iniuria defendere. * iul. a. sallustio pp. * [a 362 d.Non.Febr.Constantinopoli mamertino et nevitta conss.]
CJ.12.1.9: Imperatores Valentinianus, Valens Libertorum filios adipisci clarissimam dignitatem non prohibemus. * valentin. et valens aa. ad symmachum pu. * [a 364-365]
CJ.12.1.10: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Severam indagationem per tormenta quaerendi a clarissimo nomine submovemus. * valens grat. et valentin. aaa. ad gracchum pu. * [a 377 d.Prid.Non.Ian.Treviris gratiano a.Iiii et merobaude conss. ]
CJ.12.1.11pr.: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Senator vel alius clarissimus privatos habeat filios, editos quippe, antequam susciperet dignitatem: quod non solum circa masculos dignoscitur constitutum, verum etiam circa filias simili condicione servandum. * valens grat. et valentin. aaa. ad procopium. * [a 377 d.Xviii k... hierapoli gratiano a.Iiii et merobaude conss. ]
CJ.12.1.11.1: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Cum autem paternos honores invidere filiis non oportet, a senatore vel solo clarissimo susceptum in clarissimatus sciendum est dignitate mansurum. [a 377 d.Xviii k... hierapoli gratiano a.Iiii et merobaude conss. ]
CJ.12.1.12: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Iudices, qui se furtis et sceleribus fuerint maculasse convicti, ablatis codicillorum insignibus et honore exuti inter pessimos quosque et plebeios habeantur, nec sibi posthac de eo honore blandiantur, quo se ipsi indignos iudicaverunt. * grat. valentin. et theodos. aaa. neoterio pp. * [a 380 d.Xviii k.Febr.Thessalonicae gratiano v et theodosio aa.Conss.]
CJ.12.1.13: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Mulieres honore maritorum erigimus, genere nobilitamus et forum ex eorum persona statuimus et domicilia mutamus. sin autem minoris ordinis virum postea sortitae sunt, priore dignitate privatae posterioris mariti sequantur condicionem. * valentin. theodos. et arcad. aaa. marciano com. orientis. * [a 392 d.Iiii id.Nov.Constantinopoli arcadio a.Ii et rufino conss.]
CJ.12.1.14: Imperatores Theodosius, Valentinianus Praecipimus, ut senatori in qualibet provincia constituto nullam habeant iudices iniungendi aliquid forte publici muneris potestatem. * theodos. et valentin. aa. basso pp. * [a 426 ]
CJ.12.1.15: Imperatores Theodosius, Valentinianus Clarissimis vel spectabilibus universis ad genitale solum vel quolibet alio et sine commeatu proficiscendi et ubi voluerint commorandi habitandive permittimus facultatem. * theodos. et valentin. aa. ad neuthium pu. * []
CJ.12.1.16: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si gravius ullum facinus admittatur, nocente persona extra carceralem custodiam substitutione habita, super illustribus quidem nobis suggeri iubemus, super ceteris vero quadam minore dignitate decoratis ad tui referri culminis notionem, ut ita demum, quid de admisso crimine constitui oporteat, iudicetur. * theodos. et valentin. aa. apollonio pp. * [a 442-443 ]
CJ.12.1.17pr.: Imperator Zeno Quotiens ex privata cuiuslibet interpellatione civili vel criminali viri illustres conveniendi sunt, nulla dandae fideiussionis concussione vexentur, sed per speciale privilegium suae committi fidei consequantur, iuratoria ab his cautione tantummodo exponenda. * zeno a. arcadio pp. * [a 485-486? ]
CJ.12.1.17.1: Imperator Zeno Quam si neglexerint et contra insertum cautioni sacramentum ipsi vel eorum procuratores afuerint, in pecuniariis quidem causis super possessione rerum ad eos pertinentium iudex competens, quod et iuris auctoritas et rei qualitas suggerit, ordinabit: in criminalibus vero negotiis dignitate quoque, qua se per suum videlicet periurium indignos esse probaverint, spolientur, ut in eos utpote illustri dignitate per suum facinus privatos inconsulta etiam nostra pietate iudicibus legum severitatem liceat exercere. [a 485-486? ]
CJ.12.1.17.2: Imperator Zeno Quibus illustrium dignitatum privilegiis hoc etiam adiciendum statuimus, ut huiusmodi personae nullam ex cuiuslibet iudicis sine scriptis habita sententia conventionem neque in civili neque in criminali causa sustineant. [a 485-486? ]
CJ.12.1.18: Imperator Anastasius Iubemus salvo honore, qui per evocationem sacrae revocatoriae defertur, durante licere cunctis tam maiores quam minores potestates gerentibus nec non etiam honorariis illustribus sive ex hac urbe regia, principali videlicet praecedente consensu, profecti fuerint, sive in provinciis habitantes sacratissimum, suis scilicet poscentibus negotiis, petere maluerint comitatum, sine sacra quoque revocatoria ad hanc regiam urbem pervenire. * anastas. a. eusebio mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.2.0. De praetoribus et honore praeturae et gleba et folli et septem solidorum functione sublata.
CJ.12.2.1: Imperatores Valentinianus, Marcianus Nemo ex clarissimis et spectabilibus qui in provinciis degunt ad praeturam postea devocetur: maneat unusquisque domi suae tutus atque securus et sua dignitate laetetur. * valentin. et marcian. aa. tatiano. pu. * [a 450 d.Xv k.Ian.Constantinopoli valentiniano a.Vii et avieno conss.]
CJ.12.2.2: Imperatores Valentinianus, Marcianus Glebam vel follem sive septem solidorum functionem sive quamlibet eiusmodi collationem tam circa personas quam circa res ac praedia funditus iubemus aboleri, ut omnis huiusmodi sopita perpetuo conquiescat exactio. * valentin. et marcian. aa. ad senatum. * [a xxx ]
CJ.12.3.0. De consulibus et non spargendis ab his pecuniis et de praefectis et magistris militum et patriciis.
CJ.12.3.1pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Antiquitus statutum est consularibus viris ceteros quidem honoratos ipsius trabeae summitate, pares vero infulis consideratione tantum temporis anteire. * theodos. et valentin. aa. ad senatum urb. * [a xxx ]
CJ.12.3.1.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quis enim in uno eodemque genere dignitatis prior esse debuerat, nisi qui prior meruit dignitatem? cum posterior, et si eiusdem honoris praetendat auspicia, cedere tamen illius temporis consuli debeat, quo ipse non fuerit. [a xxx ]
CJ.12.3.1.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Hoc observando et si iterata vice fastigia consulatus aliquis adscenderit: repetiti etenim fasces virtutes saepe meriti comprobant, non augent, quia nihil est altius dignitate. [a xxx ]
CJ.12.3.1.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod si quis prior consul posteriori consuli eidemque patricio posthabitus patriciatum postea consequatur, vinci eum oportet qui prior meruit patriciatum, postquam iste honore patriciae dignitatis decoratus est. [a xxx ]
CJ.12.3.2pr.: Imperatores Valentinianus, Marcianus Ordinem consulatus ad antiquam reduximus sanctionem, ut sellam nostram honoris merito, non rapiendi studio populorum agmina sectarentur ac lucrandi cupiditate deposita venerabilem parentum habitum et felicissima antiquitatis ornamenta conspicerent. * valentin. et marcian. aa. sporacio com. domest. et cons.* [a 452 ]
CJ.12.3.2.1: Imperatores Valentinianus, Marcianus Hoc ego exemplo etiam ceteros procedere consules volumus nec expendere eos sine effectu patimur. [a 452 ]
CJ.12.3.2.2: Imperatores Valentinianus, Marcianus Cessante ergo ista spargendi vilitate amplissimi consules procedentes deinceps abstineant hoc errore perdendi, optimoque consilio operi necessario proficiat, quod erat incompetenter proiciendum. [a 452 ]
CJ.12.3.2.3: Imperatores Valentinianus, Marcianus Ad instaurationem itaque aquaeductuum huius amplissimae urbis centena pondo auri praestentur per singulos consulatus, ut et consul patriae se dedisse noverit et data notum sit mansura esse perpetuo. [a 452 ]
CJ.12.3.3pr.: Imperator Zeno Nemini ad sublimen patriciatus honorem, qui ceteris omnibus anteponitur, adscendere liceat, nisi prius aut consulatus honore potiatur aut praefecturae praetorio vel illyrici vel urbis administrationem aut magistri militum aut magistri officiorum, in actu videlicet positus, gessisse noscatur, ut huiusmodi tantum personis sive adhuc administrationem gerendo seu postea liceat ( quando hoc nostrae sederit maiestati) patriciam consequi dignitatem. * zeno a. * []
CJ.12.3.3.1: Imperator Zeno Quoniam vero gloriosissimae huic urbi, quae caput orbis terrarum est, omnifariam credimus consulendum, universos, qui posthac honorarii consulatus insignibus principali munificentia decorantur, centum auri libras ad reficiendum aquaeductum publicum ministrare censemus ad similitudinem eorum, qui per annale tempus consularium editione munerum gloriantur. nam ipsis quoque expedit, ut florentissima civitas centum auri librarum munificentia sustentata honorarium quoque sentiat consulatum. []
CJ.12.3.4pr.: Imperator Zeno Sancimus viris excellentissimis conaularibus omnibus, qui iam facti sunt vel postea fuerint, procedendi quoque et re ipsa per annum gerendi consulatus, impetrato videlicet principali iudicio, legitimam tribui facultatem, ita ut acta quam meruerint processione non novum aliquid vel quod nondum habeant adipisci, sed consulatus ius, quod semel eis consularitas detulerat, processionis iterasse beneficio videantur et adoranda nostra purpura vel in consequendis cunctis consulum honoribus et privilegiis ex anteriore tempore provectionis ordinem sibimet noverint vindicandum. * zeno a. sebastiano pp. * [a xxx ]
CJ.12.3.4.1: Imperator Zeno Hoc etiam observando, ut huiusmodi consul nec centum libras auri aquaeductibus huius inclitae civitatis pro tenore sacrae constitutionis praebendas, quas cum esset consularis praestiterat, consul postea creatus persolvere denuo compellatur. [a xxx ]
CJ.12.3.5pr.: Imperator Justinianus Sancimus viros excelsos patricios, quos in huiusmodi dignitatis apicem augusta maiestatis rettulerit, ilico ab imperialibus codicillis praestitis patres familias effici ac potestate liberari paterna, ne bideantur, qui a nobis loco patris honorantur, alieno iuri esse subiecti. * iust. a. iohanni pp. * [a 531-533]
CJ.12.3.5.1: Imperator Justinianus Quis enim patiatur patrem quidem posse per emancipationis modum suis nexibus filium relaxare, imperatoriam autem celsitudinem non valere eum quem sibi patrem elegit ab aliena eximere potestate? ne, si contrarium approbetur, per quamcumque machinationem imperialis maiestas minui videatur. [a 531-533]
CJ.12.3.5.2: Imperator Justinianus Et hoc quidem raro contingere satis certum est: nemo enim facile respexit filium familias in patriciatus honorem provectum, quemadmodum in consulibus haec res usitata est. [a 531-533]
CJ.12.3.5.3: Imperator Justinianus Sed ne quid in parte temporis tale eveniat et sine legibus inveniatur, ideo haec nobis visa sunt sancienda. [a 531-533]
CJ.12.4.0. De praefectis praetorio sive urbis et magistris militum in dignitatibus exaequandis.
CJ.12.4.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Praefectum urbis praefectum praetorio magistros equitum ac peditum indiscretae ducimus dignitatis, usque adeo videlicet, ut, cum ad privatam secesserint vitam, eum loco velimus esse potiorem, qui alios promotionis tempore et codicillorum adeptione praecesserit. * valentin. valens et grat. aaa. ad ampleium pu. * [a 372 d.Iii non.Iul.Nasonaci.Acc.Iii non.Sept.Modesto et arintheo conss.]
CJ.12.4.2pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quisquis magisterium equitum peditumque susceperit et gesserit ante captam a quoquam praefecturam, is, cum privatus erit et honorem deposuerit, ex praefectis qui provecti fuerint praeferatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. restituto pu. * [a 380 d.Viii k.Iul.Theossalonicae gratiano v et theodosio aa.Conss.]
CJ.12.4.2.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si igitur sedes prior ante provectis, locus conspectior, decernendi loquendique facultas antiquior, cui est splendor adepti magistratus vetustior. [a 380 d.Viii k.Iul.Theossalonicae gratiano v et theodosio aa.Conss.]
CJ.12.5.0. De praepositis sacri cubiculi et de omnibus cubiculariis et privilegiis eorum.
CJ.12.5.1: Imperatores Honorius, Theodosius Sacri cubiculi praepositi ea dignitate fungantur, qua sunt praediti, qui eminentissimam praetorianam vel urbanam meruerint praefecturam aut certe militarem magisteriam potestatem, ita ut sit inter eos post depositas administrationes nulla discretio, sive nostrae serenitatis adoraturi admittuntur imperium sive pro suo arbitrio sollemnes festivitates et coetus vel salutationes vel quaelibet alia officia frequentent, ut in sedibus et in concessu is eis ordo servetur, quem ordo provectionis ostenderit, sub habitu ipsis videlicet consueto, cum manifeste decretum sit eum esse qui praecesserit potiorem, vel illum subsequi, quem recentius probavit examen. * honor. et theodos. aa. florentio pu. * [a 422 d. viii id. nov. constantinopoli honorio xiii et theodosio x aa. conss.]
CJ.12.5.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Hac nostrae mansuetudinis aeterna lege sancimus, ut omnes cubicularii, qui de nostro cubiculo exeunt, antequam primum locum obtineant, excepto castrensi et comite domorum his privilegiis perfruantur, id est ut nec possessiones eorum angarias sive parangarias vel etiam paraveredos in posterum dispositione tui culminis vel alicuius calumnia dare cogantur, ne sordidis adstricti muneribus decus ministerii, quod militando videbantur adepti, otii tempore et quietis amittant. * theodos. et valentin. aa. proculo pu. * [a 428 ]
CJ.12.5.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Domos quoque eorum vel in hac sacratissima urbe vel in qualibet alia positas civitate ab omni hospitum cuiuslibet dignitatis inquietudine vindicamus. [a 428 ]
CJ.12.5.2.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Provinciarum rectoribus eorumque apparationibus denarum librarum auri dispendio feriendis, si mansuetudinis nostrae statuta dissimulare et ex aliqua parte violare temptaverint. [a 428 ]
CJ.12.5.3: Imperatores Leo, Anthemius Cubicularios tam sacri cubiculi mei quam venerabilis augustae, quos utrosque certum est obsequiis occupatos et aulae penetralibus inhaerentes diversa iudicia obire non posse, ab observatione aliorum tribunalium liberamus, ut in sublimitatis solummodo tuae iudicio propositas adversus se excipiant actiones. * leo et anthem. aa. iohanni com. et mag. off. * [a x ]
CJ.12.5.4pr.: Imperator Leo Iubemus omnes, qui vel iam in sacrum cubiculum cuiuspiam liberalitate donati aliove titulo dati vel dandi principalibus obsequiis inhaerere vel ante meruerunt vel postea meruerint, licet nulla interveniente scriptura, nulla confectione gestorum, postquam devotissimis cubiculariis fuerint sociati, ad condicionem libertatis ingenuitatisque rapiantur raptique videantur. * leo a. pusaeo pp. * [a x ]
CJ.12.5.4.1: Imperator Leo Hoc non solum circa superstites, sed etiam circa mortuos volumus custodiri. nam cum hoc privilegium videatur principalis esse proprium maiestatis, ut non famulorum, sicut privatae condicionis homines, sed liberorum honestis utantur obsequiis, periniquum est eos dumtaxat pati fortunae deterioris incommoda. [a x ]
CJ.12.5.4.2: Imperator Leo Sed testamenta quidem ad similitudinem aliorum, qui ingenuitatis infulis decorantur, pro sua liceat eis condere voluntate. intestatorum vero nemo dubitet facultates utpote sine legitimis successoribus defunctorum fisci viribus vindicari. [a x ]
CJ.12.5.4.3: Imperator Leo Haec omnia tunc diligenti observatione volumus custodiri, cum sponte suaque voluntate quis dederit eunuchum sacri cubiculi ministeriis adhaesurum. [a x ]
CJ.12.5.4.4: Imperator Leo Si vero cuidam fuerit violenter extortus, aut invito domino vel ignaro intra sacrum ausus sit militare cubiculum, liceat domino destinatum sacra ex lege cubiculariis interpellare iudicium et eum, quem probaverit nolente se vel inscio sacrum penetrasse cubiculum, ut suum famulum cum peculio consequatur. [a x ]
CJ.12.5.4.5: Imperator Leo Sed sicut laesis implorandi praesidii facultatem denegari non convenit, ita nec calumniandi viam patimur diutius esse patefactam. ideoque tempus quinquennii praefinimus, intra quoc contra eum suas debeant exercere quaestiones, ut, si medio tempore movere distulerint, ulterius eis tamquam in suum famulum vindicandi vel eius ut servi peculium vel bona quasi liberti copia denegetur. [a x ]
CJ.12.5.4.6: Imperator Leo Haec omnia, quae super devotissimis cubiculariis sancimus, etiam ad cubicularias , quae a dominis in sacrum cubiculum datae vel dandae sunt, superstites atque mortuas extendi propagarique decernimus. [a x ]
CJ.12.5.5: Imperator Anastasius Iubemus duobus viris illustribus praepositis utriusque sacri cubiculi tam nostrae pietatis quam nostrae serenissimae coniugis, post finitam militiam si senatorio fuerint consortio sociati, licere, quotiens ad adspiciendos agros suos vel ob aliam causam proficisci voluerint, cingulo uti, cum hoc ad implendum eorum desiderium et ad nullius laesionem respicere videatur. * anastas. a. eusebio mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.6.0. De quaestoribus magistris officiorum comitibus sacrarum largitionum et rei privatae.
CJ.12.6.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Qui ex quaesturae honore aut efficaci magisterio aut comitiva utriusque aerarii nostri attonito splendore viguerunt, acclamatione excipiantur solita nec praetereantur ut incogniti. * grat. valentin. et theodos. aaa. restituto pu. * [a 380 d.Viii k.Iun.Thessalonicae gratiano v et theodosio aa. conss.]
CJ.12.7.0. De primicerio et secundocerio et notariis.
CJ.12.7.1pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Praecipua est nostrae pietatis intentio circa notariorum nomen: atque ideo, si umquam huius ordinis viri laborem quiete mutaverint vel senectute posuerint seu cum alia dignitate post hanc qualibet usi sunt, non omittant prioris vocabulum militiae, sed compendium sequentis honoris adsumant. * grat. valentin. et theodos. aaa. eutropio pp. * [a 380 d.Xvii k.Iul.Thessalonicae gratiano v et theodosio aa. conss.]
CJ.12.7.1.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Et si quis ex officio vel praecipue sublimitatis tuae temerarius ad census discussiones peraequationes, aliam denique ullam rem inquietator extiterit, officium suum noverit vel levis culpae offensione detecta gravis multae discrimine fatigandum et numerariorum corpus extincto iniuriae auctore minuendum. [a 380 d.Xvii k.Iul.Thessalonicae gratiano v et theodosio aa. conss.]
CJ.12.7.2pr.: Imperator Zeno Praeclaram nobilemque militiam spectabilium tribunorum notariorum, quo gloriosis obsequiis nonnihil rei publicae commodatis adferunt et decoris, diversis beneficiorum titulis muniendam credidimus et augendam. * zeno a. hilariano mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.7.2.1: Imperator Zeno Nam biennales metas viro spectabili pro tempore primicerio agendis numeris duximus statuendas. [a xxx ]
CJ.12.7.2.2: Imperator Zeno Hos autem tribunos, qui suis negotiis occupati minime sacrum palatium curaverint frequentandum, nisi intra annale spatium revertantur, quamvis commeatus iura praetendunt, pro absentia quidem unius anni unius gradus, si vero duobus annis afuerint, duorum, si tribus, trium, si quattuor, similiter quattuor graduum subire iacturam his qui inferiores eis fuerint postponendos. [a xxx ]
CJ.12.7.2.3: Imperator Zeno Qui vero per quinquennium integrum se repraesentare cessaverint, exemptos matricula tantum nomine tribunorum, nec vero ordine perpotiri, his in hunc modum dispositis vacationem census discullionis peraequationes et cuiuslibet alterius rei habituros. [a xxx ]
CJ.12.7.2.4: Imperator Zeno Illud praecipue privisionem nostram flagitare perspeximus, ne per ambitionem aut gratiam aut cuiuslibet occasionis obtentu vel laborum seu sollicitudinum specie publicorum cuiquam liceat aliquando graduum seriem conturbare et temporum ratione calcata dudum militantibus anteferri et, quae longis prolixisque stipendiis defensa iam pollicetur senectus, gratiosa festinatione subripere. [a xxx ]
CJ.12.7.2.5: Imperator Zeno Hoc etiam adiciendo, ut primicerius post depositam publicam numerorum sollicitudinem, ac si ipsam gessisset administrationem, cuius consequitur dignitatem, magistri officiorum pro antiqua consuetudine infulas sortiatur, omnibus vacantibus quamvis tempore praecedentibus praeponendus. [a xxx ]
CJ.12.8.0. Ut dignitatum ordo servetur.
CJ.12.8.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si quis indebitum sibi locum usurpaverit, nulla se ignoratione defendat sitque plane sacrilegii reus, qui divina praecepta neglexerit. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad praetextatum pp. * [a 384 d.Xii k.Iun.Mediolani ricomere et clearcho vv.Cc.Conss.]
CJ.12.8.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Omnes privilegia dignitatum hoc ordine servanda cognoscant, ut primo loco habeantur ii, qui in actu positi illustres peregerint administrationes: secundo venient vacantes, qui praesentes in comitatu illustris dignitatis cingulum meruerint : tertium ordinem eorum prospicimus, quibus absentibus cingulum illustris mittitur dignitatis: quartum honorariorum, qui praesentes a nostro numine sine cingulo codicillos tantum honorariae dignitatis adepti sunt: quintum eorum, quibus absentibus similiter sine cingulo mittuntur illustris insignia dignitatis. * theodos. et valentin. aa. cyro pp. * [a 440-441 ]
CJ.12.8.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sed administratores quidem, etiam comites rei privatae, omnibus vacantibus omnibus honorariis anteponi censemus. [a 440-441 ]
CJ.12.8.2.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Vacantes autem post administratores venientes non omnes iam omnibus honorariis credidimus praeponendos, sed eos vacantes illis honorariis, qui similem adepti sunt dignitatem, ut praefectorius praefectorio, non quaestorius praefectorio praeponatur, parique modo quaestorius quaestorio, non vacans comes thesaurorum vel comes rei privatae honorario quaestorio vel ex magistro officiorum praeferatur. [a 440-441 ]
CJ.12.8.2.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Inter administratores illos etiam numerari decernimus, quibus illustribus in sacro nostro consistorio cinctis aliquid ordinariae dignitatis vel antea commisimus vel postea committemus peragendum, verbi gratia si vacanti magistro militum belli cura committatur. [a 440-441 ]
CJ.12.8.2.4: Imperatores Theodosius, Valentinianus Cur enim aut vir magnificus germanus magister militum vacans appellatur, cui bellum contra hostes mandavimus? aut cur excellentissimus pentadius non egisse dicitur praefecturam, cuius illustribus cincti dispositionibus vice praetorianae praefecturae miles in expeditione copia commeatuum abundavit. [a 440-441 ]
CJ.12.9.0. De magistris scriniorum.
CJ.12.9.1pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Viris spectabilibus magistris omnium sacrorum scriniorum nostrae benivolentiae liberalitas tribuenda est, qui nostrae quodammodo adsidere maiestati videntur. * theodos. et valentin. aa. zoilo pp.Orientis. * [a 444 d.V k.Mart.Theodosio a.Xviii et albino conss.]
CJ.12.9.1.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Idqoeue post depositum etiam officium ab omni indictionis onere seu civilium seu militarium iudicium prorsus immunes esse praecipimus, ut nec ab amplissima quidem sede tui culminis eis ulla molestia super suscipiendo quolibet gravamine privato vel publico penitus iniungatur. [a 444 d.V k.Mart.Theodosio a.Xviii et albino conss.]
CJ.12.9.1.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Hoc beneficium ad proximos etiam sacrorum scriniorum et ex proximis volumus propagari. [a 444 d.V k.Mart.Theodosio a.Xviii et albino conss.]
CJ.12.9.1.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quinquaginta librarum auri officio tui culminis damnatione multando, si quid adversus statuta clementiae nostrae innovari concesserit. [a 444 d.V k.Mart.Theodosio a.Xviii et albino conss.]
CJ.12.10.0. De comitibus consistorianis.
CJ.12.10.1: Imperatores Arcadius, Honorius Eos, qui tranquillitatis nostrae consistorii dici comites meruerunt, spectabilibus proconsulibus aequari generaliter decernimus. * arcad. et honor. aa. severino pu. * [a 399 d. vii k. oct. constantinopoli theodoro vc. cons.]
CJ.12.10.2: Imperator Anastasius Viros spectabiles comites consistorianos et coniuges et liberos, servos quin etiam atque colonos eorum isdem privilegiis tam intentiones ab aliis proponendas excipiendo quam suas contra alios exercendo perfrui, quibus viri clarissimi principes scholae agentium in rebus per sacram pragmaticam sanctionem divae memoriae zenonis utuntur. * anastas. a. eusebio mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.11.0. De comitibus et tribunis scholarum.
CJ.12.11.1pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Praepositos ac tribunos scholarum, qui et divinis epulis adhibentur et adorandi principis facultatem antiquitus meruerunt, inter quos comites etiam sacri stabuli et cura palatii numerantur, si primi ordinis comitivam cum praepositura meruerunt et casu ad altiora non pervenerint, deposito sacramento inter eos, qui comites aegypti vel ponticae dioeceseos fuerint, quorum par dignitas est, haberi praecipimus. * honor. et theodos. aa. prisciano pu. * [a 413 d. xii k. april. constantinopoli lucio vc. cons.]
CJ.12.11.1.1: Imperatores Honorius, Theodosius Sin absque honore comitivae regimen fuerint nacti, absolutos militia inter eos qui duces fuerint provinciarum numerari iubemus. [a 413 d. xii k. april. constantinopoli lucio vc. cons.]
CJ.12.12.0. De comitibus rei militaris.
CJ.12.12.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Qui contemplatione meritorum, ducto intra provincias transmarinas strenuissimo milite, primi ordinis comitivam fuerint consecuti, ea reverentia altissimarum dignitatum viris subiungantur, ut his locum praestent, qui proconsulatus insignibus adornantur. * valentin. valens et grat. aaa. ampelio pu. * [a 372 d. iii non. iul. nasonaci modesto et arintheo conss.]
CJ.12.12.2: Imperatores Honorius, Theodosius Eos, qui sub comitivae primi ordinis dignitate peculiariter ad quamlibet provinciam vel provincias defendendas milite credito auctoritate nostri numinis destinantur, et eos, qui vicem illustrium virorum magistrorum militum susceperint peragendam, ducibus, qui praeter aegyptum et ponticam in aliis provinciis administraverint, adaequamus. * honor. et theodos. aa. prisciano pu. * [a 413 d. xii k. april. constantinopoli lucio vc. cons.]
CJ.12.13.0. De comitibus et archiatris sacri palatii.
CJ.12.13.1: Imperatores Honorius, Theodosius Archiatros intra palatium militantes si comitivae primi ordinis nobilitaverit gradus, inter vicarios taxari praecipimus, sive iam pridem deposuerunt militiam sive postea deposuerint, ita ut inter vicarios et duces qui administraverint et hos qui comitivam primi ordinis meruerint nihil intersit nisi tempus, quo quis administraverit vel comitivae indeptus est insignia. * honor. et theodos. aa. prisciano pu. * [a 413 d. xii k. april. constantinopoli lucio vc. cons.]
CJ.12.14.0. De comitibus qui provincias regunt.
CJ.12.14.1: Imperatores Honorius, Theodosius Hos, qui in administratione civili ac provinciae gubernaculis sub iurisdictionis licentia comites quoque primi ordinis esse meruerint, vicariae dignitatis post depositam administrationem privilegiis frui oportet. * honor. et theodos. aa. prisciano pu. * [a 413 d. xii k. april. constantinopoli lucio vc. cons.]
CJ.12.15.0. De professoribus qui in urbe constantinopolitana docentes ex lege meruerint comitivam.
CJ.12.15.1: Imperator Theodosius Grammaticos tam graecos quam latinos, sophistas et iuris peritos in hac regia urbe professionem suam exercentes et inter statutos connumeratos, si laudabilem in se probis moribus vitam esse monstraverint, si docendi peritiam facundiamque dicendi interpretandi subtilitatem copiam disserendi se habere patefecerint, et coetu amplissimo iudicante digni fuerint aestimati, cum ad viginti annos observatione iugi ac sedulo docendi labore pervenerint, placuit honorari et his qui sunt ex vicaria dignitate connumerari. * theodos. a. et valentin. c. theophilo pu. * [a 425 d. id. mart. constantinopoli theodosio a. xi et valentiniano c. conss.]
CJ.12.16.0. De decurionibus et silentiariis.
CJ.12.16.1: Imperatores Honorius, Theodosius Decuriones nostri palatii post emensum fideliter obsequium postque deposita sacramenta militiae electionem habeant, sive ex magistro officiorum velut agentes dignitatem consequi a nostra maiestate maluerint, sive inter viros illustres comites domesticorum, videlicet inter agentes, taxari, ut tam in adoranda nostra serenitate quam in salutandis administratoribus et reliquis praedicti honoris privilegiis nec non in nostro consistorio his honor omnifariam observetur. * honor. et theodos. aa. urso pu. et aureliano pp. orientis et strategio pp per illyricum.* [a 415 d. prid. k. nov. constantinopoli honorio x et theodosio vi aa. conss.]
CJ.12.16.2: Imperatores Honorius, Theodosius Unusquisque decurio vel silentiarius a tironum et equorum praestatione habeatur immunis: nullam collationem, quae plerumque poscitur, solvat: nihil his ulla potestas iniungat aut necessitas imponat. * honor. et theodos. aa. venatio pp. * [a 423 d. vii id. mart. ravennae asclepiodoto et mariniano conss.]
CJ.12.16.3pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Decurionibus et silentiariis, etiam si ad superiorem gradum successu meliore transcendunt, omnia privilegia, quae iam dudum divorum principum iudicio meruerunt , legis istius praeceptione noveris esse firmata, non praeiudicatura quacumque generalitate pragmatica. * theodos. et valentin. aa. flaviano pp. * [a 432 d. viiii k. april. ravennae aetio et valerio conss.]
CJ.12.16.3.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nec angarias vel parangarias sive paraveredos ulla eis amplissimae praeceptionis imponat auctoritas. sordidis quoque muneribus, excoctione calcis et superindicti gravamine eos liberamus. [a 432 d. viiii k. april. ravennae aetio et valerio conss.]
CJ.12.16.3.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Domus quoque eorum non tantum in hac sacratissima urbe, sed in qualibet alia positas civitate immunes ab omni hospitum cuiuslibet dignitatis inquietudine vindicamus: permissa eis veniendi ad comitatum licentia praeter evocatoriae securitatem. multa decem librarum auri iudicibus provinciarum eorumque officiis infligenda, si statuta numinis nostri crediderint esse contemnenda. [a 432 d. viiii k. april. ravennae aetio et valerio conss.]
CJ.12.16.3.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus His addimus, ut, cum optatam quietem acceperint et inter viros illustres senatores coeperint numerari, honore curiae sine aliqua functione laetentur, immunitatisque gaudio plena dignitatis laetitia potiantur, ut dignitatem solam habeant ex senatu: sub hac videlicet definitione, ut triginta tantummodo numero ea privilegia consequantur, decuriones quoque tres. [a 432 d. viiii k. april. ravennae aetio et valerio conss.]
CJ.12.16.3.4: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sed eos tunc demum perpotiri decernimus beneficiis supra scriptis, cum per continuos tredecim annos inculpatas excubias peregerint. [a 432 d. viiii k. april. ravennae aetio et valerio conss.]
CJ.12.16.4: Imperator Zeno Ne ad diversa tracti viri devoti silentiarii iudicia sacris abstrahi videantur obsequiis, iubemos eos, qui quemlibet devotissimorum silentiariorum scholae vel eius uxorem civiliter vel etiam criminaliter pulsare maluerint, minime eum ex cuiuslibet alterius iudicio nisi ex iudicio tantummodo viri excellentissimi magistri officiorum conveniri. * zeno a. cosmae praeposito sacri cubiculi. * [a xxx ]
CJ.12.16.5pr.: Imperator Anastasius Iubemus clarissimorum silentiariorum militia praeditos, etsi genitorum suorum in potestate sint constituti, quaecumque solaciorum sive emolumentorum vel donationum seu hereditatum nomine per militiam vel quamlibet eius causam his adquisita sunt vel fuerint, iure castrensis peculii possidere, nec ea posse vel perentes superstites sibimet vindicare vel auferre, vel etiam post eorum obitum fratres vel alios heredes eorum quasi ad defunctorum dominium pertinentia in divisionem deducere: nec enim oportet labores eorum aliis fructum vel lucrum adferre. * anastas. a. polycarpo pp. * [a 497-499 ]
CJ.12.16.5.1: Imperator Anastasius Hac namque ratione simul et contemplatione nec ipsam militiam vel suffragium, quodcumque pro ea vel ab isdem viris devotis silentiariis vel a parentibus eorum vel quolibet alio datum est vel fuerit, ab his patimur in successionem defunctorum parentum conferri seu nomine collationis in medium easdem offerri pecunias vel his imputari. [a 497-499 ]
CJ.12.16.5.2: Imperator Anastasius Ad haec de tutelis et curationibus eos excusari sancimus, ne alienarum rerum administrationem subire compellantur, qui propter nostra ministeria nec suis curam seu provisionem diligenter deferre possunt. [a 497-499 ]
CJ.12.16.5.3: Imperator Anastasius Liberos insuper eorum, qui dignitate virorum spectabilium comitum seu tribunorum decorati sunt vel fuerint, nullatenus nolentes administrationem praeturae suscipere seu peragere. [a 497-499 ]
CJ.12.16.5.4: Imperator Anastasius Omnibus videlicet antelatis privilegiis in persona non tantum in praesenti militantium, sed etiam postea eidem consortio inserendorum tam tempore militiae quam post eam depositam observandis. [a 497-499 ]
CJ.12.17.0. De domesticis protectoribus.
CJ.12.17.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Domestici ac protectores osculandi, cum salutaverint, vicarios tui culminis habeant potestatem. poena enim sacrilegii similis erit, si his honorificentia non deferatur, qui contingere nostram purpuram digni sunt aestimati. * valentin. theodos. et arcad. aaa. ad eusignium pp. * [a 387 d.Prid.Non.Mart.Mediolani valentiniano a.Iii et eutropio conss.]
CJ.12.17.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Primicerius quidem domesticorum et protectorum utriusque scholae post acceptum tribunatum inter eos spectabili dignitate potiatur, qui ducatum agere meruerint. * theodos. et valentin. aa. heliodoro pu. * [a 432 d.Iii id.Iun.Constantinopoli aetio et valerio vv.Cc.Conss. ]
CJ.12.17.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Alii vero, qui decursis stipendiis ab eodem decem usque numero subsequuntur, consulari, id est clarissimatus dignitate, perfruantur cum ipsa loci decem primorum accessione. [a 432 d.Iii id.Iun.Constantinopoli aetio et valerio vv.Cc.Conss. ]
CJ.12.17.3pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si quis domesticorum nulla negotii publici abstrahente sollicitudine nec ei per commeatum sollemniter, ut abesset, facultate concessa biennium obsequiis serenitatis nostrae defuerit, is retrorsum in ordinem tractus inferiorem quinque sequentibus postponatur. * theodos. et valentin. aa. sporacio com. domesticorum peditum. * [a xxx ]
CJ.12.17.3.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si vero triennium eius absentia continuasse monstretur, usque ad decimum locum procul dubio regradetur. quod si quadriennio tenus afuerit, novissimus collocetur. quinquennio autem si fuerit devagatus, ipso iam cingulo spoliandus est. indignum quippe est desides ac propriis tam diu muniis aberrantes, quos esse convenit adsiduos, numerari. [a xxx ]
CJ.12.17.4: Imperator Justinianus Lege pragmatica sine fine victura praefiniendum ac constituendum credidimus, ut, si quis virorum fortium praesentalium domesticorum in equitum schola secundocerii locum indeptus diem interea supremum clauserit, heredes eius non reliqui tantum temporis, quod eidem gradui superesse monstratur, verum etiam insequentis anni, hoc est primiceratus, solaciis ac emolumentis fruantur omnibus, ut, quod ad quaestum et compendium militiaeque fructum prolixe pertinet, similis habeatur , ac si superstes permanserit ad finem usque supremum. * iust. a. vigilantio com. domesticorum consulari ac patricio. * [a xxx ]
CJ.12.18.0. De praepositis labarum.
CJ.12.18.1: Imperatores Honorius, Theodosius Qui praepositi labarum nostro iudicio promoventur, clarissimi sint inter adlectos, ita ut ex consularibus habeantur. nam et immunitate digni sunt, quos nostri lateris comitatus illustrat. * honor. et theodos. aa. monaxio pp. * [a 416 d.Iii id.Nov.Constantinopoli theodosio a.Vii et palladio conss.]
CJ.12.19.0. De proximis sacrorum scriniorum ceterisque qui in sacris scriniis militant.
CJ.12.19.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Proximos memoriae, epistularum ac libellorum atque dispositionum ita vicariorum honore cumulamus, ut inter eos merito dignitatis habeantur, qui pro praefectis dioeceses sibi creditas temperarunt, ex eo tempore, ex quo eos splendor indepti proximatus ostendat, insequentibus praeponendi, qui vicarias postea administraverint. et nullam iniuriam descriptionis perhorrescant. * grat. valentin. et theodos. aaa. cynegio pp. * [a 386 d.Prid.K.Ami.Constantinopoli honorio nobilissimo puero et euodio conss.]
CJ.12.19.2: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius In sacris scriniis nostris militantes in provinciis ordinarii vel spectabiles iudices a salutatione non arceant, etiam inviti in consessum accipiant: scituris vel principe vel corniculario vel capitibus officii, ternas libras auri ex suis facultatibus eruendas, si consistorium nostrum saepe ingredientibus secretarii iudicum non patuerit ingressus, aut reverentia non fuerit in salutatione delata aut sedendi cum iudice societas denegata. * valentin. theodos. et arcad. aaa. constantio pp. * [a 389 d.Vi id.Nov.Triveris timasio et promoto vv.Cc.Conss.]
CJ.12.19.3: Imperatores Arcadius, Honorius In scriniis palatii militantes, id est memoriae epistularum libellorumque ac dispositionum, post viginti annos transactae militiae si discedendum sibi esse decreverint, consulari honore fulti inter adlectos habeantur huncque honorem dignitatis teneant, qui ex consularibus deferri consueverit. nec eos quisquam iniungendo aliquid iubendo possit ab impertito otio separare. * arcad. et honor. aa. claudio pu. * [a 396 d.Xv k.Mart.Constantinopoli arcadio iiii et honorio iii aa.Conss.]
CJ.12.19.4pr.: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Iubemus, ut primum omnium sit eorum, qui in sacris scriniis nostris, id est memoriae, epistularum libellorum et dispositionum, referuntur, secura possessio ab omnibus sordidis muneribus excusata: superindictum non timeant, venalicium non petantur solumque canonicae indictionis praestent tributum: labore dignitas conquisita extraordinarium munus ignoret nec ullam temonis patiatur iniuriam: equorum tironumque praestationem nullus agnoscat, qui vel adhuc in scriniis militat vel honorem proximi et comitivam primi dispositionum longi temporis sudore quaesivit. et haec quidem patrimoniis censuimus deferenda. * arcad. honor. et theodos. aaa. epiphanio pu. * [a 407 d.Id.Oct.Ravennae honorio vii et theodosio ii aa.Conss.]
CJ.12.19.4.1: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Quod autem omnibus constat deferri, adiectu alterius dignitatis perire non patimur, ut, etiamsi prosperioris fortunae iudicio ad honoris ornamenta processerint , vetera tamen eis scrinii labore privilegia quaesita serventur. [a 407 d.Id.Oct.Ravennae honorio vii et theodosio ii aa.Conss.]
CJ.12.19.5pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Peculiari praeceptionis nostrae favore praestamus, ut in scriniis memoriae, epistularum libellorumque ab exceptoribus usque ad melloproximos dignitatem clarissimorum honoremque percipiant. * honor. et theodos. aa. faustino pp. * [a 413 d.Viii id.Iun.Ravennae lucio vc.Cons.]
CJ.12.19.5.1: Imperatores Honorius, Theodosius Et sicuti reliqui, qui in isdem scriniis militant, liberum cum ordinariis iudicibus ingressum in secretarium concessumque habere legibus meruerunt, ii quoque, in quos hanc stipendiorum meritis clarissimatus conferimus dignitatem, cum spectabilibus etiam sese ferimus reverentiam recognoscant, ut consedendi ingrediendique secretarium sciant a nobis licentiam contributam. [a 413 d.Viii id.Iun.Ravennae lucio vc.Cons.]
CJ.12.19.6: Imperatores Honorius, Theodosius Pro biennio annum solum agere deinceps decernimus eos, qui in tribus scriniis memoriae epistularum libellorumque ordine ac merito stipendiorum ad gradum pervenerint proximorum. * honor. et theodos. aa. eustathio quaest. et heloni mag. off.* [a 416 d.Viii id.Febr.Constantinopoli theodosio a.Vii et palladio conss.]
CJ.12.19.7pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Unicuique, qui in sacris scriniis militat, sui loci merita servari oportere constituimus, et universos, qui ultra numerum statutorum in isdem scriniis militant , sui gradus respectu per ordinem quem sortiti sunt in deficientium statutorum locum, ut tamen ultimis socientur, subire decernimus: scilicet ut nemini penitus liceat, cum sit posterior tempore, in locum praecedentis ambire, nisi forte adeo qui tempore vincitur laborum comparatione superat, ut quindecim primatum eiusdem scrinii testimonio cum sacramenti religione subnixus praecedentibus dignior iudicetur. * theodos. et valentin. aa. nomo mag. off. * [a 443-444 ? ]
CJ.12.19.7.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Hanc quoque observationem extra filios proximorum volumus custodiri. etenim cuique proximo unum de suis filiis, qui temporis dumtaxat suffragio nititur, licet parum observasse militiam cognoscatur, insequentibus tempore, qui laborum meritis muniuntur, anteferre posse decernimus. [a 443-444 ? ]
CJ.12.19.7.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Illum tamen, qui locum statuti meretur, proximo quidem ducentos quinquaginta solidos, melloproximo vero vel adiutori pro consuetudine uniuscuiusque scrinii viginti aut quindecim solidos offerre praecipimus. [a 443-444 ? ]
CJ.12.19.7.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod si quis de supernumerariis, qui in statuti locum subire debuerat, ne pecuniam offerat, statuti etiam gradum recusare voluerit, sequenti tam offerendae quantitatis praedictae quam subrogandi licentia permittatur, ita videlicet, ut si secundus etiam vel tertius vel cuiuslibet numeri in eadem excusationis voluntate duraverit, accedenti semper eadem copia quam praecedens excusaverat tribuatur. [a 443-444 ? ]
CJ.12.19.7.4: Imperatores Theodosius, Valentinianus Hos autem, qui ad statutorum ordinem progredi noluerint, nec de suo gradu volumus removeri et, cum vacaverit statuti locus, condicionem quam antea repudiaverant, id est offerendae pecuniae et adipiscendi statuti locum liberam habere praecipimus facultatem. [a 443-444 ? ]
CJ.12.19.8pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Proximos sacrorum scriniorum, quos fides ac diuturnae observationis industria litterataque militia, comitem quin etiam dispositionum, quem probitas ac strenuitas merito commendat, completo tempore suae militiae comitivae sacri nostri consistorii cingulo in diem vitae potiri, manentibus videlicet iam dudum praestitis salvis privilegiis, decernimus. * theodos. et valentin. aa. nomo mag. off. * [a 443-444? ]
CJ.12.19.8.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quibus enim arcana pietatis nostrae merito committuntur, his pietas nostra vitam cingulo supra dictae comitivae ornandam decorandamque decrevit. [a 443-444? ]
CJ.12.19.9: Imperator Leo In sacris nostris scriniis militantes per commeatum non continuatim praestitum ante conventionem profecti intra indultum temporis spatium erunt cum suis coniugibus et liberis a conventione securi: ab indictionibus etiam publicorum et civilium munerum et post completam militiam excusatione potiantur: super domibus quoque, quas in provinciis possident, metatorum molestia liberentur. * leo a. patricio mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.19.10pr.: Imperator Leo Statutos memoriales praecipimus esse in scrinio quidem memoriae sexaginta duos, epistularum vero triginta quattuor, libellorum quoque triginta quattuor: antiquarios vero, qui habentur in scrinio memoriae, numquam minus esse quam quattuor. * leo a. hilariano com. et mag. off. ac patricio. * [a xxx ]
CJ.12.19.10.1: Imperator Leo Supra scripti autem memoriales nullo modo duplici fungantur officio nec geminis chartis inrepserint, ut non occupentur plura in unum se commoda collaturi nihilque reliquis relicturi. [a xxx ]
CJ.12.19.11: Imperator Anastasius Si quis in sacris nostris scriniis, id est memoriae dispositionum epistularum et libellorum, statutis iam connumeratus ab hac luce fuerit subtractus, ab eo, quicumque utpote vacante loco de substitutis in statutorum consortio fuerit ultimus subrogatus, pro solacio vel suffragio proximi definitam sacraeque constitutioni divae memoriae theodosii et valentiniani principum insertam quantitatem defuncti heredes vel successores vel liberi eius seu creditores, qui fenus cum mortuo pro statuti loco ei adquirendo contraxerint, consequantur: ita scilicet ut, si hereditas vel successio diem functi minime fuerit suscepta vel adita, tales personae, id est creditores quidem contra ceteros praerogativa sibi servata, li beri autem vel agnati seu cognati non hereditatis sed privilegii nomine simili modo huiusmodi summam percipiant sibique petere ac vindicare permittantur: nullius machinatione huiusmodi nostra dispositione retractanda seu violanda, maxime cum viros etiam pro tempore spectabiles eorundem proximos scriniorum, si quis eorum ante completum proximatus actum morte praeventus sit, ad heredes successoresque suos residui temporis proximatus solacia sine quadam imminutione transmittere non dubitetur. * anastas. a. eusebio mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.19.12pr.: Imperator Anastasius In sacris scriniis militantes et parentes atque uxores eorum nec non liberos ex sententia tantummodo tuae celsitudinis criminales et civiles intentiones agentium excipere iubemus, insuper etiam colonos seu adscripticios et servos eorum in hac regia urbe degentes eodem beneficio potiri, fidei pro tempore adiutoris viri spectabilis proximi vel unius ex statutis committendos: ita ut, si in provincia quicumque memorialis repertus fuerit, iuratoriae cautioni committatur, etsi non possideat immobilem substantiam, servi nihilo minus et coloni ad eum pertinentes fidei eius tradantur. * anastas. a. celeri mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.19.12.1: Imperator Anastasius Modum insuper sportularum ad mediocrem deduci quantitatem et exsecutoribus de schola agentium in rebus attribuendis unum solidum singulos usque ad finem negotii proque ingressu in iudicio tuae magnitudinis quolibet modo faciendo duos solidos et pro editione gestorum exceptoribus dimidiam solidi partem et, si apud arbitrum negotium ventilari contigerit, ipsi quidem arbitrio unum solidum et nihil amplius, exceptoribus autem eum observantibus tam pro ipso quod implere videntur ministerio quam pro editione gestorum seu relationis vel definitionis tertiam partem solidi praebere sancimus: nec pro tempore virum spectabilem fisci patronum vel exsecutores, quibus imminendi litibus sollicitudo iniuncta est, quicquam ab his exigere seu profligare concedi: dimidia scilicet expensarum, quas in iudicio tui culminis a memoratis personis praeberi statuimus, portione in iudi ciis provincialibus ab his agnoscenda: ita ut, si de civilibus annonis vel tutela seu curatione vel novi operis nuntiatione litem eos subire contigerit, in maiore quidem iudicio ad similitudinem sumptuum, quos in iudicio eminentiae tuae dependere praecepti sunt, apud virum autem clarissimum praefectum annonae seu fisci patronum urbicariae magnificae praefecturae vel architectos pro modo eorum, quae super arbitris et litibus apud eos exercendis superius statuta sunt, solventes expensas nihil amplius agnoscere seu dependere cogantur. [a xxx ]
CJ.12.19.12.2: Imperator Anastasius Quae omnia custodiri iubemus, sive per se sive per procuratores aut defensores lites exercere maluerint. haec, si prolata scriptis sententia moniti sunt. [a xxx ]
CJ.12.19.12.3: Imperator Anastasius Si vero ex depositione seu aliter quis eorum conventus fuerit, nihil eum vel scrinio viri clarissimi adiutoris vel cuilibet alii nomine sportularum offerre compelli. [a xxx ]
CJ.12.19.12.3a: Imperator Anastasius Omnibus ante latis privilegiis postea, quibus per anteriores divorum principum sanctiones defenduntur, in persona tam eorum, qui adhuc militant et qui postea eandem militiam sortiti sunt, quam eorum, qui praedictam militiam gradu vocante iam deposuerunt vel postea deposuerint, servandis, ut eorum commodo ipsi quoque una cum uxoribus et liberis, colonis praeterea et servis propriis perfruantur. [a xxx ]
CJ.12.19.12.4: Imperator Anastasius Et quoniam in controversiis, quas in iudiciis moveri contigerit, aequalitatem litigatoribus volumus servari, et adversariis eorum pro sumptibus et expensis similem ante latorum beneficiorum praerogativam custodiri. [a xxx ]
CJ.12.19.12.5: Imperator Anastasius Propter hanc etenim causam et viros devotos memoriales non tantum agendo in quolibet iudicio, sed etiam actiones ab aliis ingerendas excipiendo privilegiis a nobis indultis potiri decernimus. [a xxx ]
CJ.12.19.12.6: Imperator Anastasius His videlicet, qui militiam virorum devotissimorum memorialium gradu soluto deposuerunt seu deposuerint, et si quietis amore per provincias domicilium fovere maluerint, omnibus nihilo minus privilegiis, quae huiusmodi personis per sacratissimam legem nuper promulgatam a nostra serenitate praestita sunt, muniendis et eorum commodis atque auxilio potituris. [a xxx ]
CJ.12.19.13pr.: Imperator Justinus Comperimus divinitus quidem fuisse dispositum viros devotos adiutores tuae magnitudinis certo esse in numero nec ad huiusmodi nomen vel operam plures licitum esse adspirare, quam in scrinio quidem sacrae memoriae duodecim tantum, septenos vero in duobus reliquis scriniis, id est sacrarum epistularum sacrorumque libellorum, sed posterioris licentiam temporis supra modum indulgendo ambitionibus disturbasse rei merita ac in multitudinem divulgasse, ut inter memorialium et adiutorum numerum non longum paene intersit. * iustinus a. proculo quaest. sacri palatii. * [a xxx ]
CJ.12.19.13.1: Imperator Justinus Sancimus itaque reduci ac renovari statutum ordinis terminum, non ut eximantur adiutoribus ii, qui praeter praedictam dispositionem in praesenti exuberant, sed ut interea omnibus aliis interdicatur ab adfectando hoc nomen, donec exeuntibus singulis ac recedentibus decrescere possit vetita conglomeratio legitimusque iam resideat numerus: non prohibendis viris devotis adiutoribus desistentibus eodem officio, cum vel ad laterculensis gradum in scrinio sacrae memoriae provecti fuerint vel secundum locum obtinuerint in duobus aliis scriniis, post quem proximi creabuntur, licet nondum redacta sit quantitas pristina, tamen alios pro se quos elegerint subrogandos adiutores petere, qui posteriores erunt ceteris. [a xxx ]
CJ.12.19.13.2: Imperator Justinus Illud etiam disponendum duximus utpote nonnullis anterioribus exemplis subnixum nec non iustitiae congruum, ut ab his, quibus concessum est adiutorum agmini pro se sociare, libellus offeratur viro illustri pro tempore quaestori petendaque eius subscriptio tempus atque hominem nec non rem ipsam continens, id est quod inter adiutores ei quem pro se subrogat merere permissum est: ordinandis videlicet isdem adiutoribus pro ratione temporum, quibus libelli porrecti sunt, ut, etiamsi memorialium matricula inferiore loco sit, qui prior in adiutoribus meruit , adiutor quidem habeatur superior, memorialis vero posterior pro utriusque ordinis modo vel discrimine: quod etiam in aliis quoque paene omnibus officiis observari dignoscitur. [a xxx ]
CJ.12.19.14pr.: Imperator Justinus Hac lege sancimus, si quando adiutores viri magnifici pro tempore quaestoris sacri nostri palatii in accusationem civilis causae vel criminalis deducti fuerint , strictum iuris et integritati congruum ordinem conservari, ut, si sine scriptis conveniendi sint, nomen eius praecipientis ore designatum esse sufficiat: sin autem scriptis in querimoniam unus adiutorum aut plures forte ferendi sint, monumenta sententiarum in persona tantummodo conveniendi adiutoris praecedentium aequum et iustum initium futuro praestent certamini. * iustinus a. tatiano mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.19.14.1: Imperator Justinus Et quoniam probatioribus exemplis quam indecorae consuetudini deceat indulgeri, quod in universo scrinio devotissimorum libellensium evicisse monstratur, id in adiutores sacrae memoriae, sacrarum etiam epistularum transferendum censemus, ut , qui liberam proficiscendi licentiam pronuntiatione commeatus indepti fuerint, sine qualibet stipendiorum aut emolumentorum deductione peregre degant, etenim pro tempore viris clarissimis proximis et melloproximis aut eorum adiutoribus absentiae causa vel offerre de suo proprio aut ex annonis aut stipendiis quicquam relinquere cogendi, quamvis ianuarias kalendas indultum excedat spatium et int ra se festum diem contineat. [a xxx ]
CJ.12.19.14.2: Imperator Justinus Ad haec illud observandum sancimus, ne alius adiutor propter quamcumque ambitionem his, qui in praesenti sunt, vel post eorum deminutionem addatur, licet in veterem numerum redacti fuerint. [a xxx ]
CJ.12.19.15pr.: Imperatores Justinus, Justinianus Certae quidem sunt dispositiones nostri numinis, quas super adiutoribus viri illustris pro tempore quaestoris nostri palatii, quorum obsequio res agitur quaestoria, dedimus. * iustinus et iust. aa. tatiano mag. off. * [a 527]
CJ.12.19.15.1: Imperatores Justinus, Justinianus Quarum prima quidem ad supplicationem eorundem adiutorum emissa numero eorum, qui erant illo tempore, quo preces nobis obtulerunt, neque aliquem eximi neque aliquem addi praecepit, praeterquam si quis eorum vel ad laterculensis gradum in scrinio sacrae memoriae vel ad secundum locum in duobus aliis scriniis, id est sacrarum epistularum sacrorumque libellorum et cognitionum, provectus fuerit: nam his licere desistentibus ab adiutoris officio alios pro se quos voluerint adiutores subrogare ultimum locum in isdem adiutoribus obtenturos, licet superiorem in memoralibus habeant. [a 527]
CJ.12.19.15.2: Imperatores Justinus, Justinianus Altera vero per sacram pragmaticam facta est, per quam excelsae memoriae proculo viro suggerente praecipimus illos etiam adiutores posse in suum locum alios inducere, qui per aliquem fortuitum casum minus implere suum officium valeant, veluti senium vel morbum vel aliam necessariam causam: quod ex ipsorum adiutorum petitione idem magnificae memoriae proculus ad nos rettulit. [a 527]
CJ.12.19.15.3: Imperatores Justinus, Justinianus Sed in praesenti, ab aliis memorialibus tam in scrinio sacrae memoriae quam in ceteris duobus sacrarum epistularum sacrorumque libellorum et cognitionum relatis aditi comperimus deminutionem eorundem adiutorum impediri per memoratam pragmaticam sanctionem et insuper venditionis quodammodo memorati officii locum introductum esse. [a 527]
CJ.12.19.15.4: Imperatores Justinus, Justinianus Quod ne de cetero fiat, praesentem sanctionem ad tuam magnitudinem mittimus, per quam iubemus illis tantummodo permissum esse secundum prius nostrae serenitatis rescriptum alios in suum locum subrogare, qui vel laterculensis gradum in scrinio memoriae vel secundum locum in aliis duobus scriniis adepti fuerint, secunda nostra sanctione super hoc capitulo de cetero cessante: nulli danda licentia eorundem adiutorum, praeterquam si ad memoratos gradus adscenderit, alium pro se isdem adiutoribus ex quocumque fortuito casu connumerare, ut eo modo ad veterem numerum idem adiutores redeant et duodecim quidem in scrinio sacrae memoriae, s epteni vero in aliis duobus sint, id est sacrarum epistularum sacrorumque libellorum et cognitionum. [a 527]
CJ.12.19.15.5: Imperatores Justinus, Justinianus Illo videlicet observando, ne alius adiutor per quamcumque ambitionem his qui in praesenti sunt vel post eorum deminutionem, licet in veterem numerum redacti fuerint, addatur: nam si permutationem, licet fortuito casus inciderint, prohiberi disposuimus, multo magis prioribus manentibus alios introduci vetamus: ceteris scilicet anterioris sanctionis capitulis in suo robore permansuris. [a 527]
CJ.12.20.0. De agentibus in rebus.
CJ.12.20.1: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Nullus de schola agentium in rebus de cetero locum mortui conetur invadere, sed is, qui ordine stipendiorum et laborum merito ad gradum militiae sequebatur, statim atque illum fata subduxerint in eius praemia percipienda succedat omni obreptione cessante. * arcad. honor. et theodos. aaa. antehmio mag. off. * [a 404 d.Prid.K.Iul.Constantinopoli honorio a.Vi et aristaeneto conss.]
CJ.12.20.2: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Nulli posthac sine nostrae maiestatis auctoritate discingendi agentem in rebus, nulli eximendi pateat copia: nam probata schola et animadversionem vereri iudicis et nullam debet timere contumeliam vilitatis. * arcad. honor. et theodos. aaa. helioni mag. off. * [a 415 d.Iii id.Nov.Constantinopoli honorio x et theodosio vi aa.Conss.]
CJ.12.20.3pr.: Imperator Leo Matriculam agentum in rebus a tua celsitudine confectam amittentes iubemus, ne ducenarii plus quam quadraginta octo in cingulis habeantur in posterum: et numerum centenariorum ducenti viri, quos vocante tempore gradus competentes admiserint, parique modo biarchorum nomen meritumque ducenti quinquaginta viri dumtaxat , praeterea circitorum trecenti et equitum quadringenti quinquaginta impleant. * leo a. patricio mag. off. rum. * [a xxx ]
CJ.12.20.3.1: Imperator Leo Sit in aeternum illa quoque fixa stabilisque tuae sublimitatis dispositio, ut, si quis de numero ducenariorum, quos quadraginta octo quotannis esse censuimus, forsitan de luce migraverit, laborum eius fructum successores ab intestato vel ex testamento venientes luctui dispenset, et ita omnibus inter ceteros superstites potiantur solaciis, tamquam si vivus, qui haec eadem diu speraverat, sibimet vindicasset: qua de causa locum etiam eius successorum intuitu vacare conveniet. [a xxx ]
CJ.12.20.3.2: Imperator Leo Nemo autem sine divali probatoria, quam codices in sacro nostro scrinio memoriae positi debeant inserendam accipere, militaribus eiusdem devotissimae scholae stipendiis vel privilegiis potiatur. [a xxx ]
CJ.12.20.4pr.: Imperator Leo Ex eo, quo primum ducenae vel centenariorum gradum in schola agentum in rebus militantes meruerint, desinant in sacratissima videlicet civitate constituti alterius iudicis cuiuslibet auctoritate pulsari, vel in alio quolibet examine praeterquam viri magnifici magistri officiorum et cui forsitan ipse concesserit actionibus sui quisque adversarii respondere. quod multo magis in criminalibus causis observari decernimus: absurdum est enim, ut in eius salutem vel existimationem valeat quisquam proferre sententiam, cuius de nulla re possit pecuniaria iudicare. * leo a. patricio mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.20.4.1: Imperator Leo Huius autem beneficii praerogativam subadiuvis etiam, qui singulis inveniuntur temporibus, deferri iubemus, licet hanc in eorum persona more quoque vetere servari cognoverimus: ut tamen post depositum officium memoratum, si non inter centenarios numerentur, communi iam lege respondere non ambigant. [a xxx ]
CJ.12.20.4.2: Imperator Leo Praedictas autem omnes centenariorum personas in provincia repertas concessa nunc speciali fori praerogativa, nisi publicae exsecutionis sollicitudo his iniuncta sit, uti prohibemus eosque ordinariorum etiam iudicum pro vetere iure sententiis oboedire praecipimus. [a xxx ]
CJ.12.20.5pr.: Imperator Leo Agentes in rebus, qui per ordinem consequi solent principatus insignia, in unoquoque scrinio fabricarum et barbarorum quaternos subadiuvarum sollicitudine per annum dumtaxat integrum procedentes gradatim subire hac in aeternum valitura lege decernimus: exceptis videlicet universis negotiatoribus quodlibet mercimonium per se gerentibus interpositasve personas, cum eis ante sacratissimis constitutionibus interdictum sit militare: exceptis nihilo minus his, qui possessionum alienarum sollicitudinem procurationemve susceperint. eos enim ad haec officia volumus adspirare, quorum labores scholae agentum in rebus testimonio comproban tur. * leo a. patricio mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.20.5.1: Imperator Leo Illi quoque sunt ab hac liberalitate nostrae mansuetudinis excludendi, qui, cum scholae eidem socientur, in sacris scriniis, quibus vir spectabilis primicerius et tertiocerius praesunt, adiuvantes eos publicarum chartarum tractatibus occupantur et duobus officiis operam suam adhibere non possunt: nam praeter emolumenta, quae de praedictis scriniis consequuntur, principatus etiam solacio debent esse contenti. [a xxx ]
CJ.12.20.5.2: Imperator Leo Quod si morbo vel aetatis senio capti vel imperiti huiusmodi rerum vel quocumque alio vitio praepediti per se memorati officii curam subire nequiverint, consideratis praecedentibus eorum laboribus per substitutum chartularium eiusdem scrinii, cui praefuturus est ipse, idoneum et tam moribus optimis praeditum quam scientiam peritiamque rerum habentem electione sua suarumque periculo facultatum praefatum munus eos implere praecipimus. [a xxx ]
CJ.12.20.6pr.: Imperator Anastasius Hac saluberrima sanctione decernimus agentes in rebus pro conventionibus et modo sportularum exsecutoribus praebendarum pro quantitate sumptuum, quae circa litigia sibimet ab aliis inferenda vel a se contra alios per semet ipsos seu per ordinandos a se procuratores exercenda convenit ab his agnosci, beneficiis, quae in sacro nostro militantibus ministerio iam pridem per divinas sanctiones indulta sunt, perpotiri, fideiussorem idoneum de eadem schola, non autem extraneum offerre compelli: * anastas. a. celeri mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.20.6.1: Imperator Anastasius Ita tamen, ut privilegia, quaecumque centenariis seu ducenariis vel chartulariis seu viris clarissimis principibus post depositam quoque militiam iam per dispositiones principales impertita et nunc usque observata esse noscuntur, intacta inviolataque custodiantur, cum perabsurdum perque temerarium sit hanc nostrae pietatis liberalitatem quemquam astuta interpretatione non ad augmentum anteriorum privilegiorum, sed imminutionem convertere concedi: [a xxx ]
CJ.12.20.6.2: Imperator Anastasius Simili videlicet forma pro matribus et uxoribus eorum nec non etiam liberis sub eorum potestate constitutis nec aliam sortitis vel sortituris militiam nec non etiam servis ad eos pertinentibus servanda: [a xxx ]
CJ.12.20.6.3: Imperator Anastasius Ita ut in provinciis quoque supra dictae personae degentes simili beneficio perfruantur, sportulas tamen et litium expensas pro tertia superius enarratae quantitatis soluturae: [a xxx ]
CJ.12.20.6.4: Imperator Anastasius Denarum librarum auri condemnatione aliaque gravissima indignatione his feriendis, quicumque nostra iussa quolibet modo seu tempore violaverint seu violari concesserint. [a xxx ]
CJ.12.21.0. De principibus agentum in rebus.
CJ.12.21.1pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Agentes in rebus post palmam laboris emeriti principatus honore remuneramus. atque ideo officiales tam ad necessitates publicas quam privatas non nisi principe mittantur auctore, nullarumque sine ipso cuiquam mandetur exhibitio personarum, etiamsi intercessio in locis degentis officii fuerit impertita. * grat. valentin. theodos. et arcad. aaaa. cynegio pp. * [a 386 d.Prid.K.Mart.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.12.21.1.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Causarum etiam patronos volumus esse conventos, ne ignorante principe ullam postulationem introducant, neve sub unius persona suscepti fraude quadam aliena negotia inserenda esse pertemptent. [a 386 d.Prid.K.Mart.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.12.21.1.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quod si fuerit definitio contempta, decem libras auri fisco nostro ab officio tuo iubemus inferri. [a 386 d.Prid.K.Mart.Constantinopoli honorio np.Et euodio conss.]
CJ.12.21.2: Imperatores Arcadius, Honorius Omnia citatoria, omnium scilicet causarum atque personarum, licet sint senatoriae dignitatis, ad principes specialiter revocari praecipimus, actus vero ceteros , qui in sacratissimo coetu senatus tractari consueverunt, censualium sollicitudine celebrari, nec aliquid praeiudicium ex subreptivo rescripto supplicibus inferri. * arcad. et hohor. aa. theodoto pu. * [a 395 d.Xii k.Iun.Constantinopoli olybrio et probino conss.]
CJ.12.21.3: Imperatores Honorius, Theodosius Proconsularis apicis dignitatis adiectione principes agentum in rebus praecipimus decorari. * honor. et theodos. aa. palladio procons. africae. * [a 410 d.Vii k.Oct.Ravennae varane vc.Cons.]
CJ.12.21.4pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ex agentibus in rebus principibus domesticos in suis actibus habere liceat eos, quorum fidem industriamque probatam sibi aestimant, etsi saepe eodem officio fuerint ante perfuncti. * theodos. et valentin. aa. valerio mag. off. * [a 436 d.Iiii k.Febr.Constantinopoli theodosio a.Xv et qui fuerit nuntiatus.]
CJ.12.21.4.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Et si quis agens in rebus post viginti quinque annorum curricula ob adversam corporis valitudinem militiae finem minime valuerit expectare, sed ad honorariam ex principe dignitatem testimonio scholae procilierit, isdem eum privilegiis muniri censemus, quibus ii qui ad principatus actum progressi sunt potiuntur. [a 436 d.Iiii k.Febr.Constantinopoli theodosio a.Xv et qui fuerit nuntiatus.]
CJ.12.21.4.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sed in salutationibus iudicum concessibusque priores eos, qui per longae militiae metas ad principatus actum pervenerint, etsi actus tempore posteriores sint, esse praecipimus. [a 436 d.Iiii k.Febr.Constantinopoli theodosio a.Xv et qui fuerit nuntiatus.]
CJ.12.21.4.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nihil censualibus vel apparitoribus adversus privilegia eorum excogitantibus, tamquam in actu principatus fuerit versati, vicenarum librarum auri condemnatione contra eos proposita. [a 436 d.Iiii k.Febr.Constantinopoli theodosio a.Xv et qui fuerit nuntiatus.]
CJ.12.21.5: Imperatores Theodosius, Valentinianus Eos, qui ordine transcursa militia post ducenam ad desideratum principis pervenerint gradum aut adiutores viri illustris magistri officiorum extiterint, cum inter honoratos coeperint numerari, vicarianae dignitatis titulis decorari censemus. * theodos. et valentin. aa. cyro pp. * [a 440.441 ]
CJ.12.21.6: Imperatores Theodosius, Valentinianus Principes agentum in rebus, quos saepe saeva pericula vitaeque interdum renuntiatio ad memoratum gradum adduxit, completo tempore suae militiae comitivae primi ordinis cingulo in diem vitae potiri, manentibus videlicet dudum praestitis salvis privilegiis, decernimus. * theodos. et valentin. aa. nomo mag. off. * [a 443.444? ]
CJ.12.21.7pr.: Imperator Leo Quicumque ex corpore cohortalium militans in schola agentum in rebus filium procreaverit, antequam ad metas militiae suae perveniat, principatus honore decoretur, licet ipse post finitam militiam utpote liber nulla debeat huiusmodi conventione pulsari, filium tamen cohortali condicioni relinquat obnoxium. * leo a. nicostrato pp. * [a 468 ]
CJ.12.21.7.1: Imperator Leo Si vero, postquam adeptus fuerit principatum, ediderit filium, is qui natus est, etiamsi in schola devotissimorum agentum in rebus militiam sortitus non fuerit, ita sit liber ac securus nec ullis cohortalis officii nexibus obligetur, quasi iam ex patre libero et ab hac condicione penitus alieno progenitus. [a 468 ]
CJ.12.21.8pr.: Imperator Zeno Multis devotissimae scholae agentum in rebus aditionibus permoti viros clarissimos eiusdem scholae principes, qui finitis militiae stipendiis exeunt, quotiens ex maioris iudicis sententiis ipsi vel eorum coniuges aut liberi vel servi aut coloni sive per se sive per procuratores conveniantur, non amplius quam unum solidum exsecutoribus sportularum nomine praebere compelli, apparitoribus vicarianis seu praesidalis iudicii non nisi tertia parte solidi tantum praestanda: * zeno a. iohanni mag. off. * [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.1: Imperator Zeno Nullasque eisdem concussiones aut vexationes in praebendis fideiussoribus ingeri , sed eos fideiussores quos locorum defensor existimaverit dare, ita videlicet, ut pro tenore generalium edictorum ii, qui vel in sacratissima urbe vel in provinciis immobiles possident facultates, iuratoriae cautioni et substantiae suae credantur. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.2: Imperator Zeno Hoc etiam adiciendo, ut numquam nisi ex sententia in scriptis prolata penitus moneantur. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.3: Imperator Zeno Ad similitudinem insuper aliorum officiorum, quotiens civiles vel criminales contra eosdem cognitiones moventur, exsecutorem quidem negotii usque ad finem litis civilis seu criminalis unius esse solidi praestatione contentum. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.4: Imperator Zeno Et pro insinuandis nostrae serenitatis apicibus vel simplici contra obnoxios eorum postulatione deponenda binos solidos ab his vel coniugibus eorum praeberi. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.5: Imperator Zeno Et quotiens exemplaria postulantur, ii quorum interest accepto solido quod petitur praebere non differant. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.6: Imperator Zeno Pro implendis vero monumentis, unde conveniendi tribuitur exsecutoribus facultas , non ultra quam tres solidos quibus competit impertiri praecipimus. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.7: Imperator Zeno Arbitro vero non amplius quam solidum et fisci patronis dimidiam solidi partem, notariis vero tertiam usque ad finem, sicut dictum est, causae praestare: super editione quoque chartularum solidi partem dimidiam praebere. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.8: Imperator Zeno Quod si non apud arbitrum, sed in competentibus iudiciis maioribus cognitio celebretur, inducendi quidem negotii gratia non nisi quattuor solidos eosdem viros clarissimos erogare, gestorum vero excipiendorum causa duos tantummodo solidos dare et nullius ultra supra scriptas quantitates cuilibet alteri praestandi sumptus exactione vexari. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.21.8.9: Imperator Zeno His omnibus locum habentibus, sive ipsi aliis litem ingerunt sive ab aliis pulsantur. [a 484 d.K.Sept.Theodorico cons.]
CJ.12.22.0. De curiosis.
CJ.12.22.1: Imperator Constantius Curiosi et stationarii, vel quicumque funguntur hoc munere, crimina iudicibus nuntianda meminerint et sibi necessitatem probationis incumbere, non citra periculum sui, si insontibus eos calumnias nexuisse constiterit. cesset ergo prava consuetudo, per quam carceri aliquos immittebant. * constantius a. ad lollianum pp. * [a 355 d.Xi k.Aug.Mediolani acc.Xii k.Sept.Arbitrione et lolliano conss.]
CJ.12.22.2pr.: Imperator Constantius Agentes in rebus in curiis agendis et evectionibus publici cursus inspiciendis nostrorum memores praeceptorum credimus in omnibus velle profutura rei publicae: ideoque solos agentes in rebus in hoc genere iussimus obsequium adhibere, et non ab alio penitus officio. * constantius a. et iul. c.Ad taurum pp. * [a 357 d.Xv k.Mai.Mediolani constantio a.Viiii et iuliano c.Ii conss.]
CJ.12.22.2.1: Imperator Constantius Hi vero pervigili diligentia providebunt, ne quis contra evectionis auctoritatem moveat cursum vel amplius postulet, quam concessit evectio. quisquis igitur aliquid tale perpetrare temptaverit, improbi coepti privetur effectu. [a 357 d.Xv k.Mai.Mediolani constantio a.Viiii et iuliano c.Ii conss.]
CJ.12.22.2.2: Imperator Constantius Demonstretur etiam iudicibus vel curiosis evectio, etiamsi quis nobis iubentibus festinare memoret in obsequium necessarium, nec praevaleat contumacia vel dignitas. [a 357 d.Xv k.Mai.Mediolani constantio a.Viiii et iuliano c.Ii conss.]
CJ.12.22.2.3: Imperator Constantius Ergo nummum vetamus exposci pro animalibus in cursu minime constitutis. quod si forte aliquis aestimaverit perpetrandum, eius quadruplum quod accepit inferre cogatur. [a 357 d.Xv k.Mai.Mediolani constantio a.Viiii et iuliano c.Ii conss.]
CJ.12.22.3: Imperator Constantius Per id tempus, quo cursus tuendi sollicitudinem sustinetis, condemnationes praefectorum praetorio circa eos solos irritae sunt futurae, qui servaverint honestatem. erga eos vero, qui inhoneste et contra decus saeculi vel honorem militiae versabuntur, non solum condemnatio mansura est, verum etiam gravior poena statuenda. * constantius a. ad agentes in rebus. * [a 359 pp.Prid.K.Dec.Eusebio et hypatio conss.]
CJ.12.22.4pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Agentes in rebus singulos per singulas provincias mittendos esse censemus, quibus tamen inspiciendarum evectionum tantum debeat cura mandari, ut nihil prorsus commune aut cum iudicibus aut cum provincialibus habeant. * arcad. et honor. aa. Marcello mag. off. * [a 395 d.K.Iun.Constantinopoli olybrio et probino conss.]
CJ.12.22.4.1: Imperatores Arcadius, Honorius Nec naves debebunt illicita concussione vexare nec libellos aut attestationes litis gratia suscipere aut in carcerem quemquam trudere, sed cursui solum vacare. [a 395 d.K.Iun.Constantinopoli olybrio et probino conss.]
CJ.12.23.0. De palatinis sacrarum largitionum et rerum privatarum.
CJ.12.23.1: Imperatores Constantius, constans Palatini pro capitibus seu iugis suis tantum pensitationem atque obsequia recognoscant, extraordinariis et sordidis muneribus et susceptionibus et temonariis oneribus liberati. * constantius et constans aa. ad veronicianum vic. asiae. * [a 346 d. non. mai. constantinopoli constantio iiii et constante iii aa. conss.]
CJ.12.23.2: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Nullus thesaurensis vel officialis comitis thesaurorum semel deprehensus eversor quocumque pacto aut repetat militiam suam aut aliam sibi requirat per ambitum dignitatem vel sese transferat ad aliam quamcumque militiam. * valentin. valens et grat. aaa. titiano com. sacr. larg. * [a 377 d. viii k. febr. antiochiae gratiano a. iiii et merobaude conss.]
CJ.12.23.3pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Prisco iam nunc ordine revocato de palatino potius officio ad gerendum principatum officii comitis domorum per cappadociam mittantur, quales comes etiam domorum, si inhonestum aliquid gesserit, vereatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. pancratio com. rer. priv * [a 379 d. prid. non. iul. scupis ausonio et alybrio conss.]
CJ.12.23.3.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Idoneos itaque singulis annis e numero mittendariorum ad hoc eligere debebis et mittere. [a 379 d. prid. non. iul. scupis ausonio et alybrio conss.]
CJ.12.23.4: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Nihil omnino ullis iudicibus cum palatinis nostrae clementiae, quicumque a comitibus diriguntur, sit commune atque coniunctum, sed excepta reverentia, quae non solum ab inferioribus, sed etiam a maioribus et in provincia degentibus rectoribus proviniarum debetur atque defertur, suis quisque necessitatibus obsecundet. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad hesperium pp. * [a 379 d. viii id. dec. sirmio ausonio et olybrio conss.]
CJ.12.23.5: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quidam post impletum ordinem militiae palatinae quam gesserant honoremque transactum ad exceptorum scrinia transire nituntur. hac igitur lege sancimus, ut nulli prorsus dehinc ista audendi relinquatur occasio: sed unusquisque eius scrinii , quod primum militando elegit, ordinem persequatur nec in alterius loco finem militiae requirat, qui iam proprii ordinis transegerit principatum. * grat. valentin. et theodos. aaa. nebridio com. rer. privat. * [a 383 d. v id. oct. constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.12.23.6: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ab officiis palatinorum excellentia tua sciat ita penitus recedendum, ut neque ipsa postmodum licitum sibi credat isdem aliquid iniungere et praeterea provinciarum rectores prohibeat quicquam ulterius tale conari. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad probum pp. * [a 384 d.Vii k.Nov. mediolani post cons. merobaudis ii et saturnini.]
CJ.12.23.7pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scriniis omnibus largitionum comitatensium infra scriptas decernimus dignitates, ut his contenti ambiendi sibi aditum interclusum esse cognoscant, etiamsi speciale beneficium emendicato suffragio quisquam valuerit impetrare. annonas etiam iuxta definitum dignitatum modum volumus postulari nec amplius quicquam praesumi. * grat. valentin. et theodos. aaa. trifolio com. sacr. lar * [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Brevis, quas dignitates per singula scrinia officiorum sacrarum largitionum habere statuimus, hic est: [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii exceptorum: perfectissimus ordinis secundi numero unus, id est primicerius omnis scholae. perfectissimus id est primicerius exceptorum numero unus. ducenarii duo, id est tertiocerius et quartocerius. centenarius unus, id est primicerius instrumentorum. epistulares numero duo. formae primae numero triginta sex. formae secundae numero quattuor. formae tertiae numero tres. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii numerorum: perfectissimus ordinis tertii numero unus. ducenarius numero unus. centenarii numero duo. epistulares numero duo. formae primae numero tres. formae secundae numero unus. formae tertiae numero duo. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.4: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Sacri scrinii tabulariorum: perfectissimus ordinis tertii numero unus. ducenarius numero unus. centenarius numero unus. epistularis numero unus. formae primae numero tres. formae secundae numero quinque. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.5: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii canonum: perfectissimus ordinis tertii numero unus. ducenarius numero unus. centenarius numero unus. epistulares numero duo. formae primae numero quattuor. formae secundae numero quattuor. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.6: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii mittendariorum: ducenarius numero unus. centenarii numero quinque. epistulares numero novem. formae primae numero septem. formae secundae numero triginta tres. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.7: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii auri massae: perfectissimus ordinis tertii numero unus. id est primicerius sacrae massae. perfectissimus numero unus, id est secundocerius. ducenarii numero duo, id est tertiocerius et quartocerius. centenarii numero quattuor. epistulares numero quattuor. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.8: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Aurifices specierum: perfectissimus numero unus. ducenarii numero tres. centenarii numero sex. epistulares numero octo. formae primae numero decem et octo. formae secundae numero quattuor. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.9: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Aurifices solidorum: ducenarius numero unus. centenarii numero septem. epistulares numero sex. formae primae numero novem. formae secundae numero triginta. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.10: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Sculptores et ceteri aurifices: centenarius numero unus. epistulares numero quinque. formae primae numero sex. formae secundae numero decem et octo. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.11: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii auri ad responsum: perfectissimus ordinis secundi numero unus. perfectissimi ordinis secundi numero duo. ducenarii numero tres. centenarii numero duo. epistulares numero tres. formae primae numero tres. formae secundae numero duo. formae tertiae numero unus. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.12: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii a militarensibus: perfectissimus ordinis primi numero unus. ducenarius numero unus. formae primae numero unus. formae secundae numero duo. formae tertiae numero tres. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.13: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii vestis: perfectissimus primi ordinis numero unus. perfectissimus secundi ordinis numero unus. ducenarius numero unus. centenarius numero unus. epistulares numero duo. formae primae numero septem. formae secundae numero decem. formae tertiae numero quattuor. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.14: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Officialium sacrarum vestium: ducenarii numero duo. centenarii numero duo. epistulares numero duo. formae primae numero septem. formae secundae numero decem. formae tertiae numero novem. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.15: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Deputati sacrae vestis: perfectissimi secundi ordinis numero duo. ducenarii numero duo. centenarii numero duo. epistulares numero duo. formae primae numero tres. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.16: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Scrinii ab argento: perfectissimus ordinis secundi numero unus. centenarius numero unus. epistularis numero unus. formae primae numero quattuor. formae secundae numero tres. formae tertiae numero unus. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.17: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ad pecunias: perfectissimus ordinis secundi numero unus. formae primae numero duo. formae secundae numero duo. formae tertiae numero quinque. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.18: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Argentarii comitatenses: ducenarius numero unus. centenarii numero duo. epistulares numero duo. formae primae numero octo. formae secundae numero viginti quinque. [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.7.19: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Barbaricarii: centenarius numero unus. epistulares numero duo. formae primae numero octo. formae secundae numero unus. . . [a 384 d.Iii id.Iun.Heracliae ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.23.8: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Placuit iusta et omnibus mittendariis palatini officii profutura suggestio, qua insinuasti, ut ex isdem annui singuli ex ducenariis, terni ex centenariis habito provisionis intuitu cingulo liberentur. * grat. valentin. et theodos. aaa. et arcad. a. trifolio com. sacr. larg.* [a 385 d.Iiii id.Mart.Constantinopoli arcadio a.Et bautone vc.Conss.]
CJ.12.23.9: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Non aliter quilibet in officio sacrarum largitionum vel privatarum cingulum militiae sibi sumendum existimet, nisi nostrae mansuetudinis adnotationem meruerit. * arcad. honor. et theodos. aaa. nestori com. rer. privat. * [a 405 d.Prid.Id.Aug.Ancyrae stilichone ii et anthemio conss.]
CJ.12.23.10: Imperatores Honorius, Theodosius Palatinos, qui sacrarum remunerationum rationem tractantes inculpanter ad calcem terminumque militiae pervenerint, adiutorem et primicerios diversorum officiorum praecepimus habere privilegia, quae nuper agentum in rebus scholae a nostra sunt mansuetudine contributa, scilicet ut a tironum praebitione memorati reddantur exsortes ceteraque onera non agnoscant. * honor. et theodos. aa. iohanni pp. * [a 413 d.Vii id.Iun.Ravennae post cons.Honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.23.11: Imperatores Honorius, Theodosius Ad similitudinem sanctionis, quam de proximis sacrorum promulgavimus scriniorum, etiam in officio sacrarum largitionum atque privatarum pro biennio annum sub perpetua observatione praecipimus custodiri, ita ut et privilegia, quae huiusmodi officiis vel primiceriis sacris legibus deferuntur, integra illibataque serventur. * honor. et theodos. aa. anysio com. sacr. larg. et tauro com. rer. privat.* [a 416 d.Iii k.Iul.Constnatinopoli theodosio a.Vii et palladio conss.]
CJ.12.23.12pr.: Imperator Theodosius Viros devotos palatinos non oportere in hac regia urbe apud virum illustrem praefectum urbis litigare compelli, nisi de aedificatione domorum et servitutibus et annonis orta videatur causa: in aliis vero causis tam pecuniariis quam criminalibus apud viros illustres tantummodo comites suos respondere. * theodos. a. et valentin. c.Maximino com. sacr. larg. * [a xxx ]
CJ.12.23.12.1: Imperator Theodosius Rectoribus autem provinciarum intra administrationis suae fines inter praesentes palatinos nec causis publicis occupatos cognoscere tam pro civili quam pro criminali causa permittimus, sic tamen, ut non aliter criminalis sententia adversus eos proferatur, nisi ex suggestione provincialis iudicii vir illustris comes sub quo militat certioratus hoc ei permiserit. [a xxx ]
CJ.12.23.13: Imperatores Theodosius, Valentinianus Inter alias praerogativas, quas ante meruerant scholae societatis sacrarum largitionum, primicerius et tres primicerii scriniorum tribuni praetoriani militaris dignitate fruantur, nulla eis ex cuiuslibet iudicis praeceptione iniungenda publica vel privata necessitate. * theodos. et valentin. aa. eudoxio com. sacr. larg. * [a xxx ]
CJ.12.23.14pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Iubemus viros devotos palatinos rei nostri numinis privatae isdem privilegiis decorari, quibus etiam palatini qui in sacris largitionibus deferuntur. cum enim par similisque militia sint, iustum et competens videtur isdem utrumque officium privilegiis gloriari. * theodos. et valentin. aa. florentio pp. * [a xxx ]
CJ.12.23.14.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Primicerios itaque officii tresque primates scriniorum rerum privatarum finito tempore militiae inter tribunos militares praetorianos, salvis isdem praestitis privilegiis sacris constitutionibus, nostram clementiam adorare decernimus, ita tamen, ut nullam iniunctionem nullam sollicitudinem privati vel publici negotii quolibet iudiciario praecepto sustinere possint, sed excepta omni necessitate omnique fatigatione indeptae dignitatis honore potiantur. [a xxx ]
CJ.12.24.0. De stratoribus.
CJ.12.24.1pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Per omnes provincias edictum generale misimus, ut ab stratoribus unus tantum solidus probae nomine posceretur, et in offerendis equis certam formam staturam aetatem proviciales nostri custodiendam esse cognoscant. * valentin. et valens aa. ad zosimum praes. novae epiri. * [a 373 d. xiii k. iul. apolloniae valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.12.24.1.1: Imperatores Valentinianus, Valens Quos etiam fisco certo solidorum modo obnoxios fecimus, si, quod stratores petere interdictum est, illi dare stratoribus non timerent. [a 373 d. xiii k. iul. apolloniae valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.12.24.1.2: Imperatores Valentinianus, Valens Officium quoque gravitatis tuae centum argenti libris multabitur, si sciens praedictam rem gestam fuisse non ilico eam severitati iudiciariae prodidisset. [a 373 d. xiii k. iul. apolloniae valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.12.25.0. De castrensianis et ministerianis.
CJ.12.25.1: Imperatores Honorius, Theodosius In officio spectabilitatis tuae secundum formam divalium responsorum post completum tempus praefinitum, id est biennium, prioribus decedentibus insequentes ad locum pro merito laborum stipendiorumque succedant, nec ulla licentia tribuatur his, qui impletum deposuerint officium, denuo ad eandem militiam vel sollicitudinem remeandi. * honor. et theodos. aa. narsi com. et castrensi sacri palatii. * [a 416 d. vi id. febr. constantinopoli theodosio a. vii et qui fuerit nuntiatus. ]
CJ.12.25.2: Imperatores Honorius, Theodosius Si quis primae vel secundae vel tertiae formae specialiter inter statutos gradum caelitus valuerit impetrare, supernumerarius ultimus formae tertiae in matriculis habeatur. * honor. et theodos. aa. scholastico com. et castrensi sacri palatii. * [a 422 d. prid. id. ian. constantinopoli honorio xiii et theodosio x aa. conss.]
CJ.12.25.3: Imperatores Leo, Anthemius Ii, qui in schola vestis sacrae militant, vel matres eorum vel uxores criminalem vel litem contra se commovendam in nullo alio nisi in sublimitatis tuae suscipiant examine. * leo et anthem. aa. iohanni com. et mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.25.4pr.: Imperatores Leo, Zeno Ante omnia nullius penitus alterius iudicis minoris vel maioris sacro ministerio nostro deputatos, quorum officia singillatim brevis subter adnexus continet, nisi a tuae dumtaxat magnitudinis sententiis conveniri, ut in nullo penitus alterius iudicis foro pulsantium nisi in tuae tantummodo amplitudinis examine praebeant aliquando responsum. * leo et zeno aa. hilariano com. et mag. off. * [a 474 ]
CJ.12.25.4.1: Imperatores Leo, Zeno Sed ne in hoc ipso iudicio enormibus molestentur dispendiis, vel ex nudis conveniantur facile cuiuscumque mandatis, ipsis quoque sportulis et fideiussionibus modum constituimus observandum, ante omnia decernentes, ne quando sine scriptura vel interpellatione deposita ac sententia prorogata tuae magnitudinis eademque non edita conveniri posse, conventos vero non alium fideiussorem nisi actuarium vel unum e primatibus suae scholae exsecutoribus pro suae personae responsione sine scripto praestare, sive per se ipsi sive procuratore dato in iudicio responsuri sunt, et sive in causis civilibus appetantur sive in criminalibus incusentur. [a 474 ]
CJ.12.25.4.2: Imperatores Leo, Zeno Nec ultra conventionis nomine sportularum quam unum aureum exsecutoribus usque ad finem litis praestent, quemcumque contigerit conveniri. inducendorum sane nomine et cognitionum exercendarum standaeque personae gratia ex simplici postulatione contra eos habita, sive ex appellatione subsecuta vel quolibet alio modo in iudicio deponatur, tribus tantummodo solidis usque ad terminum negotii eos qui accepturi sunt praecipimus semper esse contentos. in cognitionalibus vero gestis edendis duos tantummodo praestari solidos. [a 474 ]
CJ.12.25.4.3: Imperatores Leo, Zeno Haec autem privilegia non in eorum tantummodo, sed in matrum quoque et uxorum personis valere et ad integrum permanere: filiis quoque et maritis easdem fideiussionis nomine, si necessitas interpellationis exegerit, tradi nec alios vades exigi: ipsosque, dum militant, et post emensam militiam cum his, qui ex tempore prioris praestitae sibi pragmaticae sanctionis eiusdem militiae stipendia implesse noscuntur, omnibus privilegiis perfrui ( cunctis nihilo minus capitulis sacris adfatibus divae recordationis marciani, quos se meruisse adserunt, valituris , excepto hoc, quod in diversis iudiciis tunc respondere praedepti sunt) hac sa nctione decernimus. [a 474 ]
CJ.12.25.4.4: Imperatores Leo, Zeno Advocato quoque fisci, exceptoribus etiam, qui apud arbitros hoc utuntur officio , ab exordio incipiendo usque ad terminum finemque negotii tertiam dumtaxat partem solidi praebituros: in huiusmodi autem arbitrorum gestis edendis non ultra praestare quam dimidiam solidi partem: et cum per provincias constitutus fideiussore conventus caruerit, adiuratoriae tantummodo cautioni committi nec ullo tempore nisi ex tuae dumtaxat magnitudinis sententia conveniri ( exceptis tributariis et munerum functionibus et criminibus, quae in locis inquiri flagitari et vindicari generalia legum praecepta constituunt), praesenti sanctione decernimus : viro clarissimo adiutore sublimitatis tuae in speculis constituto, ne quid ex his quae statuimus aliqua subreptione violetur. [a 474 ]
CJ.12.26.0. De decanis.
CJ.12.26.1: Imperatores Honorius, Theodosius Quattuor, qui ex corpore decanorum ad primum militiae gradum pervenerint, biennii spatio primiceratus gerant officium, neque ulterius cuiquam hoc loco liceat immorari, ut omni gratia et ambitione cessante post duorum annorum curricula succedant prioribus subsequentes. * honor. et theodos. aa. helioni coniti et mag. off. * [a 416 d. prid. non. nov. constantinopoli theodosio a. vii et palladio vc. conss.]
CJ.12.26.2pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nostrae pietatis famulationibus adhaerentes decanos non oportet pro desiderio pulsantium ad alia protrahi iudicia, sed viri illustris tantum magistri officiorum observare examen. * theodos. et valentin. aa. nomo mag. off. * [a 443-444?]
CJ.12.26.2.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Hoc namque modo neque mansuetudinis nostrae obsequia decipiuntur et agentibus adversus eos iure adhibetur responsum. [a 443-444?]
CJ.12.26.2.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ad exemplum itaque devotissimorum scholarium nulli licere memoratos ad aliud iudicium trahere et pulsatos priorum fidei scholae permitti praecipimus. [a 443-444 ?]
CJ.12.27.0. De mensoribus.
CJ.12.27.1: Imperatores Honorius, Theodosius Primicerius mensorum biennio expleto agentis in rebus ultimi militiam sortiatur. * honor. et theodos. aa. aemiliano mag. off. * [a 405 d. x k. aug. ancyrae stilichone ii et anthemio conss.]
CJ.12.28.0. De privilegiis eorum qui in sacro palatio militant.
CJ.12.28.1: Imperator Constantinus A palatinis tam his, qui obsequiis nostris inculpata officia praebuerunt, quam illis, qui in scriniis nostris, id est memoriae epistularum libellorumque, versati sunt, procul universas calumnias sive nominationes iubemus esse submotas, idque beneficium ad filios eorum atque nepotes ipso ordine sanguinis pervenire, atque immunes eos a cunctis muneribus sordidis et personalibus permanere cum universis mobilibus et mancipiis urbanis, neque iniurias eis ab aliquibus inferri: ita ut, qui haec contempserit, indiscreta dignitate poenas debitas exigatur. * const. a. palatinis bene meritis salutem. * [a 314 d. iiii k. nov. triveris volusiano et anniano conss.]
CJ.12.28.2pr.: Imperator Constantinus De cubiculis nostris vacatione donatos vel diversis obsequiis palatinis, memoriales etiam, qui in scriniis memoriae epistularum libellorum sacrarumque dispositionum referuntur, nec non et si qui in utroque officio palatinorum comitatensium singularumve urbium et officio admissionum et castrensis sacri palatii militant, privilegia volumus habere, ut nec ipsi nec filii nec nepotes eorum ad honores vel munera municipalia devocentur. * const. a. rufino pp. * [a 319 d. v k. mai. sirmio constantino a. v et licinio c. conss.]
CJ.12.28.2.1: Imperator Constantinus Quibus omnibus condonamus, ne exactorum vel turmariorum, quos capitularios vocant, curam subeant vel obsequium temonariorum vel pentaprotiae aut etiam tironis praestationem agnoscant. [a 319 d. v k. mai. sirmio constantino a. v et licinio c. conss.]
CJ.12.28.2.2: Imperator Constantinus Nam beneficiis nostris ita digni sunt, ut etiam censualibus vel personalibus vel corporalibus muneribus liberentur et habeant castrense peculium, sive adhuc palatium observant sive optata quiete donati sunt. [a 319 d. v k. mai. sirmio constantino a. v et licinio c. conss.]
CJ.12.28.2.3: Imperator Constantinus Quibus omnibus privilegiis coniungimus agentes in rebus, licet militaribus videantur esse subnixi. [a 319 d. v k. mai. sirmio constantino a. v et licinio c. conss.]
CJ.12.28.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Ex aula nostra decedentes viri ab omnibus iniunctis habeantur immunes: numerariorum fastus vel rapaces quaestus tamquam experientes et idonei non patiantur. * grat. valentin. et theodos. aaa. eutropio pp. * [a 381 d. iii non. febr. constantinopoli eucherio et syagrio vv. cc. conss.]
CJ.12.28.4pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Omnes, qui in palatio militando diversis actibus paruerunt, in tantum eius dignitatis, cuius meruerint missionem, obtinere noverint insignia, ut his omnibus praeferantur in ordine atque concessu, qui posteriore tempore regendas provincias dignitatesque susceperint palatinas. * grat. valentin. et theodos. aaa. et arcad. a. ad pinianum pu.* [a 386 d. prid. non. iul. mediolani. acc. iiii k. sept. honorio np. et euodio conss.]
CJ.12.28.4.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si quis autem temeraria usurpatione violare statuta temptaverit, sacrilegii poenam sustineat. [a 386 d. prid. non. iul. mediolani. acc. iiii k. sept. honorio np. et euodio conss.]
CJ.12.29.0. De privilegiis scholarum.
CJ.12.29.1pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Viris spectabilibus comitibus scholarum verberandi regradandive senatores ac ducenarios licentiam denegamus. ea namque, quae tali commotione digna sunt, ad tuae sublimitatis volumus referri notitiam. * theodos. et valentin. aa. phlegetio com. et mag. off. * [a 441 d. xv k. mai. constantinopoli cyro vc. cons.]
CJ.12.29.1.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Insuper etiam domesticos eorum non senatores vel ducenarios centenariosve fieri decernimus: poena quinque librarum auri plectendo, quisquis hanc divinam iussionem excesserit, scrinio vero barbarorum, si tale quid vel attemptari passum fuerit vel attemptatum contra leges non suggesserit, decem librarum auri condemnatione percellendo. [a 441 d. xv k. mai. constantinopoli cyro vc. cons.]
CJ.12.29.1.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Illud etiam observari non sine ratione conveniet, ne is, cui domestici officium per militiae gradum vel quinquennii tempus interdici censuimus, familiaritate comitis simulata rem prohibitam alio nomine valeat usurpare. [a 441 d. xv k. mai. constantinopoli cyro vc. cons.]
CJ.12.29.2pr.: Imperatores Leo, Zeno Hac lege decernimus, ut, qui in singulis scholis militant quique post emensa stipendiorum curricula ad primiceriorum gradum pervenerint et adorata nostrae divinitatis purpura virorum clarissimorum comitum meruerint dignitatem, tam cingulo quam privilegiis omnibus sibimet competentibus perfruantur ac deinceps usque ad finem vitae foro tuae celsitudinis tantummodo subiaceant nec ex alterius cuiuslibet sententia civile subire litigium compellantur. * leo et zeno aa. eusebio mag. off. * [a 474 ]
CJ.12.29.2.1: Imperatores Leo, Zeno In criminalibus sane controversiis et in publicis tributis et adversus tales viros provincias moderantium congruam iurisdictionem volumus observari, ne sub praetextu concessi privilegii vel flagitiorum crescat auctoritas vel publica vacillet utilitas. [a 474 ]
CJ.12.29.3pr.: Imperator Zeno Quotiens super causa civili vel etiam criminali, ex sententia videlicet iudicii tui culminis, scholares vel eorum coniuges, sive adhuc vivent mariti sive post mortem eorum in viduitate constitutae sunt, matresve eorum in viduitate permanentes aut liberi, qui non specialiter alterius iudicis iurisdictioni subiectam condicionem sortiti sunt, et servi ad eos pertinentes conveniuntur, minime eos easve extranei fideiussoris exactione vexari, sed pro consuetudine vetustissima et iugiter observata numerarium suae scholae fideiussorem praebere iubemus. * zeno a. longino mag. off. * [a x ]
CJ.12.29.3.1: Imperator Zeno Hoc videlicet observando, ut in criminalibus causis quinque alios primates ex triginta viris, a primicerio usque ad tricesimum retro numerandis una cum numerario, volentes scilicet et non recusantes, praebeant fideiussores, aut recusantibus quinque sicut dictum est viris extraneus in criminibus tantummodo publicis fideiussor una cum numerario praebeatur: ita ut exsecutoribus non amplius ab his quam unus solidus, sive per se sive per procuratorem respondere maluerint, praebeatur. [a x ]
CJ.12.29.3.1a: Imperator Zeno In subeundis autem cognitionalibus certaminibus, quotiens causa fuerit arbitro delegata, pro contestatione litis unum solidum et pro definitione ab arbitro recitanda alterum unum et nihil amplius dari decernimus. [a x ]
CJ.12.29.3.2: Imperator Zeno Quod si causa in iudicio tui culminis ab ipsa contestatione litis vel relatione iudicis aut appellatione interposita ventilatur, pro inducenda cognitione non amplius quam tres solidos, et chartarum vel recitandorum in cognitionibus instrumentorum nomine, editionis quin etiam gestorum duos tantummodo solidos dabunt. [a x ]
CJ.12.29.3.3: Imperator Zeno Quotiens sane apud viros clarissimos provinciarum moderatores, ex delegatione scilicet sententiae tuae magnitudinis, contra viros fortissimos scholares vel eorum coniuges vel liberos vel servos cognitio celebretur, non amplius quam dimidiam partem consuetorum sumptuum praeberi decernimus. [a x ]
CJ.12.29.3.3a: Imperator Zeno Hoc etiam adiciendo, ut, qui acceptis commeatibus ad provincias profecti fuerint , usque ad quinque mensium spatium, intra quod ipsis erit remeandi licentia, nullam penitus actionem, super civili videlicet negotio ( exceptis criminibus et tributariis functionibus) sustineant. [a x ]
CJ.12.29.3.3b: Imperator Zeno Ne tamen ibi quoque, post quinque scilicet commeatus menses, ex sententia iudicii tuae magnitudinis conventi in exigendis fideiussoribus aliquod sentiant detrimentum, iuratoriae eos cautioni iubemus committi. [a x ]
CJ.12.29.3.4: Imperator Zeno Quotiens autem ex verbis et sine ulla scriptis prolata sententia idem fortissimi scholares vel eorum matres seu coniuges, ut dictum est, aut liberi vel servi moneantur, nihil ipsa exsecutione sportularum nomine penitus eos vel eorum matres seu coniuges aut liberos secundum superius datam distinctionem vel servos praebere decernimus. [a x ]
CJ.12.29.3.5: Imperator Zeno Sed si talis sit negotii vilitas, ut etiam sine scriptis, consentientibus videlicet partibus, super ea possit cognosci, expectato sine scriptis, sicut dictum est, habendae cognitionis eventu, si deteriorem calculum reportaverint, sportularum nomine unum tantummodo solidum exsecutori praestabunt. [a x ]
CJ.12.29.3.6: Imperator Zeno Sin vero causae qualitas in scriptis habendam cognitionem flagitaverit, in hoc necesse est casu interlocutione in scriptis proferenda ea, quae superius de quantitate sportularum decidendarumque cognitionum disposita sunt, observari. [a x ]
CJ.12.30.0. De castrensi omnium palatinorum peculio.
CJ.12.30.1pr.: Imperator Constantinus Omnes palatinos, quos edicti nostri iam dudum certa privilegia superfundunt, rem , si quam, dum in palatio nostro morantur, vel si parsimonia propria quaesierint vel donis nostris fuerint consecuti, ut castrense peculium habere praecipimus. quid enim tam ex castris est, quam quod nobis consciis ac prope sub conspectibus nostris adquiritur? * const. a. ad severum pu. * [a 326 pp. x k. iun. constantino a. vii et constantio c. conss.]
CJ.12.30.1.1: Imperator Constantinus Sed nec alieni sunt a pulvere et labore castrorum, qui signa nostra comitantur, qui praesto sunt semper actibus, quos intentos eruditis studiis itinerum prolixitas et expeditionum difficultas exercet. [a 326 pp. x k. iun. constantino a. vii et constantio c. conss.]
CJ.12.30.1.2: Imperator Constantinus Ideoque palatini nostri, qui privilegiis edicti uti potuerunt, peculia sua praecipua retineant, quae, dum in palatio constituti sunt, aut labore, ut dictum est , proprio aut dignatione nostra quaesierint. [a 326 pp. x k. iun. constantino a. vii et constantio c. conss.]
CJ.12.31.0. De equestri dignitate.
CJ.12.31.1: Imperatores Valentinianus, Valens Equites romanos secundum gradum post clarissimatus dignitatem obtinere iubemus. * valentin. et valens aa. ad mamertinum pp. * [a 364 d. prid. k. nov. philippopoli divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.12.32.0. De perfectissimatus dignitate.
CJ.12.32.1: Imperator Constantinus Codicillis perfectissimatus fruantur, qui impetraverint, si abhorreant a condicione servili vel fisco aut curiae obnoxii non sint vel si pistores non fuerint vel non in aliquo negotio constiterint nec sibi honorem venali suffragio emerint nec rem alicuius administraverint. * const. a. ad paternum valerianum. * [a x]
CJ.12.33.0. Qui militare possunt vel non et de servis ad militiam vel dignitatem adspirantibus et ut nemo duplici militia vel dignitate et militia simul utatur.
CJ.12.33.1: Imperatores Severus, Antoninus Si militiae nomen dare vultis, offerte vos his qui probandi ius habent. non autem ignoratis eos, qui litis causa militiam appetierunt, postulantibus adversariis solvi sacramento solere. * sev. et ant. aa. antonio suo salutem. * [a x]
CJ.12.33.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Non tantum decurionum filiis, sed omnibus in fraudem civilium munerum nomina armatae militiae dantibus fraudem prodesse displicuit. * diocl. et maxim. aa. valerio mil. * [a x]
CJ.12.33.3: Imperatores Arcadius, Honorius Cura pervigili observare debebit sublimitas tua, ne coloni vel saltuenses aut ultro se offerentes ad militiam suscipiantur armatam aut cogantur inviti. * arcad. et honor. aa. pulchro mag. utr. mil. * [a x ]
CJ.12.33.4: Imperator Leo Omnes omnino curialis vel cohortalis condicionis constituti nullam armatam militiam in posterum adripiant. * leo a. dioscoro pp. * [a 472 ? ]
CJ.12.33.5pr.: Imperator Justinus Eis quidem, quibus indultum hactenus demonstratur, quo binis aut ternis pluribusve mereantur cingulis non coniunctis e prisca consuetudine, sed absectis atque discrepantibus, detur electio, quem retinendum sibi potius censeant, quem deserendum cognoscant, ut in eo quod optaverint firmiter maneant, eo quod despexerint sine dubitatione reppellantur. * iustinus a. licinio mag. off. * [a 524 d. viii k. ian. constantinopoli iustino a. iterum et opilione conss.]
CJ.12.33.5.1: Imperator Justinus In posterum vero nemini prorsus facultas pateat eodem tempore plus quam unius ordinis nomen adfectare, interdicendis in commune cunctis ut dictum est binis pluribusve militiis, nec dignitatem coniungere cuilibet alii cingulo concedendis, ut et qui supplicandum de re vetita nobis existimaverint, poena decem librarum auri pro temeritate quamvis infructuosa plectantur, et qui susceperint iussionem augustam per subreptionem elicitam, quod nonnumquam contingit, decem librarum auri multa feriantur: scriniis etiam nec non officiis, quorum haec intersit, si non restiterint et hanc pragmaticam legem obiecerint, decem librarum auri dispe ndio puniendis. [a 524 d. viii k. ian. constantinopoli iustino a. iterum et opilione conss.]
CJ.12.33.5.1a: Imperator Justinus Si quid autem contra haec perpetretur, sciant omnes, quod extra concessum admissum est aut actum fuerit vel notis conscriptum publicis, simile habeatur, ac si nec impetratum nec pronuntiatum omnino nec insertum esset ullis matriculis. [a 524 d. viii k. ian. constantinopoli iustino a. iterum et opilione conss.]
CJ.12.33.5.2: Imperator Justinus Scituris etiam omnibus, qui merentes in ordinibus armatis sive civilibus administrandas provincias seu regendos quoslibet numeros vel iam sunt seu de cetero fuerint iussione nostra sortiti et, ut servetur eis gradus, augusta promeriti sanctione, parem indulgendam sibi licentiam, postquam deposuerint sollicitudinem, aut in priore cingulo protinus persistendi, nullo vindicando titulo dignitatis, quem sollicitudo media praestiterint, aut retinendi splendorem, quem adquisierint administrationis obtentu, verum priore cingulo desistendi. [a 524 d. viii k. ian. constantinopoli iustino a. iterum et opilione conss.]
CJ.12.33.5.3: Imperator Justinus Monente tamen innata nobis clementia liberum esse cunctis prospeximus, si militia, qua decedendum est, inter eas habetur, quas volentibus licet distrahere, et in alios eam conferendi et pretia consequendi, prout in isdem agminibus consuevit hactenus. [a 524 d. viii k. ian. constantinopoli iustino a. iterum et opilione conss.]
CJ.12.33.5.4: Imperator Justinus Excipiendis videlicet nec deducendis in hanc perpetuo conservandam legem pragmaticam eis, qui binas militias simul compositas et sociali nexas consortio fuerint adsecuti, ut in viris dicatissimis scholaribus atque candidatis fieri moris est nec non in viris devotis laterculensibus et pragmaticariis vel a secretis contigit, quos memorialium etiam aut agentum in rebus adornat cingulus, et si qui simili stipendiorum iunguntur copula. [a 524 d. viii k. ian. constantinopoli iustino a. iterum et opilione conss.]
CJ.12.33.6pr.: Imperator Justinianus Super servis, qui postea ad quandam militiam adspirare temptaverint vel scientibus vel ignorantibus dominis, praecipimus, si quidem ignorantibus his eam meruerint, licere dominis adire competentem iudicem et suam ignorantiam eo, quod contrarium minime probatur, ostendere eoque modo spoliatos eos militia in suum dominium trahere: sin vero scientibus his servi militaverint, cadere quidem eos non tantum dominio eorum, sed etiam omni patronatus iure, illos vero ingenuos effectos, si quidem utiles ad militiam eis datam visi fuerint, in ea durare, sin vero minime idonei sint, ea privari. * iust. a. menae pp. * [a 529 d. viii id. april. constantinopoli decio cons.]
CJ.12.33.6.1: Imperator Justinianus Super illis autem servis, qui iam militarunt et adhuc in eadem militia perseverant, licentiam dominis damus intra triginta dierum spatium ab eo tempore connumerandorum, quo praesens sanctio divulgata fuerit, vel nostram adire clementiam vel competentes iudices et suam innocentiam commendare eosque in suum recipere dominium. [a 529 d. viii id. april. constantinopoli decio cons.]
CJ.12.33.6.2: Imperator Justinianus Quo tempore transacto simili modo tam dominio quam omni patronatus iure cadere eos necesse est. [a 529 d. viii id. april. constantinopoli decio cons.]
CJ.12.33.7pr.: Imperator Justinianus Si quis servum suum dignitatem habere, quemadmodum militiam, fuerit passus, spolietur et dominio servi et iure, quod pervenit ad patronos. * iust. a. iohanni pp. * [a 531 d. k. sept. post consulatum lampadii et orestis vv. cc.]
CJ.12.33.7.1: Imperator Justinianus Cui enim ferendum est homines a nostra manu donationes accipientes adhuc inter servos haberi et forte cum suis dominis nostram purpuram adorantes? [a 531 d. k. sept. post consulatum lampadii et orestis vv. cc.]
CJ.12.33.7.2: Imperator Justinianus In his itaque casibus, in quibus non militia, sed dignitas volentibus dominis servis adquiritur, eadem iura reserventur, quae antea posita sunt, ne videatur nostra sanctio aliquid habere imperfectum. [a 531 d. k. sept. post consulatum lampadii et orestis vv. cc.]
CJ.12.33.7.3: Imperator Justinianus Sciant autem domini ad exemplum praeteritae nostrae constitutionis, quae de huiusmodi servis loquitur, quod, nisi hoc intra triginta dies, ex quo hoc eis fuerit notum, manifestaverint et competentem iudicem adierint et spoliare eos dignitatibus curaverint, dominium eorum et ius patronatus amittant, nobis deliberantibus, postquam dominio fuerint servi liberati et inter ingenuos connumerati, si oportet eos habere dignitatem vel ea quasi indignos spoliari. [a 531 d. k. sept. post consulatum lampadii et orestis vv. cc.]
CJ.12.34.0. Negotiatores ne militent.
CJ.12.34.1pr.: Imperator Justinianus Eos, qui vel in hac alma urbe vel in provinciis cuidam ergasterio praesunt, militare de cetero prohibemus, exceptis argenti distractoribus, qui in hac alma urbe negotiantur. * iust. a. menae pp. * [a 528-529]
CJ.12.34.1.1: Imperator Justinianus Hos enim utpote omnium contractibus utiles armata quidem militia penitus abstinere sancimus, aliam vero quamcumque sine metu praesentis sanctionis posse sibi adquirere. [a 528-529]
CJ.12.34.1.2: Imperator Justinianus Si qui vero negotiatores, quos omni militia prohibuimus, iam militarunt, licentiam eis damus negotiationem quidem relinquere, militiam vero retinere, scientibus quod, si postea negotiantes appareant, militia privabuntur. [a 528-529]
CJ.12.34.1.3: Imperator Justinianus Quod et in argenti distractoribus huius almae urbis, si armatam militiam iam sortiti sunt, tenere volumus, ut relicta negotiatione liceat eis in eadem militia durare. [a 528-529]
CJ.12.34.1.4: Imperator Justinianus Negotiantes etenim post hanc sanctionem huiusmodi militia privabuntur: illis, qui ad armorum structionem suam professionem contulerint, minime prohibendis ad competentem suae professionis venire militiam et huiusmodi negotiationem nihilo minus retinere. [a 528-529]
CJ.12.35.0. De re militari.
CJ.12.35.1: Imperator Antoninus Stipendia et donativa temporis, quo apud hostes fuisse te dicis, restitui tibi postliminio regresso restitutoque non iure desideras. * ant. a. annaeo mil. * [a x]
CJ.12.35.2: Imperator Antoninus Viginti stipendia si implestis, sordida munera militiae vobis non indicentur. * ant. a. mil. cohortis primae. * [a xxx ]
CJ.12.35.3: Imperator Antoninus Milites ignominia missi, cum infamia notantur, nullis honoribus, qui integrae dignitatis hominibus deferri solent, uti possunt. habeant autem morandi ubi velint potestatem, praeterquam in eis locis, quibus specialiter arcentur. * ant. a. iuliano. * [a xxx ]
CJ.12.35.4: Imperator Alexander Severus Defunctorum in desertione bona confiscari divus marcus et antoninus pater meus constituit. * alex. a. attico. * [a xxx ]
CJ.12.35.5pr.: Imperator Gordianus Cum adlegatis septem annos in desertione egisse maritum sororis vestrae et indulgentia nostra esse restitutum, non recte desideratis, ut id tempus, ac si in castris fuerit, habeatur. * gord. a. valentino et aliis mil. * [a xxx ]
CJ.12.35.5.1: Imperator Gordianus Proinde excepto eo tempore, quod ad desertores pertinet, restitutus nostra indulgentia residuo militare debebit: ideoque nec stipendia temporis, quo in desertione fuerit, exigere poterit. [a xxx ]
CJ.12.35.6: Imperator Gordianus Semel causaria missis militibus instauratio non solet concedi obtentu recuperatae valitudinis melioris, quando non temere dimittantur, nisi quos constet medicis denuntiantibus et iudice competente diligenter etiam investigante vitium contraxisse. * gord. a. bruto mil. * [a xxx ]
CJ.12.35.7: Imperator Gordianus Frustra vereris, ne nota, quae propter delictum militare intercessit, existimationem tuam iam veterani laesisse videatur, maxime cum nec ex eo delicto, quod et in paganorum potest cadere personam, notatos milites post missionem placuerit esse famosos. * gord. a. domno veterano. * [a xxx ]
CJ.12.35.8: Imperator Philippus Causaria missus nulla existimationis macula adspergitur. * philipp. a. et philipp. c. maccio. * [a xxx ]
CJ.12.35.9: Imperator Constantinus Si quis barbaris scelerata factione facultatem depraedationis in romanos dederit , vel si quis alio modo factam diviserit, vivus amburatur. * const. a. et c. aelio pp. * [a 323 d. iiii k. mai. severo et rufino conss.]
CJ.12.35.10: Imperator constans Quicumque militum ex nostra auctoritate familias suas ad se venire meruerint, non amplius quam coniugia liberos, servos etiam de peculio castrensi emptos neque adscriptos censibus ad eosdem excellentia tua dirigi faciat. * constans a. titiano pp. * [a 349 d. iii k. iun. limenio et catullino conss.]
CJ.12.35.11: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Tribuni vel milites nullam evagandi per possessiones habeant facultatem: cum signis propriis in mansionibus solitis ac publicis maneant: aut si quis tam necessaria scita contempserit, de eo ac tribuno eius ad nostram scientiam rectorum ac defensorum relationibus protinus referatur, quatenus severissime in eos animadvertatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. cynegio pp. * [a 384 d. iiii id. april. constantinopoli ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.35.12: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Cum supra virentes fluminum ripas omnis legionum multitudo consistit, id provida auctoritate decernimus, ut nullus omnino immundo fimo sorditatis fluentis commune poculum polluat, neve abluendo equorum sudore deproperus publicos oculos nudatus incestet, sed procul a cunctorum obtutibus in inferioribus partibus fluviorum hoc ipsum faciat. * theodos. arcad. et honor. aaa. ricomeri com. et mag. utr. mil.* [a 391 d. vi k. iun. vincentiae tatiano et symmacho conss.]
CJ.12.35.13pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Nemo miles ex his, qui praesentes divino obsequio nostrae clementiae deputati sunt et qui in hac esse urbe praesente comitatu concessi sunt quive de aliis numeris vel legionibus sunt, vel sibi vacet vel aliena obsequia sine nutu principali peragere audeat. qui autem in huiusmodi facinore fuerint convicti, militia exuti poenas consentaneas luere compellantur: ii autem, qui in privato obsequio militem retinere fuerint reperti, quinque libris auri multae nomine feriantur. * arcad. et honor. aa. romuliano pu. * [a 398 d. k. febr. constantinopoli honorio a. iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.35.13.1: Imperatores Arcadius, Honorius Sin vero quisquam missus a numero vel a tribuno ad comitatum serenitatis nostrae pervenerit ( aliter enim eos hoc facere vetamus), ilico se viris illustribus comitibus, sub quorum regimine constituti sunt, offerre festinet et causas profectionis exponat, ut et responsum caeleste mereatur et citam remeandi accipiat facultatem. [a 398 d. k. febr. constantinopoli honorio a. iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.35.13.2: Imperatores Arcadius, Honorius Si quos autem milites per provincias relictis propriis numeris passim vagari praesides earum cognoverint, correptos faciant custodiri, donec de his clementiae nostrae auribus intimetur et, quid fieri oporteat, decernamus. [a 398 d. k. febr. constantinopoli honorio a. iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.35.14pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Contra publicam utilitatem nolumus a numeris ad alios numeros milites nostros transferri. sciant igitur comites vel duces, quibus regendae militiae cura commissa est, non solum de comitatensibus ac palatinis numeris ad alios numeros milites transferri non licere, sed ne ipsis quidem seu de comitatensibus legionibus seu de riparensibus castricianis ceterisque cuiquam eorum transferendi militem copiam attributam, nisi hoc augusta maiestas publicae utilitatis gratia fieri iusserit: quia honoris augmentum non ambitione, sed labore ad unumquemque convenit devenire. * arcad. et honor. aa. stilichoni mag. mil. * [a 400 d.Xiiii k.April.Mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.12.35.14.1: Imperatores Arcadius, Honorius Quod si contra fecerint, per singulos milites singulas auri libras a se noverint exigendas. [a 400 d.Xiiii k.April.Mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.12.35.15pr.: Imperator Leo Milites, qui a re publica armantur et aluntur, solis debent publicis utilitatibus occupari nec agrorum cultui et custodiae animalium vel mercimoniorum quaestui , sed propriae muniis insudare militiae. * leo a. aspari mag. mil. * [a 458 d.Prid.Non.Iul.Constantinopoli leone a.Cons.]
CJ.12.35.15.1: Imperator Leo Nullam praeterea ex militibus posthac praedictis obsequiis vacare magnitudo tua patiatur, sed frequentes esse in numero suo iubeat, ut armorum quotidiano exercitio ad bella se praeparent. [a 458 d.Prid.Non.Iul.Constantinopoli leone a.Cons.]
CJ.12.35.15.2: Imperator Leo Quod si quis ex militaribus iudicibus ullos militum tam divinis quam regiis vel privatis domibus ac possessionibus diversisque aliis obsequiis contra interdictum serenitatis nostrae crediderit deputandos, sciat ab eo, qui contra vetitum fecerit, et ab eo, qui ausus accipere militem fuerit, per singulos milites singulas libras auri protinus exigendas. [a 458 d.Prid.Non.Iul.Constantinopoli leone a.Cons.]
CJ.12.35.16: Imperator Leo Militares viros civiles curas adripere prohibemus, aut si aliquam huiusmodi sollicitudinem forte susceperint, et militia statim et privilegiis omnibus denudari decernimus: formidantibus his motum nostrae serenitatis, qui temeritate saluberrimis statutis obviam ire temptaverint. * leo a. dioscoro pp. * [a xxx ]
CJ.12.35.17pr.: Imperator Zeno Neminem in ullo numero equitum vel peditum vel in quolibet limite sine nostri numinis sacra probatoria in posterum sociari concedimus, consuetudine quae hactenus tenuit antiquata, quae magisteriae potestati vel ducibus probatorias militum facere vel militibus adiungere licentiam tribuebat, ut ii tantum in numeris vel in limitibus militent, qui a nostra divinitate probatorias consequuntur. * zeno a. marciano mag. mil. * [a 472? ]
CJ.12.35.17.1: Imperator Zeno Viros autem eminentissimos pro tempore magistros militum nec non etiam viros spectabiles duces, si supplere numeros pro his qui fatalibus sortibus decrescent necessarium esse putaverint, veritate discussa per suggestionem suam nostrae mansuetudini declarare, qui et quanti et in quo numero vel limite debeant subrogari, ut ita demum, prout nostrae sederit maiestati, divina subnotatione subnixi militiam sortiantur; officio, quod tuae sublimitatis actibus obsecundat, centum librarum auri dispendio feriendo, si ex aliqua parte, quae statuit nostra serenitas, fuerint violata. [a 472? ]
CJ.12.35.18pr.: Imperator Anastasius Tam collatores et provinciales quam fortissimos milites prout oportet gubernari minimeque laesionem aliquam seu dispendium perpeti properantes necessarium esse perspeximus dicatissimos milites, qui de diversis praesentalibus numeris per orientis partes noscuntur consistere, virorum spectabilium ducum iussionibus oboedire, ut, quidquid emerserit, quod pro communi securitate curandum est, hoc protinus utpote militari praesidio in proximis locis constituto competens possit mereri remedium: ita videlicet, ut etiam agentibus causas tam criminaliter quam civiliter praefati milites iam non apud magnificam magisteriam per orientem potestatem vel ex sententiis seu praeceptionibus eius, sed per interlocutiones seu dispositiones tam excelsae tuae sedis, sub cuius iurisdictione consistunt, quam eorundem ducum respondeant. * anastas. a. iohanni mag. mil. praesentalium. * [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.1: Imperator Anastasius Eo scilicet observando, ut ad responsum, qui de officio tuae sublimitatis huc usque ad praedictam magisteriam per orientem potestatem moris erat destinari, viris spectabilibus ducibus inhaesurus mittatur tam per se quam per adiutores suos eosdem iudices observare et iussiones eorum implere curaturus: licentia ei non deneganda, etiam ad responsum, qui de officio alterius viri excelsi magistri militum praesentalis pro hac nostra dispositione destinatur, in locis, in quibus apparitionis tuae sublimitatis ad responsum non contigerit reperiri, suam sollicitudinem pro emergentibus maxime causis peragere. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.1a: Imperator Anastasius Cuius etiam illi qui de altero officio mittendus est praebemus facultatem, ut non tantum per adiutores suos, id est ad responsum, sed etiam invicem se adiuvando nec publicis nec privatis causis vel exsecutionibus abesse videantur. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.1b: Imperator Anastasius Ad singulos etenim duces ad responsum de apparitionibus vestris non prospeximus oportere destinari, ne per multitudinem eorum qualibet machinatione damna contra milites nostros augeri contingat. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.2: Imperator Anastasius Ut autem omnifariam tam publicae commoditati quam fortissimis prospiciatur militibus, sportularum nihilo minus exactionem merito censuimus moderandam. et iubemus nec ipsis ad responsum nec adiutoribus eorum pro criminalibus seu civilibus causis, etsi ex publicis causis descendere vel ad publicam causam pertinere dicantur, licere aliquid plus quam unum solidum a singulis vel nolentibus vel spontanea voluntate offerentibus suscipere militibus, ita ut, si universitas numeri seu principiorum monenda sit, duplicata quantitate tantummodo sportulas accipiant: in his etenim causis nec plures quam duos primates, quorum nomina semel ac primum gestis intervenientibus fuerint publicata, patimur conveniri, syndico videlicet, prout consuetudo deposcit legibusque cautum est, ordinando. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.2a: Imperator Anastasius Hoc quoque adiecto, ut pro omnibus quibuslibet expensis ingressus in iudicio duciano faciendi unum tantum solidum nihilque amplius milites vel syndici litigantes dependere compellantur, ut huiusmodi solacium ad commodum ad responsum et eius adiutorum et exceptorum proficiat: nihil sibi usurpare vel suo nomine poscere vel viris devotis principibus, qui ducianum observant iudicium, vel duciana apparitione de praefatis litibus concedendis: ita videlicet, ut super litis expensis in personis etiam eorum, quicumque milites pulsare maluerint, eadem forma servetur. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.3: Imperator Anastasius Erit autem arbitrii atque aestimationis virorum spectabilium ducum pro qualitate negotiorum vel quantitate, quae devotissimis militibus ab adversariis eorum ingeritur, vel suam audientiam interponere litigiis vel eorum discussionem dicatissimis principiis seu arbitris in locis degentibus committere. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.4: Imperator Anastasius Quibus viris spectabilibus ducibus et eos observantibus ad responsum seu adiutoribus eorum curae sit, si quando ad eosdem duces milites fuerint arcessiti vel de locis in quibus constituti sunt movere praecepti, ne quolibet modo curiales seu collatores quibusdam adficiantur dispendiis, ita scilicet, ut pro militibus inspiciendis, quandocumque voluerint viri spectabiles duces etiam praesentales devotissimos milites adhibere, non immodicam multitudinem eorum tempore pacis convocare procurent. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.5: Imperator Anastasius Sin vero etiam necessitate poscente milites ad alia perveniant loca, laesionibus contra curiales seu collatores nihilo minus modis omnibus abstineant. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.5a: Imperator Anastasius Et si tam eundo quam redeundo triginta tantum dies oportet eos proficisci, ipsi suas expensas sibi praebendas collatoribus seu curialibus minime praegravandis suscipere non cessent: sin autem ulteriore tempore in aliis locis necesse sit eos commorari, expensas eis ulterioris ut dictum est temporis, ad quae pervenerint loca, ministrari. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.6: Imperator Anastasius Quoniam vero comperimus quosdam temerario atque iniquo proposito anteriore tempore certos e memoratis militibus tam in iudicio sublimitatis tuae quam apud excelsam magisteriam per orientem potestatem in accusationem deduxisse et eos eodem tempore ad diversa quoque protraxisse iudicia diversasque super isdem personis isdemque causis et negotiis prolatas fuisse sententias, ne postea nihilo minus tantae contra milites nostros insidiae tantaque confusio querellis, quas eis ingeri contingit, generetur, nemini licere apud sedem magnitudinis tuae accusatione contra militem seu milites praesentales deposita conventioneque oblata eundem vel eosdem milites criminaliter seu civiliter per iussionem virorum spectabilium ducum inquietare, antequam negotium ex priore actione prioreque conventione finem legitimum sortiatur. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.6a: Imperator Anastasius Idemque versa vice observari, ut, si quidam miles seu milites praesentales iussione viri spectabilis ducis incusati ac moniti fuerint, licentia denegetur agenti postulationem seu accusationem in iudicio tuae sublimitatis contra eundem militem vel eosdem milites deponere. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.6b: Imperator Anastasius Nec si eundem vel eosdem tam criminaliter quam civiliter obnoxios esse firmaverit, facultatem eidem agenti superesse separatis intentionibus suis pro criminalibus quidem iudicium tuae celsitudinis, pro civilibus autem viri spectabilis ducis seu versa vice occupare. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.7: Imperator Anastasius Si quis vero ad huiusmodi tam audacissimum tamque aequitati contrarium conamen prosiluerit, eum pro pecuniariis quidem negotiis iactura litis et damnorum quae vitio eius contigerunt solutione percelli, pro criminalibus autem quasi calumniatorem convictum legum aculeos sentire. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.35.18.8: Imperator Anastasius Dispositiones autem ante latas non ad imminuendam potestatem magisteriae per orientem administrationis, sed pro tuitione locorum ac securitate publica noscimur praestitisse, cum non dubium sit ipsos etiam duces, quibus fortissimi praesentales milites parare praecepti sunt, sub eadem excelsa potestate esse constitutos. [a 492 d. k. ian. constantinopoli anastasio a. et rufo conss.]
CJ.12.36.0. De castrensi peculio militum et praefectianorum.
CJ.12.36.1pr.: Imperator Alexander Severus Si in potestate tua filius tuus fuit eo tempore, quo quaedam nomine eius emisti, ea tua esse non dubitatur. * alex. a. prisciano. * [a 223 pp. id. nov. maximo ii et aeliano conss.]
CJ.12.36.1.1: Imperator Alexander Severus Peculio autem castrensi cedunt res mobiles, quae eunti in militiam a patre vel a matre aliisve propinquis vel amicis donatae sunt, item quae in castris per occasionem militiae quaeruntur. [a 223 pp. id. nov. maximo ii et aeliano conss.]
CJ.12.36.1.2: Imperator Alexander Severus In quibus sunt etiam hereditates eorum, qui non alias noti esse potuerunt nisi per militiae occasionem, etiamsi res immobiles in his erunt. [a 223 pp. id. nov. maximo ii et aeliano conss.]
CJ.12.36.1.3: Imperator Alexander Severus Matris autem hereditas, quamvis in militia delata sit, ad peculium castrense non pertinet. [a 223 pp. id. nov. maximo ii et aeliano conss.]
CJ.12.36.1.4: Imperator Alexander Severus In castrensi vero peculio praedium donatum non esse constat, quamvis empta ex castrensi peculio praedia eius condicionis efficiantur. [a 223 pp. id. nov. maximo ii et aeliano conss.]
CJ.12.36.2: Imperator Alexander Severus Filius familias alienationem nullius rei sine voluntate patris habet, nisi si castrensi peculium habeat. * alex. a. felici. * [a 224 pp. viii k. iul. iuliano et crispino conss.]
CJ.12.36.3: Imperator Alexander Severus Errat, qui tibi persuasit, quod nexu paternae potestatis iure sacramenti solutus es. manent enim nihilo minus milites in potestate parentium, sed peculium castrense proprium habent nec in eo ius ullum patris est. * alex. a. feliciano mil. * [a 224 pp. iii id. oct. iuliano et crispino conss.]
CJ.12.36.4pr.: Imperator Gordianus Cum adlegas te a fratre tuo eodemque commilitone in isdem castris institutum heredem, successionem eius potius ex castrensi peculio tuo quam patri cuius in potestae es per te quaesitam videri rationis est. * gord. a. gallo mil. * [ ]
CJ.12.36.4.1: Imperator Gordianus Etenim peregrinationis labor sociatus commilitii eius et obeundorum munerum consortium adfectioni fraternae nonnihilum addidisse, quin immo vice mutua cariores invicem sibi reddidisse credendum est. [ ]
CJ.12.36.5: Imperatores Diocletianus, Maximianus Intellegis filio qui militavit defuncto peculium eius penes patrem remansisse, non hereditatem patri quaesitam. * diocl. et maxim. aa. et cc. philostrato. * [ ]
CJ.12.36.6: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ius castrensis peculii tam scriniarios quam exceptores ceterosque, qui in officio tui culminis merendi licentiam habere noscuntur, ac si in legione prima adiutrice nostra militent, inviolatum habere praecipimus. * theodos. et valentin. aa. zoilo pp. * [a 444 ?]
CJ.12.37.0. De erogatione militaris annonae.
CJ.12.37.1: Imperator Constantius Repetita consuetudo monstravit expeditionis tempore buccellatum ac panem, vinum quoque atque acetum, sed et lardum, carnem vervecinam etiam milites nostros ita solere percipere: biduo buccellatum. tertio die panem: uno die vinum, alio die acetum: uno die lardum, biduo carnem vervecinam. * constantius a. et iul. c.Helpidio pp. * [a 360 d.Xvi k.Iun.Hierapoli constantio x et iuliano c.Iii conss. ]
CJ.12.37.2: Imperatores Valentinianus, Valens E vicesimo, non amplius, lapide milites sibi iubemus paleas convectare. * valentin. et valens aa. secundo pp. * [a 363.364 d.V k.Oct. edessa ioviano et varroniano conss.]
CJ.12.37.3: Imperatores Valentinianus, Valens Cenaticorum nomine milites et eorum superstantes nihil penitus a provincialibus accipere audeant. sciant enim milites, quod oportet eos commoda sua, quae in annonarum perceptione adipiscuntur, accipientes extrinsecus detrimentis provinciales non adficere. * valentin. et valens aa. ad victorem mag. mil. * [a 364 d.Vi k.Ian.Bonamansione divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.12.37.4: Imperatores Valentinianus, Valens Sicut fieri per omnes limites salubri prospectione praecipimus, species annonarias vicinioribus limitibus a provincialibus ordinabis ad castra conferri. sed in veteranis castris constituti milites duas alimoniarum partes ibidem de conditis sumant nec amplius quam tertiam partem ipsi vehere cogantur. * valentin. et valens aa. et grat. a. ad auxonium pp. * [a 369 d.V non.Mai.Marcianopoli valentiniano np.Et victore conss. ]
CJ.12.37.5: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Actuarii nisi expleto triginta dierum spatio pittacia authentica confestim tradiderint, species, quas ex fiscalibus conditis dissimulaverint excludere vel numero cuius ratiocinia pertractant supersederint erogare, de propriis facultatibus vel militibus ipsis vel fiscalibus horreis adigantur inferre. * valentin. valens et grat. aaa. ad probum pp. * [a 370.373 d.Vi id.April.Sirmio valentiniano et valente aa.Conss. ]
CJ.12.37.6: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Fortissimi ac devotissimi milites annonas et capita singulis diebus aut certe competenti tempore, id est priusquam annus elabatur, de horreis consequantur: aut si perceptionem suam ac si debitam studio voluerint protelare, id, quod competenti tempore minime perceperint, fisci nostri commodis vindicetur. * valens grat. et valentin. aaa. ad modestum pp. * [a 377 d.Prid.Non.April.Antiochiae gratiano a.Iiii et merobaude vc.Conss.]
CJ.12.37.7: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Nulli militarium pro his annonis, quae in provinciis delegantur, repudiata ad tempus specierum copia et inopiae occasione captata pretia liceat postulare: ita ut, si quis propter anni abundantiam suscipere oblata neglexerit ac postea impositis pro necessitate rerum pretiis repudiata taxaverit, neque id quod contra hanc legem expetit sinatur exigere, neque id quod accipere dissimulaverit consequatur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. rufino pp. * [a 393 d.Iii k.Aug.Constantinopoli theodosio a.Iii et abundantio vc.Conss.]
CJ.12.37.8: Imperatores Arcadius, Honorius Provincialium commodis nos convenit subvenire. ad omnium itaque numerorum sive vexillationum aut etiam scholarum tribunos vel viros illustres comites sublimitas tua faciat pervenire, ut meminerint fenum militibus iustis capitibus praestandum iuxta legem divi valentiniani nec tamen ad oppidum deferendum. * arcad. et honor. aa. hilario pp. * [a 396 d.Xvi k.Iul.Arcadio iiii et honorio iii aa. conss.]
CJ.12.37.9pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Excellentia tua erogationis per susceptores factae modum quantitate brevium conferri perficiat, ita ut, quo die numeris datum sit, diligentius exploretur ac, si quid amplius actuarios vel optiones accepisse constiterit, quam brevium datorum scriniis nostris veritas continet, memorati in duplum reddere compellantur: susceptoribus ea summa imputanda, quam semel flagitantibus eisdem erogasse monstraverint. * arcad. et honor. aa. * [a 398 d.Viii k.April. constantinopoli honorio a.Iiii et eutychiano vc.Conss.]
CJ.12.37.9.1: Imperatores Arcadius, Honorius Nam ad illustres quoque magistros utriusque militiae sacri apices cucurrerunt, quibus provida sanctione decrevimus, ut breves ante indictionis principium summa fide ac veritate confecti ad nostra scrinia dirigantur, secundum quos a susceptoribus erogatio celebretur. [a 398 d.Viii k.April. constantinopoli honorio a.Iiii et eutychiano vc.Conss.]
CJ.12.37.10: Imperatores Arcadius, Honorius Iubemus per omnes provincias cunctis numeris ac militibus a novembri mense de novello vino annonam dari, quoniam veteris dispendiosa videtur erogatio. * arcad. et honor. aa. eutychiano pp. * [a 398 d.X k.Iun.Constantinopoli honorio a.Iiii et eutychiano vc.Conss.]
CJ.12.37.11: Imperatores Arcadius, Honorius Opinatoribus, id est exactoribus militaris annonae, nullum sit cum provinciali commercium, ita ut a iudicibus vel officio provinciali omnis summa debiti postuletur intra anni spatium conferenda. * arcad. et honor. aa. provincialibus prov. proconsularis.* [a 401 d.Prid.K.April.Mediolani vincentio et fravito conss.]
CJ.12.37.12: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Septem dierum, per quas tribuni emolumenti gratia sollemniter stillaturae nomine consequuntur resistentes species, non aliter adaerentur, nisi ut in foro rerum venalium distrahuntur. * arcad. et honor. et theodos. aaa. anthemio pp. * [a 406 d.V id.April. constantinopoli arcadio a.Vi et probo vc.Conss.]
CJ.12.37.13: Imperatores Honorius, Theodosius Lege repetita censemus, ut, si quis militum interclusam specierum exactionem refricare temptaverit vel adaerationes statutas ausus fuerit immutare, tam vir spectabilis dux centum librarum auri quam etiam eius officium pari condemnationis summa quatiatur, adiecta sacrilegii poena, quae divalium scitorum violatores palam insequitur. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. * [a 409 d.X k.April. constantinopoli honorio viii et theodosio iii aa. conss.]
CJ.12.37.14: Imperatores Honorius, Theodosius His scholaribus, quibus laborum intuitu regendos numeros dederimus, de aerariis annonis singulos solidos per opinatores, caballationis quoque rationem pro administrato tempore debitam, quando militibus erogatur, sine mora praeberi oportet vel, si quis eorum antequam accipiat in fata concesserit, quod ex utraque causa ei debebatur, heredibus eius restituti. * honor. et theodos. aa. constantio mag. mil. * [a 414 d.Xiii k.Dec.Constantio et constante vv.Cc.Conss.]
CJ.12.37.15: Imperatores Honorius, Theodosius Annonas omnes, quae universis officiis atque sacri palatii ministeriis et sacris scriniis ceterisque cunctarum adminiculis dignitatum adsolent delegari, quasque ii, qui ad earum exactionem mittuntur, pro cupiditate et libidine sua graviter ex provincialium visceribus eruebant, ad similitudinem militum, quibus aerariae praebentur annonae, adaerari praecipimus, ut omnibus superius designatis emolumenta debita in pretiis dispositio culminis tui pro publica utilitate taxatis praecipiat erogari. * honor. et theodos. aa. asclepiodoto pp. * [a 423 d.Xvi k.Mart.Constantinopoli asclepiodoto et mariniano conss.]
CJ.12.37.16pr.: Imperator Anastasius Per hanc divinam dispositionem iubemus eos, quibus ex officio tuae sublimitatis militarium meritorum seu cuiuslibet praestationis committitur erogatio, in primis iurare pro iustitiae ratione iniunctam sibi sollicitudinem peracturos. * anastas. a. longino mag. equitum ac peditum. * [a xxx ]
CJ.12.37.16.1: Imperator Anastasius Et secundum praesentem saluberrimae nostrae dispositionis observationem solacium , sicut dictum est, publicum erogator manu sua sine ullo dolo vel fraude singulis militibus numeret, quatenus unusquisque miles accepto per suam manum solacio ipse cum actuario de negotiatione actuariis permissa secundum rationem agat iustitiae. [a xxx ]
CJ.12.37.16.1a: Imperator Anastasius Hoc videlicet observando, ut pro singulis solidis actuario, sive statim sive post unum duosve seu amplius annos restitutum fuerit debitum, minus quidem uno tremisse, pro temporis scilicet brevitate, pacisci liceat. [a xxx ]
CJ.12.37.16.1b: Imperator Anastasius Amplius autem quam unum tremissem nullus actuarius pro quoquo tempore seu annorum spatio pacisci penitus permittatur, nec ulla possit actuarius machinatione pro temporis prolixitate unius quantitatem tremissis excedere. [a xxx ]
CJ.12.37.16.1c: Imperator Anastasius Si qua tamen inter actuarium et militem super pactione seu negotiatione tempore erogationis emerserit dubitatio, iubemus eidem militi dandas pecunias ab erogatore principiis dari et non secundum obtinentem hactenus consuetudinem easdem pecunias vel ab erogatore vel ab actuario retineri, quatenus causa apud devotissima principia propositis sacrosanctis scripturis inter actuarium et militem tractetur, ut ex omni parte miles nullum damnum sub quacumque occasione praeterquam id, quod eum ex iusta et permissa actuariis negotiatione debere constiterit, patiatur. [a xxx ]
CJ.12.37.16.2: Imperator Anastasius Super his vero, quos datis forte commeatibus abesse contigerit, haec volumus observari, ut pecuniae quae erogandae sunt usque ad triginta milites, quos tantummodo datis commeatibus dimitti sacra constitutio continet, apud devotissima principia sequestrentur, illorum scilicet tantummodo militum, quorum intra triginta commeatales viros constitutorum actuarius tempore erogationis pittacia utpote habita super pactione protulerit, quatenus, cum idem redierint milites, causa apud devotissima principia secundum praefatum modum tractata utriusque partis indemnitati similiter consuletur: non danda pro tempore tribuno licentia triginta viris amplius sub commeatus occasione dimittere. [a xxx ]
CJ.12.37.16.3: Imperator Anastasius Sin vero saluberrimam constitutionem offendendo amplius quam triginta viros datis commeatibus tribunus dimittere ausus fuerit, pecunias quidem, quae post praefatorum triginta virorum numerum per commeatus dimissis militibus erogandae fuerant, publicae rationi erogatur non dubitet reportandas. [a xxx ]
CJ.12.37.16.4: Imperator Anastasius Sciat vero tribunus praeter iam constitutas super huiusmodi facinore interminationes sese de propriis facultatibus singulis militibus, quibus ultra numerum triginta virorum sub nomine commeatuum eos dimittendo causam non consequendi publica solacia dederit, quidquid ob iniquam dimissionem amiserint, soluturum. [a xxx ]
CJ.12.37.16.4a: Imperator Anastasius Nec prius idem tribunus ab eodem discedat numero, nisi omnes huiusmodi milites, id est quos post permissam triginta virorum quantitatem commeatus nomine dimiserit, indemnes in hac parte atque illaesos reddiderit. [a xxx ]
CJ.12.37.16.5: Imperator Anastasius Hoc etiam adiciendo, ut sub gestorum testificatione tam decem ex devotissimis principiis, primates eorum videlicet, quam unusquisque caput scholae iuratus deponat, sub sua praestantia rem sicut superius dispositum est fuisse subsecutam, et sub obtutibus suis unumquemque militem solacium suum manu sua ab erogatoris dextera suscepisse: et huiusmodi gesta relatione a viro clarissimo tribuno vel devotissimis principiis intra tres menses mittenda, ex quo profectus fuerit, numerandos ad nostram referat pietatem. [a xxx ]
CJ.12.37.16.6: Imperator Anastasius Hoc videlicet ante omnia curando, ut pro tempore erogator, postquam datae fuerint ex publico pecuniae, intra duos vel tres menses seu quattuor, pro qualitate scilicet spatiorum, commissam sibi sollicitudinem erogationis non dubitet faciendam: vel si ulterius apud se pecunias publicas differendo erogationem ausus fuerit retinere, sciat se modis omnibus damnum, quod ex negotiatione miles sustinuerit, ex propriis facultatibus militi soluturum. [a xxx ]
CJ.12.37.16.7: Imperator Anastasius Scientibus his, qui praefatae dispositionis observantiam sive in differenda ultra sigillatim definitum temporis spatium erogatione sive in qualibet alia parte fuerint egressi, non solum sese militiae cinguli amissionem, verum etiam facultatum quoque suarum publicationem pro tanto subituros flagitio: et insuper erogationum quoque sollicitudinem ab officio tuae celsitudinis, si imperatoria violata fuerit dispositio, ad alios transferendam, si non idem officium, simulac huiusmodi fuerit a quolibet facinus perpetratum, ad notitiam nostrae mansuetudinis vel certe ad scientiam illustrissimae magisteriae referre curaverit potestatis, ut eiusdem apparitionis periculo tale flagitium principales minime possit aures latere, quatenus ex omni parte eodem delicto revelato, quicumque saluberrimas nostrae pietatis ordinationes ausus fuerit violare, interminatas minime possit poenas evadere: ita ut in singulis militibus, qui non observato in eorum persona tenore datae dispositionis laesi fuerint, liceat sacratissimum nostrum, per unum forte vel etiam binos milites pro omnibus verba facturos, petere comitatum et porrectis precibus quod contra nostram dispositionem passi sunt approbare, eoque facto statutis violator imperatoriae dispositionis suppliciis percellatur. [a xxx ]
CJ.12.37.16.8: Imperator Anastasius Illud praeterea modis omnibus observari decernimus, ut erogator omnes pecunias, quae mortuis militibus usque ad diem mortis eorum debitae fuerant, secundum datam iam divalem dispositionem uxoribus vel liberis eorum non dubitet ministrandas. [a xxx ]
CJ.12.37.17pr.: Imperator Anastasius Cum saepe contingit propter quasdam maximas et inexcusabiles rationes quibusdam ad custodiam vel aliam huiusmodi causam milites deputari vel etiam deputatos esse, et non convenit hoc modo publicum aliquod damnum seu dispendium sustinere, iubemus, si qui fortissimi milites ex quocumque numero curiis vel quibusdam corporibus vel sacrosanctis ecclesiis vel aliis personis pro custodia, ut dictum est, vel tali alia causa a nostro numine deputati sunt vel fuerint, ne per eorum translationes circa annonarum vel capitum eis praebendorum erogationem publicis rationibus quaedam laesio ingeratur, eadem de proprio personam seu personas, cui et quibus deputati sunt vel fuerint, modis omnibus agnoscere: hoc tantummodo de publico pro isdem annonis et capitu praebendo et imputando, quod in locis, ex quibus praefati milites perveniunt seu pervenerunt, imputabatur, vel si antelatam praestationem supradictae personae recusaverint, eosdem milites de suis locis non recedere, vel eos qui recesserint ad ea sine quadam mora redire. * anastas. a. arcadio pp. * [a xxx ]
CJ.12.37.17.1: Imperator Anastasius Hoc omnifariam custodiendo, ut nemo devotissimorum militum cuicumque personae seu corpori sine speciali nostrae serenitatis iussione scriptis proferenda deputetur. [a xxx ]
CJ.12.37.17.2: Imperator Anastasius Officio tuae celsitudinis, si hanc nostrae mansuetudinis formam, quotiens super militibus quibusdam deputandis aliquid statutum fuerit, gestis insinuare et, quid eos, quibus dati sunt, prout nobis placuit, agnoscere oportet, itidem publicare minime curaverit, tam dispendium, quodcumque publicum hac ex causa sustinuerit, ei de proprio resarcire, quam triginta librarum auri multam propter suam desidiam, immo magis coniventiam dependere cogendo. [a xxx ]
CJ.12.37.17.3: Imperator Anastasius Rectoribus nihilo minus provinciarum et apparitionibus eorum, si statuta nostra violaverint seu violari concesserint, eiusdem condemnationis solutione percellendis. [a xxx ]
CJ.12.38.0. De excoctione et translatione militarium annonarum.
CJ.12.38.1pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Opinatores, quibus species in diversis provinciis delegantur, contra omnem consuetudinem nullis consistentibus familiis excoctionem panis efflagitant. * arcad. et honor. aa. stilichoni com. et mag. utr. mil. * [a 399 d.Id.Sept.Mediolani theodoro vc.Cons.]
CJ.12.38.1.1: Imperatores Arcadius, Honorius Illustris igitur auctoritas tua novam usurpationem congrua auctoritate repellat, ut, cum opinatores in provinciis delegantur, vetus consuetudo servetur. [a 399 d.Id.Sept.Mediolani theodoro vc.Cons.]
CJ.12.38.2pr.: Imperatores Arcadius, Honorius In excoctione buccellati, quod devotissimis militibus convenit praeparari, in translatione etiam annonae nullius excipiatur persona, videlicet ut ne nostra quidem domus ab his habeatur immunis. * arcad. et honor. aa.Et theodos. a. hadriano pp. * [a 404 d.Viiii k.April. romae honorio a.Vi et aristaeneto conss.]
CJ.12.38.2.1: Imperatores Arcadius, Honorius Et si quisquam, quod non opinamur, implere quae sunt praecepta neglexerit, in procuratorem eius severissime vindicetur, ita ut, si huiusmodi contumaciae dominum conscium esse constiterit, quadruplum id, quod pro eius capitatione poscitur, posthabita dilatione solvatur. [a 404 d.Viiii k.April. romae honorio a.Vi et aristaeneto conss.]
CJ.12.39.0. De militari veste.
CJ.12.39.1: Imperatores Valentinianus, Valens Omnem canonem vestium ex kalendis septembribus ad kalendas apriles nostris largitionibus tradi praecipimus: proposita poena rectori provinciae vel eius officio condemnationis, quae tuae iustitiae videbitur. * valentin. et valens aa. auxonio pp. * [a 368 d.Xiiii k.Dec.Marcianopoli valentiniano et valente conss.]
CJ.12.39.2: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Provinciae thraciarum per viginti iuga seu capita conferant vestem: scythia et mysia in triginta iugis seu capitibus interim annua solutione dependant: per aegyptum et orientis partes in triginta terrenis iugis, per asianam vero et ponticam dioecesin ad eundem numerum in capitibus seu iugis annuae vestis collatio dependatur, ita ut per orientem provinciae in titulo auri comparaticii, quod per iugationem redditur, compensationis gratia perfruantur, exceptis osrhoena et isauria: nam easdem constat aurum comparaticium minime redhibere. * valens grat. et valentin. aaa. modesto pp. * [a 377 d.V id.Aug.Hierapoli gratiano a.Iiii et merobaude vc.Conss. ]
--------------------------------------------------
CJ.12.39.3: Imperatores Arcadius, Honorius Fortissimis militibus nostris per illyricum non binos tremisses pro singulis chlamydibus, sed singulos solidos dari praecipimus. * arcad. et honor. aa. martiniano com. sacr. larg. * [a 396 d.Xvi k.Febr.Constantinopoli arcadio iiii et honorio iii aa. conss.]
CJ.12.39.4: Imperatores Honorius, Theodosius Militaris adaeratio vestis a collatoribus exigatur, sacratissimis videlicet largitionibus inferenda, ita ut quinque eius partes fortissimis militibus erogentur in pretio, sexta vero portio a gynaeciariis clementiae nostrae absque ulla vel ipsorum vel publica incommoditate pro eadem contextione suscepta iunioribus gregariisque militibus in ipsa, quam maxime eos desiderare constitit, specie praebeatur. * honor. et theodos. aa. asclepiodoto pp. * [a 423 d.Vii id.Mart.Constantinopoli asclepiodoto et mariniano conss.]
CJ.12.40.0. De metatis et epidemeticis.
CJ.12.40.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Si quis mensorum nostrorum manum, qua deputatas singulis quibusque domus enotant et postibus hospitaturi nomen adscribunt, delere non dubitaverit, ad instar falsi reus ex hac auctoritate teneatur. * valentin. theodos. et arcad. aaa. theodoto mag. off. * [a 393 d.Vi k.Nov.Constantinopoli theodosio a.Iii et abundantio vc.Conss.]
CJ.12.40.2pr.: Imperatores Arcadius, Honorius In qualibet vel nos ipsi urbe fuerimus vel ii qui nobis militant commorentur, omni tam mensorum quam etiam hospitum iniquitate submota duas dominus propriae domus, tertia hospiti deputata, eatenus intrepidus ac securus possideat portiones , ut in tres domus divisae partes primam eligendi dominus habeat facultatem, secundam hospes quam voluerit exsequatur, tertia domino relinquenda. plenum enim aequitate atque iustitia est, ut, qui aut successione fruitur aut empto vel extructione gaudet, electam praecipue iudicio suam rem teneat et relictam. * arcad. et honor. aa. hosio mag. off. * [a 398 d.Viii id.Febr.Constantinopoli honorio iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.40.2.1: Imperatores Arcadius, Honorius Ergasteria vero, quae mercimoniis deputantur, ad praedictam divisionis iniuriam non vocentur, sed quieta sint et libera et ab omni hospitum iniuria defensata solis dominis conductoribusque deserviant. sane si stabulum, ut adsolet, militari viro in tertia domus parte defuerit, ex ergasteriis, nisi id dominus qualibet occasione providerit, pro animalium numero vel domus qualitate deputabitur. [a 398 d.Viii id.Febr.Constantinopoli honorio iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.40.2.2: Imperatores Arcadius, Honorius Illustribus sane viris non tertiam partem domus, sed mediam hospitalitatis gratia deputari decernimus: ea dumtaxat condicione servata, ut alter ex his quilibet , quive maluerit, divisionem arbitraria aequitate faciat, alter eligendi habeat optionem. [a 398 d.Viii id.Febr.Constantinopoli honorio iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.40.2.3: Imperatores Arcadius, Honorius Et firmissimum perpetuo quod iussimus perseveret, ita ut triginta libras auri qui illustri sunt praediti dignitate fisco nostro se illaturos esse cognoscant, ceteri vero militia sciant se esse privandos, si generale praeceptum amplius usurpando quam iussimus reprehensibili temeritate violaverint. [a 398 d.Viii id.Febr.Constantinopoli honorio iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.40.3: Imperatores Arcadius, Honorius Cunctos iudices scire volumus a praetoriis ordinariorum iudicum his praesentibus abstinendum. * arcad. et honor. aa. vincentio pp. * [a 400 d.Xvi k.Febr.Mediolani stilichone et aureliano vv.Cc.Conss.]
CJ.12.40.4: Imperatores Arcadius, Honorius Fabricensium domibus ubique constitutis omnem molestiam hospitum praecipimus amoveri, quo et antiochensibus et ceterarum civitatum fabricis similis domorum excusatio praebeatur, absente scilicet sacro comitatu. * arcad. et honor. aa. aemiliano mag. off. * [a 400 d.Xi k.Febr. constantinopoli stilichone et aureliano conss.]
CJ.12.40.5pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Devotum possessorem ab omni inquietudine liberamus. * honor. et theodos. aa. iohanni pp. * [a 413 d. prid. id. iun. ravennae post consulatum honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.40.5.1: Imperatores Honorius, Theodosius Primo igitur omnium ad nullum praedium publicum vel privatum domus nostrae vel cuiuscumque iuris nullus metator accedat, si a quoquam fuerit destinatus. [a 413 d. prid. id. iun. ravennae post consulatum honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.40.5.1a: Imperatores Honorius, Theodosius Licentiam enim domino actori ipsique plebi serenitas nostra commisit, ut eum, qui praeparandi gratia ad possessionem venerit, expellendi habeat facultatem nec crimen aliquod pertimescat, cum sibi arbitrium ultionis suae sciat esse concessum: recteque sacrilegium prior arceat, qui primus invenerit. [a 413 d. prid. id. iun. ravennae post consulatum honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.40.5.1b: Imperatores Honorius, Theodosius Administrantem vero eiusque officii proceres, quorum praecepto inhibitam personam ad agrum aliquem destinaverit, in tempore proscribi debere censuimus. [a 413 d. prid. id. iun. ravennae post consulatum honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.40.5.2: Imperatores Honorius, Theodosius Solam sane hospitalitatem sub hac observatione concedimus, ut nihil ab hospite, quod vel hominum vel animalium pastui necessarium creditur, postuletur, omniumque sit acceleratum iter atque continuum nec ulli liceat residere, ne diuturnitas commanentium ulla ex parte praedium vexet. [a 413 d. prid. id. iun. ravennae post consulatum honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.40.5.3: Imperatores Honorius, Theodosius Decem etiam librarum auri multa ferietur, quisquis administrator togatus apparitor ullus aut militans vel iter agens ullo in loco aliquid ab hospite postulaverit. [a 413 d. prid. id. iun. ravennae post consulatum honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.40.5.4: Imperatores Honorius, Theodosius In tantum enim inhiberi sceleratum morem iubemus, ut ipsis quoque praebentibus impunitum esse non patiamur, si quid sponte contra praeceptum nostrum probati fuerint obtulisse. [a 413 d. prid. id. iun. ravennae post consulatum honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.40.6: Imperatores Honorius, Theodosius Africae hoc prospectum est, ut infausta hospitalitatis praebitio tolleretur nec balneum quisquam a domino aedium postulet. * honor. et theodos. aa. hadriano pp. * [a 414 d. v non. mart. ravennae constantio et constante conss.]
CJ.12.40.7: Imperatores Honorius, Theodosius Devotissimos milites ex procinctu redeuntes vel proficiscentes ad bella muri novi sacratissimae urbis singulae turres in pedeplanis suis suscipiant. * honor. et theodos. aa. eustathio pp. * [a 422 d. v non. mart. constantinopoli honorio xiii et theodosio x aa. conss.]
CJ.12.40.8: Imperatores Theodosius, Valentinianus Archiatros nostri palatii nec non urbis romae et magistros litterarum pro necessariis artibus et liberalibus disciplinis nec non picturae professores, si modo ingenui sunt, hospitali molestia quoad vivent liberari praecipimus. * theodos. et valentin. aa. helioni mag. off. * [a 427 d. xiiii k. sept. hierio et ardaburio conss.]
CJ.12.40.9pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Omnes, qui metata in suis domibus praestant, sive hospitia praebuerint metatoribus seu quolibet pacto satis eis fecerint, nullam vel pensionis vel discussionis domus gratia molestiam sustinere cogantur. * theodos. et valentin. aa. nomo mag. off. * [a 444 d. xvii k. febr. constantinopoli theodosio a. xviii cons.]
CJ.12.40.9.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Deinde neminem volumus cuiuslibet loci vel ordinis in hac florentissima urbe domum propriam excusantem metatum sibi in alienis aedibus privilegio militiae vindicare. quod et in provinciis observari oportet. [a 444 d. xvii k. febr. constantinopoli theodosio a. xviii cons.]
CJ.12.40.9.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ceteris vero, quibus illustris dignitas sub cingulo vel citra cingulum pro solo honore delata est, excusandarum aedium licentiam penitus denegamus. [a 444 d. xvii k. febr. constantinopoli theodosio a. xviii cons.]
CJ.12.40.9.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Hoc iuris in his etiam praecipimus observari, quos ipsa quidem administrationis condicio spectabiles novit, honor tamen additus a nostra liberalitate reddit illustres. [a 444 d. xvii k. febr. constantinopoli theodosio a. xviii cons.]
CJ.12.40.9.4: Imperatores Theodosius, Valentinianus Scituris omnibus, quod si quis, cum cingulo perfruatur et excusationem ita propriae domus impetraverit, ut a pensione etiam portionis tertiae sit immunis, et militiae causa metatum in alienis domibus sibi crediderit vindicandum, si quidem honore praeditus excusationis ius habeat, carebit legum privilegiis, quas fraudare conatus est: si vero inter eos quibus nulla suffragatur dignitas numeretur, centum librarum auri sacratissimis largitionibus pendendarum illatione multabitur. [a 444 d. xvii k. febr. constantinopoli theodosio a. xviii cons.]
CJ.12.40.10pr.: Imperatores Valentinianus, Marcianus Hac lege sancimus, ut, si quis consularem et patriciam meruerit dignitatem, tres domos proprias dum superest habeat hospitum immunitate securas, heredes vero eius filii aut pater aut mater nepotes aut frater aut soror aut uxor duarum domorum suarum excusatione potiantur. * valentin. et marcian. aa. .... mag. off. * [ ]
CJ.12.40.10.1: Imperatores Valentinianus, Marcianus Si quis vero consulatu tantummodo gloriatur, duas semis domos suas immunes habeat: post fata vero eius memorati heredes unam semis domum suam habeant nullis hospitiis praegravatam. [ ]
CJ.12.40.10.2: Imperatores Valentinianus, Marcianus Pari privilegio perfruatur cum memoratis heredibus, qui solius patriciae dignitatis sine consulatu decoratur insignibus. [ ]
CJ.12.40.10.3: Imperatores Valentinianus, Marcianus Praefectorii vero nec non et magistri militum duas domus suas habeant quoad vixerint hospitibus liberatas: heredes vero eorum memorati unam defendant domum suam simili excusatione munitam. [ ]
CJ.12.40.10.4: Imperatores Valentinianus, Marcianus Magistri vero officiorum vel quaestores unam semis domum suam quoad vixerint habeant hospitum onere liberatam: heredes vero eorum praedicti unam ab hospitibus iure defendant. [ ]
CJ.12.40.10.5: Imperatores Valentinianus, Marcianus Comites autem domesticorum et protectorum et sacrarum largitionum et privatarum et vir spectabilis primicerius notariorum singulas domus suas ab hospitum gravamine dum vivunt gaudeant esse securas: memorati vero heredes eorum mediam partem unius domus suae sciant excusatione muniri, residuae vero dimidiae partis tertiam portionem hospitibus deputandam esse cognoscant. [ ]
CJ.12.40.10.6: Imperatores Valentinianus, Marcianus Si qui illustres honorarias dignitates quascumque sine actu caelitus impetrarunt , aequo animo suas domus hospitibus post hanc legem pandant pro tertia quae legibus praefinita est portione: exceptis videlicet ergasteriis, quae in plateis vel angiportis esse noscuntur. [ ]
CJ.12.40.10.7: Imperatores Valentinianus, Marcianus Quod in omnibus domibus quae hospitales sunt observari iubemus: ita ut nemo vel ex sacro rescripto vel ex divina adnotatione seu pragmatica sanctione contra hanc legem uti possit excusationis auxilio. [ ]
CJ.12.40.10.8: Imperatores Valentinianus, Marcianus His omnibus, quae per hanc legem constituimus, in hac aeterna urbe observandis. [ ]
CJ.12.40.11: Imperator Zeno Decem post primicerium tribunos in domibus, quas in hac regia urbe possident, metatorum iussimus vacationem mereri. * zeno a. illyriciano mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.41.0. De salgamo hospitibus non praebendo.
CJ.12.41.1: Imperatores Constantius, constans Ne quis comitum vel tribunorum aut praepositorum aut militum nomine salgami gratia, id est culcitas lignum oleum a suis extorqueat hospitibus: sed nec volentibus hospitibus in praedictis speciebus aliquid auferant: sed provinciales sint nostri ab hac praebitione securi: comitibus tribunis vel certe praepositis militibusque gravi vexationi subiacentibus. * constantius et constans aa. leontio pp. * [a 340 ? d. v id. oct......Conss.]
CJ.12.42.0. De commeatu.
CJ.12.42.1pr.: Imperator Constantinus Ne cui liceat praepositorum vel tribunorum cohortium vel vicariorum et familiarium eorum tempore expeditionis quocumque genere cuiquam de militibus a castris atque signis vel his etiam locis, in quibus pertendant, discedendi commeatum dare. * const. a. et c. aeliano. * [a 323 d. iiii k. mai. severo et rufino conss.]
CJ.12.42.1.1: Imperator Constantinus Si quis vero contra hanc legem facere ausus fuerit et militem contra interdictum commeatu dimiserit eo tempore, in quo barbarorum incursio extiterit, et tunc, cum praesentes in castris atque apud signa milites esse debeant, quisquam afuerit, capite vindicetur. . [a 323 d. iiii k. mai. severo et rufino conss.]
CJ.12.42.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quicumque de scriniis aut agentibus in rebus vel etiam ex officiis palatinis, his videlicet, qui sacrarum et privatarum remunerationum comitibus obsecundant, sex mensium spatium supra diem commeatus aut iussionem evectionis afuerit, is in inferiorem locum quinque antelatis posterioribus devolvatur: is vero, qui anni vacationem arbitratu proprio iudiciarii praecepti oblitus adsumpserit, a decem post se militantibus transeatur: ac deinde cum iam aliquis desidia quadriennio officium proprium adire neglexerit, quadraginta de sequentibus postferatur: qui vero nec post quadriennii quidem tempus, militantum non immerito matriculis auf eratur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad syagrium mag. off. * [a 379 d. k. oct. ausonio et olybrio conss.]
CJ.12.42.3: Imperatores Honorius, Theodosius Si qui sine commeatu aliquo annum in penatibus propriis vel in quibuslibet locis desidiosa quiete transegerit, decem sequentibus postponatur: in quo vero biennium talis culpa deprehenditur, viginti sibi antepositos congemiscat: tertius autem annus triginta praelatos iure deflebit, ita ut quartus exempto matriculae nullam veniam derelinquat. * honor. et theodos. aa. gaisoni com. mag. mil.* [a 413 d. prid. id. iun. ravennae post consulatum honorii viiii et theodosii v aa.]
CJ.12.43.0. De tironibus.
CJ.12.43.1: Imperatores Valentinianus, Valens Nullus tiro vagus aut veteranus aut censibus obnoxius ad militiam accedat. * valentin. et valens aa. modesto pp. * [a 370 d.Xiiii k.Oct.Hierapoli valentiniano et valente iii aa. conss.]
CJ.12.43.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quisquis mancipium iuris alieni in tirocinio militiae scribi curaverit, convictus ac proditus auri libram aerario nostro cogatur inferre, mancipio scilicet domino, si factum ignoraverit, reddendo. * grat. valentin. et theodos. aaa. eutropio pp. * [a 382 d.Id.Mai.Tyro metropoli pp. beryto antonio et syagrio conss.]
CJ.12.43.3: Imperatores Honorius, Theodosius Tirones in scholis loco semper posteriore ponantur. nec enim patimur quemquam celsiorem gradum obtinere, nisi cui et laborum adsiduitas et stipendiorum prolixitas suffragatur. * honor. et theodos. aa. .Com. sacr. larg. * [a 408 d.Vii k.Dec.Ravenna basso et philippo conss.]
CJ.12.44.0. De litorum et itinerum custodia.
CJ.12.44.1: Imperatores Honorius, Theodosius Saluberrima sanctione censemus, ne merces illicitae ad nationes barbaras deferantur. et quaecumque naves ex quolibet portu seu litore dimittuntur, nullam concussionem vel damna sustineant: ita tamen, ut earum naucleri deponant, in quam provinciam ituri sunt, ut hoc manifestato nulla contra eos postea indignatio seu concussio procedat. * honor. et theodos. aa. eustathio pp. * [a 420 d.Xiiii k.Oct.Constantinopoli theodosio a.Viiii et qui fuerit nuntiatus.]
CJ.12.45.0. De desertoribus et occultatoribus eorum.
CJ.12.45.1pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si quis forte desertorem agro tectoque susceperit atque apud se diu passus fuerit delitescere, actor quidem vel procurator loci, qui hoc sciens prudensque commiserit, capitali supplicio subiugetur, dominus vero, si huius rei conscius fuerit, praedii, in quo latuerit desertor, amissione puniatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad syagrium pp. * [a 380 pp.Id.Iul.Romae gratiano v et theodosio aa. ccnss.]
CJ.12.45.1.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si quis autem desertorem prodiderit mediocris loci ingenuus, immunitate potiatur. [a 380 pp.Id.Iul.Romae gratiano v et theodosio aa. ccnss.]
CJ.12.45.1.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Neque solum de his loquimur, qui proxime signis felicibus applicati militiae rudimenta timuerunt, verum etiam qui stipendiis militaribus degenerem latebram praebuisse monstrantur. [a 380 pp.Id.Iul.Romae gratiano v et theodosio aa. ccnss.]
CJ.12.45.1.3: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Desertor autem habebitur quisquis belli tempore aberit a signis. horum qui sponte processerit, peccati anterioris supplicium non timebit. sin vero flagitiosa ignavia delitescat, per eum, in cuius domo fuerit, invigilantibus extrinsecus quoque officiis publicis, ubicumque correptus severitati iudicis offeratur, degeneri morte gladium subiturus. [a 380 pp.Id.Iul.Romae gratiano v et theodosio aa. ccnss.]
CJ.12.45.1.4: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Si autem rector provinciae propositam severitatem vel gratia vel dissimulatione distulerit, patrimonii atque existimationis damno subiciatur et in officii primores capitaliter vindicetur. [a 380 pp.Id.Iul.Romae gratiano v et theodosio aa. ccnss.]
CJ.12.45.2: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Si desertores inventi resistendum atque armis obtinendum putaverint, tamquam rebelles in ipsis temeritatis suae conatibus opprimantur: ita tamen, ut provinciarum iudices sollicita cautione disquirant, ne sub falsarum tractoriarum nomine desertionis suae crimen defendere moliantur, nec suppositis aut commentis epistulis evadendi habeant facultatem. * arcad. honor. et theodos. aaa. hadriano pp. * [a 403 d.Vi k.Mart.Ravennae theodosio a.Et rumorido conss.]
CJ.12.45.3: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Qui relictis militaribus castris se ad depraedationes vel latrocinium contulerint, severitatem iudicis non evadant. * arcad. honor. et theodos. aaa. longiano pp. * [a 406 d. viiii k. april. ravennae arcadio a. vi et probo vc. conss.]
CJ.12.46.0. De veteranis.
CJ.12.46.1pr.: Imperator Constantinus Auguste constantine, deus te nobis servet: vestra salus nostra salus: vere dicimus, iurati dicimus. * const. a. cum introisset principia et salutatus esset a praeff. et tribb. et vv. eminentiss. acclamatum est:* [a 320 d. k. mart. in civitate velovocorum constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.12.46.1.1: Imperator Constantinus Adunati veterani exclamaverunt: constantine auguste, quo nos veteranos factos, si nullam indulgentiam habemus? constantinus a. dixit: magis magisque conveteranis meis beatitudinem augere debeo quam minuere. [a 320 d. k. mart. in civitate velovocorum constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.12.46.1.2: Imperator Constantinus Victorinus veteranus dixit: muneribus et oneribus universis locis conveniri non sinamur. constantinus a. dixit: apertius indica: quae sunt maxime munera, quae vos contumaciter gravant? [a 320 d. k. mart. in civitate velovocorum constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.12.46.1.3: Imperator Constantinus Universi veterani dixerunt: ipse perspicis scilicet. constantinus a. dixit: iam nunc magnificentia mea omnibus veteranis id esse concessum perspicuum sit, ne quis eorum in nullo munere civili neque in operibus publicis conveniatur neque in nulla collatione neque a magistratibus neque vectigalibus. [a 320 d. k. mart. in civitate velovocorum constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.12.46.1.4: Imperator Constantinus In quibuscumque nundinis interfuerint, nulla ad venditionem proponenda dare debebunt. [a 320 d. k. mart. in civitate velovocorum constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.12.46.1.5: Imperator Constantinus Publicani quoque, ut solent agentibus super compellere, ab isdem veteranis amoveantur. quiete post labores suos perenniter perfruantur. [a 320 d. k. mart. in civitate velovocorum constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.12.46.1.6(1): Imperator Constantinus Fisco nostro quoque eadem epistula interdiximus, ut nullum omnino ex his inquietaret: sed liceat eis emere et vendere, optimis negotiis pecuniam tractare et mercimonia agitare, ut integra beneficia eorum sub saeculi nostri otio et pace perfruantur. [a 320 d. k. mart. in civitate velovocorum constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.12.46.1.7: Imperator Constantinus Sed etiam nullo munere civili, id est corporali sive personali, vel de portorio onere eos adfici concedimus. [a 320 d. k. mart. in civitate velovocorum constantino a. vi et constantino c. conss.]
CJ.12.46.2: Imperator Constantinus Providendum est, ne veterani protectoria dignitate cumulati, aut qui honores varios pro meritis suis consecuti sunt, incongruis pulsentur iniuriis, cum, si quis in hoc crimine fuerit deprehensus, rectores provinciarum pro iurisdictione sua examinantes factum pro sui qualitate eos coerceant. * const. a. maximo pp. * [a 328 d. iiii k. ian. triveris ianuarino et iusto conss.]
CJ.12.46.3: Imperator Constantius Veterani, qui ex neglegentia vitae neque rus colunt neque aliquid honestum peragunt, sed latrociniis sese dederunt, omnibus veteranorum privilegiis exuti poenis competentibus a provinciarum rectoribus subiciantur. * constantius a. ad euagrium pp. * [a 353 d. iii id. aug. constantio a. vi et constante ii conss.]
CJ.12.46.4: Imperatores Honorius, Theodosius Nullus eorum, qui sacramentis inhaerere desierit, vel volens permittatur vel invitus militare cogatur observare iudicium: sententiis, quae non his observatis latae fuerint, nullam firmitatem habentibus, nisi forte reperiatur ibi tempore militiae coepta cognitio: tunc enim velut necdum cingulo deposito sub militare iudice rem tractari finirique praecipimus, nisi principali beneficio specialiter indulto quidam ex his sese defendant. * honor. et theodos. aa. eustathio pp.Et nestorio pp. illyrici. * [a 421-422 ]
CJ.12.47.0. De filiis officialium militarium qui in bello moriuntur.
CJ.12.47.1: Imperator Constantinus Ii, qui ex officialibus quorumcumque officiorum geniti sunt, sive eorundem parentes adhuc sacramento tenentur sive iam dimissi erunt, in parentum militiam vocentur. * constant. a. ad euagrium pp. * [a 331 d. prid. non. aug. basso et ablabio conss.]
CJ.12.47.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Filios primipilariorum paternam sequi condicionem oportet. * grat. valentin. et theodos. aaa. neoterio. * [a 380? ]
CJ.12.48.0. De oblatione votorum.
CJ.12.48.1: Imperatores Arcadius, Honorius Quando votis communibus felix annus aperitur, in una libra auri et solidis obryziacis principibus offerendi devotionem animo libenti suscipimus statuentes, ut deinceps sequentibus annis uniuscuiusque sedulitas principibus suis talia ingerant semper et deferant. * arcad. et honor. aa. basilio pu. * [a 395 d. iii non. mart. mediolani olybrio et probino conss.]
CJ.12.49.0. De numerariis actuariis et chartulariis et adiutoribus scriniariis et exceptoribus sedis excelsae ceterorumque iudicum tam civilium quam militarium.
CJ.12.49.1: Imperator Constantinus Vorax et fraudulentum numerariorum propositum, qui diversis obsequiis rectoribus obsequuntur, ita inhibendum est, ut antea sanximus et nunc itidem sancimus condicioni eos subdi tormentorum et eculeis atque lacerationibus subiacere. * constant. a. veroniciano vic. asiae. * [a 334 d. xiiii k. iun. optato et paulino conss.]
CJ.12.49.2pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Qui numerarii appellari consueverant consularium ac praesidum dumtaxat, tabularii post hanc nostram sanctionem vocabuntur, scientes se tormentis esse subiectos , nisi iudicibus vel his, qui provecti nostro iudicio ad provincias venerint, vel exactoribus debitorum aut reliquorum modum frequenter ingesserint sub actorum testificatione: quos scire oportet cum his qui debitores sunt sese ad solutionem esse retinendos, nisi omnia debita ipsis fuerint indicantibus persoluta. * valentin. et valens aa. ad clearchum. * [a 365 d. xiiii k. mart. constantinopoli valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.12.49.2.1: Imperatores Valentinianus, Valens Triennii tamen spatio tabulariorum decet tempus omne concludi. [a 365 d. xiiii k. mart. constantinopoli valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.12.49.3: Imperatores Valentinianus, Valens Numerarios amplissimae tuae sedis cingulum habere et militiae ordinem tenere iubemus. * valentin. et valens aa. rufino pp. * [a 365 d. prid. id. dec. parisiis valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.12.49.4: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius In provinciis singulis duo numerarii, qui et tabularii, collocentur, quo ad unum fiscalis arcae ratiocinium, ad alterum largitionales pertinere tituli iubeantur : scituri, quod, si ex alienis quicquam actibus ad alteram partem illicita fuerit usurpatione translatum, is, qui iudicis culpam dissimulatione texerit, gravissimo sit supplicio subiugandus. * grat. valentin. et theodos. aaa. omn. rectoribus provinciarum.* [a 382 d. iii k. april. constantinopoli antonio et syagrio conss.]
CJ.12.49.5: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Exceptores omnes iudicibus provincialibus obsequentes, qui nec cohortalem militiam sustinere videntur neque a fisco ullas consequuntur annonas, absque metu dare coeptis operam, etiamsi decuriones sint, minime prohibemus, dummodo munia propriae civitatis agnoscant et peracto secundum morem exceptionis officio ad propriam sibi curiam redeundum esse non nesciant. * grat. valentin. et theodos. aaa. et arcad. a. principio pp. * [a 385 d. iiii id. dec. aquileiae arcadio a. et bautone conss.]
CJ.12.49.6pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Ne diutius ad cunctorum perniciem actuarii numerariorum consortiis adiuventur, illustris auctoritas tua cunctos ex numerariis actuariorum societate praecipiat abstinere atque ab eorum communione discedere. * arcad. et honor. aa. severo pu. * [a 398 d.Iiii k.Iul.Nicaeae honorio a.Iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.49.6.1: Imperatores Arcadius, Honorius Quod si haec moniti custodire neglexerint, isdem poenis se quibus actuarios non ambigant subiacere. [a 398 d.Iiii k.Iul.Nicaeae honorio a.Iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.49.7pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Actuarios tam classium urbis constantinopolitanae quam thymelae equorumque curulium civitatum diversarum non aliter nisi, ut consueverat, manus sanxerit principalis, sublimitas tua praecipiat ordinari. * theodos. et valentin. aa. hierio pp. * [a 426 d.X k.Iul.Nicomediae theodosio xii et valentiniano ii aa.Conss.]
CJ.12.49.7.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod si quis talis sub tua fuerit iudicatione convictus, profectio irritis his, quae vetita contrectavit, etiam congruam indignationem incurret. [a 426 d.X k.Iul.Nicomediae theodosio xii et valentiniano ii aa.Conss.]
CJ.12.49.8: Imperatores Theodosius, Valentinianus Scriniarios vel numerarios officii magnitudinis tuae iubemus nullatenus in posterum aut mutuam pecuniam sumere aut polliceri cuiquam pro publicis cogi expensis : quos nullam post depositam militiam inquietudinem sustinere volumus. * theodos. et valentin. aa. protogeni pp. * [a xxx ]
CJ.12.49.9: Imperator Leo Nemini licere deinceps iubemus in quacumque militia connumeratio sollicitudinem actuarii subire vel post depositam eandem curam ad militiam adspirare, quatenus inter privatos agens omnique militari privilegio denudatus nihil nundinationis vel fraudis circa commendanda ratiocinia quibus obnoxius est attemptare valeat. * leo a. dioscoro pp. * [a 472? ]
CJ.12.49.10pr.: Imperator Zeno Nulli scriniario liceat pro tempore numerarios plus quam quaternis vicibus, nec his tamen continuandis, adiuvare: idemque hoc super chartulariis praebenda pro tempore numerariis opera observari decernimus, ita ut adiutorum quidem bienii, chartulariorum vero unius anni intervallo continuatio interrumpatur: nulla adiutoribus ad chartulariorum sollicitudinem, quam semel dedignati sunt, descendendi danda licentia: ita ut orientalis quidem tractus pro tempore numerariis non nisi ab his scriniariis, qui intra triginta viros a numerario retro numerandos, asianae vero dioeceseos numerariis non nisi ab his, qui intra quinquaginta a num erario similiter retro numerandos inveniuntur, ponticae vero et thracicae dioeceseos passim et pro suo libitu ex omni multitudine eligendorum adiutorum tribuatur facultas. * zeno a. arcadio pp. * [a 485-486? ]
CJ.12.49.10.1: Imperator Zeno Omnia sane commonitoria vel praeceptiones aut evectiones seu quaelibet publica instrumenta non solum adiutori, verum etiam provinciae illius de qua disponitur tractatori inspiciendi itidemque subscribendi, aliorum quoque, qui una cum eo tractant, in eadem subscriptione mentione habenda, necessitatem incumbere. [a 485486? ]
CJ.12.49.10.2: Imperator Zeno Si quid autem sine hac observatione ex orientali vel asiano vel thracico scrinio fuerit emissum, falsi suspicione non careat: exceptis publicis instrumentis, quae ex scrinio ponticae dioeceseos emittuntur, quod in isdem instrumentis solum numerarium eiusdem dioeceseos eiusque adiutorem et chartularium subscribere magnitudo tua disposuit: ita ut, si quid huius legis fuerit violatum, numerarii quidem tam gradus sui quam sollemnitatum seu solaciorum universi anni iacturam, adiutores vero quinquaginta librarum auri et chartularii quindecim itidem librarum auri poenam subeant. [a 485-486? ]
CJ.12.49.11: Imperator Zeno Officio magnitudinis tuae datis precibus postulante, ut numerariorum actus non in biennium, sed in unum annum statuatur, nostra pietas huiusmodi petitionibus adnuens dispositionem, quae promulgata fuerat super biennio, super uno tantummodo anno revocavit. * zeno a. catoni mag. mil. * [a 485-486? ]
CJ.12.49.12pr.: Imperator Anastasius Per hanc divinam pragmaticam sanctionem decernimus, quod antea, dum tribuni praetoriani dignitas eis, qui in scriniis seu gradibus officii tuae celsitudinis deponunt militiam, praebeatur, custoditum fuisse dignoscitur, hoc super honore quoque comitivae dignitatis eis impertiri, ut sententia pro fine eorum militiae proferenda dignitatis etiam mentionem contineat, haec quoque tantummodo et sine speciali codicillorum vel divinorum apicum sanctione ad eandem dignitatem adipiscendam et privilegia eam sequentia sufficiat: ita tamen, ut primi ordinis comitivam per interlocutionem eiusdem potestatis mereantur cornicularius et primiscrinius et numerarius scrinii macedoniae et scrinii daciae et scrinii operum et scrinii auri. * anastas. a. spartiatio pp.Illyrici. * [a xxx ]
CJ.12.49.12.1: Imperator Anastasius Hoc eodem in his etiam, qui post novellam dispositionem divae memoriae zenonis, quae de isdem personis loquitur, deposuerunt militiam, obtinente. [a xxx ]
CJ.12.50.0. De cursu publico angariis et parangariis.
CJ.12.50.1: Imperator Constantinus Equos, qui publico cursui deputati sunt, non lignis vel fustibus, sed flagellis tantummodo agitari decernimus: poena non defutura contra eum, qui aliter fecerit. * const. a. ad titianum. * [a 316 d.Prid.Id.Mai.Sabino et rufino conss.]
CJ.12.50.2pr.: Imperator Constantinus Praesidibus et rationalibus ceterisque, quibus propterea res publica et annonas et alimenta pecoribus subministrat, usurpandi paraveredi licentia derogetur. * const. a. ad acyndinum pp. * [a 326 pp.Xv.K.Mart.Constantino.A.Vii et constantio c.Conss.]
CJ.12.50.2.1: Imperator Constantinus Sed nec alia via eundi quisquam habeat facultatem, nisi per quam cursus publicus stare dignoscitur: excepta videlicet tua sublimissima sede, cui cursus publicus et proficiscendi per eum licentia et ubi ratio exegerit praesto est. [a 326 pp.Xv.K.Mart.Constantino.A.Vii et constantio c.Conss.]
CJ.12.50.3pr.: Imperator Constantius Evectiones ab omnibus postulentur, et tam iudices quam custodes publici cursus minime transire patiantur, antequam seriem evectionis adspexerint. * constantius a. ad taurum pp. * [a 357 d.Viii k.Iul.Mediolani constantio a.Viiii et iuliano c.Ii conss.]
CJ.12.50.3.1: Imperator Constantius Quod si quis putaverit resistendum et sine evectione iter facere detegitur, vel ultra tempus quod evectioni insertum est publico cursu uti conatus sit, ubi repertus fuerit, eundem iussimus detineri et, si quidem dignitate praeditus sit, de eius nomine ad prudentiam tuam et ad illustrem virum comitem et magistrum officiorum referri. adversus ceteros vero protinus indignatio competens exercenda est, quos sinceritas tua pro loco graduque militiae ibidem coerceri posse crediderit. [a 357 d.Viii k.Iul.Mediolani constantio a.Viiii et iuliano c.Ii conss.]
CJ.12.50.4pr.: Imperator Julianus Parhippum eum videri et habendum esse, si quis usurpato uno vel duobus veredis, quos solos evectio continebit. alterum tertiumve extra ordinem commoveat. * iul. a. ad mamertinum pp. * [a 362 d. v id. sept. mamertino et nevitta conss.]
CJ.12.50.4.1: Imperator Julianus Nihil autem interesse debet nec ad crimen vocari, utrum agens in rebus suo anne mulionis itineris subiugando, modo evectionis datae formam et licentiam non excedat. [a 362 d. v id. sept. mamertino et nevitta conss.]
CJ.12.50.5: Imperatores Valentinianus, Valens Si quis per publicum cursum iter faciens cuiuscumque dignitatis vel militiae ab itinere recto deverterit, poena in eum competens proferatur. * valentin. et valens aa. ad symmachum correctorem lucaniae et brittiorum.* [a 365 d. viii k. april. mediolani valentiniano et valente aa. conss.]
CJ.12.50.6pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Evictionum copiam senatui, cum proficiscendi ad nos necessitas fuerit, serenitas nostra largita est, ita tamen, ut cum a nobis evocatur aut a clementiae nostrae veneratione discedat. * valentin. et valens et grat. aaa. ad ampelium pu. * [a 371 d. iii id. dec. triveris gratiano a. ii et probo conss.]
CJ.12.50.6.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Si quis ergo posthac contra vetitum sibi cursum publicum illicita temeritate praesumpserit, motum in se nostrae mansuetudinis excitabit. [a 371 d. iii id. dec. triveris gratiano a. ii et probo conss.]
CJ.12.50.7pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus In omnibus provinciis veredorum pars quarta reparetur. * valentin. et valens et grat. aaa. ad hesperium pp. * [a 377 d. iii k. mart. triveris gratiano a. iiii et merobaude conss.]
CJ.12.50.7.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Stabula autem ut impensis publicis extruantur, contra rationem est, cum provincialium sumptu, in quorum locis stabula constituta sunt, citius arbitremur apparanda et utilius tam publico quam his, quos stercus animalium pro suo solacio habere concedimus. [a 377 d. iii k. mart. triveris gratiano a. iiii et merobaude conss.]
CJ.12.50.8: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Ut agendi itineris possit esse moderatio, deni veredi per dies singulos ex utraque parte dimittantur: poena quinque librarum auri minime defutura contra eos, qui statuta nostra neglexerint. * valens grat. et valentin. aaa. ad ausonium pp. * [a 378 d. xii k. mai. triveris valente vi et valentiniano ii aa. conss.]
CJ.12.50.9pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Iudicibus faciendae evectionis copiam denegamus, cum id tantum nostro numini et tuae sedi nec non viro illustri magistro officiorum sit reservandum, cum neque praefecto urbis neque magistris militum neque ducibus neque vicariis nec cuiquam alii praeter memoratas duas potestates hoc a nobis concessum sit. * grat. valentin. et theodos. aaa. floro pp. * [a 382 d. x k. aug. constantinopoli antonio et syagrio conss.]
CJ.12.50.9.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius His enim tantum ambulandi facultatem iudices ex suo arbitrio praebituri sunt, quos in transmissione publicarum functionum prosecutores viderint constitutos: scituri, si definitionem nostram excesserint, se quidem viginti quinque auri libris, officia vero quinquaginta esse multandos. [a 382 d. x k. aug. constantinopoli antonio et syagrio conss.]
CJ.12.50.10: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Gravissimae poenae acerbitate proposita evectionum contractus, animalium quoque publicorum merces et ementis et distrahentis coercitione prohibemus. * grat. valentin. et theodos. aaa. philagrio com. orientis. * [a 382 pp. beryto. d. xii k. oct. antonio et syagrio conss.]
CJ.12.50.11: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Nullus evectione utatur privatus, tametsi valuerit impetrare. * grat. valentin. et theodos. aaa. cynegio pp. * [a 384 d. vi non. mart. constantinopoli ricomere et clearcho conss.]
CJ.12.50.12: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quoniam veredorum quoque cura pari ratione tractanda est, sexaginta libras sella cum frenis, sexaginta itidem averta non transeat: ea condicione, ut, si quis praescripta moderaminis imperatorii libramenta transcenderit, eius sella in frusta caedatur, averta vero fisci viribus deputetur: exceptis auri centenariis, quae necesse est ab hippocomis in solitis sacculis reportari. * valentin. theodos. et arcad. aaa. cynegio pp. * [a 385 d. xv k. iul. constantinopoli arcadio a. et bautone conss.]
CJ.12.50.13pr.: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Non patimur hippocomos per eos qui veredis uterentur indigna spoliatione vexari, si quidem nonnulli veredarii saga eorum dicuntur auferre vel praecidere. * valentin. theodos. et arcad. aaa. floro pp. * [a 390 pp. xv k. iul. triveris valentiniano a. iiii et neoterio conss.]
CJ.12.50.13.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quocirca per omnes iudices et curiosos miserabilis removeatur iniuria, scientibus cunctis, quod, si observata non fuerit nostra sanctio, non solum damna resarcire, verum etiam notam et multam qui neglexerit subire cogetur. [a 390 pp. xv k. iul. triveris valentiniano a. iiii et neoterio conss.]
CJ.12.50.14: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Publici cursus exhibitio secundum locorum consuetudinem vel curialibus vel cohortalibus debet committi vel his, qui suo periculo ab eminentissima praefectura sub competenti cautela excipiunt. * valentin. theodos. et arcad. aaa. potamio praef. augustali. * [a 392 d. iii k. aug. constantinopoli arcadio a. ii et rufino conss.]
CJ.12.50.15: Imperatores Arcadius, Honorius Si quis vel per unam mutationem veredum superducendum esse crediderit, in quadruplum superductorum animalium pretium fisci viribus inferat. * arcad. et honor. aa. dextro pp. * [a 395 d. xv k. april. mediolano olybrio et probino conss.]
CJ.12.50.16: Imperatores Arcadius, Honorius His tantummodo utendi cursus publici facultas concessa est, qui legati de diversis gentibus ad nostram clementiam properare festinant. * arcad. et honor. aa. remistheo duci armeniae. * [a 397 d. vi k. mart. constantinopoli caesario et attico conss.]
CJ.12.50.17: Imperatores Arcadius, Honorius Nemo mulionem mutationibus deputatum vel per sollicitationem vel per receptionem subtrahere audeat, decem libras argenti poenae nomine reformidans inferre. * arcad. et honor. aa. vicentio pp. * [a 398 d. xii k. mart. mediolani honorio a.Iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.50.18: Imperatores Arcadius, Honorius Animalia publica, dum longe maiore ac periniquo pretio pabula aestimantur per mancipes atque apparitores, aperte vexantur. ne id contingat, sublimitas tua disponat, ut neque pabula mutationibus desint, neque provinciales ultra quam iustitiae sinit ratio praegraventur. * arcad. et honor. aa. messalae pp. * [a 400 d. v k. dec. stilichone et aureliano conss.]
CJ.12.50.19pr.: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Comperimus provinciales et pabula et pecuniam pro equorum cursualium sollemni ratione conferre et extrinsecus etiam paraveredorum onere praegravari. * arcad. honor. et theodos. a. septimino procons. africae. * [a 403 d. vii k. april. ravennae theodosio a. et rumorido conss.]
CJ.12.50.19.1: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Provinciarum igitur rectores procurent, ne umquam cursus publicus veniat in querellam et occasio deceptionis curiales vel provinciales animalia indebita praestare compellat. [a 403 d. vii k. april. ravennae theodosio a. et rumorido conss.]
CJ.12.50.20pr.: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Nemo ducum ingressus semel provinciam suam postmodum itineribus faciendis cursu atque angariis ipse sive suum utatur officium, sed expeditionem militarem iumentis propriis exsequantur. * arcad. honor. et theodos. aaa. anthemio pp. * [a 407 d. iiii non. aug. constantinopoli honorio vii et theodosio ii aa. conss.]
CJ.12.50.20.1: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius De cohortalinis etiam officiis eadem lege sancimus, ne quis ex his per provinciam suam discurrens veredo uti conetur in posterum, cum sacra prohibitum sanctione cognoscant. [a 407 d. iiii non. aug. constantinopoli honorio vii et theodosio ii aa. conss.]
CJ.12.50.20.2: Imperatores Arcadius, Honorius, Theodosius Quod si quis ducum vel apparitorum vel cohortalium temerario animo ea quae decernimus contemnenda putaverit, per singula animalia quibus usus fuerit singularum librarum auri illatione multabitur. [a 407 d. iiii non. aug. constantinopoli honorio vii et theodosio ii aa. conss.]
CJ.12.50.21: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nullus penitus cuiuslibet ordinis seu dignitatis vel sacrosancta ecclesia vel domus regia tempore expeditionis excusationem angariarum seu parangariarum habeat. * theodos. et valentin. aa. cyro pp. * [a 440-441 ]
CJ.12.50.22pr.: Imperator Leo Cursum clavularem ab omni orientali tractu nec non ab his civitatibus aliarum regionum, quarum instructio tui culminis meminit, tolli amputarique decernimus, ita tamen, ut in transitu fortissimorum militum ( quando nostra serenitas disposuerit ex aliis ad alia eos loca deduci, evectionesque animalium secundum consuetudinem a nostra fuerint aeternitate consecuti)et in armorum tam confectione quam translatione servata consuetudine, in profectione quin etiam legatorum animalium dominis, qui ea solent accepta mercede locare, praebenda pensio arcae tui culminis imputetur. * leo a. pusaeo pp. * [ ]
CJ.12.50.22.1: Imperator Leo Tractorias videlicet animalium super memoratis causis nulli alii iudici, cuiuscumque sit dignitatis, nisi tuo tantummodo culmini faciendi licentiam patere decernimus. [ ]
CJ.12.50.23pr.: Imperator Anastasius Iubemus nemini licere cuiuscumque scholae vel officii vel militiae seu condicionis per totius orientalis tractus partes ob quamcumque causam profiscenti seu redeunti supra unum veredum unumque paraveredum, cum evectione tamen iudiciali, movere, nisi specialis ei praestita sit nostrae serenitatis quantitatem animalium continens evectio. * anastas. a. armenio pp. * [ ]
CJ.12.50.23.1: Imperator Anastasius Exceptis procul dubio his, qui pecunias publicas devehunt, cum in hac parte sine nostra quoque speciali auctoritate tanta convenit animalia moveri, quanta transvehendae pecuniae summa et eius tuitio deposcit. [ ]
CJ.12.50.23.2: Imperator Anastasius Quinquaginta librarum auri condemnatione his feriendis, quicumque nostra iussa quolibet modo seu tempore violaverint seu violare concesserint. [ ]
CJ.12.51.0. De tractoriis et stativis.
CJ.12.51.1pr.: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Tractoriae cum stativis solitis bidui tantummodo tempus accipiant. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. * [a 392 d.Vii k.Sept constantinopoli arcadio a.Ii et rufino conss. ]
CJ.12.51.1.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Nulli vero penitus cum necessariis sibi personis praebeantur, nisi his tantummodo, qui animalia atque equos sacro usui necessarios prosequuntur: ita tamen, ut his dimissis in tractoriarum corpore quinque dierum numerus adscribatur, ut nullus ultra hoc temporis spatium ad residendum in quo libitum fuerit loco copiam nanciscatur. [a 392 d.Vii k.Sept constantinopoli arcadio a.Ii et rufino conss. ]
CJ.12.52.0. De apparitoribus praefectorum praetorio et privilegiis eorum.
CJ.12.52.1: Imperatores Valentinianus, Valens Praefecturae cornicularios, qui annis singulis exeunt post transactos corniculos nostram adorare purpuram volumus: quo honore perfunctis, cum iam missionem tenuerint, liberum otium damus, ut ad susceptionem vel cuiuslibet necessitatis officium minime devocentur. * valentin. et valens aa. ad mamertinum pp. * [a 365 d. iii k.Dec.Mediolani valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.12.52.2pr.: Imperatores Valentinianus, Valens Praefectianos ad perniciem provincialium exactionibus in provinciis vel potius lucris et quaestibus suis sese immiscere vetamus: praeterea vel horreorum gerere custodiam vel curarum ius atque arbitrium sibi praesumere his denegamus. * valentin. et valens aa. ad zosium praes. epiri novae. * [a 373 d.Xiiii k.Dec.Mediolani valentiniano et valente iiii aa. conss.]
CJ.12.52.2.1: Imperatores Valentinianus, Valens Horum si quis praesentis legis temerator existat, volumus eum competenti motu indignatione percelli. [a 373 d.Xiiii k.Dec.Mediolani valentiniano et valente iiii aa. conss.]
CJ.12.52.3pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Cornicularii et primiscrinii, numerarii insuper, qui in officio tuae sublimitatis per ordinem obsequiis militiae terminatis desideratam laborum requiem sortiuntur, pro multis erga rem publicam sudoribus ab omnibus indictionibus tam militarium quam civilium iudicum semper habeantur immunes, et civilium tantum iudicum , non etiam militarium iurisdictioni subiaceant. * theodos. et valentin. aa. zoilo pp. * [a 444?]
CJ.12.52.3.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Huic sanctioni addendum esse censemus, ut, si quis praefectianus dum militat vel post depositum cingulum sine testamento quod legibus comprobatur nullisque ab intestato successoribus derelictis fati munus impleverit, omnes eius patrimonii facultates provisione magnificae tuae sedis non fisci viribus, sed arcae tui culminis rationibus vindicentur. [a 444?]
CJ.12.52.3.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Scriniariis autem exceptoribus ceterisque, qui in officio tui culminis merent, cum in legione prima adiutrice nostra militant, audientiam tantummodo in causis in quibus pulsantur tuae celsitudinis deputamus. in provinciis vero commorantes rectoribus earum eos respondere iubemus, nisi publicum officium aliquod eis iniunctum sit. [a 444?]
CJ.12.53.0. De apparitoribus praefecti urbis.
CJ.12.53.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Praeter eos, qui de officio eminentium potestatum numero stipendiorum et curriculis evolutis urbique praefecti serenitatis nostrae annis singulis attingere purpuram venerarique praecepti sunt, nulli prorsus eorum, qui provincialia officia peregerunt, tranquillitatis nostrae muricem adorare sit liberum, omnium suffragiorum obreptione cessante. * grat. valentin. theodos. et arcad. aaaa. ad principium pp.* [a 385 d. xiiii k. oct. aquileiae arcadio a. et bautone vc. conss.]
CJ.12.53.2: Imperatores Honorius, Theodosius Quicumque illustris urbanae sedis apparitor clandestina fraude pistorem concusserit, accusatus atque convictus perpetuis paneficii nexibus addicatur. * honor. et theodos. aa. palladio pp. * [a 417 d. vii k. ian. ravennae honorio a. xi et constantio ii vc. conss.]
CJ.12.54.0. De apparitoribus magistrorum militum et privilegiis eorum.
CJ.12.54.1: Imperatores Valentinianus, Valens Qui sese in officiis magistrorum equitum ac peditum militare monstraverint, ab omni nominationis iniuria excusentur. * valentin. et valens aa. ad artemium correctorem. * [a 364 d. xiii k. oct. aquileiae. acc. xv k. nov. salerni divo ioviano et varroniano conss.]
CJ.12.54.2: Imperatores Valentinianus, Valens Qui in officio magistrorum equitum ac peditum militiam sortiti sunt, ordinis sint militaris. * valentin. et valens aa. ad mamertinum pp. * [a x]
CJ.12.54.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Probari apparitores magisteriae potestatis neque curiales neque cohortales neque censibus volumus adscriptos. * theodos. et valentin. aa. cyro pp. * [a 441 d. prid. non. mart. constantinopoli cyro vc. cons.]
CJ.12.54.4pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Numerarios virorum illustrium magistrorum militum tam praesentalium quam orientalium qui ordine stipendiis militiae fuerint decorati, exeuntes tribunis praetorianis partis militaris, sudoribus eorum beneficium deferentes, sociari praecipimus: ita videlicet, ut post completam militiam ab omnibus indictionibus tam militarium quam civilium iudicum semper habeantur immunes. * theodos. et valentin. aa. apollonio mag. mil. praesentali anatolio mag. mil. per orientem.* [a x]
CJ.12.54.4.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Principatus vero munere functos tribunis vigilum militaribus volumus adgregari. [a x]
CJ.12.54.5: Imperator Anastasius Eos, qui in officiis vestris merentes statutorum tantummodo numero inserti sunt, fori praescriptione muniri, ceteros vero, qui supra huiusmodi numerum militare noscuntur, quasi nec militantes et apud illustrissimas praefecturas et apud clarissimos provinciarum rectores de quolibet pulsari et conveniri et sine cinguli praescriptione respondere negotio sancimus. * anastas. a. magistris mil. * [a x ]
CJ.12.55.0. De apparitoribus proconsulis et legati.
CJ.12.55.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Officio, quod tuis meritis obsecundat, non curialem quemquam nec ex ceteris corporibus volumus adgregari: ac si qui erunt inter apparitores huiusmodi, restitui eos debitis muniis mox iubemus. * valentin. theodos. et arcad. aaa. ad flavianum procons. africae.* [a 393 d.Non.Oct.Constantinopoli theodosio a.Iii et abundantio conss.]
CJ.12.55.2: Imperatores Arcadius, Honorius Apparitioni tuae et legatorum quadringentos censuimus deputandos de his dumtaxat , quos sibi esse detractos rei publicae membra non queruntur. * arcad. et honor. aa. victorio procons. africae et dominatori vic. africae.* [a 398 d.Xii k.Iun.Mediolani honorio a.Iiii et eutychiano conss.]
CJ.12.55.3: Imperatores Arcadius, Honorius In proconsulari provincia officium proconsulare postulet, quod exigere consuevit , nec alienis se partibus impudenter inserat. * arcad. et honor. aa. messalae pp. * [a 399 d.Iii k.Oct.Altino theodoro vc.Cons.]
CJ.12.56.0. De apparitoribus comitis orientis.
CJ.12.56.1: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius In officio comitis orientis non amplius quam sescenti apparitores habeantur, quos quidem publicis necessitatibus novimus abunde suppetere. * theodos. arcad. et honor. aaa. rufino pp. orientis. * [a 394 d.Iii k.Ian.Heracliae arcadio iii et honorio ii aa.Conss.]
CJ.12.57.0. De cohortalibus principibus corniculariis et primipilaribus.
CJ.12.57.1: Imperator Constantinus Omnes stationarii neque superexactionem audeant neque carcerem habeant, neve quis personam licet pro manifesto crimine apud se habeat in custodia, sciens quod, si quid tale fuerit commissum, capite puniendus est. * const. a. edicto suo ad afros. * [a 315 pp.Vi id.Mai.Karthagine constantino a.Iiii et licinio iiii conss.]
CJ.12.57.2pr.: Imperatores Constantius, constans Nullus iudicum quemquam sine sacra probatoria probare audeat vel provehere. * constantius et constans aa. ad taurum pp. * [a 358 d.Vi k.Iun.Mediolani acc.Viii id.Iul.Datiano et cereale conss.]
CJ.12.57.2.1: Imperatores Constantius, constans Excipimus tamen officia provincialia cursus publici sollicitudinem sustinentia: nec enim tanto muneri adminiculum denegari publica permittit utilitas. [a 358 d.Vi k.Iun.Mediolani acc.Viii id.Iul.Datiano et cereale conss.]
CJ.12.57.3: Imperatores Valentinianus, Valens Solita cohortalibus syriae privilegia, quae a divo diocletiano porrecta sunt atque concessa, nos quoque porreximus ac iubemus eos non ad sollicitudinem bastagae, non ad functionem naviculariam devocandos, non invitos curialibus coetibus adscribendos, verum peracto labore militiae, pastus primipili competenti sedulitate functione transacta praerogativam his recusationis offerrimus. * valentin. et valens aa. festo consulari syriae. * [a 365 ? d.Vi non.Oct.Valentiniano et valente aa.Conss.]
CJ.12.57.4: Imperatores Valentinianus, Valens Officia rectorum provinciarum tuae magnificentiae litteris volumus admoneri, ut susceptos in officio proprio vel probatos cohortium nomine legionumve privilegiis aestiment inserendos. * valentin. et valens aa. et grat. a. ad probum pp. * [a 372 d.Xvi k.Iun.Modesto et arintheo conss.]
CJ.12.57.5pr.: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Quicumque per osdroenam primipilarium maiore laetatur numero filiorum, unum loco suo veluti hereditario iure substituat, alterum pro amore patriae edessenae curiae tradat obsequiis, ceteris quam voluerit militiam provisurus. sin autem duos tantum procreaverit, cohorti satisfacere cogatur et curiae. quod si unum procreaverit, eundem ordini patriae restituat, nullo contra hanc formam beneficio valituro. * valentin. et valens et grat. aaa. modesto pp. * [a 375 d.Iii non.Dec.Antiochiae post consulatum gratiani a.Iii et equitii vc. ]
CJ.12.57.5.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Damus sane licentiam tam patribus eorum quam ipsis, qui huius legis auctoritate civitatum obsequio adgregantur, ut, si quos curiales patrocinio principalium invenerint excusari, in medium proferant, ut et ipsi similibus officiis deputati pareant impetratis. [a 375 d.Iii non.Dec.Antiochiae post consulatum gratiani a.Iii et equitii vc. ]
CJ.12.57.6pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Si apparitor diffugerit criminosus, edictum, quo revocari possit, adiecta condicione legibus subsequatur: cui nisi fuerit satisfactum, merito in latitantem a iudice pro qualitate peccati sententia proferatur. * grat. valentin. theodos. et arcad. aaaa. ad neoterium pp. * [a 385 d.Prid.Id.Iun.Mediolani arcadio a.Et bautone conss.]
CJ.12.57.6.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius, Arcadius Veniam enim talibus non permittimus nec indulgentiis crimina sublevamus. [a 385 d.Prid.Id.Iun.Mediolani arcadio a.Et bautone conss.]
CJ.12.57.7pr.: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Ordinariorum iudicum apparitores, qui vel speculatorum vel ordinariorum attigerint gradum, nullo annorum numero, nulla stipendiorum contemplatione laxentur, priusquam primipili pastum digesta ratione compleverint. * valentin. theodos. et arcad. aaa. tatiano pp. * [a 389 d.Iii non.Mai.Mediolani timasio et promoto conss.]
CJ.12.57.7.1: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Quod si ante debitum locum, qui huic functioni habetur obnoxius, vel aegri corporis labem vel defessae senectutis extrema ad impetrandam quietem crediderit praetendenda, non prius otio condonetur, quam omne quod primipilio debetur expenderit. [a 389 d.Iii non.Mai.Mediolani timasio et promoto conss.]
CJ.12.57.7.2: Imperatores Valentinianus, Theodosius, Arcadius Eos etiam, qui pro sceleribus suis soluto militiae cingulo addicuntur infamiae, ne integro peculio sub hac occasione laetentur, ita condignae ultioni volumus subiacere, ut functioni quoque, quae extrema militiae debetur, nihil ex eorum facultatibus subtrahatur. [a 389 d.Iii non.Mai.Mediolani timasio et promoto conss.]
CJ.12.57.8: Imperatores Arcadius, Honorius Speciebus primipilaribus adaerandis eadem pretiorum taxatio servetur, quae in venalibus publicis poterit reperiri. * arcad. et honor. aa. euthymio vic. asiae. * [a 396 d.V k.Mart.Constantinopoli arcadio iiii et honorio iii aa.Conss.]
CJ.12.57.9pr.: Imperatores Arcadius, Honorius Per illyricum, in quo plurima ac maxima necessitatum publicarum emolumenta officiis constat praesidalibus expediri, centeni numero singulis iudicibus obsecundent: nec ultra hunc modum vel ad militiam ullus adspiret vel coniventia iudicum perseveret. * arcad. et honor. aa. clearcho pp. illyrici. * [a xxx ]
CJ.12.57.9.1: Imperatores Arcadius, Honorius Adhibendi autem sunt ad huiusmodi ministeriorum obsequia non illi, qui vano militiae nomine immania lucra sectentur, sed qui necessitatem officii sollicitudinibus debitis exsequantur. [a xxx ]
CJ.12.57.10: Imperatores Arcadius, Honorius Quicumque ad chartas vel tabulas vel quodcumque aliud ministerium cohortalis optaverit, non ante accedere permittatur, nisi eius nomen matriculis receptum primitus fuerit: poena proposita his, qui contra statuta caelestia crediderint suscipiendos aliquos aut quodlibet eis officium iniungendum. * arcad. et honor. aa. et theodos. a. anthemio pp. * [a 407 d. xvi k. april. constantinopoli honorio vii et theodosio iterum aa. conss.]
CJ.12.57.11: Imperatores Honorius, Theodosius Si quis ex grege cohortalinorum urguente criminis insectatione stipendiis fuerit exemptus, aut otio traditus quietis artibus immoretur, aut si ad pristina sacramenta precum miseratione maluerit repedare, indultum nostrae maiestatis oraculum amplissimae tuae sedi offerat adlegandum. * honor. et theodos. aa. anthemio pp. * [a 415 d. xiii k. mart. constantinopoli honorio x et theodosio vi aa. conss.]
CJ.12.57.12pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Si cohortalis apparitor aut obnoxius cohorti ad ullam adspiraverit dignitatem, spoliatus omnibus impetrati honoris insignibus ad statum pristinum revocetur: liberis etiam in tali eius condicione susceptis fortunae patriae mancipandis. * theodos. et valentin. aa. isidoro pp. * [a 436 d. iii non. april. constantinopoli isidoro et senatore conss.]
CJ.12.57.12.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod si quis ex his ausus fuerit ullam adfectare militiam, nulla praescriptione temporis muniatur praeter eam scilicet, quae ex quadraginta annis colligitur: sed ad condicionem propriam retrahatur, ne ipse vel eius liberi post talem ipsius statum procreati quod cohorti debetur valeant declinare. [a 436 d. iii non. april. constantinopoli isidoro et senatore conss.]
CJ.12.57.12.2: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sed nec ad aliam cohortalinus vel cohortalini filius audeat adspirare fortunam, cui maiorum suorum exempla praeiudicant. [a 436 d. iii non. april. constantinopoli isidoro et senatore conss.]
CJ.12.57.12.3: Imperatores Theodosius, Valentinianus Sed etiam cunctos, qui diversarum rerum negotiationibus detinentur, trapezitas scilicet vel gemmarum argentique vestiumve venditores, apothecarios etiam ceterosque institores aliarum mercium quibuscumque ergasteriis adhaerentes iubemus a provincialibus officiis removeri, ut omnis honor atque militia contagione huiusmodi segregetur. [a 436 d. iii non. april. constantinopoli isidoro et senatore conss.]
CJ.12.57.13pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus Nullum ex primipilaribus, nullum ex principe cohortalis officii vel ad aliam posse militiam adspirare vel ministeriis sibi contra publicam utilitatem blandiri vel ad quamlibet aliam dignitatem ad praeiudicium praeteriti status accedere concedimus. * theodos. et valentin. aa. thomae pp. * [a 442 ? ]
CJ.12.57.13.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod si contra hanc tam saluberrimam formam vel responsa caelestia quaedam militia aut dignitas audacter eliciatur, pro ingestis haberi, etiamsi speciali adnotatione nostrae indulgentiae eam obtinuisse videatur, nec adsertionem ei quoquo modo patere, qui se memoratis artibus publicae studet commoditati subtrahere, sed statim civitatis unde oriundus est curiae tradi praecipimus. [a 442 ? ]
CJ.12.57.14pr.: Imperator Leo Quisquis cohortalibus adhuc obsequiis obligatus vel regimen provinciae vel cingulum cuiuslibet militiae dignitatisve quoquo modo meruit, ante omnia contra licitum usurpatis impetratisve careat, etiamsi ultronea nostra liberalitate ius gerendae provinciae vel militiae seu dignitatis cuiuspiam sibi iactaverit fuisse delatum. * leo a. constantino pp. * [a 471 d. vi k. ian. constantinopoli leone a. iiii et probiano conss.]
CJ.12.57.14.1: Imperator Leo Dehinc universis solaciis condicionis quam spreverat defraudatus, ne quid eorum omnino per se vel interpositam personam possit adquirere, primipili tantum munus implere cogatur: mox curialibus civitatis, in qua natus est, in diem vitae suae functionibus inhaesurus, ita scilicet, ut etiam ii, qui post impletam talem militiam quodlibet militiae dignitatisve genus adfectaverint, curiae patriae suae restituantur. [a 471 d. vi k. ian. constantinopoli leone a. iiii et probiano conss.]
CJ.12.58.0. De apparitoribus praefecti annonae.
CJ.12.58.1: Imperatores Valens, Gratianus, Valentinianus Apparitores urbanae praefecturae annonario officio se non inserant, sed apparitorum aemulatione secreta ministerio suo annonae praefectura fungatur. * valens grat. et valentin. aaa. rufino pu. * [a 376 d. iii id. iul. valente a. v et valentiniano iuniore conss.]
CJ.12.58.2: Imperatores Arcadius, Honorius Praefectus annonae canonem, qui ad officium suum pertinet, per compulsores suos exigat, et cum officio suo retineatur obnoxius, qui ad implendum canonem devotionis suae exactionem non ostenderit. * arcad. et honor. aa. messalae pp. * [a 399 ? ]
CJ.12.59.0. De diversis officiis et apparitoribus iudicum et probatoriis eorum.
CJ.12.59.1: Imperatores Valentinianus, Valens, Gratianus Si quando praefectus praetorio vel vicarius aut rector provinciae significaverit eum, qui chartis ac ratiociniis publicis invenitur obnoxius, ad praeposituram castri ac militum transisse, retractus illi adsignetur officio, a quo ad necessitatem praestandi ratiocinii devocatur: in reiecti vero locum is potissimum destinetur, cui meritorum adstipulentur insignia. * valentin. valens et grat. aaa. ad severum mag. mil. * [a 371 d. x k. ian. gratiano a. ii et probo conss.]
CJ.12.59.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Nullus ex his, quos claruerit militia resolutos, indebita denuo sacramenta sine augustis adfatibus suscipiat. si quis autem id per obreptionem forte meruerit, quinque librarum auri multetur incommodo. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad eusignium pp. * [a 386 d. prid. id. iul. mediolani honorio np. et euodio conss.]
CJ.12.59.3pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Nullus apparitor amplitudinis tuae vel de officiis palatinis ad eam provinciam, ex qua oriundus est vel in qua collocaverit larem, vel qui iam in huiusmodi officio fuerit commoratus, obtentu publicae necessitatis vel exsecutor privati negotii dirigatur. * grat. valentin. et theodos. aaa. ad eusignium pp. * [a 386 d. iii non. dec. mediolani honorio np. et euodio conss.]
CJ.12.59.3.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Etenim officii celsitudinis tuae primiscrinius tres libras auri fisci utilitatibus sine dilatione persolvet, si statuta fuerint temerata: apparitor vero qui huic se muneri passus est deputari, militia spoliabitur. [a 386 d. iii non. dec. mediolani honorio np. et euodio conss.]
CJ.12.59.3.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Haec vero poena etiam ceteris inrogata est, ut, si domesticus aut protector, strator vel agens in rebus vel palatinus utriusque officii vel ad eandem provinciam, in qua natus est, vel ad eam, in qua collocarit larem, cum huiusmodi usurpatione perrexerit, matriculis quidem exemptus ipse, qui se voluit mitti, auri libram unam fisci viribus inferre cogetur, adiutores vero officiorum palatinorum ac numerarii comitum illustrium virorum sive actuarii libram fisci viribus solvant, nisi statuta fuerint custodita. [a 386 d. iii non. dec. mediolani honorio np. et euodio conss.]
CJ.12.59.4: Imperatores Theodosius, Arcadius, Honorius Qui vel exiguam rei familiaris substantiam habent, militare in apparitorum numero non vetentur. * theodos. arcad. et honor. aaa. silvano duci et correctori limitiitis tripolitani.* [a 393 d. vi k. april. constantinopoli theodosio a. iii et abundantio conss.]
CJ.12.59.5: Imperatores Honorius, Theodosius Quicumque apparitores ob culpam vel neglegentiam fuerint iudicato distincti, ad nullam militiam adspirandi habeant facultatem: nec ex rescripto his ullus aditus reseretur, quos congruit poenae gravissimae subiugari, si contra inhibita quoque sacratissimis constitutis adspirare contempserint. * honor. et theodos. aa. graccho pu. * [a 415 d. viii k. aug. ravennae honorio x et theodosio vi aa. conss.]
CJ.12.59.6pr.: Imperatores Theodosius, Valentinianus In his officiis, id est virorum spectabilium proconsulis asiae comitis orientis praefecti augustalis et vicariorum, quos etiam monuimus sub viginti interminatione librarum auri, nemo aliter admittatur, nisi eum emissa ex sacris scriniis probatoria consecrarit. * theodos. et valentin. aa. hierio pp. * [a 426 d. x k. iul. nicomediae theodosio xii et valentiniano ii aa. conss.]
CJ.12.59.6.1: Imperatores Theodosius, Valentinianus Quod si quis talis sub tua fuerit iudicatione convictus, profecto irritis his quae vetita contrectavit etiam congruam indignationem incurret. [a 426 d. x k. iul. nicomediae theodosio xii et valentiniano ii aa. conss.]
CJ.12.59.7: Imperatores Theodosius, Valentinianus Ad splendidioris militiae privilegia, posteaquam priorem continuo labore compleverint, eos venientes admittimus, qui ea voto adipiscendi honoris crediderint expetenda, non eos, qui studio exercendae cupiditatis ambierint, ut velut in meliore fortuna positi aut ea scelera quae prius commusisse doceantur occultent aut alia deinceps possint impune committere. * theodos. et valentin. aa. anatolio mag. mil. * [a 438-443 ]
CJ.12.59.8: Imperator Leo Viros spectabiles duces eorumque apparitores nec non limitaneos castrorumque praepositos tantummodo ex sublimis tui iudicii sententia conveniri nec aliis subiacere iudicibus praecipimus: illustribus scilicet ac magnificis viris magistris militum consuetudine ac potestate, si qua ad limites aliquos orientis thraciarum et illyrici ex longo tempore hactenus obtinuit, reservata. * leo a. iohanni mag. off. * [a xxx ]
CJ.12.59.9pr.: Imperator Leo Probatorias memorialium et agentium in rebus, ceterorum nihilo minus apparitorum praetorianae per orientem amplissimae praefecturae, eorum etiam, qui in diversorum iudicum officiis numerantur, ex sacris probatoriis solito more militiae sacramenta sortiri decernimus, non passim nec licenter solis auctoritatibus vel sacrarum litterarum exemplaribus: sed ex authenticis tantum sacris probatoriis manu nostra subscriptis et nostro arbitrio praestandis, ita ut nullus his dolus aut fraus possit adnecti, de his etiam, qui sunt verae et catholicae fidei, iubemus admitti. * leo a. hilariano mag. off. * [a 470 ?]
CJ.12.59.9.1: Imperator Leo Aliter vero militantes, nisi ex his sint, quos solis auctoritatibus apparitioni adgregari vetusta consuetudo perdocuit, detecta fraude cuiuscumque accusandi studio non solum mendaci carere militia, sed etiam proscriptionis stilum subire decernimus et bonorum omnium amissione multamus. [a 470 ?]
CJ.12.59.10pr.: Imperator Leo Hac sanctione decernimus, ut in posterum nemini licentia sit edendi exemplaria his, qui sociandi sunt cuicumque militiae, quam sine divinis probatoriis adipisci non possunt, sed periculo primatum uniuscuiusque officii ipsas authenticas sacras, quae divinam nostrae pietatis continent adnotationem, cum subscriptione administrantium, sub quorum iurisdictione consistunt, his qui militare volunt praestari: exemplaribus videlicet earum cum subscriptione eorundem iudicum apud singula quoque officia, prout convenit, reservandis. * leo a. erythrio pp. * [a xxx ]
CJ.12.59.10.1: Imperator Leo Quamvis autem manifestum sit de huiusmodi probatoriarum observatione excepta esse certorum iudicum officia, tamen ne ullius ignorantiae relinquatur occasio, omnium officiorum, quibus necesse est per sacras probatorias militiae sociari, notitiam in sacris apicibus subdendam esse censuimus. [a xxx ]
CJ.12.59.10.2: Imperator Leo Sub hac igitur observatione omnes, qui sive in hoc sacro palatio nostro sive in aliis quibuscumque officiis deinceps militare cupiunt, qui tamen, ut dictum est, non possunt pro tenore sacrarum constitutionum vel vetere consuetudine nisi praecedentibus sacris probatoriis militiae sociari, sicut subnexa notitia demonstrat, adipisci praecipimus: scientibus his, qui ex aliqua parte praesentis nostrae serenitatis legis formam conventia vel neglegentia quadam colludere temptaverint, non tantum amissione bonorum omnium, sed etiam capitis periculo utpote criminis falsitatis obnoxios semet esse plectendos. [a xxx ]
CJ.12.59.10.3: Imperator Leo Et est notitia. scrinii memoriae probatoriae agentium in rebus, palatinorum largitionum, palatinorum rerum privatarum partis augustae. [a xxx ]
CJ.12.59.10.4: Imperator Leo Item scrinii sacrarum epistularum sic: in officiis virorum illustrium praefectorum praetorio orientis et illyrici et urbis, officii proconsulum asiae et achaiae, officii praefecti augustalis, officii comitis orientis, officii comitis divinarum domorum, officii vicariorum thraciae ponti asiae et macedoniae et thesauriensium classis. [a xxx ]
CJ.12.59.10.5: Imperator Leo Item scrinii sacrorum libellorum: officii virorum illustrium magistrorum militum utriusque militiae in praesenti, orientis et illyrici, invitatorum, admissionalium, memorialium omniumque paedagogorum, cellariorum, mensorum, lampadariorum eorum, qui sacris scriniis deputati sunt, decanorum partis augustae, cursorum partis augustae, officii virorum spectabilium ducum palaestinae, mesopotamiae, novi limitis phoenices, osrhoenae, syriae et augustae euphratensis, arabiae et thebaidis, libyae, pentapoleos, utriusque armeniae, utriusque ponti, scythiae, mysiae primae, secundae, daciae, pannoniae, officii virorum spectabilium comitum aegypti, pamphyliae, isauriae, lycaoniae et pisidiae. [a xxx ]
CJ.12.60.0. De exsecutoribus et exactoribus.
CJ.12.60.1: Imperatores Arcadius, Honorius Ne per diversas provinciarum partes aut palatinus exactor accederet aut illustrium virorum apparitor vagaretur vel militaris terror inferret formidinem, hac lege sancimus, ut omnis memoratis intentio ad provinciae rectorem sit, cum eo agant, illo insistente disponente et agnoscente suo periculo rem peragant et impleant universa. * arcad. et honor. aa. ad provinciales et ad proconsules. * [a 395 d. xvii k. iul. mediolani olybrio et probino conss.]
CJ.12.60.2: Imperatores Arcadius, Honorius Quicumque e palatio nostro cuiuslibet tituli ad provincias commeaverit compulsor exactor admonitor portitorve praecepti, agens in rebus vel palatinus vel apparitor illustrium potestatum, hoc tantum potestatis adripiat, quod mandatum curae suae specialiter approbatur, nec quod iniunctum alteri fuit collegii iure praesumat, ne, dum hoc sibi invicem mutui officii licentia partiuntur, agant cuncti, quod singulis credebatur. * arcad. et honor. aa. andromacho pp. * [a 395 d. prid. id. iu. mediolani olybrio et probino conss.]
CJ.12.60.3pr.: Imperatores Honorius, Theodosius Sive ex praetoriano officio sive illustris comitivae sedis largitionum nec non et rei privatae nostrae vel ex quacumque apparitione ad quamcumque necessitatem profligandam quis fuerit destinatus, sciat intra anni metas debere collectis ratiociniis ad proprium iudicem remeare eique suam efficaciam ostendere, quid eius instantia exactum fuerit quidve in debitis habetur vel penes quos resederit vel cuius culpa aut causa in eadem provincia fuerit derelictum. * honor. et theodos. aa. palladio pp. * [a 416 d.X k.Oct.Ravennae theodosio a.Vii et palladio conss.]
CJ.12.60.3.1: Imperatores Honorius, Theodosius Quod si exacto spatio anni eius regionis visceribus praedator insidens deprehensus fuerit remorari, tunc absolutus cingulo militia abicietur, primoribus eius militiae decem librarum auri multa proposita. [a 416 d.X k.Oct.Ravennae theodosio a.Vii et palladio conss.]
CJ.12.60.3.2: Imperatores Honorius, Theodosius Si redire dissimulet, per vices officiorum ligatus ferreis nexibus cura provincialis officii ad debitum mittatur examen nec ei liberum sit, ut hoc se privilegio aut occasione defendat, quod sibi aliud negotium vel aliam necessitatem post iniunctam esse causetur, cum isdem licentiam auferamus in eadem provincia continuare exactionem. [a 416 d.X k.Oct.Ravennae theodosio a.Vii et palladio conss.]
CJ.12.60.4: Imperatores Honorius, Theodosius Nullam possessionem alterius pro alienis debitis publicis sive privatis praecipimus conveniri. * honor. et theodos. aa. iohanni pp. * [a 422 d.V id.Iul.Ravennae honorio xiii et theodosio x aa.Conss.]
CJ.12.60.5: Imperatores Theodosius, Valentinianus Contra nostra praecepta si quisquam vetito ausu exsecutor audebit, licebit provinciae moderatori eundem correptum ad sublimitatis tuae iudicium sub prosecutione dirigere, licebit provinciali, etsi probatur obnoxius, exsecutoris contra vetitum exactionem sibi vindicantis temeritatem legitime repellere. * theodos. et valentin. aa. volusiano pp. * [a 429 a.Iii k.Mart.Ravennae post cons.Felicis et tauri vv.Cc.]
CJ.12.60.6pr.: Imperator Zeno Sancimus, ut eum, cui ex iudicio tui culminis quocumque modo sive studio numerariorum aut tractatorum vel ipsorum iussu, qui pro tempore amplissimae tuae sedis administrationem suscipiunt, exactio publicarum pecuniarum iniungatur, minime prius liceat aliam sollicitudinem gerendam suscipere, antequam reversus iniunctae sibi causae responsum praebuerit. * zeno a. arcadio pp. * [a 485-486 ? ]
CJ.12.60.6.1: Imperator Zeno Si tamen ita sors tulerit, ut in ea provincia, ad quam exsequendi causa publici negotii aliquis proficiscitur, alia quoque causa sit exsequenda, non prohiberi unum eundemque exsecutorem ab hac urbe regia proficiscentem duorum simul, non plurium negotiorum exsecutionem suscipere, dum ipsi quoque tertii negotii non sit iniungendi, antequam superioribus responsum portaverit. [a 485-486 ? ]
CJ.12.60.6.2: Imperator Zeno Exsecutoribus his, qui secundam, si non simul duas, vel etiam tertiam causam passi fuerint exsequendam suscipere, non solum cinguli et bonorum suorum amissionem, verum etiam perpetui exsilii supplicium subituris. [a 485-486 ? ]
CJ.12.60.6.3: Imperator Zeno Eandemque hanc poenam numerarium quoque et eius adiutores, ad quorum curam quod violatum est pertinet, formidare. [a 485-486 ? ]
CJ.12.61.0. De lucris advocatorum et concussionibus officiorum sive apparitorum.
CJ.12.61.1: Imperator Constantinus Si quis se a ducenariis vel centenariis vel fisci advocatis laesum esse cognoscit, adire iudicia et probare iniuriam non moretur, ut in eum qui convictus fuerit competenti severitate vindicetur. * constant. a. procons. africae. * [a 314. 315 d. vi id. nov. triveris. acc. xv k. mart. karthagine constantino a. iiii et licinio iiii conss.]
CJ.12.61.2pr.: Imperator Constantius Praeter sollemnes et canonicas pensitationes multa a provincialibus indignissime postulantur ab officialibus et scholasticis non modo in civitatibus singulis, sed et mansionibus, dum ipsis et animalibus eorundem alimoniae sine pretio ministrantur. * constantius a. eubulidae vic. africae. * [a 344 d. iii k. iul. leontio et sallustio conss.]
CJ.12.61.2.1: Imperator Constantius Provinciales itaque cuncti iudices tueantur nec iniurias inultas transire permittant. [a 344 d. iii k. iul. leontio et sallustio conss.]
CJ.12.61.3: Imperatores Arcadius, Honorius Quotiens compulsor arguitur in depraedatione convictus, etiam non consulta clementia nostra poenam subeat legibus competentem. * arcad. et honor. aa. pompeiano procons. africae. * [a 400 d. prid. k. ian. mediolani stilichone et aureliano conss.]
CJ.12.61.4: Imperatores Honorius, Theodosius Curialibus et naviculariis omnibusque corporibus ita subveniri volumus, ut nihil apparitoribus universorum iudicum liceat, quod ad praedam provinciarum pertinet. * honor. et theodos. aa. hadriano pp. * [ ]
CJ.12.62.0. De primipilo.
CJ.12.62.1: Imperatores valer., gallien. Commoda primipilatus post administrationem deberi incipiunt, et si is, qui ea percipere debuit, prius rebus humanis eximatur, heredibus petitio salva sit. * valer. et gallien. aa. domitio. * [ ]
CJ.12.62.2: Imperatores Diocletianus, Maximianus Obtentu nominis primipili civiles actiones ad alios iudices transferendae non sunt. * diocl. et maxim. aa. alexandro. * [ ]
CJ.12.62.3: Imperatores Diocletianus, Maximianus Utilitas publica praeferenda est privatorum contractibus: et ideo si constiterit fisco satisfactum esse ob causam primipili, poteris obligatam tibi possessionem dotis titulo petere, ut satis doti fieri possit. * diocl. et maxim. aa. domnae. * [ ]
CJ.12.62.4: Imperatores Diocletianus, Maximianus Cum ex sola primipili causa liberos, etiam si patribus heredes non existant, teneri divus aurelianus sanxerit, si neque successistis patri vestro nec quicquam ex bonis eius tenetis, consequens est a paternis creditoribus vos non conveniri. * diocl. et maxim. aa. dionysio. * [ ]
CJ.12.63.0. Publicae laetitiae vel consulum nuntiatores vel insinuatores constitutionum et aliarum sacrarum vel iudicialium litterarum ex descriptione vel ab invitis ne quid accipiant immodicum.
CJ.12.63.1pr.: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quidquid nostrorum umquam nuntiari coeperit prosperorum, bella si desinent, si oriuntur victoriae, fastis si honor datus fuerit regalium trabearum, compositae pacis si erit efferenda tranquillitas, sacros vultus inhiantibus si forte populis inferimus, haec sine immodico pretio nuntiari excipique sancimus. * grat. valentin. et theodos. aaa. floro pp. * [a 383 d. iiii non. febr. constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.12.63.1.1: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Gerulum iubemus esse castissimum: indices nummarios esse prohibemus: iudices statuimus esse sollicitos, ne turpi colludio quaeratur ex miseris pretium gaudiorum. [a 383 d. iiii non. febr. constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.]
CJ.12.63.1.2: Imperatores Gratianus, Valentinianus, Theodosius Quod si id sacrilega fuerit dissimulatione violatum, et accipientem pudoris fortunarumque manebit excidium et cogentem par poena multabit et officium triginta librarum auri vexatione quatiatur. [a 383 d. iiii non. febr. constantinopoli merobaude ii et saturnino conss.]